'Lãnh đạo ngân hàng không làm lãnh đạo doanh nghiệp sẽ hạn chế cho vay sân sau'
Nguyễn Vũ -
02/12/2017 10:45 (GMT+7)
Một trong những quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD) đang nhận được sự quan tâm đó là lãnh đạo các TCTD không được làm lãnh đạo doanh nghiệp khác trừ trường hợp tổ chức đó là công ty con của TCTD.
TS. Cấn Văn Lực.
Theo nhận định của TS. Cấn Văn Lực, quy định này nhằm giảm thiểu tình trạng sở hữu chéo (SHC) trong hệ thống ngân hàng.
- Ông có thể cho biết, bản chất SHC là gì và ở Việt Nam có hình thức SHC nào?
Ông Cấn Văn Lực: Bản chất SHC về cơ bản là SHC ngành nghề khác nhau trong cùng một nền kinh tế. Ở Việt Nam, SHC thể hiện dưới 3 dạng thức: thứ nhất, ngân hàng này sở hữu cổ phần ngân hàng khác với tỷ lệ nhất định.
Thứ hai, cổ đông lớn ngân hàng này, sở hữu một phần ngân hàng hoặc doanh nghiệp khác.
Thứ ba, ngân hàng hoặc tập đoàn công ty mẹ có sở hữu đối với công ty con. Trên thực tế, bản chất SHC không phải là quá xấu và không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới cũng diễn ra tình trạng này.
Như Nhật Bản, trong thời điểm khôi phục kinh tế giai đoạn 1960 - 1970, SHC phát triển khá mạnh. Tuy đến đầu những năm 90, SHC thoái trào dần nhưng đã đóng góp nhất định cho phát triển khôi phục kinh tế Nhật Bản. Việt Nam cũng vậy, khi nước ta bắt đầu mở cửa nền kinh tế cho phép lĩnh vực kinh tế tư nhân được phát triển và coi đó là thành phần kinh tế thì SHC manh nha xuất hiện.
Rõ ràng xuất phát điểm doanh nghiệp thấp lại thiếu vốn, kinh nghiệm đặc biệt quản trị điều hành khá yếu, nên SHC được cho phép khi đó cũng là cơ hội để tăng huy động vốn, nguồn nhân lực, đặc biệt kinh nghiệm quản trị điều hành.
Tuy nhiên, trải qua thời gian, diễn biến SHC trở nên phức tạp, các chủ thể liên quan thực hiện không tốt, đặc biệt là liên quan đến công khai minh bạch, khả năng quản lý giám sát chưa được tốt dẫn đến tác động tiêu cực đến hệ thống ngân hàng.
- Ông có thể nói rõ hơn nguy cơ từ SHC?
Ví dụ, TCTD có sở hữu tại một doanh nghiệp khác có thể cho doanh nghiệp đó vay vốn với lãi suất thấp, có những "nhân nhượng", không kiểm soát chặt chẽ khâu giám sát. Theo đó, tạo ưu ái nhiều hơn cho doanh nghiệp sân sau của mình, dẫn tới sự không công bằng đối với các doanh nghiệp khác. Bản thân ngân hàng cũng bị thiệt hại nếu doanh nghiệp này làm ăn thua lỗ, nợ xấu phát sinh.
- Hiện đang có băn khoăn liệu cấp phó của ngân hàng có được tham gia làm lãnh đạo các doanh nghiệp? Quan điểm của ông về vấn đề này thế nào?
Lãnh đạo ngân hàng ở cương vị phó chủ tịch, phó tổng giám đốc cũng không được. Bởi luật có quy định rõ chặt chẽ, phó tổng giám đốc (phó giám đốc) và các chức danh tương đương của TCTD không được đồng thời là tổng giám đốc (giám đốc), phó tổng giám đốc (phó giám đốc) hoặc các chức danh tương đương của doanh nghiệp khác.
Tôi cho rằng quy định mới lãnh đạo ngân hàng không được làm lãnh đạo doanh nghiệp là rất tích cực, hạn chế tối đa việc cho vay sân sau dễ dàng trong thời gian qua.
- Theo ông, những quy định trên có thể triệt tiêu SHC?
Triệt để 100% tôi nghĩ là khó khả thi nhưng chúng ta sẽ hạn chế được tình trạng này cũng như hệ lụy của nó gây ra thông qua giải pháp tạo ra khuôn khổ pháp lý hoàn thiện mà cụ thể là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các TCTD vừa được thông qua cũng như đưa thông lệ quốc tế tốt nhất về quản trị ngân hàng, quản trị doanh nghiệp vào Việt Nam. Tôi hy vọng, NHNN sớm có các hướng dẫn quy định thực hiện điều khoản trong luật một cách công khai minh bạch để luật đi vào cuộc sống càng nhanh càng tốt.
Ngoài ra, để hạn chế được tình trạng SHC đòi hỏi sự phối kết hợp giữa các đơn vị liên quan, các bộ, ngành, đặc biệt khối thanh tra kiểm tra.
Một nhân tố rất quan trọng nữa là yêu cầu doanh nghiệp nói chung, TCTD nói riêng cần phải minh bạch hơn, đặc biệt là sau khi cổ phần hóa, dứt khoát phải lên sàn niêm yết. Đó cũng là một cách tăng tính minh bạch của doanh nghiệp, ngân hàng trong nền kinh tế và quyết tâm chặn cửa SHC.
(VNF) - Khi thị trường Việt Nam ghi nhận hơn 10 triệu tài khoản chứng khoán - tăng gấp đôi chỉ sau 3 năm, câu hỏi của nhà đầu tư không còn là “có nên đầu tư không?” mà đã chuyển sang “làm sao tối ưu tài sản một cách toàn diện và bền vững qua từng giai đoạn?”.
(VNF) - Thu nhập ngoài lãi tăng mạnh tại nhiều nhà băng và trở thành động lực tăng trưởng mới của ngành ngân hàng, nhằm giảm phụ thuộc vào mảng cho vay truyền thống.
(VNF) - Hàng loạt ngân hàng triển khai tính năng cảnh báo tài khoản nhận tiền có dấu hiệu nghi ngờ gian lận, lừa đảo. Khách hàng cần nâng cao cảnh giác.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng ghi nhận xu hướng tăng trở lại, trong đó lãi suất qua đêm tiến sát mốc 6%/năm, lãi suất kỳ hạn 3 tháng vượt mốc 6%/năm.
(VNF) - Ngân hàng Quốc Tế (VIB) ra mắt Giải pháp trả góp cho thẻ thanh toán quốc tế – hình thức vay tín chấp trực tuyến tích hợp ngay trên thẻ thanh toán.
(VNF) - Tài chính xanh không chỉ là công cụ điều tiết vốn vào các lĩnh vực bền vững, tài chính xanh còn định hình lại cấu trúc cạnh tranh của hệ thống tài chính thế giới và ở vị trí trung tâm của dòng chảy này chính là ngành ngân hàng.
(VNF) - Thanh tra NHNN Chi nhánh Khu vực 13 phát hiện Vàng bạc đá quý Ngọc Thẩm và Vàng bạc đá quý Ngọc Hải phát sinh các vi phạm trong công tác phòng chống rửa tiền.
(VNF) - Theo ông Fred Lim, Giám đốc Thương mại hóa Kỹ thuật số, Ngân hàng Hong Leong (Hong Leong Bank), doanh nghiệp SME và MSME không phải là nhóm có rủi ro cao, thay vào đó, SME và MSME nên được đánh giá là nhóm có tầm ảnh hưởng lớn.
(VNF) - Bất động sản tiếp tục đóng vai trò là “đầu kéo” chủ lực trong tăng trưởng tín dụng của nhiều ngân hàng khi chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ cho vay 9 tháng năm 2025.
(VNF) - NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng rà soát, đánh giá tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh, khả năng trả nợ của khách hàng vay vốn bị ảnh hưởng các đợt bão, mưa lũ lớn từ tháng 7/2025 đến tháng 10/2025, để kịp thời áp dụng biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng.
(VNF) - Đối với Agribank, tín dụng cho năng lượng xanh vừa là cầu nối giữa ngân hàng với người dân, doanh nghiệp, vừa là sự chung tay hiện thực hóa các cam kết bảo vệ môi trường của Việt Nam.
(VNF) - Sự nổi lên của xu hướng hình thành tập đoàn tài chính tại Việt Nam phản ánh nhu cầu mở rộng hoạt động của các ngân hàng thương mại, trong đó mắt xích bắc cầu giữa thị trường tiền tệ và thị trường vốn chính là ngân hàng đầu tư.
(VNF) - Theo NHNN, việc điều chỉnh tổng dư nợ cho vay tiêu dùng đối với một khách hàng từ 100 triệu đồng lên 400 triệu đồng nhằm phù hợp với nhu cầu chi tiêu, tiêu dùng hiện nay.
(VNF) - Cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng vẫn “nóng” trong quý III và dự kiến cả trong quý cuối cùng của năm 2025 khi các nhà băng vẫn đang phải chịu nhiều áp lực.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) vừa được Red Hat - thương hiệu cung cấp giải pháp mã nguồn mở hàng đầu thế giới - vinh danh tại Giải thưởng Đổi mới Sáng tạo Red Hat APAC 2025 ở hạng mục Chuyển đổi số.
(VNF) - Song song với việc ký kết hợp tác cùng MoneyGram International, Inc. mang đến giải pháp nhận kiều hối trực tuyến nhanh, an toàn và minh bạch, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HoSE: SSB) triển khai chương trình “Nhận tiền kiều hối qua MoneyGram - Rinh eVoucher 30.000 đồng ngay trên SeAMobile” từ ngày 15/10 đến ngày 31/12/2025 giúp khách hàng có trải nghiệm nhận kiều hối tiện lợi và nhiều ưu đãi trong mùa cao điểm cuối năm.
(VNF) - Hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng dịch vụ trên nền tảng số, Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) không ngừng phát triển thêm nhiều tiện ích mới trên ứng dụng PVConnect nhằm đáp ứng nhu cầu gửi tiền ngày càng đa dạng của các khách hàng.
(VNF) - Tỷ lệ nợ xấu của nhiều ngân hàng đã được cải thiện trong quý III/2025 nhờ các nhà băng đẩy mạnh công tác quản trị rủi ro và thị trường bất động sản hồi phục trở lại.
(VNF) - Nhằm đối phó với các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi, TPBank ra mắt hệ thống cảnh báo chuyển tiền rủi ro – tự động cảnh báo và chặn giao dịch khi phát hiện tài khoản thụ hưởng có dấu hiệu gian lận.
(VNF) - Theo dự thảo, TCTD bị rút tiền hàng loạt và không được kiểm soát đặc biệt vẫn được NHNN hỗ trợ thanh khoản thông qua các kênh khác như nghiệp vụ thị trường mở, tái cấp vốn,... có lãi suất và/hoặc có tài sản bảo đảm ít rủi ro cho NHNN.
(VNF) - Trước tình hình mưa lũ lịch sử do cơn bão số 12 gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhiều tỉnh, thành miền Trung, Agribank đã khẩn trương triển khai các hoạt động hỗ trợ, kịp thời chia sẻ khó khăn với người dân vùng bị thiệt hại.
(VNF) - Khi thị trường Việt Nam ghi nhận hơn 10 triệu tài khoản chứng khoán - tăng gấp đôi chỉ sau 3 năm, câu hỏi của nhà đầu tư không còn là “có nên đầu tư không?” mà đã chuyển sang “làm sao tối ưu tài sản một cách toàn diện và bền vững qua từng giai đoạn?”.