'Lãnh đạo ngân hàng không làm lãnh đạo doanh nghiệp sẽ hạn chế cho vay sân sau'
Nguyễn Vũ -
02/12/2017 10:45 (GMT+7)
Một trong những quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD) đang nhận được sự quan tâm đó là lãnh đạo các TCTD không được làm lãnh đạo doanh nghiệp khác trừ trường hợp tổ chức đó là công ty con của TCTD.
TS. Cấn Văn Lực.
Theo nhận định của TS. Cấn Văn Lực, quy định này nhằm giảm thiểu tình trạng sở hữu chéo (SHC) trong hệ thống ngân hàng.
- Ông có thể cho biết, bản chất SHC là gì và ở Việt Nam có hình thức SHC nào?
Ông Cấn Văn Lực: Bản chất SHC về cơ bản là SHC ngành nghề khác nhau trong cùng một nền kinh tế. Ở Việt Nam, SHC thể hiện dưới 3 dạng thức: thứ nhất, ngân hàng này sở hữu cổ phần ngân hàng khác với tỷ lệ nhất định.
Thứ hai, cổ đông lớn ngân hàng này, sở hữu một phần ngân hàng hoặc doanh nghiệp khác.
Thứ ba, ngân hàng hoặc tập đoàn công ty mẹ có sở hữu đối với công ty con. Trên thực tế, bản chất SHC không phải là quá xấu và không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới cũng diễn ra tình trạng này.
Như Nhật Bản, trong thời điểm khôi phục kinh tế giai đoạn 1960 - 1970, SHC phát triển khá mạnh. Tuy đến đầu những năm 90, SHC thoái trào dần nhưng đã đóng góp nhất định cho phát triển khôi phục kinh tế Nhật Bản. Việt Nam cũng vậy, khi nước ta bắt đầu mở cửa nền kinh tế cho phép lĩnh vực kinh tế tư nhân được phát triển và coi đó là thành phần kinh tế thì SHC manh nha xuất hiện.
Rõ ràng xuất phát điểm doanh nghiệp thấp lại thiếu vốn, kinh nghiệm đặc biệt quản trị điều hành khá yếu, nên SHC được cho phép khi đó cũng là cơ hội để tăng huy động vốn, nguồn nhân lực, đặc biệt kinh nghiệm quản trị điều hành.
Tuy nhiên, trải qua thời gian, diễn biến SHC trở nên phức tạp, các chủ thể liên quan thực hiện không tốt, đặc biệt là liên quan đến công khai minh bạch, khả năng quản lý giám sát chưa được tốt dẫn đến tác động tiêu cực đến hệ thống ngân hàng.
- Ông có thể nói rõ hơn nguy cơ từ SHC?
Ví dụ, TCTD có sở hữu tại một doanh nghiệp khác có thể cho doanh nghiệp đó vay vốn với lãi suất thấp, có những "nhân nhượng", không kiểm soát chặt chẽ khâu giám sát. Theo đó, tạo ưu ái nhiều hơn cho doanh nghiệp sân sau của mình, dẫn tới sự không công bằng đối với các doanh nghiệp khác. Bản thân ngân hàng cũng bị thiệt hại nếu doanh nghiệp này làm ăn thua lỗ, nợ xấu phát sinh.
- Hiện đang có băn khoăn liệu cấp phó của ngân hàng có được tham gia làm lãnh đạo các doanh nghiệp? Quan điểm của ông về vấn đề này thế nào?
Lãnh đạo ngân hàng ở cương vị phó chủ tịch, phó tổng giám đốc cũng không được. Bởi luật có quy định rõ chặt chẽ, phó tổng giám đốc (phó giám đốc) và các chức danh tương đương của TCTD không được đồng thời là tổng giám đốc (giám đốc), phó tổng giám đốc (phó giám đốc) hoặc các chức danh tương đương của doanh nghiệp khác.
Tôi cho rằng quy định mới lãnh đạo ngân hàng không được làm lãnh đạo doanh nghiệp là rất tích cực, hạn chế tối đa việc cho vay sân sau dễ dàng trong thời gian qua.
- Theo ông, những quy định trên có thể triệt tiêu SHC?
Triệt để 100% tôi nghĩ là khó khả thi nhưng chúng ta sẽ hạn chế được tình trạng này cũng như hệ lụy của nó gây ra thông qua giải pháp tạo ra khuôn khổ pháp lý hoàn thiện mà cụ thể là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các TCTD vừa được thông qua cũng như đưa thông lệ quốc tế tốt nhất về quản trị ngân hàng, quản trị doanh nghiệp vào Việt Nam. Tôi hy vọng, NHNN sớm có các hướng dẫn quy định thực hiện điều khoản trong luật một cách công khai minh bạch để luật đi vào cuộc sống càng nhanh càng tốt.
Ngoài ra, để hạn chế được tình trạng SHC đòi hỏi sự phối kết hợp giữa các đơn vị liên quan, các bộ, ngành, đặc biệt khối thanh tra kiểm tra.
Một nhân tố rất quan trọng nữa là yêu cầu doanh nghiệp nói chung, TCTD nói riêng cần phải minh bạch hơn, đặc biệt là sau khi cổ phần hóa, dứt khoát phải lên sàn niêm yết. Đó cũng là một cách tăng tính minh bạch của doanh nghiệp, ngân hàng trong nền kinh tế và quyết tâm chặn cửa SHC.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) sẽ tiếp tục tăng vốn điều lệ thêm 10.000 tỷ đồng trong năm 2026 thông qua 1 đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ, với giá chào bán không thấp hơn 10.000 đồng/cổ phiếu.
(VNF) - HĐQT của Ngân hàng Ngân hàng TMCP Lộc Phát Việt Nam (LPBank) đã miễn nhiệm chức vụ chức vụ Chủ tịch HĐQT đối với ông Nguyễn Đức Thụy kể từ ngày 23/12/2025.
(VNF) - Với nhiều bạn trẻ của thời đại số, dấu hiệu là khoảnh khắc mở App TPBank và nhận ra giao diện đã lên màu Giáng sinh. Một thay đổi nhỏ, nhưng đủ để báo hiệu loạt trải nghiệm số thú vị trên App TPBank hàng năm đã bắt đầu…
(VNF) - Mặt bằng lãi suất tiết kiệm tăng nhanh trong những tuần cuối năm đang thu hút sự chú ý của thị trường. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Tú Anh – Giám đốc Nghiên cứu Chính sách, Trường Đại học VinUni, đà tăng này chủ yếu mang tính mùa vụ do áp lực thanh khoản ngắn hạn cuối năm, chưa phản ánh sự đảo chiều của chính sách tiền tệ hay xu hướng tăng lãi suất kéo dài trong trung và dài hạn.
(VNF) - Trong bối cảnh Open Banking đòi hỏi sự phát triển mạnh mẽ hơn, một số ngân hàng đang tính đến việc thành lập công ty công nghệ tài chính (Fintech) thay vì chỉ đơn thuần hợp tác như trước.
(VNF) - Nghị định số 329/2025/NĐ-CP quy định hoạt động mua bán trái phiếu ngoại tệ ở nước ngoài của ngân hàng thương mại 100% vốn trong nước không vượt quá 7% vốn tự có.
(VNF) - Lãi suất tiết kiệm cao nhất là 9% với điều kiện số tiền gửi lớn. Hàng loạt ngân hàng còn cộng thêm lãi suất, đẩy lãi suất huy động vượt mốc 8%/năm ở các kỳ hạn dài.
(VNF) - Hàng loạt ngân hàng phải tăng lãi suất huy động nhằm thu hút nguồn vốn trong dân. Các ngân hàng cũng đẩy mạnh giải ngân đáp ứng như cầu vốn mùa cao điểm cuối năm.
(VNF) - Trong bức tranh thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025, tín dụng chính sách xã hội đang nổi lên như một công cụ kinh tế quan trọng tại Quảng Trị. Từ nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước, hàng nghìn hộ nghèo, cận nghèo – đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số – đã có điều kiện đầu tư sản xuất, tạo sinh kế ổn định và từng bước thoát nghèo bền vững.
(VNF) - Trong danh sách nhân sự trình ĐHĐCĐ bất thường năm 2025, NCB đồng thời giới thiệu các gương mặt mới ở cả HĐQT và ban kiểm soát với hai ứng viên lần đầu xuất hiện tại mỗi bộ phận.
(VNF) - Bức tranh thanh khoản có thể sớm cải thiện khi khu vực hộ kinh doanh và buôn bán dần thích nghi với các quy định thuế và hóa đơn điện tử mới, qua đó, quay trở lại gửi tiền vào hệ thống ngân hàng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, ngoài tăng lãi suất huy động, các ngân hàng quốc doanh sẽ phải đẩy mạnh bổ sung năng lực vốn thông qua tăng vốn điều lệ và gia tăng phát hành trái phiếu để có thêm dư địa cho vay.
(VNF) - Nhiều ngân hàng thu phí với tài khoản không phát sinh giao dịch trong thời gian dài. Để tránh mất phí, khách nên rà soát và đóng các tài khoản không còn sử dụng.
(VNF) - Việc đưa toàn bộ đội hình T1 cùng huyền thoại Faker đến Hà Nội là dấu ấn lớn để VPBank tiếp cận và chinh phục hơn 30 triệu người chơi Liên Minh Huyền Thoại tại Việt Nam. Từ K-Pop đến eSports, VPBank đang chứng minh họ hiểu người trẻ, sống cùng văn hóa đại chúng và kiến tạo trải nghiệm chưa từng có.
(VNF) - Việc Big 4 ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm khiến cuộc đua huy động vốn của ngành ngân hàng thêm "nóng". Lãi suất được dự báo tiếp tục đi lên trong thời gian tới.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước khẩn trương nghiên cứu, đánh giá và đề xuất thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia, báo cáo Thường trực Chính phủ trước 20/12.
(VNF) - Trong bối cảnh biên lãi ròng (NIM) chịu áp lực thu hẹp, hoạt động thu hồi và xử lý nợ xấu đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng lợi nhuận của nhiều ngân hàng.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Cả 4 ngân hàng quốc doanh đều đã tham gia đường đua tăng lãi suất huy động. Theo ông Trần Ngọc Báu, lãi suất cho vay tăng là điều khó tránh khỏi do các yếu tố cốt lõi về chi phí và bộ đệm của ngân hàng.
(VNF) - Theo Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - NHNN, Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn ESG dự kiến sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2026.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) sẽ tiếp tục tăng vốn điều lệ thêm 10.000 tỷ đồng trong năm 2026 thông qua 1 đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ, với giá chào bán không thấp hơn 10.000 đồng/cổ phiếu.
(VNF) - Cuối năm – mùa cam chín rộ ở Hà Tĩnh, những vườn cam trên nhiều vùng đồi như Thượng Lộc, Hương Khê, Vũ Quang, Mai Hoa… đang tạo nên những khoảnh khắc rộn ràng của thu hoạch. Đây là thời điểm chứng kiến sự hội tụ của nắng gió, đất đỏ và bàn tay nông dân, tạo ra những cây cam “siêu quả” độc đáo, không chỉ là đặc sản vùng miền mà còn là sản phẩm của mô hình liên kết nông nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo tại Hà Tĩnh trong những năm qua.