Mục tiêu 2 triệu DN: Việc khó sẽ khả thi nhờ nền tảng tư duy mới

Tăng trưởng GDP khu vực kinh tế tư nhân phải đạt 10 - 12%/năm

Với vấn đề phát triển doanh nghiệp, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân đã đặt mục tiêu phấn đấu tới 2030, Việt Nam có 2 triệu doanh nghiệp. Tăng trưởng GDP của khu vực kinh tế tư nhân mỗi năm phải đạt 10 - 12%.

Song hành với đó, Nghị quyết 68 cũng đưa hàng loạt giải pháp, giao nhiệm vụ cụ thể cho Chính phủ như: Rà soát, loại bỏ những điều kiện kinh doanh không cần thiết, tháo gỡ điểm nghẽn,...cắt giảm ít nhất 30% điều kiện kinh doanh, chi phí tuân thủ pháp luật, thời gian thực hiện thủ tục hành chính với mục tiêu đến 2028, Việt Nam đứng thứ 3 ASEAN về năng lực cạnh tranh.

Bình luận về vấn đề này, bên lề trao đổi với VietnamFinace bên lề Tọa đàm “Kinh tế tư nhân: Động lực vươn mình từ Nghị quyết 68”, TS Lê Duy Bình, Giám đốc Economyca Việt Nam khẳng định Nghị quyết đưa ra những tư tưởng mang tính nền tảng và có tính đột phá để phát triển kinh tế tư nhân.

“Đó là việc khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Nghị quyết nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới tư duy, thống nhất cao về nhận thức và hành động, khơi dậy niềm tin, khát vọng dân tộc, tạo xung lực mới, khí thế mới để phát triển kinh tế tư nhân”, TS Lê Duy Bình khẳng định.

Đặc biệt đáng chú ý là Nghị quyết khẳng định việc tạo điều kiện thuận lợi để doanh nhân tham gia quản trị đất nước. Đây là một thông điệp rất ngắn gọn nhưng đã gửi thông điệp mạnh mẽ, củng cố, khích lệ niềm tin của các doanh nhân đóng góp mạnh mẽ hơn cho phát triển kinh tế, xã hội và nền quàn trị công của đất nước.

Với những thông điệp mạnh mẽ, rõ ràng như trên, ông Bình cho rằng những lời hiệu triệu này có ý nghĩa quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu có 2 triệu doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế vào năm 2030 và 3 triệu doanh nghiệp vào năm 2045. Chúng ta lần lượt có 5 năm và 20 năm để hiện thực hóa hai mục tiêu này.

“Đây là những mục tiêu rất tham vọng, nhưng hoàn toàn khả thi khi xét về những tiềm năng của nền kinh tế, về tiềm năng của khu vực hộ kinh doanh, các cá nhân kinh doanh hiện đang là lực lượng dự bị quan trọng để trở thành doanh nghiệp”, ông Bình khẳng định.

Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Đình Cung, Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (nay là Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược) cho rằng đây là những mục tiêu cực kỳ tham vọng đối với các cơ quan thực thi bởi hiện nay mới chỉ có một triệu doanh nghiệp. Vì vậy, để đạt mục tiêu có 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030, mỗi năm cần có thêm 200.000 doanh nghiệp hoạt động và tồn tại.

Theo ông Cung, về mặt chủ trương, chính sách Nghị quyết 68 đã rất tốt, không thể kỳ vọng hơn nữa. Kết quả này có làm được hay không phụ thuộc vào việc cải thiện môi trường kinh doanh và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp gia nhập thị trường.

"Phải làm sao để số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường ngày càng ít đi và số doanh nghiệp gia nhập ngày càng nhiều hơn", chuyên gia Nguyễn Đình Cung nói.

Làm sao để doanh nghiệp dám lớn?

Để mục tiêu có 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030 sớm thành hiện thực, TS Lê Duy Bình cho rằng điều quan trọng là những nguyên tắc mang tính nền tảng, những tư tưởng tiến bộ, giải pháp đề ra trong Nghị quyết cần được nhanh chóng chuyển thành các tư duy được đổi mới, thành sự thống nhất cao về nhận thức và hành động bởi các cơ quan xây dựng và thực thi pháp luật.

“Học hỏi từ những kinh nghiệm thành công và chưa thành công trong quá khứ khi cải cách khu vực hộ kinh doanh, đổi mới tư duy, học hỏi từ kinh nghiệm quốc tế, đẩy mạnh cải cách, nâng cao chất lượng thể chế, chính sách đối với khu vực hộ kinh doanh theo đúng tinh thần của Nghị quyết sẽ là chìa khóa để chúng ta hiện thực hóa được mục tiêu quan trọng này vào hai điểm mốc thời quan trọng của nền kinh tế trong thời gian tới”, TS Lê Duy Bình khẳng định.

Theo TS Nguyễn Đình Cung, cho rằng trước tiên phải cải thiện mạnh mẽ thủ tục gia nhập thị trường và thành lập doanh nghiệp, cần tạo ra môi trường kinh doanh thực sự thuận lợi, an toàn và tin cậy để doanh nghiệp yên tâm hoạt động, đầu tư.

"Như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh, môi trường kinh doanh phải thúc đẩy sự tham gia của tất cả các doanh nghiệp vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo ra các sản phẩm xã hội – đó chính là nền tảng để phát triển", ông Cung nói.

Bên cạnh đó, để đạt được mục tiêu này, cần rút ra kinh nghiệm từ những lần trước. "Người đứng đầu phải có trách nhiệm rõ ràng và thực sự quan tâm đến khu vực kinh tế tư nhân. Đồng thời, cần có một đội ngũ độc lập, chuyên trách theo dõi, đánh giá và kiến nghị các giải pháp, đề xuất kịp thời với các cơ quan có thẩm quyền", TS. Cung đề xuất.

Trong quá trình thực hiện, cần đánh giá định kỳ hàng tháng, hàng quý, 6 tháng và hàng năm. Qua đó, tìm ra lý do vì sao số doanh nghiệp gia nhập thị trường tăng hay giảm và từ đó đề ra các giải pháp phù hợp để xử lý bất cập. Nếu có một cá nhân hoặc cơ quan đủ thẩm quyền, tâm huyết và có trách nhiệm, thì chắc chắn quá trình này sẽ hiệu quả và sinh động hơn.

Trong khi đó, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cũng cho rằng khi có tinh thần mạnh mẽ, khẩn trương, quyết tâm, quyết liệt và có những biện pháp thực thi thì hoàn toàn có thể làm được những mục tiêu mà Nghị quyết 68 đề ra.

"Có những việc khó có thể không làm được nhưng đấy là trên nền tảng tư duy thông thường. Còn bây giờ chúng ta đã làm Nghị quyết này trên một nền tảng tư duy rất đổi mới, cả về cách làm nghị quyết",

"Có những việc khó có thể không làm được nhưng đấy là trên nền tảng tư duy thông thường. Còn bây giờ chúng ta đã làm Nghị quyết này trên một nền tảng tư duy rất đổi mới, cả về cách làm nghị quyết", ông Hiếu nói. 

Ví dụ như việc rà soát để cắt bỏ các thủ tục hành chính, không phải là chỉ có Bộ Tài chính làm mà phải tất cả các bộ, ngành dồn nguồn lực để làm, công chức, cán bộ cũng phải làm. Việc thứ hai là chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm cũng cần rà soát để xem nếu chuyển sang hậu kiểm, thì có làm được không?

"Cần đổi mới cả về tư duy, hành động và phát huy tinh thần quyết liệt hiện nay", ông Hiếu nhấn mạnh.

Ông cũng đề xuất về lâu dài, Chính phủ nên có một cơ quan chuyên môn độc lập, nâng cấp hơn nhóm tư vấn chính sách. "Các nước khác gọi là cơ quan cải cách thể chế, trực thuộc Thủ tướng hoặc Chính phủ và phải trao cho họ thẩm quyền trình đề xuất pháp luật. Bởi nhiều khi chúng ta giao cho các bộ tự rà soát, tự đề xuất cắt bỏ thì rất khó", ông Hiếu nói.