Tại Diễn đàn cấp cao Sản xuất công nghiệp 2025, TS. Nguyễn Quân – Nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Chủ tịch Hội Tự động hóa Việt Nam nhắc lại rằng, Việt Nam đã đặt mục tiêu trở thành nước công nghiệp từ năm 2020, song đến nay vẫn chưa đạt được.
“Ngay từ sau công cuộc đổi mới, chúng ta đã đề ra mục tiêu công nghiệp hóa. Nhưng do nhiều yếu tố khách quan và chủ quan, đến nay, năm 2025, Việt Nam vẫn chưa hoàn thành các tiêu chí cơ bản của một quốc gia công nghiệp,” ông Quân nói.
Việt Nam hiện đang hướng tới hai cột mốc mới: đến năm 2030 trở thành nước công nghiệp có trình độ trung bình cao và mục tiêu năm 2045 vươn lên hàng quốc gia phát triển. Tuy nhiên, để đạt được những mục tiêu đó, đất nước phải đối diện với nhiều thách thức.
Trên tiến trình đó, ông Quân chỉ ra ba điểm yếu lớn nhất đang kìm hãm tiến trình công nghiệp hóa: thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực. Trong đó, thể chế được ông nhấn mạnh là “điểm nghẽn của mọi điểm nghẽn”. Nhiều ngành công nghiệp quan trọng vẫn thiếu nguyên liệu, nhân lực chất lượng cao và cơ chế hỗ trợ phù hợp để phát triển.
TS. Nguyễn Quân cũng thẳng thắn nhìn nhận: “Đến nay, chúng ta vẫn chưa có được những tập đoàn công nghiệp mạnh trong các lĩnh vực cốt lõi. Các ngành công nghiệp nặng, công nghiệp hỗ trợ, cơ khí chế tạo – vốn là xương sống của mọi nền công nghiệp hầu hết đều do doanh nghiệp nước ngoài nắm giữ. Doanh nghiệp Việt Nam vẫn đứng ngoài chuỗi giá trị toàn cầu trong nhiều lĩnh vực then chốt.”
Theo TS. Nguyễn Quân, muốn vượt qua những hạn chế, Việt Nam phải tập trung vào ba trụ cột.
Thứ nhất là thể chế: Nếu không tháo gỡ rào cản về thể chế, chúng ta không thể tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp. Đây là điều kiện tiên quyết để công nghiệp Việt Nam bứt phá.
Thứ hai là khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo: Nghị quyết 57 của Đảng đã coi phát triển khoa học – công nghệ là một trong những đột phá chiến lược. Đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D), chấp nhận rủi ro trong đổi mới sáng tạo, hình thành các ngành công nghiệp chiến lược như cơ khí chế tạo là yếu tố bắt buộc nếu Việt Nam muốn bắt kịp xu hướng.
Thứ ba là phát triển doanh nghiệp tư nhân: Nghị quyết 68, trong đó xác định kinh tế tư nhân là “một động lực quan trọng nhất” của nền kinh tế. Với 98% doanh nghiệp Việt Nam hiện nay là doanh nghiệp nhỏ và vừa, khối tư nhân sẽ đóng vai trò trung tâm trong quá trình công nghiệp hóa, nếu được tạo điều kiện và hỗ trợ phát triển.
“Trước đây, kinh tế tư nhân chỉ được coi là một bộ phận, nhưng nay đã được khẳng định là động lực quan trọng nhất. Khi doanh nghiệp tư nhân phát triển song hành cùng các tập đoàn nhà nước, chắc chắn sẽ tạo nên thay đổi mang tính chiến lược cho nền kinh tế,” ông Quân nhấn mạnh.
Từ phía cộng đồng doanh nghiệp, ông Hoàng Quang Phòng – Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, hợp tác quốc tế và trách nhiệm xã hội sẽ là hai yếu tố không thể thiếu trong quá trình công nghiệp hóa.
Theo đó, việc tăng cường liên kết giữa các doanh nghiệp trong nước, đồng thời mở rộng hợp tác quốc tế, sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến, nâng cao năng lực sản xuất và cạnh tranh.
“Doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược dài hạn, chú trọng đào tạo nhân lực, đổi mới sáng tạo và quan trọng hơn là đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao về trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường,” ông Phòng nhấn mạnh.
“Chúng tôi mong rằng các doanh nghiệp sẽ chủ động xây dựng chiến lược phát triển bền vững, gắn kết trách nhiệm xã hội vào trong hoạt động sản xuất. Đây không chỉ là yêu cầu từ thị trường quốc tế mà còn là chuẩn mực của sự phát triển hiện đại,” ông Hoàng Quang Phòng chia sẻ.
Ngoài ra, Việt Nam có lực lượng lao động trẻ, dồi dào, nhưng tỷ lệ lao động qua đào tạo còn thấp, nhất là trong các ngành công nghệ cao. Nếu không đầu tư bài bản vào giáo dục nghề nghiệp và đào tạo kỹ năng số, nguy cơ “thiếu nhân lực chất lượng cao” sẽ tiếp tục là rào cản lớn cho công nghiệp hóa.
Từ góc nhìn chuyên gia và doanh nghiệp có thể thấy con đường công nghiệp hóa Việt Nam không chỉ đòi hỏi quyết tâm chính trị mà còn cần sự đồng hành chặt chẽ giữa Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp.
Nếu thể chế được cải cách thông thoáng, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo được chú trọng, và doanh nghiệp tư nhân được coi là động lực trung tâm, thì cơ hội để Việt Nam trở thành quốc gia công nghiệp vào năm 2030 và phát triển vào năm 2045 là hoàn toàn khả thi.
Theo các chuyên gia, để hiện thực hóa mục tiêu, Việt Nam cần xây dựng hệ sinh thái công nghiệp hiện đại, trong đó doanh nghiệp là trung tâm, Nhà nước đóng vai trò kiến tạo và thị trường quốc tế là động lực thúc đẩy. Điều này đòi hỏi sự thay đổi mạnh mẽ trong phân bổ nguồn lực, từ việc ưu tiên vốn cho các ngành công nghiệp chiến lược, đến khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D). Hiện nay, chi tiêu cho R&D của Việt Nam mới đạt khoảng 0,5% GDP, thấp hơn nhiều so với mức 2–3% ở các nền kinh tế công nghiệp phát triển
Các chuyên gia chung nhận định: Việt Nam cần một bước chuyển mạnh mẽ, mang tính đột phá, để thoát khỏi tình trạng đứng ngoài chuỗi giá trị toàn cầu. Chỉ khi tạo dựng được những tập đoàn công nghiệp mạnh, gắn kết với mạng lưới sản xuất quốc tế, đất nước mới có thể hiện thực hóa mục tiêu dài hạn.
“Con đường công nghiệp hóa còn nhiều thách thức, nhưng cơ hội đang rộng mở. Chúng ta phải tận dụng bằng được ba trụ cột: cải cách thể chế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát huy vai trò của doanh nghiệp tư nhân. Đây sẽ là chìa khóa để Việt Nam bứt phá,” TS. Nguyễn Quân nhấn mạnh.
Tags:
(VNF) - Thủ tướng khẳng định mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam là có nền tảng, có dư địa và khả thi. Trên cơ sở đó, Chính phủ quyết tâm thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, tăng tốc phục hồi và hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao gắn với phát triển bền vững trong giai đoạn tới.
(VNF) - Bộ Công an đã kê biên tổng cộng 6 bất động sản, với tổng diện tích hơn 12.000m2 của cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong.
(VNF) - Từ chỗ quen với lối sản xuất tự cung tự cấp, vật đổi vật, nhiều phụ nữ Cơ Tu ở các xã miền núi phía Tây TP. Đà Nẵng đã mạnh dạn thay đổi tư duy, học cách làm ăn, tham gia thị trường và tiếp cận kinh tế số, vươn lên thoát nghèo.
(VNF) - Hàng chục nghìn hồ sơ tại Cục An toàn thực phẩm bị “bôi trơn” gần 100 tỷ đồng, trong đó nguyên Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong chiếm đoạt gần 44 tỷ đồng.
(VNF) - Tại phiên xét xử phúc thẩm cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan được Viện kiểm sát đề nghị giảm án 24-30 tháng tù về tội Nhận hối lộ (án sơ thẩm tuyên 14 năm tù).
(VNF) - Ông Nguyễn Thanh Phong, cựu Cục trưởng An toàn thực phẩm Bộ Y tế, bị cáo buộc để chuyên viên nhận tiền khi xét hồ sơ công bố sản phẩm, tổng 95 tỷ đồng.
(VNF) - Tối 15/12, tại Cung Điền kinh Hà Nội, UBND TP. Hà Nội long trọng tổ chức Lễ khai mạc Đại hội Thể dục thể thao (TDTT) Thủ đô lần thứ XI năm 2025 - sự kiện thể thao quy mô lớn nhất của Thủ đô, được tổ chức 4 năm một lần, thu hút sự quan tâm của đông đảo cán bộ, nhân dân và người yêu thể thao cả nước.
(VNF) - Liên quan vụ án tiền số AntEx thuộc hệ sinh thái của Công ty NextTech gồm có 35 doanh nghiệp, ông Nguyễn Hòa Bình (thường gọi là Shark Bình) mới bị khởi tố thêm tội trốn thuế.
(VNF) - Sau khi Thanh tra Chính phủ chỉ ra những sai phạm tại dự án trụ sở mới Bộ Ngoại giao, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Bộ Công an đang nghiên cứu, xác minh.
(VNF) - Sau khi khởi tố, cơ quan điều tra đang phối hợp cơ quan chuyên môn giám định các sản phẩm của Mailisa còn vợ chồng chuỗi thẩm mỹ viện này cũng đã giao nộp 300 tỷ đồng khắc phục hậu quả vụ án.
(VNF) - "Mr Hunter" Lê Khắc Ngọ - nghi phạm cầm đầu đường dây lừa đảo hơn 5.300 tỷ đồng cùng Mr Pips, đã bị dẫn độ từ Philippines về nước.
(VNF) - Ngày 15/12, sân bay Long Thành đã chính thức đón tàu bay thương mại đầu tiên hạ cánh do Vietnam Airlines thực hiện.
(VNF) - Cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc (cũ) Hoàng Thị Thúy Lan đưa ra nhiều tình tiết để xin giảm nhẹ hình phạt, trong đó 'hoàn cảnh gia đình rất khó khăn.
(VNF) - Hà Tĩnh, nơi nhiều vùng biển bãi ngang và miền núi còn đối mặt với nghèo đa chiều, các chương trình giảm nghèo đang chuyển hướng mạnh sang nâng cao dân trí, dạy nghề và hỗ trợ sinh kế thực chất. Những lớp học cộng đồng, khóa đào tạo nghề gắn với doanh nghiệp và các mô hình hỗ trợ vốn – kỹ thuật đã mở ra cơ hội mới cho phụ nữ, lao động nghèo và đồng bào vùng khó.
(VNF) - Chiều nay, chuyến bay kỹ thuật sử dụng máy bay Boeing 787 của Vietnam Airlines sẽ hạ cánh xuống sân bay Long Thành để thực hiện thử tải, đánh dấu bước kiểm tra quan trọng trước khi sân bay này chính thức đón các chuyến bay chở khách đầu tiên vào ngày 19/12.
(VNF) - Mô hình "nâng cao nhận thức - chuyển đổi thói quen - ứng dụng số” không chỉ giúp hơn 200 hộ nông dân Tây Nguyên cải thiện kỹ thuật sản xuất, tăng thu nhập và tiếp cận thị trường quốc tế, mà còn trở thành điểm sáng về trao quyền kinh tế cho phụ nữ và người dân tộc thiểu số.
(VNF) - Theo TS Lê Duy Bình, dù duy trì được ổn định vĩ mô và nhiều động lực tăng trưởng mới đã manh nha hình thành song kinh tế Việt Nam vẫn cần tăng tốc chuyển đổi mô hình, nâng cao năng suất và giá trị gia tăng để tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu tăng trưởng cao, bền vững trong giai đoạn tới.
(VNF) - Sau một ngày thi đấu sôi nổi, Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành lần thứ XI – năm 2025 đã chính thức khép lại thành công vào tối 13/12 tại sân bóng Nguyên Dương (Hà Nội). Giải đấu tiếp tục khẳng định vị thế là sân chơi thể thao truyền thống, giàu ý nghĩa dành riêng cho cộng đồng những người làm báo đang công tác tại Hà Nội và các tỉnh, thành.
(VNF) - Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 3 người liên quan Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung để điều tra về hành vi "Trốn thuế".
(VNF) - Chủ tiệm vàng Kim Chung bị khởi tố trốn thuế hàng nghìn tỷ; “nữ đại gia” Phạm Mỹ Hạnh lừa đảo góp vốn trồng sâm Ngọc Linh, chiếm đoạt hơn 850 tỷ đồng; đồng thời, Chủ tịch Công ty Công nghệ NhoNho đang bị truy nã đặc biệt.
(VNF) - Sáng 13/12, tại sân bóng Nguyên Dương (phường Đại Mỗ, TP. Hà Nội), Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành lần thứ XI – năm 2025 đã chính thức khai mạc trong không khí sôi nổi, đoàn kết của những người làm báo, bất chấp điều kiện thời tiết mưa lạnh đặc trưng của mùa đông Hà Nội.
(VNF) - Ông Nguyễn Đức Hiển, Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương nhận định hệ thống ngân hàng không thể mở rộng mãi, việc tăng cung tín dụng quá mức cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số nhưng lạm phát cao thì con số tăng trưởng đó sẽ không còn nhiều ý nghĩa.
(VNF) - Ngày 12/12, TAND TP. HCM đã tuyên án đối với bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty AIC) và các đồng phạm trong vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
(VNF) - Trường hợp phát hiện vi phạm, không đúng đối tượng, không đảm bảo điều kiện về thu nhập, nhà ở xã hội sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật; nếu đã thực hiện mua - bán sẽ bị thu hồi căn hộ.
(VNF) - Bộ Công an quyết định truy nã đặc biệt nguy hiểm đối với bị can Hoàng Bá Nghị, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Công nghệ NhoNho.
(VNF) - Thủ tướng khẳng định mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam là có nền tảng, có dư địa và khả thi. Trên cơ sở đó, Chính phủ quyết tâm thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, tăng tốc phục hồi và hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao gắn với phát triển bền vững trong giai đoạn tới.
(VNF) - Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh có tổng chiều dài 121km, phân kỳ thành 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư gần 23000 tỷ đồng và dự kiến thông tuyến vào ngày 19/12 tới đây.
