Nguyên tắc đánh thuế theo khả năng nộp thuế (ability to pay principle of taxation) là nguyên tắc gắn với mức thu về thuế với thu nhập và của cải của người nộp thuế. Khối lượng của cải và thu nhập của một người càng nhiều, anh ta càng có khả năng và phải nộp thuế nhiều. Hiện nay, hầu hết các nước trên thế giới đều áp dụng nguyên tắc đánh thuế theo khả năng nộp thuế. Khác với nguyên tắc đánh thuế theo phúc lợi nhận được, nguyên tắc đánh thuế theo khả năng nộp thuế phù hợp với quan niệm về sự công bằng. Tuy nhiên, cũng cần chú ý rằng việc vận dụng nguyên tắc này dưới hình thức thuế lũy tiến có thể làm suy giảm động cơ lao động và đầu tư.
Sử dụng nguyên tắc này trong thực tiễn, chính phủ buộc người có thu nhập càng cao càng phải hy sinh mức hữu dụng từ thu nhập theo một tỷ lệ nhiều hơn.
Có ba cách hiểu về sự hy sinh:
1. Hy sinh mức hữu dụng tuyệt đối bằng nhau (equal absolute sacrifice)
Chính phủ đánh thuế sao cho mức giảm tuyệt đối về độ hữu dụng của mọi cá nhân là như nhau → Mỗi cá nhân mất đi một mức hữu dụng tuyệt đối bằng nhau.
2. Hy sinh tỷ lệ hữu dụng bằng nhau (equal proportional sacrifice)
Chính phủ đánh thuế sao cho mức giảm tương đối về độ hữu dụng của mọi cá nhân là như nhau → Mỗi cá nhân mất đi một tỷ lệ hữu dụng bằng nhau.
3. Hy sinh hữu dụng biên bằng nhau (equal marginal sacrifice)
Độ hữu dụng sinh ra từ đồng thuế cuối cùng phải bằng nhau. Để nộp 130.000 đồng thuế người có thu nhập thấp phải hy sinh một cái áo mặc đi làm, trong khi người thu nhập cao chỉ hy sinh tiêu dùng mặt hàng kém thiết yếu hơn, chẳng hạn: khăn tay. Như vậy, thuế nên trích xuất nhiều hơn vào thu nhập cao và giảm xuống cho thu nhập thấp sao cho mức hy sinh thỏa dụng là như nhau khi đồng thuế cuối cùng được nộp..
Từ đó, trên thực tế nguyên tắc công bằng theo khả năng tài chính làm cơ sở của thuế lũy tiến trên những đồng thu nhập vượt qua các ngưỡng nhất định.
(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)
Tags:
(VNF) - Thông tin ông Donald Trump bị kết án, Hàn Quốc cáo buộc Triều Tiên thả bóng bay chở rác, Tổng thống Ukraine tới Singapore, tàu vũ trụ Thường Nga-6 của Trung Quốc hạ cánh xuống mặt trăng,... là những tin tức đáng chú ý trong tuần qua.
(VNF) - Sau khi hủy đấu thầu vàng miếng, NHNN bán vàng trực tiếp cho 4 ngân hàng để bán vàng trực tiếp cho dân. NHNN yêu cầu các ngân hàng giảm lãi suất cho vay 1-2%. Đó là những thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Tiết kiệm tiền bằng cách lập ngân sách phong bì là một cách tuyệt vời cho những người bắt đầu lập ngân sách cho cuộc sống tài chính.
(VNF) - Nhà ở xã hội Thuận Thành báo lỗ trong năm 2023, nợ phải trả tăng mạnh đạt gần 873 tỷ đồng, gấp 2,2 lần vốn chủ sở hữu.
(VNF) - Tại thời điểm giá vàng phá đỉnh 92 triệu đồng/lượng, nhiều nhà vàng liên tục báo “hết hàng” và “chỉ nhận khách bán vàng, không nhận khách mua vàng”. Điều này dấy lên nhiều nghi vấn rằng các cửa hàng vàng cố tình “ém hàng” nhằm làm giá.
(VNF) - Một trong những điều cần đặc biệt ghi nhớ khi dùng thẻ tín dụng để tránh mất tiền oan là khách hàng tự mình đặt hạn mức số tiền trong mỗi lần giao dịch hoặc tạm khóa chức năng thanh toán online.
(VNF) - Nước tăng lực Number 1 là nhãn hàng đã quá quen thuộc với nhiều người tiêu dùng không chỉ trong đời sống lao động mà còn ở các hoạt động cộng đồng cho đến những phong trào thể thao. Mùa hè này, nhãn hàng tiếp tục gây ấn tượng với chương trình khuyến mãi mang tên “Xé ngay trúng liền 2024 – Number 1” – “Tiếp năng lượng, bứt phá thành Number 1” với tổng giá trị giải thưởng lên đến 5,5 tỷ đồng.
(VNF) - Đại gia Võ Thị Thanh bị tạm hoãn xuất cảnh, Chủ tịch Koji xin từ nhiệm trước thềm ĐHĐCĐ, ông Lê Minh Tâm làm Phó Chủ tịch HĐQT LPBank… là những tin tức doanh nhân đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk đã bị cáo buộc giao dịch nội gián trong một vụ kiện được đệ trình ngày 30/5 bởi một cổ đông của Tesla tại Tòa án Delaware Chancery.
(VNF) - Từ lúc sơ khai, sứ mệnh của bảo hiểm đơn thuần chỉ là sản phẩm bảo vệ con người và gia đình trước những biến cố không thể lường trước. Những năm gần đây, các công ty bảo hiểm đã bổ sung thêm các quyền lợi tích luỹ đầu tư, chăm sóc sức khoẻ…
(VNF) - Gần đây, Công ty TNHH Nam Tiến đang huy động máy móc, nhân lực san gạt một khu vực rộng lớn giữa vùng núi rừng. Khu đất thuộc địa phận xã A Ngo, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị (cách cửa khẩu La Lay khoảng 4,4km) làm bãi tập kết than đá từ Lào về Việt Nam qua cửa khẩu La Lay.
