Những trận 'đại hồng thủy' lớn nhất lịch sử tàn phá miền Bắc

Tuệ Lâm - 11/09/2024 10:55 (GMT+7)

(VNF) - Địa thế chung của hệ thống sông Hồng rất hiểm trở, phần lớn diện tích là miền núi, địa hình dốc và tập trung nhiều tâm mưa lớn nên khu vực miền núi tập trung lũ nhanh và tạo ra lũ lớn đổ về vùng đồng bằng trong mùa mưa bão.

Sáng 11/9, trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia phát thông báo lũ đặc biệt lớn trên sông Thao, lũ khẩn cấp trên sông Lô, sông Cầu, sông sông Cầu, sông Thương, sông Hoàng Long và tin lũ trên sông Thái Bình, sông Lục Nam, sông Hồng.

Đáng lưu ý, lũ trên sông Hồng tại Hà Nội có khả năng đạt đỉnh vào trưa 11/9. Trước đó, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn TP. Hà Nội đã chính thức nâng mức báo động lũ trên sông Hồng lên cấp 2. Quyết định này được đưa ra sau khi mực nước sông Hồng tại trạm Long Biên đạt mức 10,50m, ở ngưỡng báo động cấp 2.

Theo lãnh đạo TP. Hà Nội, tính từ năm 2008 đến nay, mực nước sông Hồng mới lên cao ở mức này nên người dân có thể chủ quan, thiếu kỹ năng ứng phó, chính quyền có thể bị động.

Trên thực tế, miền Bắc nước ta cũng đã trải qua nhiều trận "đại hồng thủy" đáng sợ trong suốt chiều dài lịch sử.

Theo Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, từ khi lũ lụt được ghi vào quốc sử thì cũng xuất hiện những thông tin về công cuộc đắp đê, chống lũ lụt của dân tộc Việt Nam. Chẳng hạn như năm 1077, triều đình nhà Lý cho đắp đê ở sông Như Nguyệt (sông Cầu); đến năm 1108, lại đắp đê Cơ Xá. Đến đời nhà Trần, vua Trần Thái Tông đặt cơ quan chuyên phụ trách về đê điều gọi là Hà đê sứ. Nhà Trần chăm lo việc đắp đê sông ngăn lũ và đê biển ngăn mặn đồng thời coi trọng công tác hộ đê, phòng chống lụt. Sau đó, nhà Lê tiếp tục đặt các chức quan Khuyến nông và Hà đê, chuyên trông coi, đôn đốc việc sửa chữa, đắp đê, đào khơi sông ngòi, phòng chống lũ lụt, hạn hán, giải quyết vấn đề nước cho sản xuất và đời sống. Tuy nhiên, tình hình lũ lụt vẫn xảy ra thường xuyên.

Điếm canh đê ở Phú Xuyên, Hà Đông (nay là Hà Nội).

Cuối thế kỷ 18, do chiến tranh loạn lạc, đê điều không được bảo vệ, chăm sóc thường xuyên, nạn vỡ đê vì thế ngày càng trở nên trầm trọng.

Dưới thời Nguyễn, từ năm 1803 đến năm 1857, miền Bắc xảy ra 26 đợt lũ, lụt, vỡ đê. Theo thố kê, từ năm 1870 đến năm 1896, có 8 trận lụt do vỡ đê, mỗi trận lụt gây thiệt hại rất nặng nề.

Dưới thời Pháp thuộc, từ năm 1909 đến năm 1930 có 30 trận bão lớn đổ bộ vào miền Bắc, gây mưa lớn và ngập lụt trên phạm vi rộng; đặc biệt là các trận bão lũ năm 1909, 1911, 1913, 1915, 1926 và 1929.

Các trận lụt đáng nhớ trong lịch sử có thể kể đến là trận lụt năm 1905. Trận lụt này làm vỡ đê ở Co Lieu gây lũ lụt ở các tỉnh Hà Đông, Hà Nam, Ninh Bình, Nam Định, làm ngập khoảng 36.000ha lúa. Mặt khác, giao thông giữa Hà Nội và Nam Định bị gián đoạn từ 12/8 đến 10/11/1905, đường sá bị thiệt hại nặng.

Trận lụt năm 1905 cũng làm vỡ đê ở Kim Sơn gây ngập 30.000ha lúa ở các tỉnh Bắc Ninh, Hưng Yên và Hải Dương. Đường tàu đoạn từ Hà Nội đến Cẩm Giàng bị gián đoạn gần 1 tháng, từ 15/8 đến 4/9/1905. Mưa nhiều kết hợp với vỡ đê khiến vụ tháng 10 thiệt hại ở hầu hết các tỉnh miền Bắc.

Tiếp đến là trận lụt năm 1909, khiến đê sông Đuống vỡ ở đoạn qua làng Đặng Xá, tỉnh Bắc Ninh, cách cầu sông đuống 6km về phía hạ lưu, chiều dài đoạn vỡ đê từ 50-60m, bất chấp những nỗ lực gia cố trước đó. Sau đó không lâu, đoạn vỡ thứ hai rộng hơn (250-350m) xảy ra ở hạ lưu so với đoạn thứ nhất, giữa các làng Kim Son và Lien Ho, nơi từng vỡ đê vào năm 1905.

Vỡ đê sông Đuống liên tiếp gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn đối với mùa màng ở các tỉnh Bắc Ninh, Hưng Yên và Hải Dương. Đồng thời, việc này cũng khiến đường sắt Hải Phòng - Hà Nội gián đoạn, đoạn từ Phu Thung đến Đình Dù trên chiều dài khoảng 2km. Giao thông ngưng trệ trong gần 1 tháng. Ở tỉnh Hải Dương, vỡ đê gây thiệt hại mùa màng trên diện tích 6.000ha; Hải Phòng thiệt hại nặng hơn 1.800ha bị ngập; Hưng Yên bị thiệt hại nặng nhất, ngoài mùa màng, nhiều gia cầm và nhà cửa bị cuốn trôi.

Một trận đại hồng thuỷ khác trong lịch sử là trận lụt năm 1911. Lũ dai dẳng trong tháng 6, cộng thêm mực nước sông Hồng và các phụ lưu dâng cao bất thường ở nửa sau tháng 7 khiến đê điều suy yếu. Đê sông Cầu vỡ nhiều chỗ; Bắc Ninh bị ngập do đê tả ngạn sông Đuống, đoạn Chung Quan, Chi No, Ma Duo vỡ.

Hà Nội bị đe dọa trong trận lụt năm 1926.

Đáng chú ý nhất phải kể đến trận lụt năm 1971 (hay còn được biết đến với tên gọi Đại hồng thủy 1971) là một đợt lũ lụt rất lớn xảy ra ở các tỉnh thuộc đồng bằng Sông Hồng và sông Thái Bình vào giữa tháng 8/1971.

Tại thời điểm năm 1971, tại 13 tỉnh thành phía Bắc có sự cố vỡ đê lớn. Ngày 19/8, nước lũ tràn vỡ các đê ở hạ lưu sông Lô, sông Đà và tả ngạn sông Hồng thuộc huyện Vĩnh Tường, đê bối Thanh Trì phía hữu ngạn sông Hồng.

Đến ngày 20, vỡ đê Lâm Thao; sang ngày 21 thì vỡ đê Vĩnh Lại và đê Cao Xá. Nhiều đoạn đê khác cũng đã bị vỡ với chiều dài đoạn bị hỏng là tương đối lớn.

Vỡ đê đã gây ngập lụt diện rộng trên khu vực đồng bằng Bắc Bộ.
Cầu Đuống những ngày nước lũ.
Nhân dân ở Gia Lâm, Hải Dương, Hưng Yên khắc phục khó khăn do lũ làm sạt lở đê.

Trận lụt đã khiến khoảng 100.000 người thiệt mạng, ảnh hưởng tới khoảng 2,7 triệu người khác, ước tính thiệt hại lên đến con số 70 triệu đồng theo thời giá lúc bấy giờ (năm 1971) - tương đương với hàng chục nghìn tỉ đồng ngày nay. Tổng số trên 120.000 công trình liên quan đến nhà cửa, kho tàng bị ngập và trôi.

Cùng chuyên mục
Các KCN ở Hải Phòng nối lại chuỗi cung ứng, đảm bảo đơn hàng sau bão Yagi

Các KCN ở Hải Phòng nối lại chuỗi cung ứng, đảm bảo đơn hàng sau bão Yagi

(VNF) - Khu công nghiệp (KCN) Nam Cầu Kiền và hàng loạt KCN lớn ở Hải Phòng đã giảm thiểu tối đa thiệt hại, đảm bảo an toàn cho các DN và nhanh chóng khôi phục hoạt động sản xuất sau siêu bão số 3.

Samsung Ấn Độ: Công nhân đình công, 200 lãnh đạo cấp cao sắp bị sa thải

Samsung Ấn Độ: Công nhân đình công, 200 lãnh đạo cấp cao sắp bị sa thải

(VNF) - Samsung Electronics chuẩn bị sa thải hơn 200 giám đốc các bộ phận tại Ấn Độ do tăng trưởng kinh doanh chậm lại và nhu cầu tiêu dùng giảm ảnh hưởng đến doanh số bán hàng. Sự việc xảy ra vào thời điểm công nhân tại nhà máy Samsung ở miền Nam Ấn Độ tiếp tục cuộc đình công sang ngày thứ hai.

Chủ loạt khách sạn trên 'đất vàng' TP. HCM gánh lỗ 2,2 tỷ đồng mỗi ngày

Chủ loạt khách sạn trên 'đất vàng' TP. HCM gánh lỗ 2,2 tỷ đồng mỗi ngày

(VNF) - Mặc dù là chủ của loạt khách sạn trên "đất vàng" TP. HCM nhưng Công ty cổ phần Bông Sen vẫn ghi nhận khoản lỗ lên tới 401 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2024.

Chuyên gia: 'Nhà đầu tư nên phòng thủ trong tháng 9'

Chuyên gia: 'Nhà đầu tư nên phòng thủ trong tháng 9'

(VNF) - "Với những nhà đầu tư thận trọng, giai đoạn này nên ưu tiên yếu tố phòng thủ nhiều hơn", PGS. TS Võ Đình Trí cho hay.

Tín dụng tăng tốc lúc tiết kiệm tụt đỉnh: Ngân hàng lo xoay nguồn vốn

Tín dụng tăng tốc lúc tiết kiệm tụt đỉnh: Ngân hàng lo xoay nguồn vốn

(VNF) - Báo cáo tài chính của các ngân hàng cho thấy, tốc độ tăng trưởng tín dụng đang nhanh hơn hẳn so với tốc độ tăng trưởng huy động. Điều này buộc các ngân hàng tìm đến kênh trái phiếu doanh nghiệp như một giải pháp để đa dạng hóa nguồn vốn.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT khẳng định: 'Hồ thủy điện Thác Bà an toàn'

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT khẳng định: 'Hồ thủy điện Thác Bà an toàn'

(VNF) - "Còn nhiều việc phải làm nhưng với lưu lượng nước về và lưu lượng xả, chúng tôi khẳng định thủy điện Thác Bà an toàn", Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp nói.

Cuộc khủng hoảng của Volkswagen và 'lời cảnh tỉnh cuối cùng' cho nước Đức

Cuộc khủng hoảng của Volkswagen và 'lời cảnh tỉnh cuối cùng' cho nước Đức

(VNF) - Việc cắt giảm việc làm và khả năng đóng cửa nhà máy của hãng sản xuất ô tô lớn nhất nước Đức Volkswagen là triệu chứng của sự bất ổn rộng lớn hơn trong nền kinh tế lớn nhất châu Âu.

GARENA: ‘Ông lớn’ game Việt, thu tiền hàng nghìn tỷ mỗi năm

GARENA: ‘Ông lớn’ game Việt, thu tiền hàng nghìn tỷ mỗi năm

(VNF) - Cùng với các “ông lớn” khác như VNG, VTCGame hay SohaGame, Garena được xem là một trong những nhà phát hành game lớn tại Việt Nam. Nhờ việc thu tiền thông qua bán các vật phẩm game giúp doanh thu của công ty ghi nhận hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm, tuy nhiên lãi sau thuế lại khá “mỏng”.

Thiệt hại tỷ đô vì siêu bão Yagi

Thiệt hại tỷ đô vì siêu bão Yagi

(VNF) - Siêu bão Yagi quét qua Trung Quốc và Việt Nam đã để lại hậu quả nặng nề cho cả hai quốc gia. Hiện nay, những nỗ lực khắc phục đang được chính quyền và người dân tích cực triển khai để có thể ổn định đời sống và hoạt động sản xuất kinh doanh.

NVL bị cắt margin, cổ phiếu nằm sàn, trắng bên mua

NVL bị cắt margin, cổ phiếu nằm sàn, trắng bên mua

(VNF) - Trước thông tin bị cắt margin, cổ phiếu NVL trên thị trường ngay lập tức phản ứng một cách mạnh mẽ khi rơi xuống mức giá sàn, giảm kịch biên độ còn 11.850 đồng/cổ phiếu.