Phát triển nguồn thu, nỗi đau đầu của các cơ quan báo chí
Thanh Hà -
21/06/2020 15:02 (GMT+7)
(VNF) - Diễn đàn Tổng biên tập với chủ đề "Báo chí và bài toán phát triển nguồn thu", diễn ra mới đây tại Hội nhà báo Việt Nam sôi nổi hơn bao giờ hết khi đại biểu nêu thực trạng của các cơ quan báo chí Việt Nam thời dịch bệnh Covid-19 và những bất cập trong chính sách đối với báo chí.
Diễn đàn Tổng biên tập với chủ đề "Báo chí và bài toán phát triển nguồn thu".
Tại diễn đàn, các tổng biên tập đều cho biết nguồn thu đến từ quảng cáo, truyền thông sụt giảm nghiêm trọng. Có ý kiến cho rằng nguồn thu giảm ít nhất 20-30%, phần nhiều đều cho biết doanh thu đến từ các doanh nghiệp giảm 40-50%, vài lãnh đạo báo chí còn đưa ra con số hụt thu lên tới 70%.
Hãy giảm thuế cho báo chí
Bất cập lớn nhất, được nhiều tổng biên tập (TBT) đề cập nhiều nhất là chuyện các cơ quan báo chí hiện nay ở Việt Nam hoạt động theo kiểu “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”. Nghĩa là mặc dù được coi là các đơn vị sự nghiệp có thu, tạo ra các sản phẩm “đặc thù, đặc biệt”, nhưng các cơ quan báo chí ở Việt Nam hiện nay lại phải chịu đủ các loại thuế như một doanh nghiệp.
Không ít lần trong diễn đàn, nhiều tổng biên tập các cơ quan báo chí lớn và lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam đều nhắc lại “công lao” của tiến sĩ kinh tế Nguyễn Anh Tuấn, Tổng biên tập tạp chí Nhà Đầu tư, cùng với nhiều người khác đã đấu tranh để mức thuế thu nhập doanh nghiệp đối với báo in đã giảm từ mức 25% xuống còn 10% trong những năm đầu thập kỷ 2010.
“Nhưng mức thuế 10% hiện nay liệu đã thỏa đáng chưa? Theo tôi cần đưa mức thuế này xuống còn 0% và đề nghị Hội Nhà báo Việt Nam có kiến nghị chính thức với các cơ quan chức năng”, Tiến sĩ kinh tế Nguyễn Anh Tuấn nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, ông cũng cho biết hiện nay loại hình báo điện tử vẫn phải chịu mức thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%, chưa được hưởng mức thuế 10% như báo in và đây cũng là một bất cập lớn.
Không chỉ chịu thuế thu nhập doanh nghiệp, các cơ quan báo chí còn phải chịu thuế giá trị gia tăng cho các sản phẩm mà mình làm ra. Sản phẩm của báo chí là một loại hình sản phẩm đặc thù, đặc biệt, thực hiện các nhiệm vụ chính trị nhưng vẫn phải chịu thuế giá trị gia tăng như các sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra thì hoàn toàn không hợp lý. “Tôi đề nghị Chính phủ không đánh thuế giá trị gia tăng đối với các cơ quan báo chí ngay trong năm nay”, TBT Nguyễn Anh Tuấn nói.
Đại dịch Covid-19 dường như là một cú đòn chí mạng đối với nhiều cơ quan báo chí ở Việt Nam. Chỉ tính riêng quý I/2020, doanh thu của báo Nông thôn ngày nay/Dân Việt đã giảm tới 30% trong khi giá giấy in, công in ngày càng cao. “Điều đó khiến lãnh đạo báo phải đưa ra những quy định để “thắt lưng, buộc bụng”, tuy chưa phải giảm lương, giảm nhân sự nhưng cũng đã buộc phải điều chỉnh các hệ số phụ cấp, tính toán lại nguồn thu…”, nhà báo Lưu Quang Định, TBT báo Nông thôn ngày nay/Dân Việt cho biết.
Tình trạng trên không phải riêng cho báo Nông thôn ngày nay/Dân Việt mà lại là tình cảnh chung của hầu hết các cơ quan báo chí đã tự chủ một phần hay toàn bộ các hoạt động kinh tế của mình. Lãnh đạo các cơ quan báo chí có mặt tại diễn đàn cho biết ít nhất doanh thu các cơ quan báo chí đều sụt giảm nghiêm trọng trong những tháng đầu năm 2020, ít thì mất từ 15-20%, nhiều thì lên tới 70%.
“Về ảnh hưởng của dịch Covid-19, theo kịch bản lạc quan nhất thì doanh thu của báo Tiền phong cũng sẽ giảm 5%, kịch bản trung bình là giảm 10-15% và kịch bản xấu là giảm 20-25%. Báo có thể cạn nguồn dự trữ tích lũy trong nhiều năm, được dự trù cho phát triển báo Tiền phong điện tử”, nhà báo Lê Xuân Sơn, TBT báo Tiền phong cho biết.
Các đề xuất khác
Một số TBT đưa ra đề xuất thu phí đối với người đọc, như cách mà tờ VietnamPlus trực thuộc Thông tấn xã Việt Nam đã làm và thu được ít nhiều thành công? Hay đa dạng hóa các hoạt động ngoài mặt báo để “vừa giã gạo, vừa bồng con”? Hoặc thậm chí đề xuất cho phép các tờ báo thành lập các công ty trực thuộc để gia tăng hiệu quả kinh doanh, hoạt động?
Những đề xuất táo bạo, nhưng hợp lý đã được đưa ra tại diễn đàn, nhưng cũng nhiều ý kiến cho rằng để làm được những việc như vậy cần thêm vô khối nỗ lực và cả sự đồng thuận của nhiều bên khác nhau.
Về việc thu phí đối với bạn đọc, nhà báo Nguyễn Thanh Bình, TBT báo An ninh Thủ đô cho rằng: “Không ai chấp nhận bỏ tiền ra đọc thông tin trên một báo điện tử khi mà các trang báo điện tử hay mạng xã hội lại cung cấp miễn phí”. Cũng vậy, nhà báo Ngô Văn Hải, TBT báo điện tử VTC News nhấn mạnh nếu chưa giải quyết được vấn nạn ăn cắp bản quyền thì các báo không thể có được các thông tin độc quyền để buộc độc giả trả phí. “Do vậy, thông tin miễn phí đã được mặc định trong tư duy của độc giả, không thể thay đổi chỉ trong thời gian vài năm”.
Như vậy, để làm được thu phí với bạn đọc, theo TBT báo Giao thông Nguyễn Bá Kiên và nhiều TBT khác, là các tờ báo trong cả nước phải ngưng ngay việc lấy lại thông tin trên các báo khác.
Bên cạnh đó, “các tờ báo phải đồng loạt tiến hành thu phí thì việc này mới hiệu quả”, TBT báo Lao Động Nguyễn Ngọc Hiển nhấn mạnh.
Bình luận về cơ chế hoạt động như một đơn vị hành chính sự nghiệp có thu, TBT Báo Giáo dục và Thời đại, nhà báo Triệu Ngọc Lâm cho rằng: “Đúng ra, các tờ báo phải được công nhận là doanh nghiệp, hưởng các chế độ, quyền lợi trong Luật Doanh nghiệp thì tòa soạn sẽ phát triển hơn”.
Ông mạnh dạn đề xuất: “Các cơ quan quản lý liên quan cho cơ quan báo chí được vận hành theo mô hình của doanh nghiệp, tự cân đối thu chi, đảm bảo hiệu quả tài chính, trích nộp các quỹ theo quy định…”. Được như vậy, các tờ báo sẽ chủ động thực hiện các ngành nghề mới được pháp luật cho phép, dựa trên thế mạnh có sẵn để tối đa hóa doanh thu, lợi nhuận, ông Lâm nói.
Tương tự như vậy, dẫn câu nói của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc từng nói: “Muốn đi xa hãy đi cùng nhau”, TBT báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt, nhà báo Lưu Quang Định cho rằng những chính sách của Đảng và Nhà nước trong vấn đề báo chí làm kinh tế cần tạo một ‘môi trường thích hợp’ để báo chí vượt quan giai đoạn khó khăn của dịch Covid-19, và tiến tới thành công trong tương lai.
Tại diễn đàn, đại diện nhiều cơ quan báo chí cũng kiến nghị đề xuất các cơ quan chức năng có cơ chế buộc các nền tảng xuyên biên giới hoạt động tại Việt Nam (như Google, Facebook, Youtube…), và các nhà cung cấp mạng trong nước chia sẻ doanh thu, lợi nhuận cho các cơ quan báo chí Việt Nam, tránh tình trạng ăn theo nội dung của báo chí, hưởng lợi từ các hoạt động báo chí.
Tiếp thu các ý kiến, hiến kế và kiến nghị của các TBT, ông Hồ Quang Lợi, Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam cho biết Hội Nhà báo, với tư cách của một hiệp hội nghề nghiệp sẽ chuyển các ý kiến đóng góp tới các cơ quan liên quan, như Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và đầu tư, Văn phòng Chính phủ… Ông cũng cho biết một hội nghị chuyên đề về kinh tế báo chí dự kiến sẽ được tổ chức vào quý 3 năm nay, với sự tham dự của đại diện nhiều cơ quan báo chí, cũng như các đại diện của cơ quan liên quan nhằm tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách cho báo chí hoạt động tốt hơn, hiệu quả hơn.
(VNF) - Năm 2025 có 40 người đứng đầu và cấp phó người đứng đầu bị xử lý kỷ luật do thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng, trong đó có 18 người bị cách chức, theo báo cáo của Chính phủ.
(VNF) - Chính phủ đề xuất bỏ nội dung áp thuế giá trị gia tăng với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác...
(VNF) - Đại biểu quốc hội ý kiến rằng, việc sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) nếu không chặt chẽ, có thể tạo kẽ hở cho các doanh nghiệp mua khống hóa đơn để hợp thức hóa đầu vào và hoàn thuế.
(VNF) - TP. HCM được giao hơn 118.900 tỷ đồng vốn đầu tư công, trong thời gian còn lại của năm 2025, phải giải ngân khoảng 50.000 tỷ đồng để đạt kế hoạch.
(VNF) - Tuần làm việc cuối cùng của kỳ họp 10 - kỳ họp cuối nhiệm kỳ, Quốc hội sẽ bấm nút thông qua số lượng luật, nghị quyết lớn và có thể xem là 'kỷ lục'.
(VNF) - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, có 20/34 địa phương đạt tốc độ tăng trưởng từ 8% trở lên, trong đó đáng chú ý 6 tỉnh, thành phố đạt mức tăng trưởng trên 10%.
(VNF) - Bão lũ năm nay đã gây thiệt hại nặng nề, ước tính lên tới 97.000 tỷ đồng. Trước thực tế này, chính sách giảm lãi suất 2% cho các khoản tín dụng được triển khai, hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp nông nghiệp.
(VNF) - Nói đến ông Đỗ Quang Hiển là người hâm mộ thể thao Việt Nam luôn nghĩ đến một ông bầu đầu tư bóng đá đã 20 năm, nhưng không có nhiều người biết ông cũng đầu tư vào bóng bàn đến… 18 năm!
(VNF) - Lần đầu tiên, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ được đưa vào đánh giá bền vững thông qua bộ chỉ số riêng trong Chương trình CSI 2025, đánh dấu bước mở rộng quan trọng của VCCI nhằm lan tỏa phát triển bền vững tới toàn bộ hệ sinh thái doanh nghiệp Việt Nam.
(VNF) - Giải bóng đá Báo chí các tỉnh, thành là sân chơi dành riêng cho những người làm báo – nơi các phóng viên, nhà báo gặp gỡ, giao lưu và gắn kết qua tinh thần thể thao trung thực và đồng đội. Năm nay, Câu lạc bộ Báo chí Nghệ Tĩnh là đơn vị đăng cai tổ chức.
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết thời gian qua, dù đã triển khai các dự án điện gió, điện mặt trời, thủy điện, nhưng nhìn chung nguồn cung vẫn chưa thể đáp ứng đủ đảm bảo cho yêu cầu đi lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.
(VNF) - Nhóm đối tượng lừa đảo tại Campuchia nhằm vào công dân Việt Nam ở trong nước bằng hình thức kêu gọi đầu tư vào các dự án giả mạo của Vingroup, Doji với quy mô đặc biệt lớn.
(VNF) - Lâm Đồng ghi nhận mưa lớn xuất hiện trở lại sau vài ngày nắng ngắn ngủi khiến đèo Mimosa và các đèo khác lại sạt lở nghiêm trọng. Cơ quan chức năng đang tập trung lực lượng, phương tiện khắc phục các sự cố sạt lở trên các đèo để sớm lưu thông trở lại.
(VNF) - Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu hình thành các cực tăng trưởng mới, nhiều chuyên gia cho rằng TP. HCM đang bước vào giai đoạn có tính bản lề để tiệm cận mô hình “siêu đô thị” của khu vực.
(VNF) - Công ty cổ phần Tân Tân xuất phát điểm là cơ sở chế biến đậu phộng chiên, rồi xây nhà máy, lập công ty. Doanh nghiệp nổi tiếng với món đậu phộng thương hiệu Tân Tân bị cáo buộc trốn thuế lên gần 3,5 tỷ đồng.
(VNF) - Chiều 3/12, Chính phủ đã trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. HCM.
(VNF) - Một cuộc khảo sát tư nhân cho thấy hoạt động dịch vụ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất trong 5 tháng. Đây có thể xem là một dấu hiệu nữa cho thấy nhu cầu tiêu dùng chậm chạp đang khiến bức tranh tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới thêm phần u ám.
(VNF) - Năm 2025 có 40 người đứng đầu và cấp phó người đứng đầu bị xử lý kỷ luật do thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng, trong đó có 18 người bị cách chức, theo báo cáo của Chính phủ.
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.