Quy hoạch Quảng Trị 2021-2030: Xác định cơ hội, yếu tố mới để phát triển nhanh hơn

Tại Hội đồng thẩm định Quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 sáng ngày 11/8, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng chỉ rõ, Quảng Trị cần đưa ra định hướng, tầm nhìn để phát triển nhanh, bền vững, thu hẹp khoảng cách với các tỉnh, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Tìm ra đặc thù của Quảng Trị để định hướng cho Quảng Trị phát triển

Đánh giá cao sự quan tâm của Quảng Trị đối với công tác lập quy hoạch, Bộ trưởng cho rằng, đây là cơ hội để tỉnh sắp xếp lại xem có gì và cần gì để khai thác tiềm năng lợi thế, tranh thủ các cơ hội để phát triển nhanh và bền vững.

"Hiện các quy hoạch cấp trên đã được ban hành, đó là điều kiện thuận lợi để dựa vào đây xác lập, tổ chức không gian", Bộ trưởng chỉ rõ.

Theo Bộ trưởng, Quảng Trị trong suốt nhiều năm qua rất khó khăn; nhiều hy sinh mất mát, thiệt thòi. Nhưng, tỉnh luôn nỗ lực đoàn kết và đạt nhiều kết quả quan trọng.

Tuy nhiên, trong bối cảnh mới hiện nay, thì phải làm thế nào để phát triển nhanh, bền vững, thu hẹp khoảng cách với các tỉnh, góp phần thực hiện Nghị quyết 13 của Đảng. “Đây là cơ hội cùng nhau nhìn lại, đánh giá phân tích các điểm nghẽn, cơ hội, yếu tố mới để Quảng Trị phát triển nhanh hơn”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Tại Hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng khẳng định, việc lập Quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 là nhiệm vụ trọng tâm của nhiệm kỳ 2020 - 2025, đã được đưa vào Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ 17.

Trên cơ sở kế thừa, phát huy các định hướng, chiến lược của Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 – 2020; với các quan điểm phát triển tỉnh Quảng Trị theo hướng xanh, bền vững, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội, chủ động hội nhập quốc tế đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng theo hướng hiện đại, đồng bộ chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế và khai thác và thúc đẩy liên kết vùng.

4 đột phá, 5 ngành trọng điểm, 4 hành lang kinh tế động lực

Quy hoạch tỉnh Quảng Trị xác định tầm nhìn, mục tiêu trở thành tỉnh có nền kinh tế vững mạnh với cơ cấu chính là công nghiệp - dịch vụ và là một trong những động lực phát triển của khu vực duyên hải miền Trung; Một trong những trung tâm năng lượng sạch của khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung và cả nước; Tham gia tích cực và chủ động vào các hoạt động giao thương, liên kết trên tuyến Hành lang kinh tế Đông - Tây và là hạt nhân quan trọng trong chuỗi cung ứng thương mại, du lịch, vận tải và logistics giữa Quảng Trị với các nước gồm: Lào, Thái Lan, Myanmar và các nước Đông Nam Á, Tây Á.

Để thực hiện mục tiêu đã xác định, lãnh đạo Tỉnh cho biết, Quảng Trị lựa chọn:

- Bốn (04) lĩnh vực đột phá: (1) Xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ để tạo điều kiện phát huy các tiềm năng phát triển của tỉnh; (2) Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, tạo môi trường đầu tư kinh doanh năng động của khu vực Bắc Trung Bộ; (3) Chuẩn bị và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và (4) Thực hiện chuyển đổi số;

- Năm (05) ngành trọng điểm: (1) là năng lượng: Sẽ phát triển các cơ sở điện khí và công nghiệp khí tại Khu kinh tế Đông Nam và các nguồn năng lượng tái tạo tại các khu vực có lợi thế về điều kiện tự nhiên gắn với xây dựng hệ thống truyền tải đồng bộ; (2) là phát triển ngành Du lịch: ưu tiên phát triển du lịch nghỉ dưỡng biển, đảo, sinh thái rừng gắn với du lịch tâm linh, du lịch văn hóa – lịch sử; (3) là phát triển dịch vụ logistics, tập trung tại Khu kinh tế Đông nam, các cửa khẩu Lao Bảo, La Lay, TP Đông Hà, huyện Cam Lộ trên cơ sở hoàn thành Cảng Mỹ Thủy, sân bay và các tuyến đường Đông – Tây, cao tốc Bắc – Nam; (4) là phát triển công nghiệp chế biến, tập trung vào công nghiệp silicat, chế biến gỗ, thủy sản, nông sản; (5) là nông nghiệp công nghệ cao, tập trung các nông sản có lợi thế của địa phương.

- Về tổ chức không gian phát triển, Quảng Trị xác định 2 vùng trọng điểm kinh tế, bao gồm: (1) Vùng đồng bằng cao và trung du – bao gồm khu vực hai bên QL1 đến đường bộ cao tốc, khu vực địa hình cao tại phía Bắc thị trấn Diên Sanh và một số khu vực giáp phía Tây đường bộ cao tốc: ưu tiên phát triển đô thị, dân cư, công nghiệp, dịch vụ đa năng đan xen với không gian hồ nước, vườn cây, trang trại; (2) Khu vực ven biển: ưu tiên phát triển các cơ sở công nghiệp khí và công nghiệp gắn với cảng, các khu đô thị du lịch và dân cư lồng ghép trong cảnh quan sinh thái rừng cồn cát được phục hồi.

- Và 4 hành lang kinh tế động lực,bao gồm: (1) Hành lang ven biển, kết nối các khu công nghiệp khí, khu công nghiệp đa ngành khai thác lợi thế của cảng, các trung tâm đô thị - du lịch sinh thái, TDTT và hệ thống đô thị ven biển; (2) Hành lang trung tâm, có phạm vi từ hai bên Quốc lộ 1 đến hai bên Đường bộ cao tốc, kết nối các khu cụm công nghiệp chủ yếu, các khu đô thị, thương mại, dịch vụ, du lịch nghỉ dưỡng và hệ thống đô thị trung tâm gồm TP. Đông Hà, TX. Quảng Trị, các TT Hải Lăng, Hồ Xá, Ái Tử và Gio Linh; (3) Hành lang Đông – Tây, gồm hai tuyến Đông Hà - Lao Bảo và Mỹ Thủy - La Lay, kết nối các cơ sở thương mại cửa khẩu, logistics, du lịch sinh thái và hệ thống đô thị dọc theo Quốc lộ 9 và Quốc lộ 15D; (4) Hành lang kinh tế biên giới, phát triển trên cơ sở đường Hồ Chí Minh nhánh Tây, kết nối Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo, cửa khẩu quốc tế La Lay với các đô thị biên giới.

Thông qua dự thảo Quy hoạch với điều kiện chỉnh sửa bổ sung

Góp ý cho dự thảo Quy hoạch, TS. Cao Viết Sinh, nguyên Thứ trưởng thường trực Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, quan điểm phát triển đưa ra nhiều nội dung, nhiều chất liệu, nhưng quan trọng là phải gắn với kinh tế biển, kinh tế tuần hoàn…

Góp ý về kịch bản phát triển, TS. Cao Viết Sinh cho rằng, các chỉ tiêu trong các kịch bản cũng khá sát nhau, ông cho rằng, nên cân nhắc kịch bản 3, tăng trưởng 8,5%. Bởi, nếu không bứt phá, thì khó đuổi kịp các tỉnh. Vị chuyên gia này cũng đề xuất cân nhắc mục tiêu đứng đầu về tốc độ tăng trưởng và thu nhập bình quân đầu người.

"Trong Bắc Trung Bộ, mình đang thấp nhất, thì nên cố gắng ở nhóm khá của cả nước là tốt rồi", TS. Cao Viết Sinh lưu ý.

Các chuyên gia và thành viên khác trong hội đồng cũng đã có những góp ý hoàn thiện nội dung Quy hoạch.

Một số chuyên gia đề nghị bổ sung đánh giá cụ thể về tiềm năng đất đai phục vụ phát triển du lịch, dịch vụ, công nghiệp, đô thị, khu dân cư nông thôn trên địa bàn tỉnh; Đề nghị bổ sung nội dung đánh giá hiện trạng phát triển và sự phù hợp về phân bố phát triển không gian của hệ thống đô thị từ giai đoạn 2012 đến nay; Đề nghị bổ sung nội dung xác định những tồn tại, hạn chế, đặc biệt là nội dung phân tích “Những điểm nghẽn chính” của tỉnh Quảng Trị.

Về quan điểm về phát triển, đề nghị bổ sung quan điểm phát triển “Đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng hiệu quả, lấy trọng tâm là tăng tỷ lệ ngành dịch vụ, gắn với phát triển kinh tế biển, kinh tế tuần hoàn, các bon thấp và năng lượng tái tạo; chú trọng nâng cao thu nhập cho người dân, nhất là vùng sâu, vùng xa là nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa chiến lược của tỉnh”.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng, Chủ tịch Hội đồng thẩm định Nguyễn Chí Dũng cho biết, 100% thành viên hội đồng tán thành thông qua dự thảo Quy hoạch kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Bộ trưởng lưu ý Tỉnh và cơ quan tư vấn cần làm rõ hơn vai trò của Quảng Trị đối với vùng/quốc gia trong một số nội dung, như: Làm rõ hơn vai trò kết nối với tư cách là cầu nối giữa tiểu vùng Bắc Trung Bộ với Vùng động lực miền Trung được đặt ra trong Nghị quyết 81/2023/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia do đây là yếu tố quan trọng tác động đến phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Trị; Làm rõ vai trò, vị thế của Hành lang kinh tế Lao Bảo - Đông Hà- Đà Nẵng gắn với hành lang kinh tế Đông - Tây thuộc tiểu vùng sông Mê Công mở rộng.

Chủ tịch Hội đồng cũng đề nghị bổ sung dự báo nhu cầu vốn đầu tư để thực hiện quy hoạch; cơ cấu nguồn vốn; giải pháp huy động nguồn vốn; phân kỳ giai đoạn quy hoạch 2021-2025, 2026-2030.

Tại Hội nghị, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Quang Tùng khẳng định, xây dựng Quy hoạch là bước đầu tiên trong việc huy động nguồn lực, thu hút đầu tư và phát triển kinh tế – xã hội, cần những bước quan trọng tiếp theo trong triển khai tổ chức thực hiện. Về phía địa phương, Bí thư cho biết, sẽ chỉ đạo các cơ quan trong hệ thống chính trị tiếp tục nghiên cứu, truyền thông rộng rãi về Quy hoạch tỉnh, tăng cường sự đồng thuận của nhân dân về Quy hoạch tỉnh, tuyên truyền về việc thực hiện Quy hoạch gắn với xúc tiến đầu tư, quyết tâm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội.

Đồng thời, thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng, tiếp tục mời gọi, khuyến khích các chuyên gia, nhà khoa học và các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân tiếp tục đóng góp các sáng kiến, giải pháp xây dựng chiến lược phát triển cho tỉnh Quảng Trị trong giai đoạn đến.

Tiếp theo là đổi mới xúc tiến đầu tư, huy động nhiều nguồn lực khác nhau cho phát triển. Đẩy mạnh xúc tiến đầu tư, tăng cường thu hút đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), thu hút đầu tư FDI theo hướng có chọn lọc, ưu tiên những ngành có công nghệ và tạo giá trị gia tăng cao, ít thâm dụng tài nguyên, thân thiện môi trường. Tăng cường hoạt động kinh tế, kinh tế đối ngoại, tranh thủ sự ủng hộ và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan đại diện ngoại giao và thương mại, đầu tư Việt Nam ở nước ngoài, các cơ quan quốc tế đóng tại tỉnh, tại Việt Nam để thúc đẩy và khai thông cầu nối với các nhà đầu tư tiềm năng. Ban hành danh mục các chương trình, dự án cần kêu gọi đầu tư phù hợp với khả năng, tiềm năng và điều kiện của tỉnh. Tập trung thực hiện tốt công tác giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch để triển khai các dự án đầu tư. Nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn vốn đầu tư, giải ngân vốn đầu tư công. Rà soát, thu hồi các dự án đầu tư không triển khai hoặc không thực hiện theo đúng cam kết nhằm bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật.

Ba là, không ngừng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xem đây là điều kiện rất cần thiết và cơ bản để thu hút đầu tư và phát triển bền vững.

Thực hiện một số nhiệm vụ rất cụ thể như xây dựng Đề án thành lập Trung tâm đào tạo nghề cho toàn bộ khu vực, cung cấp ra thị trường lao động cho toàn vùng và trên tuyến hành lang kinh tế Đông – Tây, Đề án sáp nhập Phân hiệu Đại học Huế tại Quảng Trị với Trường Cao đẳng sư phạm tỉnh Quảng Trị thành trường đại học thành viên thuộc Đại học Huế tại Quảng Trị để cung cấp nguồn nhân lực cho tỉnh và cho Vùng, thực hiện thành công Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 03/11/2022 của Bộ Chính trị về về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Cùng với đó là đẩy mạnh liên kết Vùng với các tỉnh miền Trung, chủ động hội nhập quốc tế, phát huy lợi thế của tỉnh nằm trên tuyến hành lang kinh tế Đông – Tây, thực hiện cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, bảo đảm an sinh – xã hội, an ninh quốc phòng, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, cán bộ và nhân dân Quảng Trị sẽ nỗ lực thực hiện thành công Quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, vì sự phát triển đi lên của tỉnh nhà và đất nước