VEPR nghi ngờ Việt Nam trở thành ‘điểm trung chuyển’ hàng Trung Quốc sang Mỹ

Ái Châu Tử - 21/10/2020 09:39 (GMT+7)

(VNF) – VEPR nghi ngờ việc Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ tăng mạnh trong bối cảnh nhập khẩu từ Trung Quốc gia tăng đối với một số mặt hàng chỉ thuần túy là tạm nhập tái xuất chứ không phải do sản xuất trong nước được mở rộng.

VNF — Xuất siêu sang Mỹ, nhập khẩu từ Trung Quốc tăng mạnh: Việt Nam chỉ là thị trường tạm nhập tái xuất?

Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), 9 tháng năm 2020, thặng dư thương mại của Việt Nam đạt 16,52 tỷ USD - mức kỉ lục trong vòng 15 năm qua - nhờ vào xuất khẩu tăng mạnh trong khi nhập khẩu giảm nhẹ.

Cụ thể, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu 9 tháng ước đạt 202,57 tỷ USD. Điện thoại và linh kiện vẫn là các mặt hàng có giá trị xuất khẩu lớn nhất, đạt 36,78 tỷ USD, chiếm 18,16% tổng kim ngạch xuất khẩu. Theo sau là mặt hàng máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng đạt 18,2 tỷ USD, tăng 39,8%.

Kim ngạch hàng hóa nhập khẩu ước đạt 186,5 tỷ USD. Trong 9 tháng, có 31 mặt hàng nhập khẩu đạt trị giá trên 1 tỷ USD, chiếm 73,4% tổng giá trị nhập khẩu. Trong đó, điện tử, máy tính và linh kiện đạt giá trị cao nhất, chiếm 24,2% tổng giá trị kim ngạch nhập khẩu; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng giảm 1,3%...

Xét theo thị trường, trong 9 tháng qua, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất với kim ngạch 54,74 tỷ USD, tăng 22,7%. Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất với kim ngạch 57,6 tỷ USD, tăng 4,1%.

Mỹ là thị trường xuất siêu lớn nhất của Việt Nam, đạt 44,36 tỷ USD, tăng 30,8%. Trong khi đó, nhập siêu từ Trung Quốc đạt 25,11 tỷ USD, giảm 7,3%.

VEPR lưu ý việc thặng dư thương mại ngày càng cao với Mỹ có thể khiến quốc gia áp dụng lệnh trừng phạt đối với Việt Nam, dưới hình thức thuế quan mới đối với hàng nhập khẩu.

Ngoài ra, VEPR lưu ý rằng Việt Nam có nguy cơ trở thành thị trường tạm nhập tái xuất của Trung Quốc nhằm tránh lệnh trừng phạt của Mỹ đối với hàng hóa của nước này.

Cơ sở của lưu ý này là các mặt hàng của Việt Nam xuất khẩu nhiều sang Mỹ chủ yếu là máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác. Trong khi đó, Việt Nam lại nhập khẩu nhiều mặt hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử, linh kiện và máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng từ Trung Quốc.

“Vì thế, tất cả con số thống kê nêu trên về sự tăng trưởng đột ngột của nhập khẩu từ Trung Quốc và xuất khẩu sang Mỹ cho cùng một số loại mặt hàng nhiều khả năng chỉ thuần túy là tạm nhập tái xuất chứ không phải do sản xuất trong nước được mở rộng”, VEPR bình luận.

Tổ chức này khuyến nghị Chính phủ nên có những chính sách thắt chặt các quy định về nguồn gốc của các nguyên liệu đầu vào công nghiệp nhập khẩu.