Suốt nửa tháng qua, hình ảnh ông Đoàn Ngọc Hải, Phó Chủ tịch UBND Quận 1, TP.HCM, trực tiếp xuống hiện trường chỉ đạo nhiều lực lượng như cảnh sát giao thông, Trật tự đô thị, Thanh tra xây dựng,... giành lại vỉa hè, lập lại trật tự an toàn giao thông, mỹ quan đô thị trên toàn địa bàn quận trung tâm Sài Gòn được dư luận đặc biệt quan tâm.
Chiến dịch "giành lại vỉa hè" và lập lại trật tự đô thị với kỳ vọng biến khu trung tâm Sài Gòn "thành Singapore thu nhỏ" của Đoàn Ngọc Hải hiện đang nhận được nhiều luồng ý kiến.
Mới đây, trên trang Facebook cá nhân, doanh nhân Lý Quí Trung - người sáng lập thương hiệu Phở 24 đã có chia sẻ với tựa đề "Kinh doanh không chí phí" về câu chuyện kinh doanh trên vỉa hè. Ông lý giải cách Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu đã giành lại vỉa hè như thế nào. Ông Trung cũng đưa ra lời khuyên cho các startup có ý định kinh doanh trên lề đường, vỉa hè.
Dưới đây là chia sẻ của ông Lý Quí Trung:
KINH DOANH KHÔNG CHI PHÍ
Đó là kinh doanh trên lòng lề đường. Nói không chi phí là nói phóng đại thêm một chút, chứ kinh doanh nào lại không phải bỏ tiền ra mua nguyên vật liệu và một số chi phí linh tinh không tránh khỏi. Nhưng kinh doanh mà không phải trả tiền thuê mặt bằng, không điện nước, không thuế má thì gần như là miễn phí. Bởi vậy nó mới trở nên "thân thiện" với mọi người, đến nổi hiếm thấy một lòng lề đường nào mà còn chỗ trống!
Cựu thủ tướng Lý Quang Diệu nổi tiếng của Singapore từng viết trong cuốn hồi ký của mình về kinh nghiệm dẹp bỏ nạn buôn bán lòng lề đường như thế nào. Đại khái, ông cho xây các lồng chợ rộng lớn để "lùa" những người buôn bán trên vỉa hè vào một chỗ, nhưng kết quả là "như bắt cóc bỏ dĩa"! Đơn giản, vì vào trong lồng chợ của ông - dù là tiện nghi, sạch sẽ, đẹp đẽ đến đâu đi nữa cũng bị tính tiền. Còn ở ngoài kia thì miễn phí! Cho nên bị lùa vào ngày hôm trước thì ngày hôm sau đã trốn nhảy trở ra.
Rút kinh nghiệm, ông Lý Quang Diệu thay đổi chiến thuật, và lần này thì không tính tiền nữa. Miễn phí hoàn toàn! Thế là mọi người đua nhau nhảy vô lồng chợ của ông. Rồi kinh doanh trở nên khấm khá hơn, và ghiền luôn cái cảm giác sung sướng của một người kinh doanh đàng hoàng, không còn phải lấm la lấm lét như trước đây. Đến lúc đó, ông Lý Quang Diệu mới bắt đầu tính tiền! Nhưng vì mọi người đã quen rồi, đã nhận ra những giá trị mới rồi nên vui vẻ đóng tiền. Bây giờ có cho tiền, ép đi ra vỉa hè cũng không đi.
Đó là chuyện bên Singapore. Còn ở Việt Nam, chuyện kinh doanh trên lòng lề đường vẫn còn nóng hổi, quá nóng hổi nữa là khác.
Nhưng Việt Nam có khác với Singapore, làm sao có đủ các lồng chợ để chứa toàn bộ mấy người bán hàng rong, bán hàng trên lòng lề đường? Và nhiều vấn đề khác nữa. Đó là chuyện nhức đầu dành cho các nhà quản trị có chức năng. Nhưng Chính phủ Singapore đã tìm ra giải pháp cho đất nước họ thì tại sao không, chính phủ Việt Nam.
Trở lại câu chuyện kinh doanh liên quan đến vấn đề chiếm dụng lòng lề đường. Có một bạn trẻ inbox cho tôi tâm sự và hỏi ý kiến về kế hoạch mở một chuỗi đến cả trăm điểm bán bánh trên lòng lề đường. Bạn ấy ý thức rất rõ là nhà nước không cho phép điều này, đang nỗ lực dẹp vấn nạn này, nhưng có lẽ chỉ là phong trào, đâu sẽ lại vào đó. Buôn bán trên lòng lề đường vẫn sẽ hiện hữu như bao chục năm nay. Vì nó đã trở thành một phần của thói quen, văn hoá của người dân trong các đô thị lớn ở Việt Nam. Bạn ấy nghĩ như vậy, và không ít những người buôn bán khác cũng nghĩ như vậy, và muốn nghĩ như vậy.
Theo bạn trẻ này thì dù gì đi nữa thì hàng rong vẫn sẽ có mặt và điều mà bạn ấy dự tính làm là chuyên nghiệp hoá cái công việc đó. Hàng rong nhưng có thương hiệu, sạch sẽ, an toàn và bài bản. Một suy nghĩ phải nói là khá điển hình và hợp lý, vì biết bao nhiêu món ngon của Việt Nam xứng đáng một đẳng cấp tốt hơn trên vỉa hè.
Và lời khuyên của tôi dành cho bạn trẻ này dĩ nhiên, là không nên. 100% không nên!
Tôi muốn giải thích thêm một chút lý do tại sao không nên.Thứ nhất, cái việc kinh doanh kiểu trên lề đường, vỉa hè là một kiểu kinh doanh không bền vững. Không "sustainable". Vì việc kinh doanh của mình gây nên những ảnh hưởng mang tính tiêu cực đối với môi trường xung quanh, đến cộng đồng và xã hội. Về mặt tâm lý, marketing, thì đặc điểm này hoàn toàn đi ngược lại với các quan điểm về xây dựng thương hiệu, xây dựng mối thiện cảm trong lòng người tiêu dùng, xã hội nói chung.
Thứ hai, việc chiếm dụng lòng lề đường rõ ràng là vi phạm pháp luật. Một gánh hàng rong trên vỉa hè, một xe bánh mì trên vỉa hè mà ta thường thấy là một dạng "đánh du kích", lúc ẩn lúc hiện. Công an, dân phòng mà đến thì chạy, thì dẹp ngay vô nhà. Cơn bão vừa qua thì lại dọn hàng ra tiếp tục, như giỡn chơi. Vậy mới gọi là đánh du kích chứ!
Còn bạn, bạn đang nói về giấc mơ xây dựng thương hiệu với hàng loạt, hàng trăm xe bánh trải dài khắp nơi, nổi đình nổi đám, thì không còn là đánh du kích nữa rồi, mà là "đánh giáp lá cà"!. Với kiểu đánh này bạn không chỉ phải đối phó với các chính quyền địa phương nhỏ lẻ mà còn với những cơ quan chịu trách nhiệm cao nhất về mặt trật tự của thành phố. Chỉ cần một chỉ thị ngắn gọn là toàn bộ hệ thống chuỗi của bạn sẽ tan thành mây khói! Xây dựng một cơ ngơi, một mô hình kinh doanh đầy tham vọng mà dựa trên những vỉa hè miễn phí thì không khác nào xây dựng một lâu đài trên cát.
Cho nên nó không "bền vững" là vậy. Chưa kể điều gì sẽ xảy ra nếu hàng trăm, hàng ngàn xe bánh riêng lẻ kiểu "du kích" khắp nơi sẽ đồng loạt tu bổ, cải tạo thành xe bánh na ná xe bánh của bạn, một khi bạn thành công rực rỡ về mặt mô hình. Vì mô hình với chi phí thấp kiểu lề đường của bạn rất dễ dàng để sao chép. Nói cách khác, mô hình kinh doanh của bạn không có "entry barrier" hay "rào cản cạnh tranh", hoặc có mà không đáng kể. Lại thêm một yếu tố không bền vững nữa!
Nên thôi bạn ạ. Tuy là phải suy nghĩ lớn, ước mơ lớn nhưng mọi thứ phải bắt đầu từ những việc rất nhỏ và rất cơ bản. Tuân thủ pháp luật là một trong những việc rất nhỏ đó.
**** À, tại sao bạn không thuê một mặt bằng hay một không gian thật nhỏ để đặt xe bánh của mình vô đó? Thêm một chút chi phí nhưng nó lành, đỡ nhức đầu. Không có cái gì miễn phí mà bền cả.
Ông Lý Quí Trung là thành viên sáng lập Tập đoàn Nam An Group chuyên kinh doanh trong lĩnh vực ẩm thực cao cấp, trong đó có chuỗi cửa hàng Phở 24 với hơn 70 cửa hàng trong và ngoài nước. Các thương hiệu ẩm thực nổi bật khác bao gồm Nhà hàng Maxim’s Nam An, Nhà hàng Thanh Niên, Nhà hàng An, Nhà hàng An Viên, chuỗi café Gloria Jean's Coffees, cafe Ibox, Cafe Terrace, chuỗi tiệm bánh Breadtalk, kem Goody.
Mơ ước biến Phở 24 của mình thành thương hiệu đẳng cấp thế giới nhưng Lý Quý Trung đã phải dứt ruột bán "đứa con" của mình với giá 20 triệu USD. Từ năm 2012, Lý Quí Trung không còn giữ vai trò điều hành chuỗi cửa hàng Phở 24 và chú trọng phát triển các thương hiệu ẩm thực khác thuộc Nam An Group.
Công ty Việt Thái Quốc Tế của ông Davaid Thái, sau khi mua 100% cổ phần thương hiệu Phở 24 với giá 20 triệu USD trong tháng 11/2011, đã bán 50% cổ phần cho Jollibee (Philippines). Giao dịch có giá trị 25 triệu USD thông qua Jollibee Worldwide - thành viên Tập đoàn Jollibee.
Tuy nhiên, doanh nhân Lý Quí Trung vẫn được nhắc đến là nhà sáng lập thương hiệu, "Vua Phở 24" khi người đầu tiên đưa tô phở Việt từ quán bình dân vào nhà hàng máy lạnh một cách bài bản. Trước đó năm 2007, khi ông Trung đang "nổi đình nổi đám" trong vai trò ông chủ chuỗi tiệm Phở 24 tại Việt Nam và đã kịp nhượng quyền sang một số nước lân cận, Đại học Griffith University (Úc) cũng đã bổ nhiệm chức danh giáo sư danh dự này cho ông.
Tags:
(VNF) - Theo TS Lê Xuân Nghĩa, nói người dân tích trữ vàng gây hại cho nền kinh tế là thiếu cơ sở. Đồng thời, không thể yêu cầu người dân “đừng mua vàng” bằng những khẩu hiệu suông.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - Theo TS Lê Xuân Nghĩa, nói người dân tích trữ vàng gây hại cho nền kinh tế là thiếu cơ sở. Đồng thời, không thể yêu cầu người dân “đừng mua vàng” bằng những khẩu hiệu suông.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
