Mới đây, trong kiến nghị gửi Bộ Tài chính, cử tri cho rằng cần giảm bớt một số loại thuế, phí trong giá xăng dầu nhằm giữ cho hàng hóa này được ổn định, đáp ứng nhu cầu đời sống người dân. Theo cử tri, nhiều loại thuế phí chiếm tỷ lệ cao là một phần lý do khiến giá xăng dầu vẫn cao dù đã có các biện pháp kéo giảm.
Trả lời vấn đề này, Bộ Tài chính lại cho rằng trên thực tế, tỷ trọng thuế phí trong giá xăng dầu thấp hơn nhiều nước.
Cụ thể, hiện hành có 4 sắc thuế áp dụng lên giá xăng dầu, gồm: thuế nhập khẩu (với xăng dầu nhập khẩu); thuế giá trị gia tăng (VAT); thuế tiêu thụ đặc biệt (với xăng) và thuế bảo vệ môi trường.
Về thuế nhập khẩu, với thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt (FTA), mặt hàng này được thực hiện theo cam kết khung FTA mà Việt Nam ký với các nước. Trong đó, mức thuế FTA trong khuôn khổ Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Hàn Quốc và Việt Nam - Hàn Quốc là 8% đối với xăng và 0% đối với dầu.
Về thuế nhập khẩu ưu đãi (thuế MFN), để đa dạng hóa nguồn cung xăng dầu nhập khẩu cho thị trường, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định về giảm thuế suất với một số nhóm xăng từ 20% xuống 10%. Bộ cũng đề xuất điều chỉnh giảm thuế MFN với mặt hàng etanol để phối trộn xăng sinh học và một số nguyên liệu đầu vào sản xuất xăng, dầu và các chế phẩm thay thế cho xăng.
Việc điều chỉnh này kỳ vọng giúp hạ giá thành xăng sản xuất trong nước, tạo điều kiện cho doanh nghiệp sản xuất mặt hàng này tiếp cận nguồn nguyên liệu đầu vào với chi phí thấp hơn.
Về VAT, pháp luật không quy định giảm, miễn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế suất này; đồng thời quy định ba mức thuế 0%, 5%, 10% áp dụng cho các đối tượng hàng hóa, dịch vụ chịu thuế VAT.
Hiện nay, xăng dầu chịu VAT 10% tương tự như nhiều nhóm hàng hóa và dịch vụ khác.
Thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, hiện mức thu là 10% với xăng; xăng sinh học E5 là 8%; E10 là 7% - nằm ở nhóm trung bình thấp so với các nước. Việt Nam không quy định thu thuế này với dầu.
Về thuế bảo vệ môi trường, từ cuối 2022, trước bối cảnh giá xăng dầu thành phẩm thế giới tiếp tục biến đổi khó lường, để ổn định giá, kiềm chế lạm phát, Bộ Tài chính đã nghiên cứu để tiếp tục giảm thuế này với xăng, dầu, mỡ nhờn trong 2023.
Bộ Tài chính cho rằng, hiện hành, so với nhiều nước trên thế giới, tỷ trọng thuế trong giá xăng dầu bán ra của nước ta thấp hơn mức bình quân chung. Đối với nhiều quốc gia, tỷ trọng thuế trong giá bán xăng, dầu chủ yếu trong khoảng 45-60% (ngoại trừ một số quốc gia có trữ lượng dầu mỏ lớn), trong khi tại nước ta, tỷ trọng này là 20 – 21% đối với xăng; 10-11% đối với dầu.
"Qua theo dõi diễn biến giá xăng dầu tại một số quốc gia, giá xăng nhiên liệu tại Việt Nam đang thấp hơn so với mặt bằng chung", Bộ Tài chính nói.
Cụ thể, Bộ Tài chính dẫn số liệu của Global Petrol Price, ngày 10/7/2023, giá xăng nhiên liệu của một số nước có chung đường biên giới với Việt Nam như Trung Quốc là 26.956 đồng/lít; Lào là 32.698 đồng/lít; Campuchia là 27.489 đồng/lít.
Trong khi tại kỳ điều chỉnh ngày 11/7, giá xăng E5 RON 92 là 20.410 đồng/lít và xăng RON95 là 21.490 đồng/lít, thấp hơn đáng kể so với các nước này.
Không chỉ vậy, Bộ Tài chính cũng cho rằng, việc đặt vấn đề tiếp tục giảm thuế xăng dầu sẽ có những ảnh hưởng đến số thu ngân sách, trong khi cân đối còn khó khăn, nhất là trong bối cảnh nhu cầu chi ngân sách rất lớn để phục vụ cho chính sách phục hồi kinh tế, đảm bảo an sinh, xoá đói giảm nghèo.
