Fitch: Trở ngại pháp lý khiến xử lý nợ xấu tại Việt Nam mất nhiều thời gian

Hãng xếp hạng tín nhiệm Fitch mới đây đã nâng triển vọng nhà phát hành nợ dài hạn (IDR) bằng cả đồng nội tệ và ngoại tệ của Việt Nam từ mức "ổn định" lên mức tích cực, đồng thời giữ nguyên xếp hạng tín nhiệm ở mức "BB-".

Theo Fitch , sở dĩ cơ quan này nâng triển vọng nhà phát hành nợ dài hạn (IDR) bằng cả đồng nội tệ và ngoại tệ của Việt Nam từ mức "ổn định" sang mức tích cực là bởi Việt Nam đang duy trì xu hướng ổn định kinh tế vĩ mô, nổi bật là điều hành tỷ giá linh hoạt hơn và tập trung ổn định lạm phát, khiến dòng vốn FDI vào Việt Nam và tốc độ tăng trưởng GDP duy trì ở mức cao.

Chi tiết hơn, Fitch chỉ ra rằng, năm 2016, GDP của Việt Nam tăng trưởng 6,2%/năm, qua đó nâng mức tăng trưởng GDP bình quân 5 năm lên 5,9%, cao hơn nhiều so với con số bình quân 3,4% của các nước có xếp hạng "BB".

Cũng theo nhận định của Fitch, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam hiện đang được hỗ trợ bởi lĩnh vực sản xuất theo định hướng xuất khẩu cũng như sự tăng trưởng ổn định trong lĩnh vực dịch vụ, bất chấp đà suy yếu của ngành khai khoáng.

Fitch dự báo tăng trưởng GDP sẽ đạt 6,3% trong năm 2017 và 6,4% vào năm 2018 nhờ dòng tiền FDI đổ vào các lĩnh vực sản xuất công nghiệp cùng với sự gia tăng tiêu dùng tư nhân.

Ngoài ra, với Fitch, dự trữ ngoại hối cũng là một điểm cộng của Việt Nam khi đến cuối năm 2016, dự trữ ngoại hối đã tăng lên mức 37 tỷ USD, cải thiện đáng kể so với con số 28,6 tỷ USD thời điểm cuối năm 2015.

Fitch cảnh báo nhiều vấn đề đối với ngành ngân hàng Việt Nam, bao gồm trở ngại pháp lý về xử lý nợ xấu, "tấm đệm" an toàn vốn mỏng, tỷ lệ sinh lời thấp...

Đối với việc giữ nguyên xếp hạng tín nhiệm "BB-" đối với Việt Nam, Fitch chỉ ra một số nguyên nhân quan trọng, đầu tiên là vấn đề nợ công.

Theo ước tính sơ bộ của Fitch, tỷ lệ nợ công trên GDP của Việt Nam ở mức 53,4% thời điểm cuối năm 2016, tăng so với mức 50,1% thời điểm cuối năm 2015. Fitch nhìn nhận, tỷ lệ nợ công của việt Nam đang ở trên mức bình quân trong nhóm các nước có xếp hạng "BB".

Thâm hụt ngân sách cũng là vấn đề lớn khiến Fitch giữ nguyên tín nhiệm của Việt Nam ở mức "BB-". Cơ quan này ước tính, thâm hụt ngân sách của Việt Nam trong năm 2016 đã giảm xuống mức 5,7%, từ mức 6,2% một năm trước đó do nguồn thu ngân sách tăng mạnh. Fitch dự báo thâm hụt ngân sách sẽ ở mức khoảng 5,7% trong 2 năm tới.

Ở lĩnh vực ngân hàng, Fitch tiếp tục giữ nguyên triển vọng ở mức "ổn định", tuy nhiên, cơ quan này đã cảnh báo nhiều thách thức đối với ngành ngân hàng của Việt Nam.

Theo đánh giá của Fitch, phần lớn nợ xấu của Việt Nam phải mất nhiều thời gian giải quyết do gặp phải nhiều trở ngại pháp lý. Tỷ lệ nợ xấu 2,5% theo báo cáo cuối năm 2016 vẫn chưa phản ánh hết vấn đề về chất lượng tài sản.

Cùng với đó, sự yếu kém mang tính hệ thống về cấu trúc vẫn dai dẳng, được thể hiện rõ ở "tấm đệm" an toàn vốn mỏng và tỷ lệ sinh lời thấp. Fitch nhận định, nhu cầu tái tái cấp vốn của ngành ngân hàng vẫn là một rủi ro đối với Việt Nam.

Ngoài ra, Fitch cũng cảnh báo, mặc dù thành quả kinh tế cải thiện có thể làm giảm bớt nợ xấu, nhưng sự gia tăng nhanh chóng và liên tục của tăng trưởng tín dụng có khả năng sẽ tạo ra rủi ro đối với sự ổn định tài chính trong trung hạn.

Tăng trưởng tín dụng của Việt Nam vào cuối năm 2016 là khoảng 18%, nằm trong mục tiêu năm 2016 là 18-20%