Sacombank sau soát xét: Lãi ròng tăng 22%, nhập nhằng hạch toán lãi dự thu

Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) vừa công bố báo cáo tài chính riêng soát xét giữa niên độ 2017, trong đó có nhiều thay đổi đáng chú ý so với báo cáo tài chính chưa soát xét trước đó.

Đầu tiên phải kể đến kết quả hoạt động kinh doanh. Theo báo cáo sau soát xét, lợi nhuận sau thuế nửa đầu năm 2017 của Sacombank đạt 358 tỷ đồng, tăng tới 22% so với con số 293 tỷ đồng trước soát xét.

Theo phía Sacombank, nguyên nhân của sự gia tăng này là do lãi mua bán chứng khoán đầu tư tăng 70,3 tỷ đồng do hoàn nhập dự phòng các khoản đầu tư; kế đến là chi phí hoạt động giảm 52,2 tỷ đồng chủ yếu do hoàn nhập các khoản phải thu; điều chỉnh giảm 45,9 tỷ đồng chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp do đã nộp trong năm 2016.

Lượng gia tăng trên đã bù đắp cho thu nhập lãi thuần giảm 56 tỷ đồng (do phân bổ 50 tỷ đồng lãi dự thu theo đề án tái cơ cấu và thoái thu 6 tỷ đồng lãi do hạ nhóm đối với một số khoản vay); chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng 48,1 tỷ đồng (do hoàn nhập dự phòng 1,9 tỷ đồng đối với một số khoản vay và trích lập dự phòng 50 tỷ đối với khoản bán nợ cho VAMC theo đề án tái cơ cấu).

Sau khi bù đắp vẫn còn dư ra 65 tỷ đồng khiến lãi ròng điều chỉnh tăng 65 tỷ, tương đương tăng 22%.

Song song với việc điều chỉnh lợi nhuận, một điểm cũng cực kỳ đáng chú ý khác là việc hạch toán lãi dự thu của Sacombank trước và sau khi soát xét.

Giới đầu tư từng khá bất ngờ khi Sacombank công bố báo cáo tài chính riêng quý II/2017 trước soát xét, bởi khoản mục "Các khoản lãi, phí phải thu" - thường được gọi là lãi dự thu – của Sacombank đã bất ngờ giảm mạnh từ mức 25.299 tỷ đồng hồi đầu năm xuống còn 4.704 tỷ đồng thời điểm 6 tháng sau đó, tương đương giảm 20.595 tỷ đồng.

Phần lớn lượng lãi dự thu "biến mất" trên đều được chuyển sang khoản mục "Các khoản phải thu", theo đó, các khoản phải thu của Sacombank tăng mạnh từ mức 16.880 tỷ đồng hồi đầu năm lên mức 35.561 tỷ đồng.

Sở dĩ Sacombank có sự thay đổi lớn trong hạch toán, theo nhận định của giới đầu tư, là do ngân hàng này điều chỉnh theo đề án tái cơ cấu đã được NHNN chấp thuận vào ngày 22/5. Theo đó, NHNN cho phép Sacombank khoanh số lãi dự thu đã ghi nhận của các khoản nợ xấu và tài sản tồn đọng trên báo cáo tài chính của ngân hàng đến ngày 31/12/2015, phân bổ dần số lãi và phí dự thu này vào chi phí hoạt động kinh doanh theo năng lực tài chính trong thời hạn tối đa 10 năm.

Cụ thể, các khoản lãi dự thu được NHNN cho phép khoanh lại và phân bổ dần tính đến cuối năm 2016 gồm khoản lãi dự thu cho vay khách hàng 20.387 tỷ đồng; lãi dự thu từ hoạt động đầu tư chứng khoán 912,5 tỷ đồng; lãi dự thu từ trái phiếu tiếp nhận từ Southern Bank; dự thu liên quan đến khoản uỷ thác đầu tư vào một công ty tiếp nhận từ Southern Bank là 51,6 tỷ đồng. Tổng các khoản lãi dự thu của Sacombank lên đến 21.352 tỷ đồng.

Tuy nhiên, tại báo cáo tài chính riêng sau soát xét giữa niên độ 2017, lãi dự thu của Sacombank lại bất ngờ tăng trở lại với lượng tăng 20.123 tỷ đồng.

Theo giải trình từ phía Sacombank, việc ghi nhận tăng trở lại lãi dự thu là do ngân hàng này tiến hành phân loại lại 20.132,9 tỷ đồng từ khoản phải thu chờ phân bổ theo đề án tái cơ cấu sang khoản lãi dự thu nhằm mục đích trình bày báo cáo tài chính. Các khoản phải thu theo đó cũng tăng lên tương ứng.

Như vậy, tại Sacombank có sự không thống nhất trong hạch toán lãi dự thu theo đề án tái cơ cấu thời điểm trước soát xét và sau soát xét.