Ca cao Việt Nam: Giá tăng kỷ lục nhưng dân bỏ trồng gần hết

Ca cao là một trong những mặt hàng nông sản có sự tăng giá mạnh nhất trên toàn cầu trong năm nay. Giá ca cao thế giới tăng mạnh do nguồn cung thiếu hụt, đẩy giá ca cao tại Việt Nam lên kỷ lục 12.000 đồng/kg. Trên thị trường toàn cầu, giá ca cao tương lai vượt 10.000 USD/tấn vào tháng 2/2024 và dù có giảm nhẹ, vẫn duy trì ở mức cao 7.300 USD/tấn cuối tháng 10/2024.

Giá ca cao tăng cao có nguyên nhân chính là sản lượng ca cao giảm mạnh ở Bờ Biển Ngà và Ghana trong niên vụ 2023/2024. Theo Tổ chức Ca cao Quốc tế (ICCO), Bờ Biển Ngà và Ghana là 2 nước sản xuất ca cao lớn nhất thế giới, chiếm tới 54% sản lượng ca cao toàn cầu. Trong niên vụ vừa qua, sản xuất ca cao ở 2 nước này gặp khó khăn lớn bởi dịch bệnh, qua đó ảnh hưởng đến sản lượng ca cao thế giới. ICCO dự báo sản lượng ca cao toàn cầu niên vụ 2023/2024 sẽ giảm 11,7% so với niên vụ 2022/2023, xuống còn 4,461 triệu tấn.

Một nông dân ở xã Phú Hòa, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai, cho biết, trong tháng 10/2024, giá ca cao tươi khoảng 12.000 đồng/kg. Đây là mức giá cao chưa từng thấy với người trồng ca cao Việt Nam.

Cây ca cao trồng ở xã Phú Hòa, nếu được chăm sóc tốt có thể đạt năng suất tương đương từ 25 - 30 tấn/ha. Với giá bán hiện tại, mỗi ha ca cao, nông dân trồng tại xã Phú Hòa đang có doanh thu từ 300 - 360 triệu đồng/ha.

Điều đáng tiếc với ngành ca cao Việt Nam là trong bối cảnh giá thế giới tăng rất cao, thì diện tích và sản lượng lại đã xuống ở mức rất thấp. Theo Cục Trồng trọt, diện tích ca cao Việt Nam liên tục giảm từ năm 2012 đến nay. Năm 2012, diện tích ca cao Việt Nam đạt mức cao nhất trong lịch sử với 25.700ha. Đến năm 2023, diện tích ca cao Việt Nam chỉ còn 3.471ha, trong đó, diện tích thu hoạch là 2.836ha, sản lượng đạt 4.786 tấn hạt khô.

Diện tích ca cao ở Việt Nam giảm liên tục trong hơn 10 năm qua là do hiệu quả sản xuất ca cao thấp, khó cạnh tranh với các loại cây trồng khác. Do đó, nông dân ở các vùng trồng ca cao đã chuyển đổi nhiều diện tích ca cao sang trồng cây ăn quả, cây công nghiệp dài ngày khác...

Tại Đắk Lắk, diện tích ca cao trên 10 năm tuổi tập trung ở các công ty như Công ty Cà phê Tháng Mười, Công ty Cà phê - Ca cao Krông Ana, Công ty Cà phê Buôn Hồ. Trong thời gian qua, người lao động đã chuyển đổi phần lớn diện tích ca cao sang trồng cà phê và cây ăn quả như sầu riêng, bơ...

Tại khu vực ĐBSCL, diện tích ca cao xen canh trong vườn dừa và cây ăn quả đã giảm mạnh ở các tỉnh Trà Vinh và Tiền Giang. Tỉnh Bến Tre từng có gần 10.000ha ca cao trồng xen với dừa và cây ăn quả, đến nay, không còn nơi nào trồng ca cao.