Các nước đang phát triển nợ Trung Quốc 1.100 tỷ USD và các khoản nợ sắp đến hạn
Mộc An -
08/11/2023 16:07 (GMT+7)
(VNF) - Các nước đang phát triển nợ các ngân hàng của Trung Quốc ít nhất 1,1 nghìn tỷ USD và hơn một nửa trong số hàng nghìn khoản vay này đã chuyển sang giai đoạn trả nợ.
Đập Karuma do Trung Quốc hỗ trợ tài chính tại Nhà máy thủy điện Karuma ở Kiryandongo, Uganda.
Một báo cáo mới của các nhà nghiên cứu tại phòng thí nghiệm nghiên cứu AidData thuộc Đại học William & Mary (Mỹ) ước tính rằng 80% danh mục cho vay của Trung Quốc ở nước ngoài là dành cho những quốc gia đang gặp áp lực tài chính và các khoản nợ quá hạn đang tăng vọt.
Trong nhiều năm, Bắc Kinh đã tập trung nguồn tài chính của mình để tài trợ cho cơ sở hạ tầng ở các nước nghèo hơn, bao gồm các dự án trong khuôn khổ sáng kiến “Vành đai và Con đường” được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát động cách đây một thập kỷ.
Nguồn tài trợ đó chảy vào đường bộ, sân bay, đường sắt và các nhà máy điện từ Mỹ Latinh đến Đông Nam Á và giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở các nước đi vay. Đồng thời, nó đã thu hút nhiều chính phủ đến gần Bắc Kinh hơn và biến Trung Quốc trở thành chủ nợ song phương lớn nhất thế giới.
Các nhà nghiên cứu của AidData phân tích 20.985 dự án ở 165 quốc gia có thu nhập thấp và trung bình đã nhận tài trợ và khoản vay trị giá 1,34 nghìn tỷ USD trong giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2021. Trong đó, 55% các khoản vay chính thức của Trung Quốc dành cho các nước đang phát triển đã bước vào thời hạn trả nợ
Những khoản nợ này sắp đến hạn trong bối cảnh môi trường tài chính mới đầy thách thức với lãi suất cao, đồng nội tệ gặp khó khăn và tăng trưởng toàn cầu chậm lại.
Một đoạn của Đường cao tốc Eastbay do Trung Quốc tài trợ ở Gwadar, Pakistan.
“Rất nhiều khoản vay trong số này đã được thực hiện trong giai đoạn triển khai sáng kiến Vành đai và Con đường bắt đầu từ năm 2013 và chúng đi kèm với thời gian ân hạn 5 hoặc 6 hoặc 7 năm… và sau đó các nỗ lực đình chỉ nợ quốc tế trong thời kỳ đại dịch đã bổ sung thêm thời gian ân hạn”, giám đốc điều hành AidData và tác giả báo cáo Brad Parks nói với CNN.
“Bây giờ câu chuyện đang thay đổi… trong khoảng một thập kỷ qua, Trung Quốc là chủ nợ song phương lớn nhất thế giới, và bây giờ chúng ta đang ở điểm mấu chốt mà thực sự Trung Quốc là nước đòi nợ lớn nhất thế giới”, ông Parks nhận định.
AidData cho biết Bắc Kinh chưa bao giờ phải đối phó với hơn 10 quốc gia đang gặp khó khăn về tài chính với các khoản nợ chưa trả cho đến năm 2008. Tuy nhiên, đến năm 2021, có ít nhất 57 quốc gia có nợ tồn đọng đối với các chủ nợ nhà nước Trung Quốc đang gặp khó khăn về tài chính.
Đây dường như là một yếu tố thay đổi cách Trung Quốc cho vay. Tuy nhiên, hoạt động cho vay của Trung Quốc vẫn chưa chạm đáy. Các nhà nghiên cứu cho biết Trung Quốc vẫn tiếp tục cấp vốn nhiều hơn bất kỳ nền kinh tế phát triển nào của Nhóm 7 nền kinh tế hàng đầu (G7) cũng như các tổ chức cho vay đa phương.
Theo AidData, các cam kết tài trợ tổng thể từ Trung Quốc cho các nước đang phát triển đã giảm khi bắt đầu đại dịch. Chúng đã giảm từ mức đỉnh gần 150 tỷ USD vào năm 2016 và giảm xuống dưới 100 tỷ USD vào năm 2020 lần đầu tiên kể từ năm 2014.
Nhưng nguồn tài chính vẫn ở mức hàng chục tỷ, theo dữ liệu gần đây nhất từ AidData, trong đó ghi nhận 79 tỷ USD cam kết cho năm 2021, bao gồm các khoản tài trợ và cho vay, tăng 5 tỷ USD so với năm trước.
Để so sánh, các cam kết tài trợ từ Ngân hàng Thế giới có tổng trị giá khoảng 53 triệu USD vào năm 2021.
Tuy nhiên, tỷ lệ cho vay dự án cơ sở hạ tầng của Trung Quốc trong tổng số cam kết dành cho người đi vay ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình đã giảm từ 65% năm 2014 xuống 50% vào năm 2017 và từ 49% năm 2018 xuống 31% vào năm 2021.
Trong năm 2021, 58% khoản cho vay là các khoản cho vay giải cứu khẩn cấp, giúp các quốc gia gặp khó khăn duy trì hoạt động bằng cách củng cố dự trữ ngoại hối và xếp hạng tín dụng hoặc giúp họ thanh toán nợ cho các tổ chức cho vay quốc tế khác.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Giá cổ phiếu tăng nhẹ trong bối cảnh kỳ vọng ngày càng lớn về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất ngay trong tháng tới. Đồng USD giảm so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt, ngoại trừ yên Nhật – đồng tiền vẫn đang được theo dõi sát sao khi thị trường cân nhắc khả năng Tokyo nâng lãi suất trước cuối năm.
(VNF) - Năm 2024, giá đất trung bình ở Hồng Kông là khoảng 1,2 tỷ đồng/m2, cao nhất thế giới. Giá nhà quá cao khiến nhiều người phải sống trong các căn hộ chật hẹp giống như quan tài, hoặc đăng ký thuê nhà ở xã hội từ khi còn học cấp 3.
(VNF) - Truyền thông Mỹ đưa tin Apple sắp có biến động lớn, khi CEO lâu năm Tim Cook có thể rời vị trí sớm nhất là vào đầu năm tới. Ứng cử viên sáng giá nhất cho vị trí kế nhiệm ông đã lộ diện.
(VNF) - Bất động sản Trung Quốc đang đối mặt với sóng gió mới khi China Vanke, từng được xem là “đại bàng” của ngành, lần đầu tiên đề xuất hoãn thanh toán trái phiếu trong nước. Động thái này khiến nhà đầu tư lo ngại về thanh khoản của Vanke và mức độ hỗ trợ từ chính phủ trong bối cảnh thị trường bất động sản suy yếu.
(VNF) - Vụ cháy bùng phát và lan rộng tại một khu chung cư ở Hong Kong chiều 24/11 khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Giới chức Hong Kong cho biết số người mắc kẹt bên trong các tòa nhà hiện vẫn chưa được xác định.
(VNF) - Hãng xe Great Wall Motor (GWM) của Trung Quốc đang đặt mục tiêu sản xuất 300.000 xe mỗi năm vào năm 2029 tại châu Âu, nơi công ty đang tìm kiếm địa điểm xây dựng nhà máy ô tô đầu tiên trong nỗ lực khôi phục doanh số bán hàng đang sụt giảm tại khu vực.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đặc phái viên Steven Witkoff và con rể Jared Kushner sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga) vào tuần tới trong một nỗ lực thúc đẩy hòa bình ở Ukraine. Các diễn biến ngoại giao này, nếu thành công, có thể ảnh hưởng tới giá năng lượng, thị trường cổ phiếu quốc phòng và dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Theo một tài liệu của Bộ An ninh Nội địa (DHS), Mỹ đang tìm cách vượt lên Trung Quốc trong cuộc đua khai thác và kiểm soát vùng Bắc Cực, đồng thời cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt thợ đóng tàu tại Mỹ có thể cản trở nỗ lực này.
(VNF) - Các nước vùng Vịnh đang chi không tiếc tay vào trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và khẳng định vị thế công nghệ trên bản đồ thế giới. Dù tiềm lực tài chính vượt trội, họ vẫn đối mặt thách thức về nhân lực, hạ tầng và khung pháp lý để biến tham vọng thành hiện thực.
(VNF) - Một loạt dữ liệu ảm đạm được công bố ngay trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn đã làm gia tăng quan ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tạo thêm áp lực lên Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Alphabet – công ty mẹ của Google – đang trên đà chạm mức định giá kỷ lục 4.000 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 25/11, tiếp tục nối dài chuỗi tăng trưởng suốt một năm qua nhờ chiến lược tập trung mạnh vào các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI).
(VNF) - Sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán toàn cầu và những phản ứng bất thường của cổ phiếu công nghệ đang khiến tâm lý của các nhà đầu tư quốc tế chuyển từ lạc quan sang bi quan. Dù vậy, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh những biến động ngắn hạn không đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội đầu tư dài hạn.
(VNF) - Các quỹ đầu tư hàng đầu châu Á đang rút vốn khỏi Hàn Quốc và Đài Loan để chuyển sang cổ phiếu AI tại Trung Quốc, nơi mức định giá còn thấp, chi phí đầu tư rẻ và tiềm năng tăng trưởng dài hạn hấp dẫn hơn.
(VNF) - Ngày 25/11, tập đoàn Amazon cho biết họ sẽ đầu tư 50 tỷ USD để mở rộng năng lực cung cấp trí tuệ nhân tạo (AI) và khả năng điện toán hiệu năng cao cho khách hàng là các cơ quan chính phủ Mỹ.
(VNF) - Thị trường bất động sản (BĐS) Trung Quốc tiếp tục khủng hoảng với gần 80 triệu căn hộ trống và giá nhà liên tục giảm sâu. Trước sức ép chưa từng có, nhiều chủ sở hữu và dân buôn BĐS buộc phải tìm đến các biện pháp tâm linh, từ cầu nguyện ở chùa đến đặt bùa nhằm tìm tia hy vọng trong bối cảnh thị trường tê liệt.
(VNF) - Từng bị xem là “thủ phạm” tàn phá rừng nhiệt đới và đẩy loài đười ươi tới bờ tuyệt chủng, các tập đoàn dầu cọ Malaysia nay bất ngờ bước vào một cuộc đua mới: xây dựng trung tâm dữ liệu AI và pin mặt trời. Liệu những “kẻ thù khí hậu” suốt nhiều thập kỷ có thật sự lột xác thành các nhà cung cấp năng lượng xanh?
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
(VNF) - Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 không chỉ để bảo vệ chính sách hạn chế xuất khẩu đất hiếm của nước mình mà còn đưa ra các giải pháp nhằm xoa dịu mối quan ngại của các quốc gia đang phát triển.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.