Trong định giá cổ phiếu, chỉ số P/E (chỉ số giá trên lợi nhuận mỗi cổ phiếu) là một trong những thước đo rất quan trọng thường được đông đảo nhà đầu tư sử dụng. Mức P/E xuống thấp so với mặt bằng quá khứ là một trong những chỉ báo cho thấy cổ phiếu đang bị định giá rẻ hơn "giá trị thật".
Tuy nhiên, trong bối cảnh suy thoái kinh tế do Covid-19 như hiện nay, việc sử dụng P/E làm thước đo giá trị cổ phiếu phải rất thận trọng, bởi suy thoái kinh tế tác động trực tiếp không chỉ vào thị giá (biến số P) mà còn tác động trực tiếp vào lợi nhuận (biến số E).
Biến số P thường thay đổi ngay lập tức trên thị trường chứng khoán, khiến chỉ số P/E tại một thời điểm có thể bị thấp giả tạo, do biến số E thường phải đợi cập nhật theo chu kỳ hàng quý.
Chẳng hạn, một doanh nghiệp lớn có P/E hiện chỉ ở mức 4 lần, thấp chưa từng có, dễ khiến nhà đầu tư lao vào "bắt đáy". Tuy nhiên do suy thoái kinh tế, rất có thể cuối năm, lợi nhuận bị giảm chỉ còn một nửa, đồng nghĩa P/E tăng lên mức 8 lần - đây lại là mức cao so với quá khứ.
Để tránh bẫy P/E, nhà đầu tư phải tự dự đoán về sự thay đổi lợi nhuận của doanh nghiệp trong tương lai. Tuy nhiên, điều này không hề đơn giản.
Chẳng hạn như ngành ngân hàng, suy thoái kinh tế chắc chắn ảnh hưởng đến triển vọng lợi nhuận nhưng ảnh hưởng đến đâu thì ngay cả ban lãnh đạo ngân hàng cũng chưa thể ước tính được. Điều này là bình thường.
Tuy vậy, ngay cả khi đã đo đếm được ảnh hưởng, đo đếm được quy mô nợ xấu phát sinh do Covid-19 thì đại đa số nhà đầu tư cũng không thể dự đoán được rằng lượng nợ xấu phát sinh này sẽ được hạch toán thế nào và trong bao nhiêu năm.
Ở chu kỳ nợ xấu trước (mà đến nay một vài ngân hàng vẫn còn đang phải vật lộn), một số ngân hàng chọn cách "đau một lần rồi thôi", một số khác lại trải đều ra các năm để xử lý dần. Tác động đến lợi nhuận theo đó rất khó lường. Ví dụ năm 2020, ngân hàng chưa xử lý nhiều nợ xấu, lợi nhuận vẫn cao, P/E vẫn được cho là thấp nhưng sang năm 2021, 2022, ngân hàng lại tập trung xử lý nợ xấu làm lợi nhuận giảm, khiến P/E tăng cao dù thị giá giữ nguyên.
Điều đó có nghĩa rằng ngay cả khi hết dịch, việc căn cứ vào chỉ số P/E để mua, bán cổ phiếu vẫn là bài toán phải được nhà đầu tư trung dài hạn tìm lời giải một cách kỹ lưỡng.
Nhưng những tác động trực tiếp mới chỉ là một phần câu chuyện. Một điểm lưu ý khác của đợt dịch lần này là có thể thay đổi cả thói quen tiêu dùng. "Khi Covid-19 qua đi, người ta sẽ tự đặt câu hỏi ‘có nhất thiết phải dùng lại không’, đó mới là điều nguy hiểm", một vị lãnh đạo doanh nghiệp chia sẻ.
Dễ hình dung nhất là ở ngành bán lẻ. Trong báo cáo nhận định công bố gần đây, Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho rằng ngành bán lẻ sẽ bị ảnh hưởng mạnh bởi dịch bệnh, theo đó, người dân sẽ hạn chế mua sắm trực tiếp và chuyển qua mua sắm online.
Ngoài ra, theo MBS, trong các loại hình bán lẻ, kênh siêu thị và chợ dự kiến bị ảnh hưởng mạnh nhất. Tuy nhiên, so sánh giữa 2 hình thức này, người tiêu dùng cho rằng họ sẽ hạn chế đi siêu thị hơn so với chợ do siêu thị là môi trường khép kín và máy lạnh nên dễ lây lan virus. Loại hình mua sắm online sẽ được hưởng lợi nhất, tiếp đến là các cửa hàng tiện lợi quy mô nhỏ.
"Chúng tôi nhận định tình hình dịch bệnh không chỉ ảnh hưởng ngắn hạn đến thói quen mua sắm tại các chuỗi siêu thị mà còn ảnh hưởng dài hạn khi mà sự kiện này sẽ thúc đẩy quá trình chuyển dịch mua sắm từ offline sang online của người dân nhanh hơn", chuyên gia của MBS nhấn mạnh.
Như vậy, các doanh nghiệp sở hữu chuỗi bán lẻ offline lớn chắc chắn chịu tác động không chỉ trong ngắn hạn mà cả trong dài hạn.
Tuy nhiên như thế vẫn chưa đủ. Kể cả khi nhà đầu tư có thể dự đoán được những thay đổi trong lợi nhuận tương lai thì vẫn còn một bẫy P/E khác: mức P/E trong quá khứ có thể trở nên kém tin cậy bởi thị trường có xu hướng tái định giá cổ phiếu trong suy thoái kinh tế để chuẩn bị cho một chu kỳ tăng trưởng mới.
Đó là còn chưa kể đến việc rất nhiều cổ phiếu lớn tại Việt Nam lên sàn sau cuộc khủng hoảng 2008 - 2009 nên cũng không có dữ liệu P/E thời điểm đó để so sánh với thời điểm bây giờ.
Tags:
(VNF) - Thị phần margin của nhóm công ty chứng khoán có ngân hàng hỗ trợ đã tăng từ dưới 40% cách đây 5 năm lên gần 60% hiện tại, phần lớn lấy từ thị phần của nhóm công ty ngoại.
(VNF) - Ngày 4/12 sắp tới, Masan Consumer (MCH) sẽ công bố thông tin chi tiết về kế hoạch niêm yết trên HoSE. Đây không chỉ là một bước chuyển quan trọng đối với doanh nghiệp mà còn là điểm nhấn đáng chú ý trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc cuối năm, thời điểm nhà đầu tư luôn tìm kiếm những tín hiệu rõ ràng để định hình kỳ vọng cho năm kế tiếp.
(VNF) - Ông Lê Văn Tuấn – Giám đốc Kế toán thuế Keytas đề xuất, có thể xem xét ngưỡng miễn thuế 750 triệu nhằm nuôi dưỡng nguồn thu trong dài hạn và khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân.
(VNF) - Làn sóng IPO tại Việt Nam đang tăng tốc mạnh mẽ, mở ra cơ hội gọi vốn cho doanh nghiệp và kỳ vọng sinh lời cho nhà đầu tư. Theo FIDEY Việt Nam, thị trường cần thêm nhiều doanh nghiệp chất lượng thực sự, nhưng bài toán lớn đặt ra là làm sao định giá đúng các doanh nghiệp trẻ và startup khi dữ liệu tài chính còn hạn chế và rủi ro tăng trưởng vẫn ở mức cao.
(VNF) - Mặc dù nhiều mã bluechip tiếp tục lập đỉnh mới trong tháng 11 nhưng cổ phiếu penny lại bất ngờ vượt trội hơn về biên độ tăng giá.
(VNF) - Theo đề xuất của Bộ Tài chính, sẽ giảm mức thuế suất ở bậc 2 và 3 của biểu thuế hiện hành nhằm đảm bảo giảm áp lực thuế đối với nhóm có thu nhập dưới 60 triệu/tháng.
(VNF) - Ba mã được mua ròng mạnh nhất tháng gồm FPT (1.786 tỷ đồng), HPG (1.728,9 tỷ đồng) và VNM (1.600,5 tỷ đồng).
(VNF) - Bước sang năm 2026, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đang chứng kiến một giai đoạn chưa từng có khi thuế, chi phí và áp lực thị trường ngày càng tăng mạnh, khiến biên lợi nhuận thu hẹp. Nhiều mô hình truyền thống không còn phát huy hiệu quả, một xu hướng mới đang nở rộ và được xem như “lối thoát” đáng tin cậy: kinh doanh theo mô hình Affiliate.
(VNF) - Theo Thuế Hà Nội, thành phố đang dẫn đầu cả nước trong chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, chuẩn hoá dữ liệu tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử.
(VNF) - Ngày Truyền thống ngành Chứng khoán Việt Nam, thị trường ghi dấu một dấu mốc quan trọng khi lần đầu tiên có doanh nghiệp cán mốc vốn hoá 1 triệu tỷ đồng.
(VNF) - Để đảm bảo người nộp thuế dễ dàng tuân thủ nghĩa vụ, tiết giảm chi phí xã hội, đại diện Trọng Tín Tax kiến nghị, người bán hàng online trên sàn TMĐT chỉ cần lập hoá đơn tổng hợp theo kỳ thay vì từng lần bán hàng.
(VNF) - Vingroup là doanh nghiệp đầu tiên của Việt Nam đạt mức vốn hoá trên 1 triệu tỷ USD. Con số này gấp đôi đơn vị xếp sau là Vietcombank.
(VNF) - Cổ phiếu KSV có nguy cơ bị huỷ niêm yết do Vimico chưa đáp ứng đủ điều kiện về cơ cấu cổ đông của công ty đại chúng. Cơ cấu quá cô đặc cũng là nguyên nhân dẫn đến những pha "tăng sốc", giảm sâu" của cổ phiếu thời gian vừa qua.
(VNF) - Cổ phiếu GTD của Giầy Thượng Đình đã tăng trần 8 phiên liên tiếp, ghi nhận đà tăng gấp 2,9 lần kể từ khi có thông tin thoái vốn của UBND TP. Hà Nội.
(VNF) - Vụ việc chị Nguyễn Thị Thu Th. ở Quảng Trị chuyển nhầm gần 500 triệu đồng vào tài khoản một người quen nhưng nhiều lần yêu cầu vẫn không được hoàn trả đang thu hút sự chú ý. Dù cơ quan công an đã vào cuộc, người nhận tiền vẫn né tránh làm việc, đặt ra nhiều vấn đề pháp lý liên quan quyền sở hữu và trách nhiệm hoàn trả tài sản.
(VNF) - Những thay đổi về thuế năm 2026 cùng sự biến động của thị trường đang tạo nên áp lực lớn cho cả hộ kinh doanh nhỏ và người làm thuê. Nhưng nhìn từ góc độ kinh tế – vận hành – con người, nhiều chuyên gia nhấn mạnh, đây không chỉ là giai đoạn khó khăn mà còn là thời điểm để trưởng thành trong cách làm ăn.
(VNF) - Trước những vướng mắc, bất cập về chính sách thuế giá trị gia tăng (GTGT), đặc biệt lĩnh vực nông nghiệp, Bộ Tài chính đã đề xuất cách tháo gỡ “điểm nghẽn” trong việc hoàn loại thuế này.
(VNF) - Mức phạt đối với hành vi lập hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành có thông tin sai lệch theo Nghị định 306 được nâng lên 500–600 triệu đồng, tăng đáng kể so với khung 400–500 triệu đồng quy định tại Nghị định 156.
(VNF) - "Cá mập" Phần Lan PYN Elite Fund nâng mục tiêu dài hạn cho VN-Index từ 2.500 điểm lên 3.200 điểm.
(VNF) - Là doanh nghiệp phát hành trái phiếu chưa từng trễ hạn thanh toán và đang đưa ra mức lãi suất lên tới 10%/năm, F88 hiện được đánh giá sở hữu dòng trái phiếu đại chúng khá hấp dẫn, hứa hẹn thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nhờ tính ổn định và mức sinh lời cạnh tranh.
(VNF) - KIDO xin ý kiến cổ đông về việc thông qua giao dịch bán 24,03% vốn tại KDF cho Nutifood, đồng thời bán nốt 49% vốn còn lại.
(VNF) - Kế hoạch cấm xe máy chạy xăng theo giờ trong Vành đai 1 Hà Nội từ 2026 tạo ra áp lực đối với doanh số xe 2 bánh của Honda - "gà đẻ trứng vàng" của VEAM.
(VNF) - Tạm tính theo mức giá kết phiên sáng 27/11, HDBank có thể thu về gần 1.160 tỷ đồng nếu thoái thành công toàn bộ cổ phiếu VJC nắm giữ.
(VNF) - Ông Vũ Đăng Linh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Thế Giới Di Động (HoSE: MWG) đã nhấn mạnh việc tập đoàn đang đẩy nhanh quá trình tái cấu trúc hệ sinh thái nhằm chuẩn bị cho kế hoạch IPO độc lập các chuỗi kinh doanh trong những năm tới.
(VNF) - Cổ phiếu MSB tăng kịch trần với thanh khoản đột biến sau thông tin về thương vụ đấu giá của VNPT. Tập đoàn này sẽ thoái toàn bộ cổ phần MSB với giá khởi điểm 18.239 đồng/cp.
(VNF) - Thị phần margin của nhóm công ty chứng khoán có ngân hàng hỗ trợ đã tăng từ dưới 40% cách đây 5 năm lên gần 60% hiện tại, phần lớn lấy từ thị phần của nhóm công ty ngoại.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
