Phát biểu tại phiên thảo luận ngày 14/5 về dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã làm rõ nhiều nội dung then chốt được các đại biểu Quốc hội quan tâm, nhất là về phân cấp, phân quyền, ủy quyền và tổ chức bộ máy chính quyền 2 cấp theo mô hình mới.
Bộ trưởng cho biết, dự thảo Luật cơ bản kế thừa Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 65/2025 được Quốc hội thông qua hồi tháng 2, đồng thời có sự hoàn thiện về kỹ thuật lập pháp để đảm bảo tính chính trị, pháp lý và tính quản trị trong bối cảnh mới. Đây cũng là cơ sở dẫn dắt các luật chuyên ngành điều chỉnh phù hợp, từ đó đảm bảo hiệu quả vận hành của chính quyền địa phương 2 cấp.
Dự thảo Luật xác lập đầy đủ nguyên tắc, nội dung, hình thức, điều kiện để thực hiện phân cấp, phân quyền, ủy quyền và đi kèm cơ chế kiểm soát. Mục tiêu là phát huy vai trò chủ thể của chính quyền địa phương trong quyết định, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm với các nhiệm vụ được giao.
Bộ trưởng nhấn mạnh tinh thần Nghị quyết 27 của Trung ương về xây dựng Nhà nước pháp quyền: quyền lực nhà nước cần thống nhất, nhưng có sự phân công, phối hợp hợp lý giữa các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp, đặc biệt là giữa Trung ương và địa phương.
Bà cho biết, sau khi luật được thông qua, Chính phủ sẽ ban hành 25 nghị định để triển khai mô hình tổ chức mới, đồng thời phân cấp, phân quyền, ủy quyền cho chính quyền địa phương một cách đồng bộ và hiệu quả.
Trước ý kiến của một số đại biểu băn khoăn về khoản 4 Điều 11 dự thảo Luật cho phép Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo trực tiếp các cơ quan chuyên môn hoặc cấp xã trong “trường hợp cần thiết” Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh đây là quy định rất cần thiết nhằm bảo đảm sự linh hoạt trong điều hành.
Bà làm rõ: “Trường hợp cần thiết” là khi cơ quan chuyên môn hoặc cấp xã không đủ năng lực xử lý một nhiệm vụ, hoặc khi xảy ra vấn đề khẩn cấp, nhạy cảm, vượt khả năng xử lý của cấp dưới, hay khi phát hiện tình trạng trì trệ, né tránh trách nhiệm, hoặc cần có sự điều phối liên vùng, liên xã trong các tình huống cấp bách. Nếu không có cơ chế này, sẽ không đảm bảo được sự vận hành thông suốt và hiệu quả trong bộ máy hành chính.
Bộ trưởng dẫn chứng: Luật Tổ chức Chính phủ cũng đã có quy định trao quyền cho Thủ tướng xử lý các tình huống tương tự.
Hiện tại, theo Bộ trưởng, có tới 177 luật quy định thẩm quyền của các Bộ trưởng, 152 luật liên quan tới Thủ tướng, và 170 luật quy định cụ thể thẩm quyền của HĐND, UBND cấp huyện. Việc điều chỉnh lại toàn bộ hệ thống pháp luật liên quan là “việc buộc phải làm”.
Kết quả rà soát cho thấy: Có 474 nội dung trong 104 luật, 249 nghị định và thông tư liên quan; 140 nhiệm vụ sẽ được phân cấp cho chính quyền địa phương; 300 nhiệm vụ sẽ được phân định lại cho cấp xã Và 90/99 nhiệm vụ trong luật hiện hành sẽ tiếp tục được chuyển giao.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định: "Đây là một dấu mốc lịch sử về lập pháp và cải cách hành chính, khi mô hình chính quyền được chuyển từ 3 cấp sang 2 cấp, phản ánh tư duy đổi mới toàn diện, sâu sắc và có tính kiến tạo rõ nét".
Bà nhấn mạnh 4 yếu tố xuyên suốt được xác lập trong dự thảo luật:
Thứ nhất là thiết lập cấu trúc pháp lý chỉnh thể cho mô hình 2 cấp, dựa trên các nguyên tắc Hiến pháp sửa đổi và thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng như Nghị quyết 60, Kết luận 126, 127 và 137.
Thứ hai là phân định rõ ràng thẩm quyền phân cấp, phân quyền, ủy quyền, giữa Trung ương với địa phương và giữa các cấp trong chính quyền địa phương, làm nền tảng pháp lý cho việc sửa đổi các luật chuyên ngành sau này.
“Phải phân định rõ để các luật chuyên ngành có căn cứ sửa đổi, và chính quyền địa phương có thể vận hành chủ động theo phương châm: địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhiều lần chỉ đạo,” Bộ trưởng nói.
Thứ ba là minh định rõ thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cấp chính quyền, phù hợp với yêu cầu quản trị địa phương trong giai đoạn phát triển mới.
Thứ tư là thiết lập cơ sở pháp lý đầy đủ để tháo gỡ mọi khó khăn khi chuyển sang mô hình 2 cấp, đồng thời triển khai luôn việc phân cấp, phân quyền, ủy quyền theo đúng chủ trương của Đảng và Trung ương.
Bộ trưởng kết luận: Dự thảo lần này không chỉ là một sửa đổi kỹ thuật, mà là cuộc cải cách toàn diện về thể chế và hành chính, nhằm chuyển đổi từ tư duy hành chính sang tư duy quản trị từ “chỉ đạo, điều hành” sang “kiến tạo, phục vụ”. Đây là nền tảng pháp lý quan trọng để Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới, chủ động, hiệu quả và gần dân hơn.
Tags:
(VNF) - Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, việc lập Quỹ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ để cho vay là 'thất bại ngay từ khâu thiết kế', không ai dám cho vay và cho vay cũng không thu lại được tiền.
(VNF) - Theo ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: "Có những việc khó có thể không làm được nhưng đấy là trên nền tảng tư duy thông thường. Còn bây giờ chúng ta đã làm Nghị quyết 68 trên một nền tảng tư duy rất đổi mới".
(VNF) - Nhà nước mở rộng để doanh nghiệp tư nhân tham gia làm các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia, đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, công nghiệp nền tảng…
(VNF) - Theo Phó Thủ tướng, các bộ, cơ quan cơ bản ủng hộ, hoan nghênh đối với đề xuất của VinSpeed về việc đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
(VNF) - Theo dự thảo luật, trưởng công an xã và chủ tịch UBND cấp xã mới sẽ được trao thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính ngang trưởng công an và chủ tịch UBND cấp huyện.
(VNF) - Với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã biểu quyết thông qua việc điều chỉnh chương trình kỳ họp thứ 9. Trong đó, dự kiến kỳ họp sẽ bế mạc sớm hơn.
(VNF) - Không được thanh tra, kiểm tra đối với mỗi doanh nghiệp, hộ kinh doanh quá 1 lần trong năm, trừ trường hợp có bằng chứng vi phạm rõ ràng.
(VNF) - TS. Trần Khắc Tâm, Đại biểu HĐND tỉnh Sóc Trăng, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Trần Liên Hưng nói: Hai từ khóa tôi kỳ vọng ở các văn bản thể chế hoá Nghị quyết 68 chính là “cởi trói” và “dẫn dắt” để kinh tế tư nhân xứng đáng được coi là động lực quan trọng nhất.
(VNF) - Trong bối cảnh sáp nhập tỉnh, tăng cả quy mô dân số và diện tích tự nhiên, đại biểu Quốc hội đề xuất tăng số lượng Phó Chủ tịch HĐND, UBND tỉnh.
(VNF) - Thị phần của Sabeco đã thu hẹp trong quý I, sau khi đi ngang trong năm 2024. Doanh nghiệp dự kiến tăng nhẹ ngân sách quảng cáo để đón đầu mùa cao điểm tiêu thụ vào mùa hè.
(VNF) - Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Đường sắt cao tốc VinSpeed do tỷ phú Phạm Nhật Vượng sáng lập chính thức đăng ký đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam.
(VNF) - Nhiều đại biểu đề nghị giữ nguyên quyền chất vấn của HĐND đối với Chánh án TAND và Viện trưởng VKSND cấp tỉnh, cho rằng đây là công cụ giám sát quan trọng, đảm bảo trách nhiệm giải trình của cơ quan tư pháp địa phương.
(VNF) - Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước và các bộ, ngành liên quan khẩn trương triển khai đồng bộ các giải pháp bình ổn thị trường, xử lý nghiêm vi phạm và sớm hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động kinh doanh vàng.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị sửa Luật theo hướng HĐND không bầu chức danh Chủ tịch UBND cấp tỉnh, thay vào đó là giới thiệu nhân sự để Thủ tướng phê chuẩn.
Được nêu trong Luật Cán bộ, công chức từ năm 2008 nhưng đến nay cơ chế quản lý theo vị trí việc làm trong cơ quan nhà nước vẫn chưa đáp ứng kỳ vọng về tính hiệu quả, theo đánh giá của các chuyên gia.
(VNF) - Thủ tướng Chính phủ yêu cầu NHNN theo dõi sát diễn biến giá vàng thế giới và trong nước, khẩn trương thực hiện các giải pháp nhằm bình ổn thị trường vàng.
(VNF) - Ông Nguyễn Thanh Phong, nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), cùng 4 người bị khởi tố với cáo buộc nhận hối lộ trong vụ sản xuất hàng trăm tấn thực phẩm chức năng giả.
(VNF) - Ngày 13/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với đại diện cộng đồng doanh nghiệp Mỹ đang đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam.
(VNF) - Theo Luật sư Bùi Văn Thành, để khu vực tư nhân thực sự phát triển, cần một tư duy thể chế mới, thay vì chỉ dừng ở chính sách ưu đãi một chiều.
(VNF) - Chính phủ đề xuất giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), áp dụng từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.
(VNF) - Đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng nên cho phép doanh nghiệp Nhà nước đầu tư vào bất động sản... nhưng phải căn cứ vào từng trường hợp cụ thể, từng mô hình doanh nghiệp cụ thể.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội dẫn ví dụ các lĩnh vực như ngành than, ngành điện rất lỗ nhưng vẫn độc quyền cho doanh nghiệp Nhà nước.
(VNF) - Chính phủ đề xuất giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (VAT) với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, từ 1/7/2025 đến 31/12/2026.
(VNF) - Để trúng thầu, đại đa số các doanh nghiệp phải có “quan hệ”, chấp nhận chi tiền “cơ chế” cho lãnh đạo các cơ quan có thẩm quyền, xem đấy là phần “tất yếu” của quá trình đấu thầu, thi công dự án.
(VNF) - Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, việc lập Quỹ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ để cho vay là 'thất bại ngay từ khâu thiết kế', không ai dám cho vay và cho vay cũng không thu lại được tiền.
(VNF) - Các bãi biển nhân tạo tại Hạ Long đều đẹp không kém các bãi tắm tự nhiên với thảm cát trắng trải dài, sạch, đẹp, thu hút du khách cả 4 mùa quanh năm.
