Theo bà Kwakwa, dù là một trong những nước có nền kinh tế mở nhất thế giới, Việt Nam vẫn rất hạn chế trong việc tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. So với các nước trong khu vực, Việt Nam thua Singapore, Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Philippines.
“Năm 2018, Việt Nam tạo ra 20,4 tỷ USD thông qua việc tham gia chuỗi, xếp thứ 55/174 quốc gia, chưa bằng 1/4 của Philippines (84,8 tỷ USD, xếp thứ 34). Nói vậy để thấy Việt Nam đang tiến bước nhưng vẫn còn đi sau các nước rất nhiều”, bà Kwakwa nói.
Bà Kwakwa khuyến nghị Việt Nam cần tiến lên những nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu, nhất là tham gia vào các công đoạn tinh xảo. “Cứ 1% tăng lên trong việc tham gia chuỗi giá trị, thu nhập bình quân đầu người sẽ tăng hơn 1%”, bà nói thêm.
Theo bà, để phục hồi nhanh và tranh thủ các cơ hội mới xuất hiện, Việt Nam cần thực hiện nhiều biện pháp, trước mắt là ngăn chặn dịch bệnh, nới lỏng các hạn chế với đầu tư nước ngoài (FDI) và các lĩnh vực kinh doanh của FDI.
Trong trung hạn, Việt Nam cần chủ động hướng vào và thu hút các nhà đầu tư Trung Quốc, tạo điều kiện cho liên kết giữa FDI và các doanh nghiệp nội, xem xét lại chiến lược khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Góp thêm tiếng nói tại diễn đàn, ông Jacques Marisset, chuyên gia kinh tế trưởng của WB tại Việt Nam, cho rằng đại dịch Covid-19 đã tạo ra nhiều cơ hội cho Việt Nam.
Cụ thể, Covid-19 tạo ra sự gián đoạn của chuỗi cung ứng nhưng cũng có thể đẩy nhanh tốc độ chuyển dịch của các công ty đa quốc gia từ Trung Quốc sang Việt Nam. Xu hướng này đã xuất hiện từ trước dịch Covid-19 do chi phí lao động tăng cao tại Trung Quốc và thương chiến Mỹ - Trung.
Bên cạnh đó, thành công lớn của Việt Nam trong kiểm soát đại dịch là công cụ quảng bá tốt nhất cho việc nền kinh tế đã hoạt động trở lại. Ngoài ra, nhận thức mới về mức độ cấp thiết có thể giúp đẩy nhanh các cải cách trong nước, đặc biệt trong lĩnh vực số hóa và cải thiện môi trường kinh doanh, điều này giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn hơn.
Một yếu tố khác là các hiệp định thương mại khu vực mở ra cơ hội mới trong khi các nơi khác rào cản đang tăng lên.
“Việt Nam là quốc gia thông minh vì đã tận dụng các lợi thế của mình để làm tốt hơn”, ông Jacques nói.
Theo ông Jacques Marisset, điểm mạnh của Việt Nam là nền kinh tế có độ mở lớn, trước đại dịch là điểm đến FDI có sức hút (dòng vốn FDI nhiều hơn Malaysia và Thái Lan 2% GDP, các chuỗi giá trị toàn cầu chiếm 65% giao dịch thương mại), các sản phẩm chế biến – chế tạo là nền tảng xuất khẩu vững chắc.
Tuy nhiên, điểm yếu của Việt Nam là mức độ nội địa hóa thấp và có xu hướng giảm theo thời gian, thấp hơn 2 lần so với Trung Quốc. Bên cạnh đó là việc tập trung quá mức vào một số thị trường, sản phẩm, doanh nghiệp.
“4 sản phẩm hàng đầu gồm dệt may, điện tử, hóa chất, kim loại chiếm 2/3 kim ngạch thương mại trong chuỗi giá trị toàn cầu; 4 thị trường lớn nhất gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ chiếm 60% kim ngạch thương mại trong chuỗi giá trị toàn cầu; 4 tập đoàn hàng đầu gồm Samsung, Foxcon, Intel, Panasonic chiếm 70% kim ngạch thương mại trong chuỗi giá trị chế tạo toàn cầu”, ông Jacques chỉ ra.
Đến 2018, Việt Nam đã hội nhập các chuỗi giá trị toàn cầu song mức nội địa hóa còn thấp. Theo đó, tổng kim ngạch thương mại của Việt Nam là 301 tỷ USD nhưng mức độ nội địa hóa chỉ bằng 28% kim ngạch thương mại, trong khi Thái Lan là 36%, Trung Quốc là 46%, khu vực Đông Á là 49%.
Ông Jacques cho rằng Việt Nam cần thiết phải thay đổi chiến lược, bởi việc hội nhập trước đây là chiến lược tạo việc làm có thu nhập cao cho lực lượng lao động đang tăng nhanh và Việt Nam đã rất thành công với 20 triệu việc làm. Tuy nhiên, sự đột phá về công nghệ đã làm giảm nhu cầu sử dụng lao động có kĩ năng thấp.
“Một nhà đầu tư tại Việt Nam trong 10 năm qua có sản lượng tăng gấp đôi nhưng nhân công giảm 40%. Còn trên toàn thế giới, từ đầu năm 1990 đến nay, thâm dụng lao động trong ngành điện tử đã giảm một nửa”, ông Jacques dẫn chứng.
Ông cũng khuyến nghị Việt Nam phải thúc đẩy nội địa hóa bằng cách sử dụng nhiều nhà cung ứng và nhà phân phối nội địa hơn và tiến xa hơn trên chuỗi chuyển đổi để tạo ra những sản phẩm phức tạp hơn; đa dạng hóa vào các sản phẩm, thị trường và doanh nghiệp mới và bảo vệ vốn tài nguyên...
Tags:
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ đầu tư vào lĩnh vực giáo dục. Với quy mô hơn 25 triệu học sinh, sinh viên trên toàn quốc trong năm học 2024 - 2025 và tỷ lệ trường mầm non ngoài công lập vượt trội hơn công lập. Lĩnh vực này không chỉ thu hút dòng vốn trong nước mà còn luồng vốn quốc tế lớn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục quốc dân.
(VNF) - PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng: "Đây có thể coi là thời điểm không thể chậm trễ hơn phải khắc phục những thiếu hụt kể trên, khơi dậy sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân, góp phần thực hiện thành công mục tiêu chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030 và 2045 đã được đề ra"
(VNF) - Để kinh tế tư nhân thực sự phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng: Việt Nam cần một “cuộc đổi mới lần hai”. Theo đó, chỉ với một thể chế minh bạch, môi trường bình đẳng và cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo, khu vực tư nhân mới có thể phát huy đầy đủ vai trò “động lực quan trọng nhất” của nền kinh tế.
(VNF) - Dù đóng góp gần nửa GDP và tạo việc làm cho hơn 8/10 lao động cả nước, nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam lại chọn “đứng yên” hoặc thu nhỏ quy mô. Tại tọa đàm do Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức sáng 15/8, các chuyên gia đã chỉ rõ nguyên nhân khiến khu vực này “ngại lớn” và đề xuất loạt giải pháp để biến kinh tế tư nhân thành đầu kéo tăng trưởng.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Mới đây, Hà Nội đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.
