Ngày 6/6/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định số 71/2017/NĐ-CP hướng dẫn về quản trị công ty áp dụng đối với công ty đại chúng.
Theo quy định về tư cách thành viên hội đồng quản trị công ty đại chúng tại Nghị định 71/2017/NĐ-CP có nêu rõ: từ ngày 1/8/2020, Chủ tịch HĐQT sẽ không được kiêm nhiệm chức danh giám đốc (Tổng giám đốc - TGĐ) của cùng 1 công ty đại chúng. Từ ngày 1/8/2019, Thành viên HĐQT của 1 công ty đại chúng không được đồng thời là thành viên HĐQT tại quá 5 công ty khác.
Ngoài ra, để ngăn ngừa xung đột lợi ích Nghị định 71 còn yêu cầu Thành viên HĐQT, Kiểm soát viên, Giám đốc (TGĐ) và người quản lý khác phải công khai các lợi ích liên quan theo quy định của Luật doanh nghiệp và các văn bản pháp luật liên quan.
Nghị định 71/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ 1/8/2017 và bãi bỏ Thông tư 121/2012/TT-BTC.
Trước đây Luật có quy định về việc tách bạch chức danh TGĐ và Chủ tịch HĐQT, tuy nhiên nếu đại hội cổ đông và điều lệ công ty thông qua việc Chủ tịch HĐQT kiêm nhiệm chức danh TGĐ thì lãnh đạo công ty vẫn được kiêm nhiệm. Nhưng với quy định của Nghị định 71 này thì cho đến năm 2020, việc tách bạch chức tăng Chủ tịch HĐQT và TGĐ sẽ phải thực hiện triệt để.
Nghị định hướng dẫn về quản trị công ty áp dụng đối với công ty đại chúng được ban hành với nhiều nội dung mới được cơ quan quản lý đánh giá là theo hướng tiếp cận sâu rộng hơn các chuẩn mực và thông lệ quốc tế.
Theo các thông lệ quản trị tốt nhất được hướng dẫn bởi các tổ chức như Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), Ngân hàng Thế giới (World Bank), Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC)… chức danh Chủ tịch HĐQT và TGĐ được nắm giữ bởi các cá nhân khác nhau và được quy định rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ mỗi vị trí.
Theo các tổ chức này, việc tách rời vai trò Chủ tịch HĐQT và TGĐ là để tránh các mâu thuẫn về lợi ích, đồng thời tránh sự tập trung quyền lực cũng như đảm bảo tính công tâm trong các quá trình ra quyết định.
Tuy vậy, hiện nay, trên thế giới không có sự thống nhất về mô hình quản trị công ty. Quan điểm tách biệt vai trò CEO và Chủ tịch HĐQT nhìn chung được rất nhiều các nước châu Âu ủng hộ (100% các công ty ở Đức và Hà Lan áp dụng mô hình này), có thể gọi đây là trường phái châu Âu. Tuy nhiên các doanh nghiệp Mỹ có quan điểm khá khác biệt.
Về khái niệm, CEO là người quản lý chính của một công ty, còn Chủ tịch HĐQT là người đứng đầu HĐQT, đại diện cho cổ đông, có nhiệm vụ giám sát việc quản lý công ty. Do đó, trên nguyên tắc, kết hợp hai chức vị này cho một người sẽ tạo ra xung đột lợi ích. Ngược lại, tách biệt hai chức năng này sẽ tiết kiệm chi phí và cải thiện tính hiệu quả của công ty đại chúng.
Tuy vậy, trên thực tế, mô hình tách biệt chức năng trên cũng có một số hạn chế. Đó là ranh giới trách nhiệm có sự không rõ ràng, chồng lấn giữa Chủ tịch HĐQT, CEO và HĐQT, gây ra sự bối rối ai mới là người thật sự nắm quyền cao nhất trong công ty, gây khó khăn trong điều hành hoạt động của công ty, đặc biệt trong những thời điểm cần sự nhất quán về phương hướng,...
Do những hạn chế trong mô hình tách biệt hai chức năng nêu trên nên hiện nay trên thế giới vẫn còn nhiều trường hợp Chủ tịch HĐQT kiêm nhiệm và tái kiêm nhiệm chức danh CEO, hoặc ngược lại đặc biệt là các công ty lớn.
Thống kê của Spencer Stuart về các doanh nghiệp trong S&P500 của Mỹ năm 2015 cho thấy, năm 2014, tỷ lệ doanh nghiệp đã thực hiện tách rời 2 vị trí này là 48%, so với mức 40% của năm 2010 và 29% của năm 2005. Tuy nhiên, thống kê này cũng chỉ ra, chỉ có 21 doanh nghiệp (tương đương 4% của S&P500) có quy định chính thức về việc phải tách rời 2 vị trí này.
Ví dụ, ở Mỹ năm 2014, CEO Ngân hàng Bank of America, Brian Moynihan, được bổ nhiệm kiêm nhiệm chức vị Chủ tịch HĐQT, sau khi chức vị này được nắm giữ bởi một thành viên độc lập trong HĐQT từ năm 2009. Hãng Disney thì tái lập sự kiêm nhiệm hai chức vị này vào năm 2012 sau khi tách biệt chúng từ năm 2008. Chủ tịch HĐQT kiêm CEO Larry Ellison của hãng Oracle thì đã từ chức CEO nhưng vẫn là Chủ tịch HĐQT đồng thời kiêm nhiệm chức vị CEO công nghệ.
Hiện nay CEO của nhiều doanh nghiệp lớn của nước Mỹ như Alphabet (Google), Apple, Facebook, Amazon,... cũng đồng thời là Chủ tịch HĐQT.
Hiện tượng kiêm nhiệm, kết hợp này, đặc biệt ở Mỹ, đi ngược lại với xu hướng chung trên thế giới, vì họ quan niệm cho rằng cần có một nhà lãnh đạo mạnh duy nhất trong công ty. Theo đó, CEO cần được trao quyền lực tuyệt đối để điều hành công ty, đặc biệt khi phải tiến hành những thay đổi lớn dễ bị cản trở bởi cơ cấu quyền lực phân tán.
Vì vậy, ở Mỹ, nhiều công ty chỉ tách biệt hai chức vị này khi bị áp lực phải làm vậy, và khi có sự cố xảy ra. Như trường hợp của Bank of America, khủng hoảng tài chính năm 2008 buộc họ phải bổ nhiệm một thành viên HĐQT độc lập làm Chủ tịch HĐQT. Sau đó, có thể vì Brian Moynihan đang nắm giữ cương vị CEO nên HĐQT thấy sẽ là an toàn khi cất nhắc vị này lên làm Chủ tịch HĐQT. Tương tự như vậy với Disney, buộc phải bổ nhiệm một chủ tịch HĐQT độc lập để giải tỏa áp lực từ cổ đông trước kết quả hoạt động yếu kém lúc đó.
Hiện nay, các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam về cơ bản vẫn là công ty gia đình hoặc do nhiều cá nhân là bạn bè cùng hùn vốn với nhau. Do vậy cổ đông lớn chủ yếu vẫn là người điều hành trực tiếp công ty.
Các doanh nghiệp lớn của Việt Nam hiện nay như Công ty Vàng bạc đá quí Phú Nhuận (PNJ) (bà Cao Thị Ngọc Dung), Kinh Đô (ông Trần Kim Thành), Masan (ông Nguyễn Đăng Quang), Thủy sản Hùng Vương (ông Dương Ngọc Minh), Cơ Điện lạnh (REE) (Nguyễn Thị Mai Thanh),… Chủ tịch HĐQT đều kiêm CEO. Do vậy, thời gian 3 năm để 100% các doanh nghiệp đại chúng đáp ứng được yêu cầu tách biệt vai trò Chủ tịch HĐQT và TGĐ sẽ là một thách thức không nhỏ.
Mặc dù vậy, ngày 4/7, tức là chưa đầy 1 tháng kể từ khi Nghị định 71 được công bố, Công ty Cổ phần Xây Dựng Coteccons đã công bố Nghị quyết Hội đồng quản trị quyết định miễn nhiệm nhân sự cấp cao.
Theo đó, ông Nguyễn Bá Dương, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc, sẽ thôi giữ chức vụ Tổng giám đốc từ ngày 3/7. Ông Dương vẫn là Chủ tịch HĐQT và là người đại diện theo pháp luật của công ty.
Thay vị trí Tổng giám đốc của ông Dương là ông Nguyễn Sĩ Công. Ông Công sinh năm 1970 tại Thái Bình, nguyên là Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Uy Nam (Unicons). Unicons là một công ty con của Coteccons.
Ông Dương cũng đồng thời là thành viên HĐQT của Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk - VNM), phụ trách mảng lương thưởng.
Tại ĐHCĐ của Coteccons mới đây, ông Nguyễn Bá Dương cho rằng trong tương lai, công ty sẽ hướng đến hệ thống quản trị theo thông lệ quốc tế như Vinamilk đang thực hiện nên đang chuẩn bị về nhân sự.
Ông Dương hy vọng đại hội năm 2018 sẽ có 9 thành viên HĐQT và 40% thành viên HĐQT độc lập. Lúc đó, công ty sẽ không có Ban kiểm soát nữa và sẽ quản trị như VNM đang làm. Ông Dương kỳ vọng sẽ hoàn tất thông lệ quản trị quốc tế vào năm 2018.
Về 7 cá nhân ứng viên thành viên HĐQT bầu kỳ này, Coteccons sẽ tăng cường việc đề cử thêm thành viên HĐQT độc lập. Trong 7 ứng viên, ông Trần Quyết Thắng, Chủ tịch kiêm TGĐ CTCP Phát triển và Tài trợ Địa ốc R.C, không nắm giữ cổ phiếu. Ông Dương nói đã mất khá nhiều thời gian để tuyển chọn danh sách các ứng viên này.
Ngoài ra, Coteccons cũng lấy ý kiến cổ đông về việc điều chỉnh tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài từ 49% hiện tại lên 60%.
Như vậy, Coteccons có thể được xem là công ty tuân thủ Nghị định 71 nhanh nhất kể từ khi Nghị định này được công bố dù ngày có hiệu lực chính thức là ngày 1/8/2017.
Tags:
(VNF) - Cổ phiếu LPB lao dốc sau thông tin hai anh em Bầu Thụy đều chính thức rời khỏi “ghế nóng” LPBank. Trái lại, cổ phiếu STB của Sacombank lại tiếp tục phủ sắc tím trong phiên giao dịch cùng ngày.
(VNF) - Sau 15 năm làm việc tại thành phố lớn, sở hữu hơn 1 tỷ đồng tiền tích lũy nhưng vẫn đứng trước lựa chọn đầy áp lực giữa vay nợ mua nhà hay tiếp tục thuê trọ. Câu chuyện không chỉ phản ánh nỗi bế tắc cá nhân mà còn cho thấy thực trạng an cư ngày càng khó tiếp cận của nhiều gia đình có thu nhập trung bình và khá, cùng những góc nhìn tài chính đáng suy ngẫm về nhà ở, đầu tư và an toàn tài chính dài hạn.
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu sự hồi phục mạnh của ngành tài chính – ngân hàng Việt Nam, khi hầu hết các định chế đều công bố kết quả kinh doanh quý III với nhiều chỉ tiêu vượt kỳ vọng. Bên cạnh lợi nhuận, các chỉ số tài chính then chốt như CAR, LDR, ROE và quy mô tài sản tiếp tục là yếu tố phản ánh rõ nét sức khỏe của từng tổ chức tín dụng.
(VNF) - Những tháng cuối năm 2025 chứng kiến làn sóng cổ phiếu rời sàn HNX và UPCoM. Điểm chung của phần lớn các trường hợp là doanh nghiệp bị hủy tư cách công ty đại chúng do không còn đáp ứng điều kiện pháp lý.
(VNF) - Tại Hội nghị công bố thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, UBND TP. Đà Nẵng đã công bố 10 tổ chức trở thành thành viên của Trung tâm Tài chính Quốc tế Việt Nam tại Đà Nẵng.
(VNF) - TP. HCM đã làm việc, trao đổi với hơn 50 nhà đầu tư, đối tác sáng lập thuộc bốn nhóm lĩnh vực và lựa chọn các nhà đầu tư tiềm năng tham gia giai đoạn đầu.
(VNF) - Trong một bước đi chiến lược mang tính lịch sử, Emall Việt Nam, đơn vị đứng sau hệ thống 100 cửa hàng giày Pierre Cardin & Oscar Fashion tại Việt Nam, vừa công bố mua lại quyền sở hữu hệ thống phân phối và thương hiệu Pierre Cardin tại Canada.
(VNF) - Bộ đôi dầu khí BSR, PVD dẫn đầu danh sách cổ phiếu tăng mạnh nhất sàn HoSE, trong khi áp lực bán tháo đưa DGC rơi theo chiều ngược lại.
Dù mang trên mình vị thế của những doanh nghiệp đầu ngành với câu chuyện AI đầy hứa hẹn, năm 2025 lại đang dần khép lại như một "năm đáng quên" đối với cổ đông của những mã cổ phiếu này.
(VNF) - Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi với nhiều nội dung liên quan đến lương hưu. Đáng chú ý, người nghỉ hưu cuối 2025 có cơ hội hưởng lương hưu mở rộng, tỷ lệ tối đa 75%.
(VNF) - Theo Dự thảo Nghị định về quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh vừa được cơ quan chức năng công bố, các hộ kinh doanh có từ hai cửa hàng trở lên, dù hoạt động trên cùng hay khác tỉnh, thành phố, đều sẽ thực hiện khai thuế tập trung trên một hồ sơ và sử dụng chung một mã số thuế.
(VNF) - Những năm gần đây, nhà đầu tư Thái Lan không còn xa lạ trên thị trường vốn Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh các thương vụ mua bán - sáp nhập (M&A) công khai, giới tài chính đang chứng kiến một làn sóng đầu tư kín tiếng hơn: gom cổ phần doanh nghiệp Việt thông qua chứng chỉ lưu ký (Depositary Receipt – DR) và các quỹ đầu tư quy mô lớn.
(VNF) - Theo quy định mới về chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, các loại thuế và mức thuế suất nhóm này phải thực hiện được quy định tại Dự thảo đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến.
(VNF) - Năm 2025 ghi nhận sự phục hồi rõ nét của thị trường mua bán - sáp nhập (M&A) tại Việt Nam, với động lực chính đến từ dòng vốn nước ngoài. Theo tổng hợp từ các hãng tư vấn và công bố doanh nghiệp, giá trị các thương vụ M&A có yếu tố vốn ngoại trong năm ước đạt hàng chục tỷ USD, trải rộng từ y tế, tiêu dùng, công nghệ cho đến công nghiệp và nông nghiệp.
(VNF) - Các phiên đấu giá tại Hải Hà – Kotobuki và Colusa – Miliket giúp Vinataba thu về hàng trăm tỷ đồng, vượt xa giá trị sổ sách, trái ngược với thực tế “ế ẩm” tại một số doanh nghiệp khác trong danh mục thoái vốn.
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp niêm yết chốt ngày giao dịch không hưởng quyền để nhận cổ tức tiền mặt với tỷ lệ hấp dẫn. Trong đó, Hoá chất Đức Giang dự chi hơn 1.140 tỷ đồng.
(VNF) - Thoát nghèo bền vững không chỉ dựa vào hỗ trợ trước mắt mà quan trọng hơn là sự thay đổi tư duy và cách làm của người dân. Thực tiễn tại nhiều địa phương, việc kết hợp với vốn tín dụng chính sách đang trở thành đòn bẩy hiệu quả, giúp người nghèo chủ động phát triển sinh kế, ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo bền vững.
(VNF) - HAGL dự kiến dùng toàn bộ cổ phần tại Đầu tư Quốc tế HAGL để đảm bảo cho nghĩa vụ tín dụng phát sinh với khoản vay tại OCB.
(VNF) - FLC và FLC Faros là hai doanh nghiệp tiếp theo trong hệ sinh thái bị UBCKNN huỷ tư cách đại chúng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank; UPCoM: KLB) vừa chính thức nhận quyết định ngày 18/12 chấp thuận niêm yết cổ phiếu trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HoSE), đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lộ trình phát triển và hội nhập của Ngân hàng trên thị trường vốn.
(VNF) - Thị trường chứng khoán Việt Nam bước vào nhịp điều chỉnh khi mặt bằng giá nhiều cổ phiếu giảm sâu, dù VN-Index vẫn duy trì ở mức cao. Trong bối cảnh định giá đã chiết khấu mạnh và triển vọng trung - dài hạn tích cực, cổ phiếu chứng khoán đang được đánh giá là một trong những điểm sáng đáng chú ý.
(VNF) - Ba phiên giảm sàn của DGC không chỉ khiến cổ phiếu này bị siết margin mà còn cảnh báo về rủi ro đầu tư “all-in” vào cổ phiếu tưởng chừng an toàn.
(VNF) - Với việc vận hành cơ chế hành chính rút gọn hướng tới mô hình "chính quyền 2 cấp", Thanh Hóa đang tạo ra một "đường băng" thông thoáng để dòng vốn từ Liên minh Hợp tác xã chảy trực tiếp xuống từng xã, từng hộ dân. Những mô hình kinh tế tại các vùng sinh thái Thường Xuân, Lang Chánh hay Bá Thước giờ đây là minh chứng cho bài toán quản trị công hiệu quả - giảm trung gian, tăng trách nhiệm.
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất khoản tiền lương của chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ kinh doanh sẽ không được tính vào chi phí giảm thuế thu nhập cá nhân.
(VNF) - Năm 2025, thị trường tài chính – ngân hàng chứng kiến một sự chuyển dịch chiến lược rõ rệt: các định chế đồng loạt chuyển hướng sang mô hình tăng trưởng dựa trên số hóa toàn diện và ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị). Đây không còn là khẩu hiệu hay phong trào mà trở thành công thức quan trọng để giữ thị phần, nâng chất lượng tài sản và cải thiện năng lực cạnh tranh trong dài hạn.
(VNF) - Cổ phiếu LPB lao dốc sau thông tin hai anh em Bầu Thụy đều chính thức rời khỏi “ghế nóng” LPBank. Trái lại, cổ phiếu STB của Sacombank lại tiếp tục phủ sắc tím trong phiên giao dịch cùng ngày.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.
