Đã đến lúc đánh thuế tài sản?
Theo Báo cáo chuyên đề về thực trạng chính sách thu tiền sử dụng đất, thuê đất, chính sách thuế liên quan đến đất đai và bất động sản của Bộ Tài chính, tại Việt Nam hiện nay chưa có sắc thuế tài sản nhưng đã có các chính sách thuế liên quan đến tài sản như: thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế thu nhập đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, lệ phí trước bạ.
Các khoản thuế, phí này đã và đang đóng góp một phần vào ngân sách nhà nước, tuy nhiên, mức đóng góp này không cao và chưa phát huy được vai trò điều tiết đối với thị trường đất đai. Đơn cử, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, số thu giai đoạn 2011 – 2016 qua các năm lần lượt là 1.589 tỷ đồng, 1.193 tỷ đồng, 1.447 tỷ đồng, 1.463 tỷ đồng, 1.479 tỷ đồng và 1.250 tỷ đồng. Trung bình, nguồn thu từ thuế sử dụng đất phi nông nghiệp giai đoạn 2011 – 2015 chỉ chiếm 0,15% tổng thu ngân sách nhà nước.
Theo Bộ Tài chính, quá trình triển khai Luật thuế sử dụng đất phi nông nghiệp cho thấy vai trò điều tiết thu nhập của tổ chức và cá nhân trong xã hội chưa được phát huy đúng mức. Cụ thể, từ năm 2011 trở về trước, "Pháp lệnh thuế nhà đất" quy định thuế nhà đất là thuế thu đối với nhà và đất ở, đất xây dựng công trình.
Tuy nhiên, Pháp lệnh không thu thuế nhà và không có quy định về thuế nhà. Căn cứ tính thuế sử dụng đất phi nông nghiệp được xác định theo thuế sử dụng đất nông nghiệp (bằng 1 – 32 lần mức thuế sử dụng đất nông nghiệp cao nhất trong vùng). Ngoài ra, chính sách thuế đất trong giai đoạn này cũng chưa có sự điều tiết cao đối với những đối tượng có quyền sử dụng diện tích đất lớn nên chưa khuyến khích việc sử dụng đất tiết kiệm và hạn chế đầu cơ đất.
Từ năm 2012 đến nay, Quốc hội đã thông qua Luật thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Dù Luật đã có những cải cách nhưng vẫn không quy định đánh thuế nhà. Mức thuế sử dụng đất phi nông nghiệp tuy đã lũy tiến vào giá trị quyền sử dụng đất nhưng vẫn chưa đủ lớn (0,07%, 0,03% và 0,15%) để điều tiết mạnh mẽ vào thu nhập của người sở hữu nhiều bất động sản.
Ngoài ra, xét về vai trò điều tiết thị trường bất động sản, mức thuế sử dụng đất phi nông nghiệp cũng chưa đủ lớn để thúc đẩy các cá nhân, tổ chức đưa bất động sản ra giao dịch trên thị trường, góp phần tạo tình trạng "khan cung ảo".
Bộ Tài chính cho rằng, chính sách thuế đối với bất động sản có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện chức năng của nhà nước về điều tiết thị trường bất động sản. Do vậy, việc nghiên cứu ban hành Luật Thuế tài sản là cần thiết. Đây chính là việc thể chế hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước về chính sách thuế đối với tài sản, khắc phục hạn chế của chính sách hiện hành; xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ.
Cụ thể, chủ trương xây dựng Thuế tài sản đã được thể hiện trong các văn bản quan trọng như: Nghị quyết 19/NQ-TƯ (Hội nghị lần 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI); Nghị quyết 07/NQ-TƯ ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị; Nghị quyết số 25/2016/QH14 của Quốc hội; Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 2127/QĐ-TTg năm 2011; Quyết định 2174/QĐ-TTg ngày 12/11/2013 của Thủ tướng vv…
Dẫn kinh nghiệm của thế giới, Bộ Tài chính cho biết thuế tài sản đã ra đời từ rất sớm, xuất phát từ thuế đất và đối tượng chịu thuế ngày càng được mở rộng. Nguồn thu từ thuế tài sản, đặc biệt thu từ thuế sử dụng đất, là nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước. Chẳng hạn như nguồn thu từ tài sản chiếm 2% GDP tại các quốc gia OECD (trong đó Canada 4%; Mỹ cao nhất 3%, thấp nhất là 1%), chiếm 0,61% đối với các nước đang phát triển và chiếm 0,68% tại các quốc gia đang chuyển đổi. Thuế tài sản cũng được xem là loại thuế trực thu có khả năng động viên tương đối sát với khả năng đóng góp thực tế của người chịu thuế vì thuế đánh vào tài sản cụ thể (nhất là nhà và đất).
Xu thế cải cách thuế tài sản tại một số quốc gia (Canada, Úc, Malaysia…) trong thời gian gần đây cho thấy các nước có xu hướng cải cách nguồn thu theo hướng: đánh thuế đối với tài sản có giá trị lớn, mở rộng đối tượng thu thuế tài sản. Bộ Tài chính cũng cho rằng, ban hành thuế tài sản trong bối cảnh Việt Nam hiện nay là một bước đi phù hợp với tình hình phát triển kinh tế xã hội trong giai đoạn tới, góp phần tăng cường quản lý nhà nước đối với tài sản.
Cân nhắc một số trường hợp
Theo đánh giá của các chuyên gia, việc đánh thuế tài sản là một bước đi đúng đắn, góp phần giúp cho thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, minh bạch, bền vững; phòng chống đầu cơ và sử dụng lãng phí bất động sản.
HoREA cho rằng trong giai đoạn đầu nên áp dụng mức thuế suất vừa phải, phù hợp với sức dân.
Tuy nhiên, theo kiến nghị của Hiệp hội bất động sản TP. HCM (HoREA), Bộ Tài chính nên cân nhắc xem xét không thu thuế này đối với một số trường hợp như: nhà ở xã hội, nhà cấp 4 trở xuống ở nông thôn; trước mắt là không thu thuế này đối với nhà ở tái định cư, nhà ở thương mại có giá trị dưới 1 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, không thu thuế này đối với các hộ gia đình nghèo dù đã có một căn nhà nhưng đang ở chật (đối với thành phố Hồ Chí Minh là dưới mức bình quân 10m2/người) nay mua thêm nhà thứ 2, thứ 3 nhưng tổng diện tích các căn hộ nhỏ này không vượt quá 77m2. HoREA cũng cho rằng trong giai đoạn đầu nên áp dụng mức thuế suất vừa phải, phù hợp với sức dân. Đối với người có từ căn nhà thứ 2 trở đi thì áp dụng thuế suất bậc thang tùy theo số lượng và giá trị tài sản.
Trong trường hợp xuất hiện nguy cơ thị trường bất động sản sốt "bong bóng" nên đề nghị Quốc hội giao cho Chính phủ thẩm quyền ban hành thuế suất chống đầu cơ, đánh thuế cao đối với trường hợp chuyển nhượng nhà, đất ngay sau khi mua (có thể tính thời gian trong năm đầu tiên) để giúp ổn định nhanh thị trường bất động sản.
Về lộ trình ban hành Luật Thuế tài sản, Hiệp hội đề nghị Bộ Tài chính vẫn thực hiện lộ trình ban hành Luật này trước năm 2020 như đã dự kiến trước đây. Đồng thời, Hiệp hội đề nghị ban hành sắc thuế sử dụng đất khi nhà nước giao đất hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất thay thế chính sách và cơ chế thu tiền sử dụng đất hiện nay, để đảm bảo tính đồng bộ và sự thống nhất của pháp luật.
Ngoài ra, cần hoàn thành nhanh việc cấp "sổ đỏ" cho các bất động sản nhà, đất và xây dựng, hoàn thiện hệ thống thông tin dữ liệu quốc gia, trong đó có cơ sở dữ liệu nhà, đất quốc gia, liên thông các ngành, các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và được cập nhật theo thời gian thực. Đặc biệt cần phải hoàn thành thật nhanh, thật chuẩn xác việc cấp thẻ căn cước công dân, xác định mã số định danh cá nhân, để biết rõ người đang sở hữu nhà ở, sử dụng đất ở.
Tags:
(VNF) - Cổ phiếu LPB lao dốc sau thông tin hai anh em Bầu Thụy đều chính thức rời khỏi “ghế nóng” LPBank. Trái lại, cổ phiếu STB của Sacombank lại tiếp tục phủ sắc tím trong phiên giao dịch cùng ngày.
(VNF) - Sau 15 năm làm việc tại thành phố lớn, sở hữu hơn 1 tỷ đồng tiền tích lũy nhưng vẫn đứng trước lựa chọn đầy áp lực giữa vay nợ mua nhà hay tiếp tục thuê trọ. Câu chuyện không chỉ phản ánh nỗi bế tắc cá nhân mà còn cho thấy thực trạng an cư ngày càng khó tiếp cận của nhiều gia đình có thu nhập trung bình và khá, cùng những góc nhìn tài chính đáng suy ngẫm về nhà ở, đầu tư và an toàn tài chính dài hạn.
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu sự hồi phục mạnh của ngành tài chính – ngân hàng Việt Nam, khi hầu hết các định chế đều công bố kết quả kinh doanh quý III với nhiều chỉ tiêu vượt kỳ vọng. Bên cạnh lợi nhuận, các chỉ số tài chính then chốt như CAR, LDR, ROE và quy mô tài sản tiếp tục là yếu tố phản ánh rõ nét sức khỏe của từng tổ chức tín dụng.
(VNF) - Những tháng cuối năm 2025 chứng kiến làn sóng cổ phiếu rời sàn HNX và UPCoM. Điểm chung của phần lớn các trường hợp là doanh nghiệp bị hủy tư cách công ty đại chúng do không còn đáp ứng điều kiện pháp lý.
(VNF) - Tại Hội nghị công bố thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, UBND TP. Đà Nẵng đã công bố 10 tổ chức trở thành thành viên của Trung tâm Tài chính Quốc tế Việt Nam tại Đà Nẵng.
(VNF) - TP. HCM đã làm việc, trao đổi với hơn 50 nhà đầu tư, đối tác sáng lập thuộc bốn nhóm lĩnh vực và lựa chọn các nhà đầu tư tiềm năng tham gia giai đoạn đầu.
(VNF) - Trong một bước đi chiến lược mang tính lịch sử, Emall Việt Nam, đơn vị đứng sau hệ thống 100 cửa hàng giày Pierre Cardin & Oscar Fashion tại Việt Nam, vừa công bố mua lại quyền sở hữu hệ thống phân phối và thương hiệu Pierre Cardin tại Canada.
(VNF) - Bộ đôi dầu khí BSR, PVD dẫn đầu danh sách cổ phiếu tăng mạnh nhất sàn HoSE, trong khi áp lực bán tháo đưa DGC rơi theo chiều ngược lại.
Dù mang trên mình vị thế của những doanh nghiệp đầu ngành với câu chuyện AI đầy hứa hẹn, năm 2025 lại đang dần khép lại như một "năm đáng quên" đối với cổ đông của những mã cổ phiếu này.
(VNF) - Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi với nhiều nội dung liên quan đến lương hưu. Đáng chú ý, người nghỉ hưu cuối 2025 có cơ hội hưởng lương hưu mở rộng, tỷ lệ tối đa 75%.
(VNF) - Theo Dự thảo Nghị định về quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh vừa được cơ quan chức năng công bố, các hộ kinh doanh có từ hai cửa hàng trở lên, dù hoạt động trên cùng hay khác tỉnh, thành phố, đều sẽ thực hiện khai thuế tập trung trên một hồ sơ và sử dụng chung một mã số thuế.
(VNF) - Những năm gần đây, nhà đầu tư Thái Lan không còn xa lạ trên thị trường vốn Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh các thương vụ mua bán - sáp nhập (M&A) công khai, giới tài chính đang chứng kiến một làn sóng đầu tư kín tiếng hơn: gom cổ phần doanh nghiệp Việt thông qua chứng chỉ lưu ký (Depositary Receipt – DR) và các quỹ đầu tư quy mô lớn.
(VNF) - Theo quy định mới về chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, các loại thuế và mức thuế suất nhóm này phải thực hiện được quy định tại Dự thảo đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến.
(VNF) - Năm 2025 ghi nhận sự phục hồi rõ nét của thị trường mua bán - sáp nhập (M&A) tại Việt Nam, với động lực chính đến từ dòng vốn nước ngoài. Theo tổng hợp từ các hãng tư vấn và công bố doanh nghiệp, giá trị các thương vụ M&A có yếu tố vốn ngoại trong năm ước đạt hàng chục tỷ USD, trải rộng từ y tế, tiêu dùng, công nghệ cho đến công nghiệp và nông nghiệp.
(VNF) - Các phiên đấu giá tại Hải Hà – Kotobuki và Colusa – Miliket giúp Vinataba thu về hàng trăm tỷ đồng, vượt xa giá trị sổ sách, trái ngược với thực tế “ế ẩm” tại một số doanh nghiệp khác trong danh mục thoái vốn.
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp niêm yết chốt ngày giao dịch không hưởng quyền để nhận cổ tức tiền mặt với tỷ lệ hấp dẫn. Trong đó, Hoá chất Đức Giang dự chi hơn 1.140 tỷ đồng.
(VNF) - Thoát nghèo bền vững không chỉ dựa vào hỗ trợ trước mắt mà quan trọng hơn là sự thay đổi tư duy và cách làm của người dân. Thực tiễn tại nhiều địa phương, việc kết hợp với vốn tín dụng chính sách đang trở thành đòn bẩy hiệu quả, giúp người nghèo chủ động phát triển sinh kế, ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo bền vững.
(VNF) - HAGL dự kiến dùng toàn bộ cổ phần tại Đầu tư Quốc tế HAGL để đảm bảo cho nghĩa vụ tín dụng phát sinh với khoản vay tại OCB.
(VNF) - FLC và FLC Faros là hai doanh nghiệp tiếp theo trong hệ sinh thái bị UBCKNN huỷ tư cách đại chúng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank; UPCoM: KLB) vừa chính thức nhận quyết định ngày 18/12 chấp thuận niêm yết cổ phiếu trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HoSE), đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lộ trình phát triển và hội nhập của Ngân hàng trên thị trường vốn.
(VNF) - Thị trường chứng khoán Việt Nam bước vào nhịp điều chỉnh khi mặt bằng giá nhiều cổ phiếu giảm sâu, dù VN-Index vẫn duy trì ở mức cao. Trong bối cảnh định giá đã chiết khấu mạnh và triển vọng trung - dài hạn tích cực, cổ phiếu chứng khoán đang được đánh giá là một trong những điểm sáng đáng chú ý.
(VNF) - Ba phiên giảm sàn của DGC không chỉ khiến cổ phiếu này bị siết margin mà còn cảnh báo về rủi ro đầu tư “all-in” vào cổ phiếu tưởng chừng an toàn.
(VNF) - Với việc vận hành cơ chế hành chính rút gọn hướng tới mô hình "chính quyền 2 cấp", Thanh Hóa đang tạo ra một "đường băng" thông thoáng để dòng vốn từ Liên minh Hợp tác xã chảy trực tiếp xuống từng xã, từng hộ dân. Những mô hình kinh tế tại các vùng sinh thái Thường Xuân, Lang Chánh hay Bá Thước giờ đây là minh chứng cho bài toán quản trị công hiệu quả - giảm trung gian, tăng trách nhiệm.
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất khoản tiền lương của chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ kinh doanh sẽ không được tính vào chi phí giảm thuế thu nhập cá nhân.
(VNF) - Năm 2025, thị trường tài chính – ngân hàng chứng kiến một sự chuyển dịch chiến lược rõ rệt: các định chế đồng loạt chuyển hướng sang mô hình tăng trưởng dựa trên số hóa toàn diện và ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị). Đây không còn là khẩu hiệu hay phong trào mà trở thành công thức quan trọng để giữ thị phần, nâng chất lượng tài sản và cải thiện năng lực cạnh tranh trong dài hạn.
(VNF) - Cổ phiếu LPB lao dốc sau thông tin hai anh em Bầu Thụy đều chính thức rời khỏi “ghế nóng” LPBank. Trái lại, cổ phiếu STB của Sacombank lại tiếp tục phủ sắc tím trong phiên giao dịch cùng ngày.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.
