Doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam chỉ làm 2 việc: xây dựng thương hiệu và bán

Theo ước tính của Hiệp hội Siêu thị Hà Nội, khoảng 50% thị phần bán lẻ Việt Nam hiện nay đang thuộc về doanh nghiệp nước ngoài. Nghe có vẻ khá khiêm tốn nhưng trên thực tế, con số này có thể cao hơn khá nhiều. Do vậy, trong tương lai, nhiều khả năng hoạt động của các doanh nghiệp bán lẻ nội sẽ bị thu hẹp hơn do thiếu kinh nghiệm, quy mô đầu tư và nguồn nhân lực.

"Nhìn một cách tổng quát, thị trường bán lẻ đã có sự mở cửa nhưng cánh cửa này vẫn chưa thật sự đủ rộng rãi, để nhằm mục tiêu bảo vệ các nhà bán lẻ nội địạ", ông Phạm Thanh Bình nhận xét.

Theo ông Bình, có khá nhiều lý do để doanh nghiệp bán lẻ nội yếu thế hơn trước các doanh nghiệp nước ngoài. Nếu làm một phép so sánh sẽ thấy được có rất nhiều sự khác biệt.

Chẳng hạn như các doanh nghiệp ngoại rất cẩn trọng và có tầm nhìn dài hạn. Trong khi đó, doanh nghiệp Việt Nam dù được đánh giá là linh hoạt, dễ thích ứng vì thấu hiểu được thói quen và văn hóa người tiêu dùng nhưng ở sân chơi quốc tế thì sự linh hoạt này không còn là ưu điểm.

Bên cạnh đó, có một thực tế nữa các doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam vẫn đang làm công việc thương mại là chính – bao gồm 2 giai đoạn: xây dựng thương hiệu và bán. Lý do của tình trạng này không phải vì doanh nghiệp Việt Nam không muốn tiếp tục phát triển và xây dựng bền vững, mà chủ yếu là bởi quy mô càng lớn thì khả năng vượt ra khỏi tầm kiểm soát càng cao. Khi không thể vượt qua giai đoạn bão hòa và đi xuống, những người đứng đầu doanh nghiệp nội thường dễ đi đến quyết định chuyển nhượng và tìm cơ hội khác.

Ngoài ra, thị trường bán lẻ Việt Nam cũng là mảnh đất màu mỡ cho các quỹ đầu tư nước ngoài. Các đơn vị này sẵn sàng đổ vốn vào một số các doanh nghiệp nội để phục vụ mục đích phát triển, mở rộng thị trường bán lẻ trong một số các lĩnh vực như ẩm thực (F&B), giải trí, giáo dục…

Ngay cả lĩnh vực sản xuất để phục vụ cho bán lẻ cũng có các bước chuyển dịch đáng kể, khi xu hướng sản xuất tại nước sở tại đang có chiều hướng tăng vì giá thành cạnh tranh hơn và đáp ứng đầy đủ nhu cầu của thói quen, thị hiếu tiêu dùng.

Ông Phạm Thanh Bình đánh giá: các nhà bán lẻ hiện đại Việt Nam rất dè chừng về quy mô và số lượng. Và điều này lại tỉ lệ nghich với năng lực của doanh nghiệp.

"Sự ứng phó với ‘cơn sóng doanh nghiệp ngoại’ của các doanh nghiệp trong nước luôn chỉ gói gọn trong các bước: ngồi lại bên nhau – dự báo khả năng đối thủ - bàn bạc giải pháp. Sự trao đổi - rút kinh nghiệm nhưng thiếu hẳn sự đoàn kết và gắn bó trong một mục tiêu phát triển chung thì sẽ mất một khoảng thời gian rất dài để có thể tìm được hướng đi, thoát khỏi tư thế ‘chung bàn mà chẳng chung mâm’ hiện tại", ông nói.