Doanh nghiệp Việt giữa cuộc chơi RCEP: Đã yếu lại còn gặp... Trung Quốc
Lê Nguyễn -
20/01/2021 18:10 (GMT+7)
(VNF) – So với các thành viên trong khối RCEP, các doanh nghiệp Việt Nam yếu kém về quy mô vốn, năng lực thiết bị, trình độ công nghệ, kỹ năng quản lý và lao động. Do đó, doanh nghiệp Việt Nam sẽ ở thế bất lợi trong việc chiếm lĩnh thị trường các nước so với Trung Quốc.
Doanh nghiệp Việt giữa cuộc chơi RCEP: Đã yếu lại còn gặp... Trung Quốc
Lép vế trước Trung Quốc
Trong báo cáo đánh giá về Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế trung ương (CIEM) nhận định một thách thức lớn đối với doanh nghiệp Việt Nam là RCEP có thể tạo ra nguy cơ chuyển hướng thương mại, cụ thể hơn là gia tăng cạnh tranh với Trung Quốc.
Hiện nay, Việt Nam đang có ưu thế cạnh tranh một cách tương đối so với Trung Quốc nhờ Hiệp định Việt Nam – Nhật Bản (VJEPA), Việt Nam – Hàn Quốc (VKFTA), và các Hiệp định ASEAN+1. Nhưng với RCEP, Trung Quốc có thêm ưu đãi thuế quan khi xuất khẩu vào các thị trường này và sẽ gia tăng cạnh tranh hơn nữa với Việt Nam cũng như với các nước ASEAN.
Chẳng hạn, hiện nay theo hiệp định, hàng dệt may của Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản hưởng mức thuế ưu đãi là khoảng 10%, trong khi mức thuế áp cho hàng dệt may Trung Quốc là 15 - 20%. Một ví dụ khác, Nhật Bản áp mức thuế dưới 5% cho sản phẩm da giày của Việt Nam và 30% cho hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Song nhờ RCEP, Trung Quốc có thể được hưởng ưu đãi thuế và do đó làm mất lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam.
CIEM đánh giá: so với các thành viên trong khối, các doanh nghiệp Việt Nam yếu kém về quy mô vốn, năng lực thiết bị, trình độ công nghệ, kỹ năng quản lý và lao động. Vì vậy, các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp dệt may, sẽ ở thế bất lợi hơn nhiều trong việc chiếm lĩnh thị trường các nước so với Trung Quốc, bởi các doanh nghiệp Trung Quốc sản xuất hàng loạt, giao hàng hàng loạt, giá thành rẻ hơn, mẫu mã đẹp hơn.
CIEM cũng lo ngại về khả năng ngành nông thủy sản trong nước bị ảnh hưởng tiêu cực bởi RCEP. Trên thực tế, Trung Quốc, Australia và New Zealand xuất khẩu nhiều sản phẩm nông sản trong khi các nước ASEAN lại có sức cạnh tranh trong lĩnh vực thủy sản.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng phải đối mặt với thách thức chuyển hướng thương mại của Nhật Bản và Hàn Quốc khi các nước này mở cửa thị trường của mình cho Trung Quốc. Nếu tác động chuyển hướng thương mại lớn hơn so với tác động thúc đẩy tăng thương mại thì xét tổng thể, RCEP sẽ đem lại kết quả tiêu cực với Việt Nam.
Việt Nam được đánh giá là có lợi thế cạnh tranh đối với một số sản phẩm nông thủy sản và công nghiệp, tuy nhiên chủ yếu vẫn là sản phẩm thô hoặc có hàm lượng chế biến thấp, chất lượng chưa cao. Trong khi đó, cơ cấu xuất khẩu 2 ngành này của Việt Nam lại tương đồng với các nước khác trong ASEAN, Trung Quốc; mức độ tương đồng xuất khẩu với Hàn Quốc và Ấn Độ cũng ngày càng tăng. Điều này tạo áp lực cạnh tranh tăng giữa Việt Nam với các nước trong khối.
Gia tăng nhập siêu
Theo CIEM, với RCEP, ngành sản xuất trong nước sẽ phải đối mặt với một thách thức lớn là hàng hóa từ các nước khác có thể đưa vào Việt Nam với mức thuế suất thấp hơn.
Trường hợp doanh nghiệp từ các đối tác trong RCEP không điều chỉnh giá trước thuế nhập khẩu, hàng của họ vẫn sẽ cạnh tranh hơn về giá khi vào Việt Nam và có thể gây áp lực đối với nhập siêu.
Nếu doanh nghiệp ở các nước RCEP dùng phần chi phí tiết kiệm được từ thuế nhập khẩu để gia tăng đầu tư cho công nghệ, chất lượng sản phẩm thì phần giá trước thuế có thể không thay đổi, nhưng lượng nhập khẩu lớn hơn. Khi đó, hệ lụy đối với nhập siêu của Việt Nam sẽ còn lớn hơn. Thực tế nhập siêu giai đoạn trước 2020 với các nước RCEP ít nhiều đã phản ánh lo ngại này.
Hàm ý của gia tăng nhập siêu từ khu vực RCEP đối với mức độ tự chủ của nền kinh tế Việt Nam còn đáng lưu tâm hơn. Một mặt, gia tăng nhập siêu có thể gây áp lực đối với cán cân thanh toán và thị trường ngoại hối, qua đó ảnh hưởng đến tình hình kinh tế vĩ mô và dư địa chính sách tiền tệ ở Việt Nam – điều luôn được quan tâm trong những thập niên gần đây.
Mặt khác, ngay cả khi gia tăng nhập siêu từ RCEP có thể được bù đắp bởi thặng dư thương mại từ các thị trường khác, rủi ro hàng xuất khẩu của Việt Nam bị điều tra lẩn tránh thuế vẫn hiện hữu, qua đó ảnh hưởng đến lựa chọn điều hành xuất khẩu ở cả cấp chính sách và cấp doanh nghiệp.
(VNF) - Từ những sai phạm của nhiều đơn vị kinh doanh vàng, đại diện Cục Thuế Hà Nội cho rằng cần hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ giữa ba trục gồm quản lý vàng - quản lý thuế - quản lý thanh toán để đưa thị trường vàng trở lại quỹ đạo minh bạch và lành mạnh.
(VNF) - Thị trường văn phòng Đà Nẵng phục hồi rõ nét trong quý III/2025, đặc biệt ở nhóm nhu cầu thuê diện tích lớn. Trong bối cảnh nguồn cung mới hạn chế, thương vụ cho thuê sỉ hơn 22.000m² tại TTC Plaza Đà Nẵng trở thành một trong những giao dịch nổi bật của thị trường năm nay. Dự án do Công ty Cổ phần Địa ốc Sài Gòn Thương Tín – TTC Land (HoSE: SCR) phát triển.
(VNF) - Ngành dệt may Việt Nam đang đứng trước áp lực khi Mỹ áp thuế đối ứng 20% và các tiêu chuẩn xuất xứ, môi trường siết chặt. Hiệp định EVFTA trở thành “cánh cửa thứ hai”, giúp doanh nghiệp mở rộng xuất khẩu sang EU, nâng cao nội địa hóa và hướng tới sản xuất bền vững.
(VNF) - Người có xe máy xăng khi chuyển sang xe điện có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên sẽ được hỗ trợ tiền tối đa 5 triệu đồng, theo dự thảo của HĐND TP. Hà Nội.
(VNF) - Trong khuôn khổ Khóa họp lần thứ 3 Ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế - thương mại Việt Nam - Đức nhằm rà soát tiến độ hợp tác, tháo gỡ vướng mắc và xác định các trọng tâm ưu tiên trong giai đoạn tới, đoàn Việt Nam đã đề nghị Đức tiếp tục hỗ trợ duy trì môi trường giao thương ổn định, đồng thời tăng cường chia sẻ thông tin chính sách để các doanh nghiệp hai bên khai thác hiệu quả hơn những ưu đãi mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Tuần qua, nhiều thông tin đáng chú ý liên tiếp xuất hiện: vợ chồng chủ thẩm mỹ viện Mailisa bị khởi tố tội buôn lậu, Shark Thủy bị kết luận lừa hơn 10.000 nhà đầu tư, trong khi tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng tăng mạnh và HAGL của “bầu” Đức báo lãi kỷ lục. Những biến động trái chiều này tiếp tục thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận và giới đầu tư.
(VNF) - Trong bản kế hoạch 3 năm mới nhất, trùm bán lẻ Thái Lan Central Retail dự kiến tăng gấp đôi vốn đầu tư vào Việt Nam so với kế hoạch trước đó, nhằm mở thêm 10–12 trung tâm thương mại GO! và 23–25 siêu thị Mini go!.
(VNF) - Cục Thuế vừa có văn bản đề nghị Thuế các tỉnh, thành phố xây dựng sớm ban hành bảng giá tính lệ phí trước bạ ô tô, xe máy mới áp dụng từ ngày 1/1/2026.
(VNF) - Tính từ đầu tháng 11/2025 đến nay, giá vàng miếng SJC và vàng nhẫn SJC đều tăng khoảng 2 triệu đồng/lượng ở cả hai chiều mua vào – bán ra. Song, giá vàng trong nước vẫn chưa lấy lại được mốc cao kỷ lục 154,5 triệu đồng/lượng.
(VNF) - Món quà mà CT Group gửi tặng Đại học Cần Thơ mang một ân tình đặc biệt, không chỉ là lời tri ân chân thành gửi đến thầy cô đã và đang miệt mài cống hiến cho ngành giáo dục, đó còn là tâm huyết của CT Group chắp cánh ước mơ công nghệ cho thế hệ tương lai.
(VNF) - Ba tháng kể từ khi chính thức đi vào hoạt động, Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC) đã chứng minh năng lực kết nối, tổ chức và vận hành chuẩn quốc tế bằng loạt “phép thử” quy mô lớn. Không chỉ là “kỳ quan” quy mô Top 10 thế giới, VEC đang trở thành điểm hẹn quốc gia và quốc tế, nơi khởi động kỷ nguyên kinh tế Expo của Việt Nam.
(VNF) - Từ ngày 11 đến ngày 15/11/2025, Tổng Công ty Phát điện 3 (EVNGENCO3) đã huy động lực lượng từ các đơn vị trực thuộc Công ty EPS, Nhiệt điện Phú Mỹ, Nhiệt điện Vĩnh Tân, Thủy điện Buôn Kuốp, Nhiệt điện Bà Rịa và Công ty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh (đơn vị liên kết đứng chân trên đị bàn) đến các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai và Quảng Ngãi, triển khai nhiều hoạt động khẩn cấp hỗ trợ giúp người dân địa phương khắc phục thiệt hại sau cơn bão số 12 và 13.
(VNF) - Trong bối cảnh thị trường lao động F&B cạnh tranh khốc liệt, Starbucks Vietnam vẫn duy trì được sức hút đáng kể: 3 năm liên tiếp được vinh danh Top 1 ngành Du lịch – Ẩm thực – Nghỉ dưỡng và giữ vị trí Top 4 “100 Nơi Làm Việc Tốt Nhất Việt Nam 2025” ở nhóm doanh nghiệp quy mô vừa.
(VNF) - Vingroup tiếp tục được vinh danh là một trong “10 Nơi làm việc Tốt nhất Việt Nam”, do mạng Cộng đồng nghề nghiệp Anphabe công bố. Đặc biệt, 5 Công ty thuộc các lĩnh vực trụ cột là VinFast, Vinhomes, Vinpearl, Vinmec và Vinschool đều giữ vị trí số 1 “Nơi làm việc Tốt nhất theo ngành”, khẳng định sức hấp dẫn và uy tín của hệ sinh thái Vingroup trên thị trường nhân sự.
(VNF) - Với cam kết xóa bỏ gần 93% thuế quan từ phía Israel, VIFTA mở ra cơ hội lớn cho nông sản Việt Nam. Các doanh nghiệp có thể tận dụng lợi thế giá cả để đẩy mạnh xuất khẩu rau củ quả, thịt gia cầm và thực phẩm chế biến.
(VNF) - Giá vàng trong nước liên tục được các nhà vàng điều chỉnh tăng ở cả hai chiều mua vào - bán ra khi giá vàng thế giới đang dần lấy lại "phong độ".
(VNF) - Các nhà khoa học hàng đầu thế giới đang hướng về Việt Nam, nơi tuần lễ khoa học công nghệ VinFuture 2025 chuẩn bị mở màn với chuỗi tọa đàm xoay quanh những lĩnh vực trọng yếu của tương lai nhân loại.
(VNF) - Từ các livestream rầm rộ đến cáo buộc đưa thông tin sai lệch, Quang Linh, Thùy Tiên và Hằng Du Mục trở thành bị cáo trong vụ án liên quan kẹo Kera - sản phẩm được giám định “không như quảng cáo”.
(VNF) - Theo đại diện từ Bộ Công Thương, việc quản lý mua bán vàng miếng tại Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức, trong đó phải kể đến tình trạng găm hàng khi khan hiếm của một số doanh nghiệp.
(VNF) - Từ những sai phạm của nhiều đơn vị kinh doanh vàng, đại diện Cục Thuế Hà Nội cho rằng cần hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ giữa ba trục gồm quản lý vàng - quản lý thuế - quản lý thanh toán để đưa thị trường vàng trở lại quỹ đạo minh bạch và lành mạnh.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.