Động lực cho Quảng Nam 'cất cánh'

Trao đổi với Đầu tư Tài chính - VietnamFinance, ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, nhấn mạnh tuyến đường này đang dần trở thành một trục giao thông chính và đã được các nước trong khu vực cam kết để đầu tư phát triển.

- Ông nhìn nhận như thế nào về các tuyến hành lang Đông Tây nối các nước trong khu vực với các tỉnh miền Trung nói chung và tỉnh Quảng Nam nói riêng?

Ông Lê Trí Thanh: Hiện nay chúng ta vẫn thiếu trục liên kết phát triển khu vực hành lang Đông Tây; kết nối vùng Đông Bắc Thái Lan, bắc Campuchia, khu vực Nam Lào với vùng kinh tế trọng điểm miền Trung.

Tuyến đường này xuyên qua khu vực Đông Bắc Thái Lan, một trong những trung tâm phát triển nông nghiệp dịch vụ, du lịch lớn của Thái Lan, cao nguyên Bolaven (Lào) với tiềm năng lớn phát triển công nghiệp khoáng sản, nông nghiệp, công nghiệp chế biến nông sản. Ngoài ra, tuyến hành lang kinh tế này còn có rất nhiều tiềm năng cho phát triển du lịch với các loại hình du lịch thám hiểm, nghỉ dưỡng, nghiên cứu văn hóa các dân tộc, tham quan các di sản văn hóa thế giới…

Với tiềm năng là khu vực nông nghiệp, công nghiệp khoáng sản và phát triển du lịch dịch vụ, việc kết nối tuyến hàng lang kinh tế Đông Tây 2 sẽ mở ra một không gian phát triển mới cho các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm miền Trung nói chung và cho tỉnh Quảng Nam. Hiện tại, tuyến đường này đang dần trở thành một trục giao thông chính và đã được các nước trong khu vực cam kết để đầu tư phát triển.

Tuy nhiên, việc kết nối khu vực theo tuyến này chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của khu vực, chưa được đầu tư đúng mức, nhất là khoảng 25 km từ huyện Đắc Chưng (Sê Kông) - Cửa khẩu quốc tế Nam Giang và 74,4 km Quốc lộ 14D từ Cửa khẩu Nam Giang - đường Hồ Chí Minh.

- Với tầm quan trọng của tuyến hành lang kinh tế Đông Tây 2, tỉnh Quảng Nam đã có những hành động gì để kết nối Cửa khẩu quốc tế Nam Giang với Khu Kinh tế mở Chu Lai, thưa ông?

Quảng Nam có lợi thế là tỉnh có hệ thống hạ tầng giao thông thuận lợi kết nối liên vùng và khu vực; trục ngang gồm các tuyến Quốc lộ 1, cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, đường ven biển (kết nối Đà Nẵng, Hội An, sân bay Chu Lai) và đường Hồ Chí Minh; trục dọc gồm Quốc lộ 14E, Quốc lộ 14B, Quốc lộ 14D… là các tuyến giao thông quan trọng kết nối hành lang Đông Tây qua địa bàn tỉnh Quảng Nam. Các tuyến đường này có lưu lượng xe lưu thông, vận chuyển hàng hóa ngày ở mức cao, bởi hai tuyến đường này nằm trên trục đường vận chuyển hàng hóa từ các tỉnh Nam Lào - Cửa khẩu quốc tế Bờ Y (Kon Tum), Cửa khẩu quốc tế Nam Giang qua Quốc lộ 14E, Quốc lộ 14D về cảng biển Chu Lai và ngược lại.

Vì vậy, tỉnh Quảng Nam đang phối hợp Bộ Giao thông Vận tải tập trung đẩy nhanh việc đầu tư cải tạo nâng cấp quốc lộ 14E, tổng chiều dài tuyến khoảng hơn 74km, dự kiến hoàn thành trong năm 2025. Tuyến đường này hoàn thành sẽ tăng lượng hàng hóa từ Cửa khẩu quốc tế Bờ Y (Kon Tum), Cửa khẩu quốc tế Nam Giang (qua QL.14D) về cảng biển Chu Lai. Ngoài ra, đầu tư nâng cấp Quốc lộ 14E còn góp phần điều tiết giao thông khi đường Hồ Chí Minh bị tắc (đoạn từ ngã ba Làng Hồi đến Thạnh Mỹ bị sạt lở hoặc ngập cục bộ do ảnh hưởng của lũ lụt).

Tỉnh Quảng Nam cũng đang đề xuất Bộ Giao thông Vận tải đầu tư nâng cấp toàn tuyến đường Quốc lộ 14D theo tiêu chuẩn cấp 3 miền núi nhằm hoàn thiện đồng bộ hạ tầng toàn tuyến hành lang kinh tế Đông Tây 2, thúc đẩy liên kết khu vực đảm bảo nhu cầu lưu thông, vận chuyển hàng hóa về các cảng biển trong khu vực. Đồng thời, tỉnh Quảng Nam đang khẩn trương đẩy nhanh triển khai lập quy hoạch và ưu tiên đầu tư hình thành cảng 5 vạn tấn trong Khu Kinh tế mở Chu Lai. Từ đó hình thành trung tâm dịch vụ logistics và hậu cần cảng để khai thác lợi thế luồng hàng từ hành lang kinh tế Đông Tây 2 và cả khu vực miền Trung - Tây Nguyên xuất khẩu đi các nước, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.

- Ngoài các tuyến đường trên, tỉnh Quảng Nam cũng đang quan tâm phát triển tuyến hàng không, nhất là sân bay Chu Lai. Ông đánh giá như thế nào về tầm quan trọng của cảng hàng không này đối với việc kết nối khu kinh tế Chu Lai?

Cảng hàng không Chu Lai được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch là cảng hàng không quốc tế, quy mô sân bay cấp 4F, công suất thiết kế đến năm 2030 đạt 10 triệu lượt hành khách/năm; ngoài việc vận chuyển hành khách còn được xác định là cảng trung chuyển hàng hóa; trung tâm đào tạo phi công, trung tâm sửa chữa máy bay hạng nặng của Việt Nam và các nước trong khu vực. Việc phát triển sân bay Chu Lai sẽ thúc đẩy phát triển ngành dịch vụ logistics, các ngành công nghiệp phụ trợ… đồng thời, sẽ thúc đẩy phát triển du lịch phía nam của tỉnh Quảng Nam.

Việc đầu tư nâng cấp sân bay Chu Lai bằng hình thức xã hội hóa sẽ mở ra một điểm nhấn vô cùng quan trọng để thu hút đầu tư. Tôi kỳ vọng khi sân bay Chu Lai được đầu tư nâng cấp đúng với quy hoạch sẽ tạo động lực cho 2 tỉnh Quảng Nam và Quảng Ngãi “cất cánh”.

- Có ý kiến cho rằng tỉnh Quảng Nam đang phụ thuộc quá nhiều vào Tập đoàn Thaco. Ông nghĩ thế nào về điều này?

Tôi phải khẳng định rằng Tập đoàn Thaco là đơn vị kinh tế đa ngành và đóng góp rất quan trọng cho việc phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Quảng Nam. Hiện tại, Tập đoàn Thaco đang triển khai hệ sinh thái đầu tư phát triển lĩnh vực công nghiệp, công nghiệp phụ trợ ngành cơ khí tạo ra chuỗi giá trị sản phẩm. Song song với đó Quảng Nam đang triển khai xây dựng đề án thí điểm cơ chế khuyến khích hợp tác liên kết sản xuất theo cụm ngành công nghiệp phụ trợ và công nghiệp cơ khí tại Khu Kinh tế mở Chu Lai, đây chính là đầu mối dẫn dắt cho hệ sinh thái phát triển ngành công nghiệp cơ khí, công nghiệp phụ trợ của Việt Nam.

Phải nhận thấy rằng, trong thời gian qua quy mô nền kinh tế Quảng Nam phát triển rất nhanh. Tuy nhiên, các ngành kinh tế phần lớn phát triển theo chiều rộng, chưa tạo ra giá trị gia tăng cao, chưa bền vững; do vậy cần thiết phải định hướng đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế Quảng Nam trong thời gian tới, theo hướng công nghiệp, xây dựng, dịch vụ, nông nghiệp.

Tỉnh Quảng Nam sẽ tập trung cơ cấu lại nội bộ từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phương; phát hết lợi thế của từng từng vùng tạo nên những sản phẩm đặc trưng, sản phẩm có chất lượng trong nền kinh tế thị trường. Trong đó, tỉnh Quảng Nam sẽ tập trung ưu tiên thu hút các dự án sản xuất, chế biến công nghiệp có hàm lượng ứng dụng khoa học kỹ thuật cao, công nghiệp bán dẫn… sản xuất ra chuỗi giá trị sản phẩm mang thương hiệu quốc gia, có khả năng cạnh tranh khu vực và quốc tế; ưu tiên thu hút các dự án chế biến sản phẩm nông, lâm nghiệp, dược liệu khai thác tiềm năng vùng nguyên liệu có thế mạnh của vùng tây.

- Trân trọng cảm ơn ông!