'Dòng vốn 10 tỷ USD sau nâng hạng không dành cho tất cả, cần gỡ nút thắt room ngoại'

Tại hội thảo “Nâng hạng thị trường chứng khoán và việc minh bạch thông tin của công ty niêm yết”, ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho hay: UBCKNN coi nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi là mục tiêu trọng yếu.

Cùng với đó, ông Sơn khẳng định các chuẩn mực của thị trường cũng phải theo thông lệ quốc tế hiện hành. Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam đã là thành viên của Liên đoàn Các Sở Giao dịch chứng khoán thế giới (WFE), các quy định khung pháp lý của thị trường, kể cả các nghị định cũng đang hướng tới đáp ứng chuẩn mực thế giới.

"Để được nâng hạng, chúng ta còn phải nỗ lực thêm. Trước tiên là đòi hỏi công bố thông tin của doanh nghiệp niêm yết phải bằng tiếng anh. Hiện nay các quy định của chúng ta mới ở mức khuyến khích, còn nếu bắt buộc thì sẽ gây áp lực lớn cho doanh nghiệp. Đây tưởng như vấn đề đơn giản nhưng mới chỉ có số ít doanh nghiệp lớn đáp ứng được yêu cầu công bố thông tin bằng tiếng anh, còn 1 số doanh nghiệp ngay bảo công bố bằng tiếng Việt còn lỗi. Vì vậy, nếu đưa thành quy định thì chế tài xử phạt cũng khó để thực thi. Vì vậy, mọi bước đi phải có lộ trình tiếp cận phù hợp”, ông Sơn nói.

Ông Sơn khẳng định ý thức của doanh nghiệp niêm yết là rất quan trọng, doanh nghiệp muốn được đánh giá minh bạch thì phải tự nâng cấp, công bố thông tin. Điều cũng cần được khuyến khích khi đánh giá vấn đề doanh nghiệp niêm yết công bố thông tin, thang điểm quản trị, nên có doanh nghiệp công bố thông tin bằng tiếng anh sẽ được cộng điểm.

Bên cạnh đó, vấn đề tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài cũng rất cần được khắc phục. Theo phản ánh của FTSE Russell và MSCI, hiện nay nhà đầu tư nước ngoài không biết tỷ lệ sở hữu nước ngoài cụ thể của doanh nghiệp là bao nhiêu nên khó đưa ra quyết định đầu tư.

"Dự báo hơn 10 tỷ USD sẽ chảy vào Việt Nam khi được nâng hạng nhưng không phải là cho tất cả thị trường, mà nhà đầu tư nước ngoài sẽ lựa chọn những doanh nghiệp tốt. Nếu họ muốn chọn doanh nghiệp tốt, chúng ta có nới room ngoại hay không? Những ví dụ trên để cho thấy, nâng hạng tưởng là vấn đề lớn nhưng bao gồm rất nhiều vấn đề cụ thể”, ông Sơn lập luận.

Ông Sơn cho rằng về cơ bản, quy mô thị trường vốn, tính minh bạch của thị trường chứng khoán Việt Nam để đảm bảo tiêu chí nâng hạng còn thách thức rất lớn, đặc biệt là tính chống chịu rủi ro của thị trường, sở giao dịch chứng khoán phải đảm bảo thông suốt giao dịch.

Cung cấp thêm thông tin về vấn đề nâng hạng, ông Sơn cho biết UBCKNN đã báo cáo lên Bộ Tài chính, Thủ tướng Chính phủ để có biện pháp tháo gỡ.

“Qua trao đổi với nhà đầu tư nước ngoài cho thấy, nhà đầu tư nước ngoài rất kỳ vọng vào thị trường chứng khoán Việt Nam và được coi là điểm sáng. Theo đó, quan điểm là thị trường chứng khoán phải có khuôn khổ pháp lý tốt hơn, công bố thông tin phải minh bạch hơn, an toàn, bền vững hơn. Gốc thị trường chứng khoán là minh bạch, bảo vệ nhà đầu tư”, ông Sơn nhấn mạnh.