Dự trữ xăng dầu quốc gia chỉ đủ xài trong 6,5 ngày

Theo Bộ Công thương, từ năm 2017 đến nay, các doanh nghiệp đầu mối cơ bản thực hiện đúng dự trữ lưu thông, đảm bảo đủ hàng cho hệ thống phân phối, thị trường nội địa, ngay cả khi nguồn cung trong nước gặp sự cố, nhà máy ngừng sản xuất như hồi đầu năm nay.

Tuy vậy, dự trữ xăng dầu quốc gia trong nước vẫn còn thấp so với nhu cầu thực tế, mức bình quân 5 năm qua khoảng hơn 370.000 m3 mỗi năm. Số lượng này chỉ tương đương 9 ngày nhập khẩu ròng và 6,5 ngày tiêu thụ. Theo tính toán, tổng nhu cầu xăng dầu cho thị trường trong nước cả năm 2022 gần 21 triệu m3, trong đó, nguồn cung trong nước đóng góp khoảng 14,4 triệu m3, còn lại là nhập khẩu.

Bộ Công thương cho rằng, việc duy trì lượng hàng dự trữ lưu thông theo quy định 20 ngày tiêu thụ (theo Nghị định 83 trước đây và Nghị định 95 sau này, đầu mối xăng dầu phải luôn dự trữ đủ ít nhất 20 ngày - PV) có những thời điểm không đạt, hoặc khi nhu cầu tăng đột biến, thị trường thấy xu hướng giá tăng cao, lượng hàng và chủng loại dự trữ lưu thông phân bổ cho địa bàn không đều, nên không cung ứng kịp thời cho các cửa hàng bán lẻ, khiến nguồn cung bị gián đoạn một số thời điểm. Lý do, doanh nghiệp phải tự bỏ chi phí, trong khi giá tăng cao nên chi phí dự trữ tăng. Trong khi giá bán do Nhà nước kiểm soát lại gần như không gồm chi phí dự trữ, nên để đảm bảo hiệu quả, doanh nghiệp phải giảm tối đa hàng lưu kho.

Trong khi đó, người dân và doanh nghiệp sử dụng xăng dầu thường có tâm lý đổ xô đi mua khi có thông tin giá sắp tăng, hoặc khi thế giới bất ổn về nguồn cung, nguồn cung trong nước có vấn đề... khiến điều hành xăng dầu gặp khó khăn.

Trước thực tại trên, Bộ Công thương đã xây dựng đề án trình Chính phủ nâng mức dự trữ lên 1 tháng từ nay tới năm 2025, tức cao khoảng gấp 4 lần hiện nay. Bộ này cho rằng, nguồn lực Nhà nước hiện có hạn, nên việc nâng dự trữ xăng dầu quốc gia sẽ thực hiện theo lộ trình từ nay đến năm 2025. Trước mắt chưa đủ kho thì tiếp tục thuê kho của các doanh nghiệp, nhưng lộ trình tiến tới sẽ xây dựng, đầu tư kho riêng của Nhà nước.

Một số nước như Úc, Mỹ, Nhật Bản... đều dự trữ xăng dầu quốc gia ở mức 90 ngày.