'Đường sắt nối sân bay Tân Sơn Nhất với Long Thành: 'Đừng lãng phí nguồn lực đầu tư'

Không thể tính toán "cơ học"

PGS.TS Nguyễn Thiện Tống đặt vấn đề, "có bao nhiêu hành khách sẽ đi lại trên tuyến đường sắt nối Tân Sơn Nhất với Long Thành này? Phải có số liệu và phải lý giải tại sao có số liệu đó".

Trước nay, nhu cầu hành khách cho sân bay Long Thành được tính toán từ dự báo nhu cầu hành khách cho sân bay Tân Sơn Nhất rồi trừ đi phần năng lực của sân bay Tân Sơn Nhất. Cách tính toán đơn giản này dựa trên giả thiết toàn bộ nhu cầu hành khách thặng dư của sân bay Tân Sơn nhất sẽ chuyển qua sử dụng sân bay Long Thành".

"Người ta, dự trù khi sân bay Tân Sơn Nhất quá tải trên 50 triệu hành khách, mà nhu cầu tới 75 triệu hành khách, vậy 25 triệu hành khách sẽ đi từ Tân Sơn Nhất qua sân bay Long Thành".

"Cách tính toán này rất cơ học, máy móc, tiềm ẩn rủi ro rất lớn về dự báo nhu cầu hành khách cho sân bay Long Thành. Đối hành khách không đợi đến khi Tân Sơn Nhất hết chỗ rồi mới ra Long Thành, mà họ muốn đi sân bay nào thì sẽ đến sân bay đó. Đối với hành khách ở những vùng như Bình Thuận, Bà Rịa Vũng Tàu, ĐBSCL thì họ sẽ đi đường bộ ra Long Thành chứ không đi qua Tân Sơn Nhất", ông Tống nói.

Hành khách nào từ Tân Sơn Nhất đi Long Thành?

Theo PGS.TS Nguyễn Thiện Tống, chỉ có hành khách đường bay quốc nội đến Tân Sơn Nhất cần ra Long Thành để kết nối đường bay quốc tế thôi. Và ngược lại chỉ có hành khách đường bay quốc tế đến Long Thành mà không có đường nối từ đó đi các tỉnh, thành khác như Hà Nội, Huế, Đà Nẵng... thì mới về Tân Sơn Nhất để bay đi thôi.

Số lượng hành khách đường bay quốc tế đi lại giữa hai sân bay này không có nhiều, cho nên xem như không có nhu cầu. Đó là phương án Bộ GTVT muốn sử dụng sân bay Tân Sơn Nhất như sân bay quốc nội và Long Thành như sân bay quốc tế.

Phương án tổ chức hai sân bay như thế này là không hiệu quả và không khả thi. Về nguyên tắc vận hành cảng hàng không quốc tế, nhà ga quốc nội và quốc tế phải gần nhau. Tốt nhất là sân bay quốc tế Long Thành là sân bay trung chuyển cho các đường bay quốc tế đường xa như đi Châu Ấu, Châu Mỹ mà cần gom khách khắp cả nước, còn các chuyến bay quốc tế đường ngắn như đi vùng Châu Á thì sân bay Tân Sơn Nhất và các sân bay quốc tế khác đảm nhận để phục vụ cho địa bàn vùng dân cư các tỉnh gần sân bay.    

Phần lớn nhu cầu hành khách thặng dư của sân bay Tân Sơn Nhất sẽ chuyển qua sử dụng các sân bay trong khu vực, đặc biệt là hành khách vùng ĐBSCL sẽ sử dụng sân bay Cần Thơ. Do đó, từ nay cho đến khi sân bay Long Thành được xây dựng xong, sân bay quốc tế Cần Thơ và sân bay quốc tế Cam Ranh cũng sẽ phát triển để giảm tải cho Tân Sơn Nhất. Như vậy, đến khi đó sẽ không còn nhiều khách quốc tế cho sân bay Long Thành và các hãng hàng không thì không dại gì mở chuyến bay khi không có khách.

Điểm thứ hai, đó là tính hiệu quả tài chính, kinh tế của tuyến đường sắt. Giả sử khi xây dựng tuyến đường này xong và có thu vé, liệu số tiền vé thu được có bù được chi phí giải phóng mặt bằng, chi phí xây dựng đường sắt, chi phí vận hành... hay không? Chưa kể, nếu giá vé cao hơn so với các phương tiện khác thì hành khách dễ chọn đi bằng đường bộ chứ không đi tuyến đường sắt này.

Phải tính ra số lượng khách đó trả bao nhiêu tiền vé đi tuyến metro giữa Tân Sơn Nhất và Long Thành, số tiền thu được trong một năm là bao nhiêu, bao nhiêu năm thì thu hồi lại vốn? Nếu có kèm thêm có những trạm giữa chừng để phục vụ khách có nhu cầu đi Long Thành, Tân Sơn Nhất thì đó cũng chỉ là thứ yếu.

Nguồn vốn lấy từ đâu?

PGS.TS Nguyễn Thiện Tống cũng đặt câu hỏi: Lấy nguồn vốn từ đâu để xây dựng dự án trong bối cảnh nợ công cao?

Nên nhớ, dự án sân bay Long Thành đã được khởi công trong năm qua, nhưng vẫn đang rất khó khăn về vốn đầu tư, tính khả thi và hiệu quả kinh tế của dự án vẫn còn đó.

Nhà nước đang phải đầu tư rất nhiều tiền để xây dựng sân bay Long Thành, đồng thời cũng đầu tư nhiều cho việc kết nối giao thông giữa sân bay với TP.HCM, với khu vực từ Nam Trung Bộ, với ĐBSCL nhằm đưa khách đến cho sân bay.

Thế nhưng, khi xây dựng xong sân bay và hệ thống kết nối giao thông, liệu có khách đến Long Thành hay không vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ và trong trường hợp sân bay Long Thành không có khách thì đó sẽ là sự lãng phí vô cùng to lớn và phải có người chịu trách nhiệm.

>>> https://vietnamfinance.vn/de-nghi-acv-som-cung-cap-ho-so-ban-ve-thiet-ke-duong-ket-noi-san-bay-long-thanh-20180504224254762.htm