Kiểm toán Nhà nước chỉ rõ nhiều sai phạm tại KKT Nghi Sơn: kiến nghị xử lý hơn 74 tỷ đồng

Các dự án được kiểm toán gồm: Dự án đường từ QL1A đến điểm đầu tuyến đường Đông Tây đi cảng Nghi Sơn; Dự án đầu tư xây dựng các tuyến đường giao thông trục chính phía Tây KKT Nghi Sơn; Dự án đường giao thông vào Nhà máy xi măng Công Thanh; Dự án đường ống nước thô từ hồ Yên Mỹ về hồ Đồng Chùa; Dự án hệ thống chiếu sáng QL1A đoạn qua KKT Nghi Sơn và dự án mở rộng đường vào Mỏ Sét – KKT Nghi Sơn.

Theo đó, nhiều sai phạm của Ban QL KKT Nghi Sơn và các KCN Thanh Hóa được cơ quan kiểm toán chỉ rõ và kiến nghị xử lý.

Dự toán tất cả dự án có sai sót

Kết luận cho biết, công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án tại một số dự án chưa kiểm tra năng lực thực tế của nhà thầu khảo sát xây dựng.

 Dự án đầu tư đường ống cấp nước thô từ hồ Yên Mỹ về hồ Đồng Chùa có nhiều sai sót, vừa xây xong đã hỏng. (Ảnh sơ đồ đường ống dẫn nước - màu vàng).
Hồ sơ khảo sát địa chất chưa phản ánh sát thực tế nên phải điều chỉnh thiết kế, thay thế vật liệu đắp nền làm tăng chi phí xây dựng gói thầu.

Việc khảo sát, lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công, dự toán một số dự án xác định khối lượng thi công đào, đắp nền đường và các công trình máy hay thủ công thiếu cơ sở, chỉ ước tính.

Theo kết luận, dự toán của tất cả dự án đều có sai sót. Theo đó, dự án đường từ QL1A đi cảng Nghi Sơn tính thừa chi phí giám sát đánh giá đầu tư 2,1 tỷ đồng, chi phí quản lý dự án 1,2 tỷ đồng, chi phí giám sát thi công xây dựng công trình 795 triệu đồng.

Tương tự, dự án đầu tư xây dựng các tuyến giao thông trục chính phía Tây KKT Nghi Sơn tính thừa chi phí giám sát đánh giá đầu tư 1,1 tỷ đồng, chi phí quản lý dự án 966 triệu đồng …

Gói thầu “Rà phá bom mìn, vật liệu nổ” tại 3 dự án được phê duyệt phương án kỹ thuật thi công không đúng thẩm quyền theo quy định. Hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công chưa thống nhất, làm tăng giá trị gói thầu.

Tại dự án đầu tư xây dựng các tuyến giao thông trục chính phía Tây – KKT Nghi Sơn, hợp đồng thiết kế thi công không quy định chi tiết thời gian hoàn thành thiết kế bản vẽ thi công để xác định thời điểm thi công, làm cơ sở cho tạm ứng hợp đồng. Cùng đó, hợp đồng chưa có điều khoản quy định mức thu hồi tạm ứng qua các lần thanh toán theo quy định.

Ban QL KKT Nghi Sơn cho nhà thầu tạm ứng hợp đồng chưa đảm bảo quy định. Do tiến độ thi công chậm nên đến thời điểm hiện tại, số dư tạm ứng chưa thu hồi của các dự án trên còn lớn, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn đầu tư.

Trong quá trình nghiệm thu, thanh toán khối lượng hoàn thành, Ban QL Dự án và tư vấn giám sát chưa phát hiện, loại trừ hạng mục khối lượng do sai sót từ các khâu thiết kế, dự toán và đấu thầu.

Chỉ 1 trong số 6 dự án đúng tiến độ

 Trong 6 dự án được kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước cho biết có 3 chậm tiến độ, 2 khả năng chậm tiến độ. Dự án duy nhất đúng tiến độ là dự án mở rộng đường vào Mỏ Sét – KKT Nghi Sơn.

Một số dự án cũng được xác định thiếu biên bản kiểm tra các điều kiện khởi công công trình xây dựng theo quy định của Luật Xây dựng.

Ngoài ra, bản vẽ hoàn công chưa được lập đầy đủ hoặc chưa đo đạc xác định kích thước, thông số thực tế các bộ phận công trình bị che khuất trước khi tiến hành công việc tiếp theo. Cũng như chưa thực hiện thí nghiệm tại hiện trường để xác định hệ số tơi xốp của đất làm cơ sở xác định đơn giá thanh toán hợp đồng.

Đáng chú ý, Ban QL Dự án Đầu tư xây dựng khu vực KKT Nghi Sơn cho phép khởi công và thi công dự án khi thiết kế bản vẽ thi công chưa được duyệt.

Chỉ định gói thầu 174 tỷ đồng

Kiểm toán Nhà nước cho biết tại Dự án đầu tư đường ống cấp nước thô từ hồ Yên Mỹ về hồ Đồng Chùa, chủ đầu tư đã chỉ định thầu gói thầu thiết kế và xây lắp có tổng giá trị 174 tỷ đồng.

Ngoài ra, gói thầu thiết kế giá trị 3,1 tỷ đồng vượt hạn mức theo quy định Luật Đấu thầu.

Việc chỉ định thầu được UBND tỉnh Thanh Hóa có văn bản đồng ý chủ trương cho phép, nhằm rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư, đảm bảo yêu cầu cấp nước cho Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn.

Đáng nói, tại dự án này, ban đầu được duyệt đầu tư 85 tỷ đồng. Nhưng qua nhiều lần thay đổi, đội vốn 51% lên 174 tỷ đồng, dù vậy xây xong chưa dùng đã hỏng do đường ống cấp nước cốt sợi thủy tinh bị vỡ.

Đến ngày 24/12/2013, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ra thông báo, chỉ đạo làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của Ban Quản lý KKT Nghi Sơn trong quản lý, thực hiện dự án và trách nhiệm của các đơn vị tư vấn lập dự án, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công.

Tuy Ban Quản lý KKT Nghi Sơn chưa làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các đơn vị liên quan nhưng để đảm bảo yêu cầu cấp bách về cấp nước phục vụ các dự án trọng điểm tại Khu kinh tế nên ngày 6/1/2014, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ra tiếp văn bản cho phép khắc phục tuyến ống dự án với chi phí khắc phục là 216,7 tỷ đồng.

Kiểm toán Nhà nước khu vực XI đánh giá, việc dự án giai đoạn 1 xây dựng xong nhưng không sử dụng được, phải đầu tư thay thế hệ thống đường HDPE và ống gang gây lãng phí đầu tư đường ống cốt sợi thủy tinh. Trách nhiệm được cơ quan kiểm toán xác định thuộc về Ban Quản lý KKT Nghi Sơn và các KCN tỉnh Thanh Hóa và UBND tỉnh Thanh Hóa.

Dựa trên nội dung kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị xử lý tài chính hơn 74 tỷ đồng, trong đó giảm thanh toán hơn 23,5 tỷ đồng, giảm giá trị hợp đồng hơn 28 tỷ đồng…

Ngoài ra, kiến nghị nộp ngân sách Nhà nước tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa hơn 8,7 tỷ đồng đối với Dự án đầu tư xây dựng các tuyến đường giao thông trục chính phía Tây KKT Nghi Sơn.