Lên giá là gì? Ảnh hưởng của sự lên giá

Lên giá là gì?

Lên giá (appreciation) Sự gia tăng giá trị của một đồng tiền so với các đồng tiền khác trong chế độ tỷ giá hối đoái thả nổi. Sự lên giá của một đồng tiền làm cho hàng xuất khẩu trở lên đắt hơn và hàng nhập khẩu trở lên rẻ hơn, qua đó làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng hóa trong nước và làm cho cán cân thương mại xấu đi. Khái niệm tương ứng dùng trong chế độ tỷ giá hối đoái cố định là chính sách tăng giá đồng tiền (revaluation)

Mức độ ảnh hưởng của sự lên giá đối với cán cân thương mại phụ thuộc vào phản ứng của khối lượng xuất nhập khẩu đối với giá tương đối, tức hệ số co giãn của nhu cầu về hàng xuất khẩu và nhập khẩu. Nếu hệ số co giãn thấp, khối lượng xuất nhập khẩu thay đổi không đáng kể và sự lên giá làm cho thặng dư cán cân thương mại tăng hoặc thâm hụt giảm. Ngược lại, nếu nhu cầu về hàng xuất và nhập khẩu có hệ số co giãn cao, cán cân thương mại sẽ thay đổi theo hướng ngược lại. Trạng thái cân bằng trong cán cân thanh toán sẽ được duy trì nếu hệ số co giãn của nhu cầu về hàng  xuất và nhập khẩu lớn hơn 1 ( điều kiện Marshall - lerner).

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Ảnh hưởng của sự lên giá

Khi đồng tiền của một quốc gia lên giá, nó có thể có một số tác động khác nhau đối với nền kinh tế. Dưới đây chỉ là một số ảnh hưởng:

Chi phí xuất khẩu tăng: Nếu coi đồng đô la Mỹ là đồng nội tệ và tăng giá, người nước ngoài sẽ thấy hàng hóa của Mỹ đắt hơn vì họ phải chi tiêu nhiều hơn cho những hàng hóa bằng USD. Điều đó có nghĩa là với mức giá cao hơn, số lượng hàng hóa của Hoa Kỳ được xuất khẩu có thể sẽ giảm. Điều này cuối cùng dẫn đến giảm tổng sản phẩm quốc nội (GDP), điều này chắc chắn không phải là một điều tốt

Nhập khẩu rẻ hơn: Nếu hàng hóa của Mỹ trở nên đắt hơn trên thị trường nước ngoài, hàng hóa nước ngoài, hoặc hàng nhập khẩu, sẽ trở nên rẻ hơn ở Mỹ. Đồng đô la Mỹ sẽ có giá hơn, nghĩa là bạn có thể mua thêm hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài với cùng 1 số tiền như trước. Điều đó dẫn đến lợi ích của giá thấp hơn, dẫn đến lạm phát nhìn chung thấp hơn.

Do đó, tỷ giá tiền tệ phụ thuộc vào tốc độ và dòng chảy, hoặc sự tăng giá và khấu hao tương ứng với chu kỳ kinh tế và kinh doanh của các nền kinh tế cơ bản và được thúc đẩy bởi các lực lượng thị trường.