Ngay những ngày đầu tiên của năm 2018, tổng giám đốc một ngân hàng cho biết: "Chúng tôi đang khẩn trương chuẩn bị để có thể ra mắt một ứng dụng thanh toán mới ngay sau dịp Tết Nguyên đán. Đối thủ xuất hiện ngày càng nhiều nên phải chạy đua hết tốc lực".
Đang giữ vị trí thống lĩnh, song có lẽ chưa bao giờ các ngân hàng thấy vị trí này lung lay đến vậy. Không chỉ 25 ví điện tử trong nước rầm rộ thành lập, mà các ví điện tử đình đám nhất nhì thế giới cũng đang tìm cách đổ bộ vào Việt Nam.
Tháng 11/2017, khi tỷ phú Jack Ma - ông trùm của đế chế Alibaba đem ví điện tử Alipay sang Việt Nam, cả ngành ngân hàng như dậy sóng. Chưa hết, chỉ 3 ngày sau khi Alipay ký kết hợp tác với Công ty chuyển mạch quốc gia Napas, đối thủ mạnh nhất của Alipay là Wechat Pay cũng chính thức đặt chân vào Việt Nam, thông qua việc ký kết hợp tác với ví điện tử Vimo. Sự nhập cuộc của hai ví điện tử đình đám đang có 1 tỷ người sử dụng tại Trung Quốc đã đe dọa trực tiếp đến thị phần thanh toán của các fintech và ngân hàng Việt.
Trước mắt, Alipay và Wechat Pay sẽ phục vụ 3 triệu khách du lịch Trung Quốc sang Việt Nam. Song chắc chắn thị trường bán lẻ đầy hấp dẫn của Việt Nam mới là đích nhắm sâu xa của họ. Thực tế, Alipay đang thuê một đơn vị tư vấn thúc đẩy thương vụ "tìm hiểu" một fintech đình đám trong nước. Đây cũng là chiêu bài quen thuộc của Alipay hay Wechat Pay ở rất nhiều thị trường trong khu vực.
Thế nhưng, đâu chỉ có Alipay và Wechat Pay? Bà Vũ Kim Hạnh, chuyên gia tiếp thị khẳng định: "Né Alibaba này thì có tới… 40 tên cướp khác". Những "tên cướp" được coi đang nhăm nhe tiến vào thị trường thanh toán Việt Nam là Amazon, Facebook, Google, Apple…
Ông Trần Thanh Nam, đồng sáng lập kiêm CEO của Moca thừa nhận: "Alipay, Wechat Pay, Apple Pay… vào Việt Nam là vấn đề cực kỳ nhạy cảm với fintech. Họ là mối đe dọa với fintech trong nước. Bởi các fintech ngoại này không chỉ có thương hiệu toàn cầu, có nguồn lực tài chính lớn mạnh, mà họ còn có rất nhiều thế mạnh khác, như quản lý dòng tiền, bảo hiểm, đặc biệt là họ có cả hệ thống sinh thái tiện ích cho người dùng".
Mối đe dọa không phải chỉ đến từ fintech. Mới đây, CIMB - ngân hàng lớn thứ hai Malaysia cho biết sẽ mở ngân hàng số đầu tiên tại Việt Nam vào đầu năm 2018.
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang khiến các ngân hàng, fintech Việt phải đương đầu với một cuộc cạnh tranh không biên giới, phải đối phó với những đối thủ sừng sỏ toàn cầu. Liệu họ có phải nhường lại sân cho các "cầu thủ ngoại" như câu chuyện đã từng xảy ra ở một số quốc gia?
Đã có nhiều người đặt câu hỏi về sự bành trướng đáng kinh ngạc của Alibaba, Tencent hay Amazon tại thị trường Đông Nam Á, không chỉ ở lĩnh vực thương mại điện tử, mà còn cả lĩnh vực thanh toán.
Xét về công nghệ, ngân hàng và fintech Việt không hề thua kém fintech ngoại.
Bà Kim Hạnh chỉ ra độc chiêu rất đơn giản của các ông lớn này: giá rẻ. Alipay hay Wechat Pay khi tấn công vào thị trường Đông Nam Á không chỉ đưa ra mức khuyến mãi rất khủng, mà thậm chí còn vận chuyển miễn phí đến tận nhà. Chiêu bài tưởng chừng "xưa như trái đất" này đủ sức đánh bật mọi đối thủ trên thị trường.
Khi tỷ phú Jack Ma đến Việt Nam, có người hỏi, làm sao thúc đẩy được thanh toán điện tử, Jack Ma nói: "Chai nước giá 10 USD, nhưng nếu mua trên mạng, tôi chỉ bán 2 USD". Rõ ràng, một món hời như vậy thì người tiêu dùng chắc chắn không thể bỏ qua.
Tất nhiên, để làm được điều này, Alipay có một hệ sinh thái hoàn chỉnh, đặc biệt là hệ thống thương mại điện tử và logistic của Alibaba. Cách làm này, ở Việt Nam, không thể áp dụng được bởi đa phần các ví điện tử (dù của ngân hàng hay fintech) đều không gắn bó mật thiết với hệ sinh thái nào, bị rời rạc và phân mảnh.
Ông Trần Thành Nam thừa nhận, mặc dù Moca vẫn thường xuyên khuyến mãi, song không thể có mức khuyến mãi "khủng" được. Bởi mức phí mà fintech đưa ra thường rất thấp, nên ngay cả khi miễn phí thì hoàn toàn vẫn chưa đủ sức hấp dẫn.
Thế nhưng, không phải ai cũng lo lắng trước chiêu bài của Alipay và các đối thủ khác. Lãnh đạo một ngân hàng thương mại cổ phần nhận định: "Người tiêu dùng Việt Nam rất kỳ lạ. Họ có thể dùng điện thoại di động thông minh để chát chít, vào mạng xã hội cả ngày, nhưng khi thanh toán thì lại thích sử dụng tiền mặt.
Hiện vẫn còn hơn 90% người tiêu dùng thích thanh toán bằng tiền mặt khi nhận hàng hoặc thích mua hàng ở chợ truyến thống. Alipay, Wechat Pay, Amazon hay bất cứ ông lớn nào vào Việt Nam cũng phải đối phó với thách thức kỳ lạ này của Việt Nam. Để thay đổi thói quen tiêu dùng này, nếu thực hiện bằng chiêu bài khuyến mãi, các ông lớn này sẽ phải chi tiền tấn".
Ngoài thói quen kỳ lạ trên của người tiêu dùng, các fintech ngoại khi đặt chân vào Việt Nam cũng phải đối mặt với hai "rắc rối" khác, đó là khung khổ pháp lý ở Việt Nam cho fintech phát triển chưa hoàn thiện và dữ liệu ở Việt Nam chưa được chuẩn hóa, có thể gây khó khăn khi triển khai.
Cho đến nay, quả bóng thị phần vẫn nằm trong tay ngân hàng Việt. Các fintech, kể cả trong nước lẫn nước ngoài muốn vào thị trường Việt Nam vẫn phải thông qua tài khoản của một ngân hàng trong nước.
Thế nhưng, với sự thay đổi chóng mặt của công nghệ, sự thay đổi thói quen của người tiêu dùng, chiến lược "tấn công" đa dạng của các fintech ngoại, cộng với hệ sinh thái đa dạng mà họ đang sở hữu, rất khó có thể biết được, vị thế thống lĩnh này của ngân hàng, fintech nội sẽ giữ được bao lâu.
Tại Singapore, dù bị rất nhiều fintech ngoại như Amazon, Alipay… tập trung lực lượng tấn công, song Chính phủ đã chi hàng trăm triệu USD để giúp các doanh nghiệp tiếp cận kiến thức và xây khả năng kỹ thuật số, có chính sách bảo vệ mạng lưới bán hàng trong nước một cách đúng luật. Điều này giúp các doanh nghiệp trong nước dần lớn mạnh và thành đối trọng đáng gờm của các đối thủ ngoại.
Tại Việt Nam, mức độ mở cửa cho Alipay, Wechat Pay hay những ông lớn khác chưa được tiết lộ. Song theo ông Nguyễn Đình Thắng, Phó chủ tịch HĐQT LienVietPostBank, sẽ không có chuyện mở toang cửa cho fintech ngoại, mà Chính phủ sẽ mở cửa ở mức độ phù hợp, vừa bảo vệ được doanh nghiệp trong nước, vừa đảm bảo yêu cầu hội nhập.
Tuy nhiên, ngay cả khi các fintech ngoại tìm cách "lách" các quy định, cạnh tranh trực tiếp bằng con đường mua bán, sáp nhập, lập liên doanh như đã làm ở nhiều nước, khả năng giành phần thắng của ngân hàng, doanh nghiệp Việt vẫn còn. Mặc dù vậy, vũ khí chiến lược này, theo các doanh nghiệp, lại nằm trong tay Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước.
Xét về công nghệ, ngân hàng và fintech Việt không hề thua kém fintech ngoại. Điểm yếu nhất của ngân hàng, fintech Việt là thiếu nhạc trưởng kết nối các loại ví vào một hệ sinh thái, đưa ra chuẩn mã QR để tạo thuận lợi cho khách hàng… Nếu việc kết nối thành công, một "liên minh thanh toán" trong nước sẽ hình thành và đủ sức cạnh tranh với các fintech ngoại.
Đương nhiên, trong cuộc chiến này, đối đầu không phải là cách duy nhất. Hiện nay, rất nhiều ngân hàng đã khôn ngoan xây dựng kịch bản hợp tác với Alibaba, Tencent, thậm chí là Facebook. Phải thừa nhận rằng, các tập đoàn này có một hệ sinh thái tuyệt vời và một cơ sở dữ liệu khách hàng vô cùng "khủng". Một khi tiếp cận được kho dữ liệu này, ngân hàng sẽ có cơ hội tăng số lượng khách hàng lên theo cấp số nhân.
Dù đối đầu hay hợp tác, điều mà các ngân hàng, fintech cần nhất hiện nay trong cuộc chạy đua với fintech ngoại, là hành lang pháp lý cho fintech phải hoàn thiện. Một khi có cú hích từ hành lang pháp lý, chắc chắn thanh toán điện tử ở Việt Nam sẽ bùng nổ và phần thắng nghiêng về ai sẽ sớm rõ ràng.
Tags:
(VNF) - Theo ông Phạm Văn Đức - Phó Cục trưởng Cục Quản lý, Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), bảo hiểm thiên tai đóng vai trò là công cụ “chống sốc”, giúp nền kinh tế Việt Nam giảm thiệt hại, nhanh chóng hồi phục sau thiên tai và tăng cường khả năng thích ứng với rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng.
(VNF) - Dù bảo hiểm nhân thọ mang lại nhiều ích lợi, nhưng không ít người nhận được lời khuyên rằng: Không nên mua bởi một số một số “mặt trái” không phải ai cũng chấp nhận.
(VNF) - Đó là thông điệp của các doanh nghiệp bảo hiểm tại Hội nghị Định phí bảo hiểm Việt Nam 2025 với chủ đề “Khôi phục niềm tin, tái định nghĩa bảo hiểm” (Rebuild Trust, Redefine Insurance), khẳng định vai trò của bảo hiểm trong kỷ nguyên mới.
(VNF) - Doanh nghiệp bảo hiểm gửi thông báo: Vì lý do kê khai không đúng về tình trạng lịch sử bệnh lý đã làm sai lệnh quyết định nhận bảo hiểm. Do đó, công ty buộc phải huỷ bỏ quyền lợi hợp đồng, đồng thời tăng mức phí tham gia của sản phẩm chính.
(VNF) - Dù các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ liên tiếp ra mắt sản phẩm mới, chuyên biệt nhưng thị trường vẫn chưa có nhiều khởi sắc. Tuy nhiên, chuyên gia tin bảo hiểm nhân thọ sẽ sớm tốt lên.
(VNF) - Từ ngày 1/1/2026, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất sẽ tăng, do mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh theo đúng quy định Luật Bảo hiểm Xã hội.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách – Phó Tổng Giám đốc PTI cho biết, bảo hiểm không chỉ đơn giản là chi trả tiền bồi thường, mà còn ở sự chia sẻ, đồng hành trong mọi tình huống khi khách hàng gặp khó khăn nhất.
(VNF) - Công an tỉnh Phú Thọ cho biết, vừa triệt phá đường dây tự đục vỡ xương khớp, hợp thức hoá hồ sơ bệnh án nhằm trục lợi bảo hiểm nhân thọ với số tiền hơn 6 tỷ đồng.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm cho biết, khi còn đang giám định thiệt hại do cơn bão số 12 đã liên tiếp ghi nhận thêm tổn thất hàng trăm tỷ đồng do cơn bão số 13. Bão chồng bão khiến số tiền bồi thường ước hàng ngàn tỷ đồng.
(VNF) - Theo chuyên gia, nguyên nhân khiến có tỷ lệ bồi thường bảo hiểm bắt buộc xe máy rất thấp, người dân gần như không nhận được lợi ích đến từ cả 3 bên gồm: Cơ quan quản lý, người dân và doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Theo Thông tư 41/2025/TT-NHNN, tổng hạn mức giao dịch của một khách hàng tại một tổ chức cung ứng ví điện tử được phép tăng lên tối đa 300 triệu đồng/tháng đối với các giao dịch thanh toán một số dịch vụ thiết yếu.
(VNF) - Nhiều đại biểu quốc hội cho rằng, bảo hiểm xe máy bắt buộc khi triển khai thực tế không hiệu quả và đề xuất bỏ loại hình này.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm ghi nhận thiệt hại chủ yếu ở nghiệp vụ xe cơ giới và tài sản kỹ thuật, với tổng giá trị bồi thường ước tính lên tới hàng chục tỷ đồng.
(VNF) - Trước ý kiến của nhiều đại biểu cho rằng, bảo hiểm “đóng tiền vào thì dễ, rút ra lại rất khó”, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, ông đã từng tham gia bảo hiểm, khi đáo hạn muốn là rút tiền ra được ngay và các công ty phải trả tiền theo quy định.
(VNF) - Từ sau giai đoạn tăng trưởng nóng, các công ty tài chính tiêu dùng đã bước vào quá trình tái cấu trúc sâu rộng, giúp danh mục cho vay trở nên cân bằng hơn.
(VNF) - Sau đợt mưa bão liên tiếp vừa qua, hàng loạt xe ô tô bị ngập nặng, gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Đáng chú ý, có hồ sơ bồi thường cho thấy chi phí sửa chữa đã lên đến 90% giá trị chiếc xe, khiến nhiều chủ xe đứng trước nguy cơ mất trắng tài sản.
(VNF) - Sự dịch chuyển mạnh mẽ của tầng lớp trung lưu tại Việt Nam đang mở ra một kỷ nguyên mới: người Việt không chỉ mong muốn “đủ sống”, mà còn khao khát nâng tầm chất lượng sống, bảo vệ thành quả và chuẩn bị vững vàng cho tương lai của thế hệ kế tiếp. Song song với đó, những khoảng trống bảo vệ ngày càng rõ nét, khi những rủi ro bất ngờ vẫn có thể ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính tưởng chừng đã vững vàng.
(VNF) - Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, nếu người lao động chậm đóng bảo hiểm xã hội sau 60 ngày dù đã có văn bản đôn đốc sẽ bị coi là trốn đóng và hành vi này nặng nhất có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
(VNF) - Nước lũ ở Huế lên quá nhanh khiến hàng trăm xe ô tô trong thành phố ngập qúa bánh xe, trong đó có rất nhiều phương tiện nước đã tràn vào trong xe, gây hư hỏng nặng.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách - Phó Tổng Giám đốc PTI cho rằng, việc các doanh nghiệp bảo hiểm nỗ lực trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng sau mỗi đợt thiên tai bão lũ cũng góp phần "neo" giữ niềm tin của người dân đối với bảo hiểm.
(VNF) - Trước những thiệt hại nặng nề của nền kinh tế gây ra bởi bão lũ trong hơn một năm vừa qua, các công ty bảo hiểm cũng đã nhanh chóng xác minh tổn thất, chi trả bồi thường sớm giúp các doanh nghiệp có ngay nguồn tài chính để tái thiết sản xuất.
(VNF) - Việc đưa ví điện tử vào nội dung của Luật Bảo hiểm Tiền gửi được xem là bước cần thiết nhằm đảm bảo an toàn cho người dùng, trong bối cảnh giao dịch tài chính số ngày càng phổ biến.
(VNF) - Nếu muốn dòng vốn bảo hiểm thực sự trở thành một “trụ cột ổn định” của nền kinh tế, Việt Nam cần đi song hành trên cả hai hướng: mở rộng nền khách hàng tham gia bảo hiểm và nâng cấp môi trường đầu tư cho các doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Chuyên gia nhìn nhận, phần lớn lao động phi chính thức tại Việt Nam không tham gia bất cứ một loại hình bảo hiểm nào, nguy cơ gây ra thách thức lớn đối với hệ thống an sinh xã hội.
(VNF) - Các chuyên gia đánh giá, thiệt hại về tài sản trong đợt bão lũ vừa qua là vô cùng lớn, các doanh nghiệp bảo hiểm cũng đã dự kiến bồi thường hàng ngàn tỷ đồng. Điều đó cho thấy giá trị của bảo hiểm trong bảo vệ tài chính, đặc biệt mức độ nghiêm trọng của thiên tai ngày càng gia tăng.
(VNF) - Theo ông Phạm Văn Đức - Phó Cục trưởng Cục Quản lý, Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), bảo hiểm thiên tai đóng vai trò là công cụ “chống sốc”, giúp nền kinh tế Việt Nam giảm thiệt hại, nhanh chóng hồi phục sau thiên tai và tăng cường khả năng thích ứng với rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
