Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) liên tục đẩy lãi suất của Mỹ lên cao nhằm kiềm chế lạm phát đã kích hoạt một làn sóng tương tự trên toàn thế giới. Tuy nhiên, BoJ là một trong những ngân hàng trung ương hiếm hoi nằm ngoài xu hướng này.
Để so sánh, sau lần tăng lãi suất thêm 0,75% mới nhất vào ngày 2/11, lãi suất cơ bản của Mỹ hiện ở ngưỡng 3,75 - 4%, đạt mức cao nhất kể từ năm 2008. Lãi suất mới của Anh cũng đang ở ngưỡng 3%, sau khi ngân hàng trung ương nước này (BoE) nâng mức lãi thêm 0,75% vào ngày 3/11. Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB), một trong những ngân hàng từng kiên quyết giữ mức lãi suất thấp, cũng đã nâng lãi suất 3 lần liên tiếp trong năm nay với các mức tăng lần lượt là 0,5% và 2 lần tăng 0,75%, đưa lãi suất cơ bản trong khu vực lên 2% vào cuối tháng 10 vừa qua.
Tại Trung Quốc, nền kinh tế hàng đầu châu Á, lãi suất hiện ở mức 3,65%, sau khi Ngân hàng Nhân dân Trung Hoa (PBoC) thực hiện giảm nhẹ lãi suất từ mức 3,7% vào ngày 22/8. Có thể thấy, các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới gần như đều có động thái điều chỉnh lãi suất cho vay sau khi Fed nhiều lần tăng lãi suất trong năm 2022, và hầu như đều có xu hướng tăng lãi suất để đối phó với lạm phát tăng và đồng USD mạnh hơn.
Trong khi đó, nếu nhìn vào tỷ lệ lãi suất của Nhật Bản, có thể thấy mức lãi suất -0,1% hiện tại không chỉ là mức lãi suất âm hiếm hoi, mà còn là mức lãi suất chưa từng được thay đổi kể từ năm 2016.
Mặc dù có nhiều ý kiến cho rằng việc tăng tỷ giá có thể giúp “cứu vãn” tình hình đồng yên xuống giá và lạm phát tăng cao, BoJ vẫn kiên định với mức lãi suất siêu thấp. Theo ngân hàng trung ương này, việc thắt chặt chính sách tiền tệ sẽ kìm hãm nhu cầu tiêu dùng vốn đã yếu trong nước và cản trở sự phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19.
Ngày 16/10, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản, ông Haruhiko Kuroda, đã tuyên bố trước Quốc hội rằng ngân hàng này sẽ không sớm thay đổi hướng đi. Ông Kuroda cho biết tất cả các thành viên trong ban chính sách của ngân hàng đều đồng ý rằng “trong điều kiện kinh tế hiện tại, việc tiếp tục nới lỏng tiền tệ là phù hợp”.
Thủ tướng Fumio Kishida cũng đã lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ chính sách tiền tệ của BoJ ngay cả khi đồng yên giảm xuống mức thấp nhất trong 32 năm so với đồng USD vào giữa tháng 10.
Theo nhiều chuyên gia kinh tế, hoàn cảnh kinh tế khác nhau ở Mỹ và Nhật Bản đã dẫn đến các chính sách tiền tệ khác nhau rõ rệt và cũng là nguyên nhân khiến Tokyo kiên định giữ mức lãi suất thấp.
Tại Mỹ, nơi kinh tế phục hồi nhanh chóng và tiền lương đang tăng cao, Fed đang tìm cách kiềm chế lạm phát bằng cách điều chỉnh nhu cầu. Ngân hàng này tin rằng có thể đạt được mục tiêu giảm lạm phát bằng cách không khuyến khích chi tiêu, mặc dù điều này mang tới rủi ro suy thoái kinh tế.
Tuy nhiên, tại Nhật Bản, có nhiều ý kiến cho rằng việc tăng lãi suất sẽ gây hại nhiều hơn là có lợi, ít nhất ở thời điểm hiện tại. Nền kinh tế Nhật Bản hầu như chưa thể trở lại mức trước đại dịch và tiền lương thì vẫn trì trệ. Do đó, nếu như chính sách tiền tệ bị thắt chặt, nhu cầu tiêu dùng cũng sẽ bị ảnh hưởng xấu.
Ông Stefan Angrick, nhà kinh tế cấp cao của Moody’s Analytics tại Nhật Bản, cho rằng: “Để kiềm chế lạm phát ở Nhật Bản, bạn sẽ phải giảm nhu cầu khá mạnh, và điều đó thật khó khăn vì nhu cầu của nước này vốn đã yếu so với các nền kinh tế khác”.
Ngoài ra, trong khi áp lực lạm phát ở Mỹ lan toả rộng rãi, thì ở Nhật Bản, giá cả tăng cao chủ yếu ở các mặt hàng thiết yếu như thực phẩm và năng lượng, mà nhu cầu được đáp ứng phần lớn thông qua nhập khẩu.
Theo báo cáo của chính phủ Nhật Bản, lạm phát của nước này trong tháng 9 (không bao gồm giá thực phẩm tươi sống) đã lên tới 3%, mức cao nhất kể từ năm 1991. Tuy nhiên, không tính đến lương thực và năng lượng, giá tiêu dùng của Nhật Bản trong tháng 9 chỉ cao hơn 1,8% so với năm ngoái. Còn tại Mỹ, con số đó là 6,6%.
Tất cả những nguyên nhân trên đều dẫn tới một kết luận rằng phần lớn áp lực lạm phát hiện nay đến từ đồng USD mạnh và các vấn đề cung ứng ảnh hưởng đến nhập khẩu, tức những yếu tố bên ngoài Nhật Bản và do đó nằm ngoài sự kiểm soát của BoJ.
“Trong hoàn cảnh đó, các quan chức ngân hàng biết rõ rằng việc tăng lãi suất sẽ không làm giảm áp lực giá cả, nó chỉ đẩy chi phí kinh doanh tăng lên”, ông Bill Mitchell, giáo sư kinh tế tại Đại học Newcastle ở Úc, cho biết.
Việc tăng lãi suất cũng có thể khiến Nhật Bản gặp nhiều khó khăn hơn trong việc giải quyết khoản nợ công khổng lồ ở mức gần 260% tổng sản lượng kinh tế hàng năm.
Saori Katada, một chuyên gia về chính sách tài chính Nhật Bản tại Đại học Nam California, cho biết: “Chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ được kết hợp với nhau, và đó là điều khiến Ngân hàng Trung ương Nhật Bản rất khó thực hiện”. Bà nói thêm rằng các nhà hoạch định chính sách lo sợ rằng một động thái sai lầm có thể dẫn đến một “kịch bản ngày tận thế”.
Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đưa ra chính sách nới lỏng tiền tệ hiện tại vào năm 2013, khi Thủ tướng lúc đó là ông Shinzo Abe cam kết các biện pháp mạnh mẽ để kích thích tăng trưởng kinh tế vốn đã trì trệ trong nhiều thập kỷ.
Kế hoạch này bao gồm giải phóng một lượng lớn chi tiêu của chính phủ và định hình lại cấu trúc nền kinh tế Nhật Bản thông qua các sáng kiến như khuyến khích nhiều phụ nữ tham gia lực lượng lao động hơn. Nhưng yếu tố quan trọng nhất là làm cho tiền rẻ và sẵn có, một mục tiêu mà BoJ đạt được bằng cách giảm lãi suất xuống đáy và thu hút trái phiếu, cổ phiếu.
Thống đốc BoJ, ông Kuroda cam kết sẽ duy trì các chính sách đó cho đến khi lạm phát đạt mức 2%. Nhưng đã gần 1 thập kỷ trôi qua kể từ khi chính sách nới lỏng tiền tệ được đưa ra, câu hỏi được nhiều nhà kinh tế một lần nữa nhắc tới là liệu chính sách này có còn phù hợp với Nhật Bản hay không? Thêm vào đó, việc sử dụng lãi suất siêu thấp để kích thích tăng trưởng đã khiến nền kinh tế của nước này đặc biệt dễ bị tổn thương trước những thiệt hại mà việc tăng lãi suất có thể gây ra. Với việc Nhật Bản là nền kinh tế lớn duy nhất vẫn áp dụng chính sách lãi suất âm, BoJ đang có vẻ bị cô lập hơn bao giờ hết.
“BoJ có tư duy và cả một chiến lược riêng sau những quyết định của họ, nhưng đó là một điều rủi ro”, ông Derek Halpenny, trưởng bộ phận nghiên cứu thị trường toàn cầu của Mitsubishi UFJ Financial Group, cho biết. Theo ông Halpenny, chính sách tài khoá nới lỏng của Nhật Bản sẽ vẫn ổn nếu như tình hình lạm phát tại Mỹ trở về tầm kiểm soát trong năm tới, tương đương với việc Fed sẽ làm chậm tốc độ tăng lãi suất. Tuy nhiên, cũng theo ông Halpenny, trong trường hợp ngược lại, rõ ràng BoJ sẽ phải đối mặt với “một đống lộn xộn”.
Tags:
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Giá cổ phiếu tăng nhẹ trong bối cảnh kỳ vọng ngày càng lớn về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất ngay trong tháng tới. Đồng USD giảm so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt, ngoại trừ yên Nhật – đồng tiền vẫn đang được theo dõi sát sao khi thị trường cân nhắc khả năng Tokyo nâng lãi suất trước cuối năm.
(VNF) - Năm 2024, giá đất trung bình ở Hồng Kông là khoảng 1,2 tỷ đồng/m2, cao nhất thế giới. Giá nhà quá cao khiến nhiều người phải sống trong các căn hộ chật hẹp giống như quan tài, hoặc đăng ký thuê nhà ở xã hội từ khi còn học cấp 3.
(VNF) - Truyền thông Mỹ đưa tin Apple sắp có biến động lớn, khi CEO lâu năm Tim Cook có thể rời vị trí sớm nhất là vào đầu năm tới. Ứng cử viên sáng giá nhất cho vị trí kế nhiệm ông đã lộ diện.
(VNF) - Bất động sản Trung Quốc đang đối mặt với sóng gió mới khi China Vanke, từng được xem là “đại bàng” của ngành, lần đầu tiên đề xuất hoãn thanh toán trái phiếu trong nước. Động thái này khiến nhà đầu tư lo ngại về thanh khoản của Vanke và mức độ hỗ trợ từ chính phủ trong bối cảnh thị trường bất động sản suy yếu.
(VNF) - Vụ cháy bùng phát và lan rộng tại một khu chung cư ở Hong Kong chiều 24/11 khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Giới chức Hong Kong cho biết số người mắc kẹt bên trong các tòa nhà hiện vẫn chưa được xác định.
(VNF) - Hãng xe Great Wall Motor (GWM) của Trung Quốc đang đặt mục tiêu sản xuất 300.000 xe mỗi năm vào năm 2029 tại châu Âu, nơi công ty đang tìm kiếm địa điểm xây dựng nhà máy ô tô đầu tiên trong nỗ lực khôi phục doanh số bán hàng đang sụt giảm tại khu vực.
(VNF) - Đài Loan dự chi 40 tỷ USD để nâng cấp năng lực phòng thủ, đẩy mạnh mua sắm vũ khí từ Mỹ nhằm đối phó rủi ro an ninh gia tăng trong khu vực.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đặc phái viên Steven Witkoff và con rể Jared Kushner sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga) vào tuần tới trong một nỗ lực thúc đẩy hòa bình ở Ukraine. Các diễn biến ngoại giao này, nếu thành công, có thể ảnh hưởng tới giá năng lượng, thị trường cổ phiếu quốc phòng và dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Theo một tài liệu của Bộ An ninh Nội địa (DHS), Mỹ đang tìm cách vượt lên Trung Quốc trong cuộc đua khai thác và kiểm soát vùng Bắc Cực, đồng thời cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt thợ đóng tàu tại Mỹ có thể cản trở nỗ lực này.
(VNF) - Các nước vùng Vịnh đang chi không tiếc tay vào trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và khẳng định vị thế công nghệ trên bản đồ thế giới. Dù tiềm lực tài chính vượt trội, họ vẫn đối mặt thách thức về nhân lực, hạ tầng và khung pháp lý để biến tham vọng thành hiện thực.
(VNF) - Một loạt dữ liệu ảm đạm được công bố ngay trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn đã làm gia tăng quan ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tạo thêm áp lực lên Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Alphabet – công ty mẹ của Google – đang trên đà chạm mức định giá kỷ lục 4.000 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 25/11, tiếp tục nối dài chuỗi tăng trưởng suốt một năm qua nhờ chiến lược tập trung mạnh vào các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI).
(VNF) - Sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán toàn cầu và những phản ứng bất thường của cổ phiếu công nghệ đang khiến tâm lý của các nhà đầu tư quốc tế chuyển từ lạc quan sang bi quan. Dù vậy, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh những biến động ngắn hạn không đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội đầu tư dài hạn.
(VNF) - Các quỹ đầu tư hàng đầu châu Á đang rút vốn khỏi Hàn Quốc và Đài Loan để chuyển sang cổ phiếu AI tại Trung Quốc, nơi mức định giá còn thấp, chi phí đầu tư rẻ và tiềm năng tăng trưởng dài hạn hấp dẫn hơn.
(VNF) - Ngày 25/11, tập đoàn Amazon cho biết họ sẽ đầu tư 50 tỷ USD để mở rộng năng lực cung cấp trí tuệ nhân tạo (AI) và khả năng điện toán hiệu năng cao cho khách hàng là các cơ quan chính phủ Mỹ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
