Nhật Bản ứng phó thế nào với kỷ nguyên đồng yên mất giá?
Thạch Bình -
08/09/2022 07:31 (GMT+7)
Từ trước đến nay, Nhật Bản luôn có khuynh hướng dựa vào "đồng yên tăng giá" làm tiền đề triển khai các hoạt động kinh tế, song hiện này đồng nội tệ của nước này đang giảm giá mạnh.
Đồng yên Nhật liên tục 'thủng đáy' trong thời gian gần đây.
Theo Nikkei bản tiếng Trung Quốc, từ trước đến nay, Nhật Bản luôn có khuynh hướng dựa vào "đồng yên tăng giá" làm tiền đề triển khai các hoạt động kinh tế. Vấn đề lớn nhất của hoạt động kinh tế là tránh để đồng yên tăng giá, các doanh nghiệp Nhật Bản lần lượt di dời cơ sở sản xuất ra bên ngoài.
Kết quả, trong 10 năm gần đây nhất, Nhật Bản ghi nhận 7 năm thâm hụt thương mại, kết cấu kinh tế xảy ra sự thay đổi lớn, không còn được xem là cường quốc xuất khẩu. Hơn nữa, trong bối cảnh dịch COVID-19, lạm phát mang tính lịch sử đã gây nên tình trạng "đồng yên mất giá trầm trọng" hiện nay.
Điều này đã đóng vai trò quyết định đối với sự xuất hiện của kỷ nguyên "đồng yên mất giá". Từ đây về sau, vấn đề của hoạt động kinh tế Nhật Bản có thể sẽ trở thành tránh để cho đồng yên mất giá.
Trên thị trường ngoại hối, chính sách tiền tệ của Mỹ năm nay là bắt đầu tăng lãi suất vào tháng 3, trở thành nhân tố ảnh hưởng lớn nhất.
Trên thực tế, nếu so sánh tỷ giá đồng yên với biểu đồ đường cong chênh lệch lãi suất dài hạn giữa Nhật Bản và Mỹ thì có thể thấy rằng, đường cong quỹ đạo của cả hai hoàn toàn trùng nhau. Tuy nhiên, kể từ sau mùa Hè, hai đường cong bắt đầu đi chệch nhau.
Trên thị trường đã đưa ra rất nhiều lý do, nhưng chuyên gia kinh tế Daisuke Karakama của Ngân hàng Mizuho nhấn mạnh: "Áp lực bán tháo đồng yên về mặt cung cầu có khả năng đóng vai trò rất lớn đối với vấn đề này".
Mặc dù luôn ở trạng thái thâm hụt, nhưng thâm hụt của Nhật Bản đã mở rộng quy mô lên hơn 1.000 tỷ yên (7,13 tỷ USD) kể từ tháng 5/2022.
Khác với hành vi mua bán ngoại hối của nhà đầu tư nhạy cảm với xu hướng biến động của tỷ giá hối đoái, hành vi mua bán ngoại hối của doanh nghiệp không nhất thiết xảy ra ngay lập tức.
Do giá nhập khẩu cao, doanh nghiệp buộc phải xoay sở USD nhiều hơn dự kiến, các giao dịch mua vào USD không liên quan đến chênh lệch lãi suất giữa Mỹ và Nhật Bản trở nên nhiều hơn vào mùa Hè, nếu xem xét từ góc độ này, sự trệch nhau của hai đường cong kể từ mùa Hè cũng là điều có thể hiểu được. Dấu hiệu "đồng yên mất giá trầm trọng" do giá nhập khẩu tăng vọt không thể chuyển hết sang giá xuất khẩu bắt đầu xuất hiện khoảng một năm trước. Sau khi bước vào năm 2022, tình hình xung đột Nga-Ukraine dẫn đến giá năng lượng leo thang, từ đó khiến cho "đồng yên mất giá trầm trọng" diễn biến tồi tệ hơn.
Tuy nhiên, trong bối cảnh lạm phát mang tính lịch sử xuất hiện trong dịch bệnh, Nhật Bản vẫn không thể loại bỏ tâm lý giảm phát, rơi vào vòng tuần hoàn "đồng yên mất giá - chi phí gia tăng - cảm giác thịnh vượng của doanh nghiệp và cá nhân bị tổn hại".
Nếu lạm phát được bình ổn, xu thế mất giá của đồng yên cũng sẽ kết thúc. Tuy nhiên, kết cấu thâm hụt thương mại mà Nhật Bản thiết lập 10 năm nay không phải là vấn đề tạm thời, ngay cả khi cục diện đồng yên tăng giá mang tính chu kỳ xuất hiện, áp lực bán tháo đồng yên về phương diện cung cầu cũng sẽ không kết thúc.
Chuyên gia Tohru Sasaki của JPMorgan Chase & Co cho rằng, kỷ nguyên đồng yên mất giá sẽ kéo dài. Hiện Nhật Bản có một khoản thặng dư thu nhập quốc dân quy mô lớn tạo ra từ các khoản đầu tư ra nước ngoài được tích lũy trong quá khứ, nên vẫn chưa rơi vào tình trạng thâm hụt tài khoản vãng lai.
Trong nửa đầu năm nay, Nhật Bản cũng đã sử dụng thặng dư thu nhập quốc dân để bù đắp thâm hụt thương mại, đảm bảo thặng dư tài khoản vãng lai. Tuy nhiên, chuyên gia Tohru Sasaki phân tích cho rằng: "Cộng thêm nguyên nhân thâm hụt thương mại, đầu tư nước ngoài thu hẹp, thặng dư thu nhập quốc dân cũng sẽ giảm xuống. Áp lực bán tháo đồng yên về phương diện cung cầu có thể tồn tại trong một thời gian dài".
Trong kỷ nguyên đồng yên mất giá, muốn phục hồi nền kinh tế Nhật Bản, các hoạt động kinh tế cũng phải thay đổi tư duy. Chẳng hạn, doanh nghiệp có thể lựa chọn phương án đưa nhà máy trở lại Nhật Bản để hưởng lợi từ việc đồng yên mất giá.
Chi phí nhân công ở nước ngoài tăng và sự thay đổi môi trường an ninh kinh tế cũng đang thúc đẩy doanh nghiệp quay trở về nước. Bên cạnh đó, cũng có thể tìm ra lối thoát từ việc mở rộng nhu cầu nhập cảnh (khách du lịch nước ngoài đến Nhật Bản) có hiệu quả tương tự với cán cân thanh toán như xuất khẩu.
Các cá nhân nên ứng phó như thế nào? Có thể cân nhắc phân tán tài sản đang nắm giữ trên thị trường quốc tế. Nếu tập trung vào tài sản đồng yên sẽ không thể đạt được hiệu quả gia tăng giá trị tài sản mang lại do đồng yên mất giá. Trong kỷ nguyên đồng yên mất giá, nắm giữ tài sản của các nước có tiềm năng tăng trưởng lớn hơn Nhật Bản sẽ có sức hấp dẫn hơn.
Cùng với tình trạng bình thường hóa của thâm hụt thương mại, kỷ nguyên giương cao ngọn cờ cường quốc xuất khẩu để tăng trưởng nhanh của Nhật Bản quả thực đang kết thúc. Trong tương lai, Nhật Bản muốn giữ vững địa vị cường quốc kinh tế, thì cần phải linh hoạt điều chỉnh kết cấu nền kinh tế, xác lập hoạt động kinh tế dựa trên tiền đề kỷ nguyên mất giá của đồng yên.
(VNF) - Tuần qua, tài chính quốc tế chứng kiến nhiều diễn biến đáng chú ý, từ các thương vụ đầu tư xuyên biên giới tại châu Á và Trung Đông, đến tác động từ căng thẳng Mỹ - Trung, phản ánh sự dịch chuyển của dòng vốn toàn cầu trong bối cảnh bất ổn gia tăng.
(VNF) - Theo công bố mới nhất từ Cơ quan Thể thao Thái Lan, tổng giá trị kinh tế do SEA Games 33 tạo ra đến thời điểm hiện tại dự kiến đạt mốc 12 tỷ baht, tương đương hơn 380 triệu USD (hơn 10 nghìn tỷ Việt Nam đồng).
(VNF) - Trung Quốc vừa phát hiện mỏ vàng dưới đáy biển đầu tiên của nước này, cũng là mỏ vàng dưới biển lớn nhất châu Á, đánh dấu bước đột phá quan trọng trong chiến lược đẩy mạnh thăm dò khoáng sản trên toàn quốc.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những biến động dồn dập trong chính sách thuế đối ứng của Mỹ, khi các quyết định được ban hành, điều chỉnh rồi tạm hoãn liên tiếp trong thời gian ngắn, tạo nên một chuỗi mốc chính sách dày đặc hiếm thấy.
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ, Đức và Trung Quốc từng được xem là một “cặp đôi kinh tế hoàn hảo”, cùng hưởng lợi lớn từ làn sóng toàn cầu hóa thương mại. Đức cung cấp máy móc, thiết bị công nghiệp mà Trung Quốc cần để sản xuất hàng tiêu dùng cho phần còn lại của thế giới. Nhưng trật tự đó đang đảo chiều. Trung Quốc ngày nay dường như không còn cần Đức như trước, trong khi Berlin lại muốn chấm dứt mối quan hệ phụ thuộc này.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Trung Quốc đã hạ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ nắm giữ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, trong khi tiếp tục gia tăng dự trữ vàng tháng thứ 13 liên tiếp.
(VNF) - Ngày 19/12, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã tăng lãi suất chuẩn lên mức cao nhất kể từ năm 1995, trong bối cảnh lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế chậm.
(VNF) - Sau khi kế hoạch sử dụng tài sản Nga thất bại, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã thống nhất cho Ukraine vay 90 tỷ euro (xấp xỉ 105 tỷ USD) từ ngân sách chung của khối.
(VNF) - TikTok được cho là đã ký các thỏa thuận ràng buộc để bán hơn 80% tài sản tại Mỹ cho một nhóm nhà đầu tư, nhằm tránh nguy cơ bị cấm hoạt động và chấm dứt tranh chấp kéo dài nhiều năm với chính phủ Mỹ.
(VNF) - Đằng sau danh xưng cổ phiếu có hiệu suất tốt nhất thế giới là một bài học đắt giá cho những nhà đầu tư chạy theo lợi nhuận “nóng” từ làn sóng AI.
(VNF) - Mỹ tiếp tục phê duyệt gói bán vũ khí kỷ lục cho Đài Loan trị giá 11,1 tỷ USD, bao gồm nhiều khí tài tấn công chủ lực. Động thái được xem là thách thức trực diện “lằn ranh đỏ” của Trung Quốc và có nguy cơ thổi bùng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tự hào tuyên bố khoản đầu tư kỷ lục 18 nghìn tỷ USD đang đổ vào nước Mỹ. “Chỉ trong vài tháng, nền kinh tế của chúng ta đã đi từ trạng thái tệ nhất lên tốt nhất”, ông Trump phát biểu.
(VNF) - Khi nhà phát triển bất động sản China Vanke bước vào cuộc họp mang tính sống còn với các chủ sở hữu trái phiếu vào ngày 18/12, giới đầu tư đang chuẩn bị tinh thần cho những biến động tiếp theo của lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. Đáng chú ý, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nhà nước sẽ can thiệp bằng các gói cứu trợ.
(VNF) - Một số lượng kỷ lục những người trẻ Trung Quốc có trình độ học vấn cao đang đổ xô vào các công việc nhà nước để tìm kiếm sự ổn định. Xu hướng này diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt nhiều khó khăn, làm suy giảm triển vọng việc làm trong khu vực tư nhân.
(VNF) - Trong một thế giới nơi tốc độ ngày càng trở thành thước đo của tiến bộ, Trung Quốc đang nỗ lực phá vỡ những giới hạn của ngành giao thông vận tải với một phương tiện có thể khiến cả máy bay phản lực cũng không “đua” kịp. Đó là T-Flight – một loại tàu điện từ (maglev) được thiết kế để đạt tốc độ lên tới 965 km/h, bỏ xa tốc độ bay hành trình trung bình của nhiều máy bay thương mại đường dài.
(VNF) - Cách bờ biển đông dân cư của Trung Quốc hàng trăm dặm, tại một khúc quanh gấp khúc của con sông hẻo lánh thuộc dãy Himalaya, một dự án cơ sở hạ tầng được xem là tham vọng nhất của Bắc Kinh đang dần thành hình.
(VNF) - Phiên giao dịch ngày 16/12 ghi nhận đồng rial của Iran rơi xuống mức thấp kỷ lục hơn 1,3 triệu rial đổi 1 USD. Diễn biến này không chỉ phản ánh một cú sốc tỷ giá mang tính thời điểm, mà còn cho thấy những rạn nứt sâu sắc trong nền kinh tế Iran sau nhiều năm chịu trừng phạt kéo dài.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) đang đối mặt hàng loạt rào cản pháp lý và bất đồng chính trị khi cân nhắc tịch thu khối tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine.
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Sau nhiều năm bị xem như phiên bản ít nổi bật hơn của vàng, bạc có màn tái xuất mạnh mẽ trong năm2025. Sự kết hợp của nguồn cung toàn cầu thắt chặt, nhu cầu công nghiệp bùng nổ, cùng sự tham gia của giới đầu tư qua ETF đang khiến bạc trở thành một trong những mặt hàng có tính cấu trúc thú vị nhất trên thị trường thế giới.
(VNF) - Việc SpaceX chuẩn bị phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO) đang trở thành cú hích lớn nhất đối với khối tài sản của Elon Musk, đưa ông chính thức trở thành người đầu tiên trên thế giới chạm mốc 600 tỷ USD tài sản ròng. Đây được xem là thương vụ IPO tiềm năng lớn nhất lịch sử, và là canh bạc mang tính bước ngoặt của thị trường vốn toàn cầu vào tương lai hạ tầng không gian.
Tập đoàn tài chính JPMorgan Chase đang tiến sâu hơn vào lĩnh vực tài sản số với việc triển khai quỹ thị trường tiền tệ token hóa dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain).
(VNF) - Tuần qua, tài chính quốc tế chứng kiến nhiều diễn biến đáng chú ý, từ các thương vụ đầu tư xuyên biên giới tại châu Á và Trung Đông, đến tác động từ căng thẳng Mỹ - Trung, phản ánh sự dịch chuyển của dòng vốn toàn cầu trong bối cảnh bất ổn gia tăng.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.