Sun Life Việt Nam: Lỗ gần 1.500 tỷ, bị Thanh tra Bộ Tài chính vạch rõ loạt vi phạm

Hoạch toán chưa đúng hơn 600 tỷ đồng

Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm Bộ Tài chính vừa có thông báo kết luận về việc thanh tra chuyên đề tại Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Sun Life Việt Nam (gọi tắt Sun Life Việt Nam), thời kỳ năm 2021 và các thời kỳ có liên quan.

Qua thanh tra chọn mẫu phát hiện 44 trường hợp đại lý bảo hiểm, nhân viên ngân hàng chưa thực hiện đúng quy định trong quá trình triển khai bán bảo hiểm. Cụ thể, có 6 trường hợp (liên quan đến 4 đại lý bảo hiểm cá nhân, 2 nhân viên ngân hàng) chưa thực hiện đúng quy định của Sun Life Việt Nam để người khác ký thay bên mua bảo hiểm, ký thay bên mua bảo hiểm trên hồ sơ yêu cầu bảo hiểm lập qua ứng dụng SunSmart; ký thay bên mua bảo hiểm tại biên nhận bàn giao hợp đồng bảo hiểm.

Có 11 trường hợp (liên quan đến 7 đại lý cá nhân, 2 nhân viên ngân hàng) chưa thực hiện đúng quy định của công ty về bàn giao hợp đồng bảo hiểm; có 7 trường hợp là đại lý cá nhân chưa thực hiện đúng quy định của công ty trong việc sử dụng mã số đại lý, các trang thiết bị, vật dụng, máy móc do công ty giao.

Có 9 trường hợp (liên quan đến 7 đại lý cá nhân, 1 nhân viên ngân hàng) chưa thực hiện đúng quy định của công ty về gặp mặt khách hàng khi tư vấn, lập hồ sơ yêu cầu bảo hiểm. Có 5 trường hợp (liên quan đến 3 đại lý cá nhân, 1 nhân viên ngân hàng) chưa thực hiện đúng quy định của công ty về giám sát khách hàng ký hồ sơ yêu cầu bảo hiểm và tài liệu liên quan. Có 6 trường hợp (liên quan đến 3 đại lý bảo hiểm cá nhân, 3 nhân viên ngân hàng) chưa thực hiện đúng quy định nội bộ của công ty trong quá trình phục vụ, hỗ trợ khách hàng.

Bộ Tài chính còn phát hiện Sun Life Việt Nam thực hiện hạch toán giảm doanh thu đối với một số hợp đồng bảo hiểm có yêu cầu hủy bỏ chưa đúng quy định về hạch toán. Cụ thể, năm 2021, công ty thực hiện hạch toán giảm doanh thu chưa chính xác số tiền gần 623 triệu đồng đối với 21 hợp đồng bảo hiểm đã hủy bỏ chưa phù hợp với quy định.

Về chi phí hoạt động đại lý bảo hiểm, qua thanh tra Bộ Tài chính xác định Sun Life Việt Nam hạch toán các khoản chi phí, doanh thu liên quan đến hoạt động bancass là chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 chưa đúng quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định pháp luật về thuế với tổng số tiền hơn 600 tỷ đồng.

Trước những tồn tại nêu trên, Bộ Tài chính đề nghị TGĐ Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Sun Life Việt Nam xử lý tài chính đối với kỳ kế toán năm 2021. Cụ thể, hạch toán giảm chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 số tiền hơn 600 tỷ đồng.

Bộ Tài chính cũng đề nghị TGĐ Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ Sun Life Việt Nam rà soát, hoàn thiện việc xây dựng, triển khai và giám sát việc thực hiện các quy trình, quy chế theo quy định pháp luật, thường xuyên kiểm tra việc chấp hành pháp luật, các quy trình nghiệp vụ và quy định nội bộ của công ty. Rà soát, tăng cường công tác quản lý việc triển khai bán bảo hiểm qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để kiểm soát tình hình hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm nhằm bảo đảm quyền lợi của người tham gia bảo hiểm, an toàn tài chính của doanh nghiệp bảo hiểm.

Sun Life Việt Nam ngập trong lỗ

Năm 2013, Sun Life đặt chân đến thị trường Việt Nam thông qua liên doanh Bảo hiểm Nhân thọ PVI Sun Life. Từ tháng 11/2016, trở thành công ty 100% vốn của Sun Life với thương hiệu Sun Life Việt Nam. Công ty này hiện đang phục vụ cho gần 335.000 khách hàng.

Theo báo cáo tài chính năm 2022 (tính đến ngày 31/12/2022) của Sun Life Việt Nam, doanh thu thuần từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm năm 2022 của công ty đạt 5.173 tỷ đồng, tăng 2.159 tỷ đồng, tương đương tăng gần 72% so với năm 2021. Tổng chi phí hoạt động kinh doanh bảo hiểm của công ty cũng tương ứng tăng 40,7% từ 1.961 tỷ đồng lên 2.761 tỷ đồng.

Đáng chú ý, trong năm 2022, chi phí bán hàng của Sun Life Việt Nam là 3.453 tỷ đồng, tăng 816 tỷ đồng, tương đương tăng 31% so với năm 2021. Chi phí quản lý doanh nghiệp cũng tăng thêm 142 tỷ đồng (từ 535 tỷ lên 677 tỷ đồng trong năm 2022), tăng 26,5%.

Việc tăng nhanh chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp khiến Sun Life Việt Nam năm 2022 lỗ sau thuế tới 1.469 tỷ đồng, tăng thêm 24 tỷ đồng so với năm 2021 (lỗ sau thuế 1.444 tỷ đồng).

Tính đến 31/12/2022, tổng tài sản của Sun Life Việt Nam là 19.029 tỷ đồng. Trong đó, tiền và các khoản tương đương tiền hơn 422 tỷ đồng, bao gồm hơn 3,7 tỷ đồng tiền mặt, hơn 69,2 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng không kỳ hạn, 342 tỷ đồng các khoản tiền gửi có kỳ hạn tại ngân hàng thương mại với thời gian đáo hạn ngắn hơn 3 tháng, hưởng lãi suất hàng năm từ 1% - 6%/năm…

Bên cạnh đó, Sun Life Việt Nam còn 2.961 tỷ đồng các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn, bao gồm tiền có gửi kỳ hạn 2.651 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng có kỳ hạn 3 tháng trở lên và có thời gian đáo hạn còn lại dưới 1 năm, hưởng lãi suất từ 4,6% - 9,9% và hơn 262 tỷ đồng tiền trái phiếu doanh nghiệp.

Ngoài ra, Sun Life Việt Nam còn có hơn 4.762 tỷ đồng tiền đầu tư tài chính dài hạn. Trong đó, công ty nắm giữ 3.213 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, 1.394 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp, 60 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng có thời gian đáo hạn còn lại trên 1 năm và hưởng lãi suất từ 5%/năm - 9,5%/năm và đầu tư khác 94,2 tỷ đồng.

Được biết, các khoản đầu tư trái phiếu chính phủ của Sun Life Việt Nam có thời gian đáo hạn 10 năm, 15 năm, 20 năm và 30 năm, với lãi suất từ 2,5%/năm đến 8,8%/năm. Công ty cho biết có kế hoạch nắm giữ những trái phiếu này cho đến ngày đáo hạn.

Về nguồn vốn, nợ phải trả của công ty năm 2022 là 7.122 tỷ đồng, tăng 1.159 tỷ đồng, tương đương mức tăng 19,4% so với năm 2021. Cơ cấu nợ của Sun Life Việt Nam chủ yếu nằm ở nợ dài hạn (chiếm 79,5%).

Tính đến ngày 31/12/2022, vốn chủ sở hữu của Sun Life Việt Nam là 11.907 tỷ đồng, trong khi năm 2021 là 13.376 tỷ đồng.

Có thể thấy, bất chấp doanh thu tăng mạnh và tích cực đầu tư nắm giữ trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp với thời gian nắm giữ lên đến hàng chục năm, thế nhưng lợi nhuận sau thuế của Sun Life Việt Nam trong 2 năm (2021, 2022) lại liên tục báo lỗ.

Xem thêm: Thanh tra Bộ Tài chính điểm vi phạm của Bảo hiểm nhân thọ MB Ageas