Nhu cầu du lịch như chiếc lò xo tháo chốt, hàng không đạt tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới nhưng mạng lưới sân bay vừa mỏng, vừa quá tải đang là nút thắt kìm hãm du lịch VN.
Máy bay xếp hàng chờ cất cánh tại sân bay Tân Sơn Nhất. Ảnh: ĐẬU TIẾN ĐẠT
Hàng không bùng nổ, sân bay nghẹt thở
Báo cáo mới nhất của Tổng công ty cảng hàng không VN (ACV) cho biết trong 8 tháng đầu năm nay, lượng hành khách nội địa đã có sự phục hồi và bứt phá ngoạn mục sau dịch Covid-19. Sản lượng hành khách 8 tháng ước đạt hơn 66 triệu hành khách, trong đó, khách nội địa ước đạt gần 61 triệu lượt, tăng 19,9% so với giai đoạn hoàng kim của du lịch VN năm 2019. Hành khách quốc tế, mặc dù chỉ đạt hơn 5 triệu lượt (giảm 81,5% so với năm 2019) nhưng đã có sự gia tăng qua các tháng. Nhiều cảng hàng không (CHK) tại các “hub” du lịch Phú Quốc, Cam Ranh, Côn Đảo, Cát Bi, Liên Khương… đã khai thác vượt công suất công bố tại các nhà ga hành khách nội địa.
Với đà tăng trưởng ngày càng cao, VN vẫn giữ vị trí số 1 trong danh sách 25 nước có thị trường hàng không nội địa phục hồi nhanh nhất thế giới, theo Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế (IATA). Thế nhưng, “sức khỏe” của các doanh nghiệp (DN) hàng không vẫn chưa thể phục hồi tương ứng, không chỉ vì vừa trải qua cơn bão giá nhiên liệu mà tình trạng ùn tắc nghiêm trọng tại các đầu sân bay lớn đang cản trở rất nhiều đối với kế hoạch khai thác của các hãng.
Ông Vũ Đức Biên, Tổng giám đốc Hãng hàng không Vietravel Airlines, cho biết các sân bay Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng, Phú Quốc… đang quá tải trầm trọng, ngăn cản sự phát triển của các DN. Vietravel Airlines muốn mở rộng mạng bay, tăng đội tàu bay, tăng tần suất nhiều chuyến bay hơn để phục vụ hành khách nhưng không được vì không có slot. Chưa kể, sân bay tắc nghẽn khiến các hãng bị đội thêm chi phí rất lớn. Nhiều thời điểm, máy bay liên tục phải bay vòng trên trời chờ hạ cánh hoặc đã “nóng máy” nhưng vẫn phải đợi tới 20 - 30 phút để lăn ra đường băng vì ùn tắc. Theo tính toán, trung bình máy bay khởi động chờ cất cánh hoặc bay vòng thêm 1 phút thì hãng tốn thêm khoảng 100 USD chi phí.
Trước khi trở thành hãng hàng không du lịch đầu tiên của VN, Vietravel Airlines cũng là 1 trong số những cái tên đã phải vất vả mới có được giấy phép bay, nguyên nhân chính là do áp lực về hạ tầng sân bay. Các nhà chức trách hàng không luôn phải tính toán hạn chế độ mở thị trường khiến nhiều năm qua, mức độ cạnh tranh của thị trường hàng không VN duy trì ở mức thấp. Sau đại dịch, “chiếc áo” hạ tầng quá chật tiếp tục là lo ngại lớn nhất của ông Bùi Doãn Nề, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội DN hàng không VN, đối với câu chuyện tăng trưởng giai đoạn tới. Mặc dù nhiều sân bay liên tục được nâng cấp, mở rộng nhưng hầu hết sân bay tại các TP lớn đang hoạt động quá công suất. Cả nước có 22 sân bay dân dụng, trong đó có 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa. Tổng công suất toàn mạng sân bay đạt 90,4 triệu lượt khách/năm nhưng từ 2018 đã được khai thác phục vụ gần 105 triệu lượt khách, tới 2019 phục vụ 116 triệu lượt hành khách. Cả 3 sân bay quốc tế lớn nhất của nước ta đều đang quá tải. Tình trạng kẹt đường lăn, sân đỗ tại một số sân bay trọng điểm thường xuyên diễn ra, dẫn đến việc chậm, hủy chuyến đang ngày càng trở thành nỗi ám ảnh của hành khách.
“Trong khi đó, cùng với việc đẩy lùi dịch bệnh, ngành hàng không sẽ nhanh chóng tái lập tăng trưởng 2 con số mỗi năm như trước đây và phục hồi thị trường quốc tế. Với tốc độ tăng trưởng này, sức ép lên hạ tầng sẽ rất lớn”, ông Bùi Doãn Nề nhận định.
VN thiếu rất nhiều sân bay
Không chỉ quá tải các CHK hiện hữu, nếu so với các nước trong khu vực, mạng lưới sân bay của VN quá mỏng, mật độ sân bay trên tổng diện tích ở mức thấp. Cụ thể, VN có 22 sân bay đang khai thác trên diện tích cả nước hơn 331.000 km2, đạt mật độ khoảng 16.000 km2/CHK. Trong khi đó, Philippines diện tích 300.000 km2 có 70 sân bay; Thái Lan có 38 sân bay/513.120 km2; Nhật Bản có 93 CHK/377.973 km2; Hàn Quốc có 28 CHK/100.363 km2…, tức trung bình, tại các quốc gia này chỉ khoảng 5.000 - 10.000 km2 là có 1 sân bay, nhiều gấp đôi VN.
TS Lương Hoài Nam, thành viên Hội đồng Tư vấn du lịch VN - người đã có rất nhiều năm nghiên cứu về kinh tế hàng không, cho rằng VN đang thiếu rất nhiều sân bay nhỏ, sân bay chuyên dùng. Ông cũng là người từng đề xuất TP.HCM nên xây thêm sân bay Cần Giờ để đón các tỉ phú trên thế giới khi nơi đây đã được quy hoạch trở thành đô thị bất động sản cao cấp, phát triển dịch vụ, du lịch cao cấp. Tương tự, TP.HCM mong muốn biến TP.Thủ Đức thành trung tâm tài chính, trung tâm kinh tế của toàn khu vực thì nhất định phải có sân bay trực thăng để phục vụ giới siêu giàu, phục vụ các nhà đầu tư lớn từ khắp nơi đổ về.
Theo ông Nam, tất cả quy hoạch hàng không hiện nay đều chỉ nói đến sân bay thương mại, lưỡng dụng mà không đề cập đến sân bay chuyên dùng. Điều này cản trở rất lớn sự đa dạng phát triển hàng không. Trước năm 1975, cả nước có khoảng 100 sân bay lớn nhỏ, hoạt động kết nối hàng không ở VN rất sôi động. Sau đó, các sân bay nhỏ dần được cải tạo, đầu tư nâng cấp thành sân bay lớn, đến nay rút lại chỉ còn 22 sân bay đang hoạt động. Vì thế, các máy bay nhỏ (như ATR-72, các loại máy bay phản lực tư nhân) trong mạng bay của các hãng cũng dần “teo lại”, thay thế bằng loạt máy bay lớn. Kết cấu ngành hàng không cồng kềnh, bất hợp lý cũng là khởi nguồn tạo nên nghịch lý nơi cần sân bay thì không có, nơi có sân bay lại hoạt động kém hiệu quả.
Thực tế, các địa phương không có sân bay rất khó phát triển du lịch nội địa, quốc tế. Ngay như vùng ĐBSCL, du lịch bao năm ì ạch, kinh tế khó phát triển cũng chỉ vì không có kết nối giao thông. Cả vùng đồng bằng 13 tỉnh, thành mà chỉ có sân bay Cần Thơ và sân bay Rạch Giá. Nếu bây giờ từ Hậu Giang tới Tiền Giang, An Giang… mỗi địa phương có 1 sân bay chuyên dùng thì chắc chắn du lịch toàn vùng sẽ có bước đột phá. “Tỉnh nào cũng có thể có sân bay, thậm chí tỉnh lớn có thể có vài ba sân bay, nhưng không phải CHK lớn. Đồng thời, các DN hàng không sẽ đầu tư phát triển đội máy bay nhỏ để bay đến địa phương, không phải toàn máy bay lớn, máy bay rất lớn như hiện nay. Khi đó, kết cấu ngành hàng không VN mới thực sự hợp lý và hiệu quả”, TS Lương Hoài Nam nhấn mạnh.
Trước các ý kiến lo ngại về tình trạng lạm phát sân bay, trong bối cảnh đa số các sân bay địa phương đều không có lãi, PGS-TS Nguyễn Thiện Tống, chuyên gia về hàng không, cho rằng các địa phương nếu có nhu cầu phát triển du lịch, dịch vụ giao thương điểm nối điểm thì có thể đề xuất phát triển sân bay cỡ nhỏ, sân bay chuyên dùng. Mạng lưới sân bay nhỏ với đường băng ngắn, dành cho dòng máy bay nhỏ khai thác tầm thấp như ATR72, hoặc dòng máy bay chuyên dùng dưới 20 chỗ ngồi, phục vụ nhu cầu du lịch hoặc cứu thương, an ninh quốc phòng … Với các sân bay quy mô nhỏ như vậy, việc giao cho tư nhân đầu tư hoàn toàn khả thi với phương châm “lời ăn lỗ chịu”. Thực tế, VN đã có tiền lệ là mô hình sân bay Vân Đồn (Quảng Ninh) hoàn toàn do DN tư nhân đầu tư, chịu trách nhiệm quản lý và lỗ lãi trong quá trình vận hành, qua đó giảm gánh nặng cho ngân sách.
Xã hội hóa đầu tư hạ tầng sân bay chuyên dùng
TS Lương Hoài Nam phân tích: Nghị định 42/2016 của Chính phủ đã tạo hành lang giúp các thủ tục đầu tư sân bay chuyên dùng đơn giản, dễ dàng, qua đó khuyến khích đầu tư phát triển hệ thống sân bay chuyên dùng ở VN. Cần lưu ý ngân sách nhà nước không thể kham nổi việc hoàn thiện hạ tầng sân bay một cách nhanh chóng. Để gỡ nút thắt hạ tầng sân bay, không có cách nào khác là kêu gọi nguồn lực từ khu vực kinh tế tư nhân. Xã hội hóa đầu tư hạ tầng sân bay chuyên dùng cần trở thành một chủ trương xuyên suốt và có quy định cụ thể, rõ ràng cho từng dự án.
(VNF) - Thị trường kim loại quý đang chứng kiến làn sóng tăng giá hiếm thấy, với bạc lập kỷ lục mới và vàng bứt phá lên mức cao nhất hai tuần. Sự thiếu hụt nguồn cung, nhu cầu đầu tư tăng mạnh và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất đang khiến thị trường bước vào giai đoạn biến động lớn.
(VNF) - Trong bối cảnh nguồn cung chịu áp lực, giá APT, nguyên liệu đầu vào quan trọng nhất trong chuỗi sản xuất vonfram, tiếp tục tăng mạnh. Fastmarkets hiện ghi nhận giá quanh mức 735 – 780 USD/mtu (CIF Rotterdam/Baltimore), gần gấp 2,3 lần bình quân năm 2024 (318 USD/mtu) và vượt xa đỉnh lịch sử năm 2011 (430 USD/mtu).
(VNF) - Trong lĩnh vực xây dựng, chất lượng sản phẩm là điều kiện cần, nhưng cung ứng vật liệu kịp thời mới là điều kiện đủ để đảm bảo tiến độ thi công. Với sứ mệnh trở thành người đồng hành thông suốt mạch sống của mọi công trình, Ströman không chỉ tập trung vào việc sản xuất các dòng ống nhựa bền bỉ chất Đức; mà còn phát triển một mạng lưới phân phối rộng khắp, đảm bảo Ströman có thể đến tay nhà thầu và người tiêu dùng một cách nhanh chóng, hiệu quả nhất.
(VNF) - Biên bản ghi nhớ hợp tác được ký kết giữa Tập đoàn T&T Group và Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam sẽ tạo động lực cho việc tăng cường kết nối, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hội nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh cho cộng đồng doanh nghiệp trẻ trên phạm vi toàn quốc.
(VNF) - Vietravel Airlines sẽ đổi sang tên thương hiệu mới, độc lập với hệ sinh thái Tập đoàn Du lịch Vietravel sau khi thương hiệu này thoái sạch vốn tại hãng bay.
(VNF) - Chi phí thay pin từng là rào cản tài chính hàng đầu với người dùng và cũng là bài toán khó đối với nhiều nhà sản xuất xe điện. Tuy nhiên, thương hiệu xe máy điện Dat Bike mới đây đã có công bố đáng chú ý về độ bền pin xe điện của hãng.
(VNF) - Các thị trường chiến lược như Mỹ, EU, Nhật Bản hay Trung Đông vẫn còn nhiều dư địa xuất khẩu chưa được khai thác hiệu quả, là nhận định chung tại Diễn đàn Xúc tiến xuất khẩu Việt Nam 2025 với chủ đề “Go Global – Chinh phục thị trường quốc tế”, diễn ra ngày 26/11 tại Hà Nội.
(VNF) - Thỏa thuận kéo dài 10 năm giữa Thaco và Fresh Del Monte không chỉ mở ra thị trường ổn định cho nông sản Việt, đồng thời tạo kỳ vọng phục hồi cho HAGL Agrico (HNG) sau nhiều năm khó khăn.
(VNF) - Từ ngày 1/7/2026, Hà Nội thí điểm thực hiện vùng phát thải thấp tại một số khu vực trong Vành đai 1 gồm 9 phường: Hai Bà Trưng, Cửa Nam, Hoàn Kiếm, Ô Chợ Dừa, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Ba Đình, Giảng Võ, Ngọc Hà, Tây Hồ.
(VNF) - Trong tháng 11/2025, ông Nguyễn Thanh Bình, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT PV GAS đã chủ trì các buổi làm việc với các đơn vị của PV GAS thuộc Khối Kinh doanh, Khối Sản xuất – Vận hành và Khối Dự án - Dịch vụ.
(VNF) - Cuối năm là lúc lòng người muốn đặt xuống bộn bề để dành một chuyến đi cho tâm hồn: tìm lại sự bình an, nuôi dưỡng niềm tin, khơi lại năng lượng sống. Vietravel giới thiệu ba hành trình đặc biệt – Bhutan, Sri Lanka và Tây Tạng – những miền đất nơi tiếng chuông chùa hòa cùng mây núi, nơi mỗi bước chân là một lời cầu an lặng lẽ mà sâu xa.
(VNF) - Hàng nghìn lồng tôm hùm tại vịnh Xuân Đài (tỉnh Đắk Lắk) bị chết hàng loạt trong trận mưa lũ vừa qua, đẩy nhiều hộ nuôi tôm rơi vào cảnh trắng tay.
(VNF) - Giữa sa mạc mênh mông và ánh nắng rực lửa, Ai Cập hiện ra như một bản giao hưởng kỳ vĩ của thời gian. Nơi đây, lịch sử ngàn năm vẫn còn vang vọng qua từng khối đá của kim tự tháp Giza, qua ánh vàng của sa mạc Sahara và qua dòng chảy êm đềm của sông Nile – mạch nguồn nuôi sống nền văn minh cổ đại huy hoàng.
(VNF) - Ngày 22/11, Hội Vi sinh lâm sàng Việt Nam chính thức được thành lập, giữ cương vị Chủ tịch là PGS.TS.BS Đoàn Mai Phương, Trưởng chuyên khoa Vi sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City, Hà Nội.
(VNF) - Khi mùa đông đang về, bốn mái ấm mới được dựng lên giữa vùng cao Lào Cai, mang theo hơi ấm yêu thương từ chương trình ROX Share - Chia sẻ yêu thương tới các gia đình khó khăn ở xã Hưng Khánh, tỉnh Lào Cai. Đây là món quà do ROX Group, ROX Key và Popplife đồng hành cùng chính quyền địa phương trao tặng.
(VNF) - Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đã tổ chức vòng phỏng vấn toàn quốc Chương trình “Thanh niên xuất sắc Petrovietnam 2025” (PV-Youth 2025), chương trình trọng điểm trong kế hoạch quản trị nhân tài của tập đoàn, được thiết kế nhằm phát hiện, thu hút và bồi dưỡng đội ngũ nhân sự trẻ ưu tú, bản lĩnh và khát vọng, để trở thành lực lượng kế cận chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và chuyển dịch năng lượng trong giai đoạn tới.
(VNF) - Việc F88 được Deloitte vinh danh trong chương trình “Doanh nghiệp được Quản trị Tốt nhất - Best Managed Companies 2025” không chỉ là một giải thưởng mới trên kệ thành tích. Đây là sự xác nhận từ bên thứ ba độc lập rằng, phía sau 930 phòng giao dịch phủ khắp cả nước là một “cỗ máy quản trị” được thiết kế bài bản, vận hành nhất quán và đủ sức nâng đỡ tăng trưởng dài hạn trong một ngành vốn nhạy cảm như tài chính bình dân.
(VNF) - Từ những sai phạm của nhiều đơn vị kinh doanh vàng, đại diện Cục Thuế Hà Nội cho rằng cần hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ giữa ba trục gồm quản lý vàng - quản lý thuế - quản lý thanh toán để đưa thị trường vàng trở lại quỹ đạo minh bạch và lành mạnh.
(VNF) - Thị trường kim loại quý đang chứng kiến làn sóng tăng giá hiếm thấy, với bạc lập kỷ lục mới và vàng bứt phá lên mức cao nhất hai tuần. Sự thiếu hụt nguồn cung, nhu cầu đầu tư tăng mạnh và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất đang khiến thị trường bước vào giai đoạn biến động lớn.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.