Trong báo cáo về vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong cung cấp dịch vụ công, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng Việt Nam hiện nay đang rất cần đổi mới việc cung cấp dịch vụ công để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của xã hội.
Xem thêm: Tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ công: Muốn ăn cơm phải chờ kẻng đánh
Để làm được điều này, VCCI cho rằng có ít nhất 6 biện pháp mà Chính phủ cần thực thi.
Một là cần phân loại các lĩnh vực mà nhà nước vẫn nắm giữ và các lĩnh vực cho tư nhân tham gia. Ví dụ với dịch vụ thẩm định phim trước khi phổ biến, hiện nay việc này vẫn do
một cơ quan nhà nước đảm nhận, trong khi đó hoàn toàn có thể tiến hành cấp phép cho các đơn vị tư nhân để thực hiện việc này.
Cách thức thực hiện sẽ là các nhà sản xuất, nhập khẩu phim mang phim của mình đến một trong các nhà cung cấp dịch vụ trên để được thực hiện việc thẩm định. Phim chỉ được phép phổ biến sau khi đã có một đơn vị thẩm định chấp thuận.
Cách thức này cũng tương tự như lĩnh vực xuất bản, khi chính phủ đã cho phép nhiều nhà xuất bản in sách. Các tác giả chỉ cần được một trong các nhà xuất bản chấp thuận là sách sẽ được phép lưu hành.
Biện pháp thứ hai là cần có danh mục những dịch vụ công bắt buộc phải đấu thầu, cho phép tư nhân tham gia cung ứng. Hiện nay, nhiều trường hợp, nhà nước vẫn duy trì các đơn vị sự nghiệp công lập để cung cấp dịch vụ theo nhu cầu của nhà nước. Trong khi đó, việc cho phép tư nhân tham gia cung cấp các gói thầu này vẫn rất hạn chế.
Theo VCCI, phạm vi có thể tổ chức đấu thầu, cho phép tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ công là rất rộng. Trên thế giới, có quốc gia còn cho phép tư nhân tham gia đầu tư và quản lý nhà tù, cung cấp các hàng hoá, dịch vụ cho nhà nước như huấn luyện quân đội… Lúc này, nhà nước đứng ở vị trí đơn vị sử dụng dịch vụ thông qua các gói thầu thay vì phải có các đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ.
Tại Việt Nam, trong năm 2019, Chính phủ đã ban hành Nghị định 32/2019/NĐ-CP quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên. Nghị định này quy định phạm vi đấu thầu cho phép tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ cho các cơ quan nhà nước rất rộng.
Tuy nhiên, đây là danh mục có thể cho tư nhân tham gia, chứ chưa phải là bắt buộc phải tổ chức đấu thầu. Việc có tổ chức đấu thầu cho tư nhân tham gia hay không lại được quyết định cho từng trường hợp một và phụ thuộc rất nhiều vào ý chí của cán bộ chịu trách nhiệm. Thông thường, nếu đã có đơn vị sự nghiệp của nhà nước làm việc này thì các cơ quan nhà nước hiếm khi nào lại tổ chức đấu thầu công khai.
Do đó, hiện nay, quan trọng là có sức ép để mở rộng phạm vi các dịch vụ thuộc diện bắt buộc phải đấu thầu, cho phép cạnh tranh cung cấp dịch vụ từ phía các doanh nghiệp tư nhân.
Giải pháp thứ ba là cần có kế hoạch doanh nghiệp hóa, cổ phần hóa các đơn vị sự nghiệp của nhà nước.
VCCI cho rằng việc đẩy mạnh doanh nghiệp hoá và cổ phần hoá các đơn vị sự nghiệp của nhà nước sẽ giúp tăng cường nguồn lực của tư nhân đầu tư vào các đơn vị này, thay vì phải sử dụng nguồn lực từ nhà nước.
Hiện nay, Chính phủ đã ban hành kế hoạch thoái vốn tại các doanh nghiệp nhà nước. Tuy nhiên, đối với các đơn vị sự nghiệp công lập thì lại chưa có một kế hoạch chi tiết ở tầm Thủ tướng hoặc Chính phủ về việc doanh nghiệp hoá hoặc cổ phần hoá. Các kế hoạch này vẫn chủ yếu do cơ quan chủ quản của các đơn vị sự nghiệp công lập tự làm và thực hiện, nên kết quả đạt được không cao.
Dù đề cao cổ phần hóa nhưng ở một khía cạnh khác, VCCI cũng lưu ý Chính phủ cần tránh bẫy cổ phần hóa. Bẫy này xuất hiện khi nhà nước bán các đơn vị độc quyền tự nhiên cung cấp dịch vụ công cho tư nhân, chuyển từ độc quyền nhà nước sang độc quyền tư nhân. Điều này có thể mang lại lợi ích là tận dụng được kỹ năng quản trị tốt của khu vực tư nhân để có thể tiết giảm chi phí sản xuất kinh doanh, nhưng việc vẫn duy trì sự độc quyền của đơn vị tư nhân có thể sẽ không mang lại hiệu quả tốt cho nền kinh tế.
"Do đó, giải pháp quan trọng hơn nằm ở việc tạo lập và thúc đẩy cạnh tranh trên thị trường. Trong trường hợp không thể tạo lập cạnh tranh trên thị trường đó, do yếu tố độc quyền tự nhiên, thì các biện pháp can thiệp của nhà nước là cần thiết như kiểm soát giá, giám sát chặt chẽ chất lượng dịch vụ, đặt ra quy định cấm đơn vị cung cấp dịch vụ từ chối khách hàng…", VCCI nêu quan điểm.
Giải pháp thứ tư để thúc đẩy tư nhân tham gia dịch vụ công là phân biệt dịch vụ độc quyền và dịch vụ có cạnh tranh.
Theo VCCI, một trong những vấn đề khiến việc cho phép tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ công vẫn chưa đạt được sự thống nhất triệt để là do chưa có sự phân biệt giữa những dịch vụ công mang tính độc quyền tự nhiên và các dịch vụ công có tính cạnh tranh cao.
Ví dụ, các dịch vụ về kinh doanh nước sạch, truyền tải, phân phối và bán lẻ điện, hạ tầng đường bộ, cảng biển, sân bay, đường thuỷ, đường sắt… có đặc tính độc quyền tự nhiên rất cao, khách hàng sử dụng dịch vụ rất khó có thể thay đổi bên cung cấp dịch vụ, và cũng khó có thể cho nhiều bên cùng tham gia cung cấp dịch vụ bởi sự lãng phí không cần thiết.
Ngược lại, các dịch vụ mang tính cạnh tranh cao như chiếu phim, y tế, giáo dục… thì khách hàng lại có thể dễ dàng chuyển từ nhà cung cấp này sang nhà cung cấp khác, và việc có nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ không gây lãng phí lớn.
VCCI nhấn mạnh việc phân loại này rất quan trọng, vì cho phép nhà nước áp dụng các biện pháp quản lý phù hợp đối với từng lĩnh vực. Thực tiễn trong một số lĩnh vực đã chứng minh rằng việc cho phép tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ công có ổn thoả hay không phụ thuộc rất nhiều vào tính cạnh tranh hay độc quyền của loại hàng hoá, dịch vụ đó.
Ví dụ, trong lĩnh vực điện lực, sản xuất điện là lĩnh vực có tính cạnh tranh cao nên hiện nay tư nhân tham gia đầu tư sản xuất điện rất nhiều. Tuy nhiên, đối với lĩnh vực bán lẻ điện, việc cạnh tranh lại khó hơn. Điều này đòi hỏi phải tách hoạt động bán lẻ ra khỏi hoạt động truyền tải và phân phối. Bởi vậy, việc cho phép tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ bán lẻ điện gặp nhiều khó khăn hơn.
Giải pháp thứ năm là vai trò cấp phép và giám sát chất lượng dịch vụ của nhà nước. Theo VCCI, để quản lý các đơn vị tư nhân cung cấp dịch vụ công, nhà nước không thể áp dụng biện pháp mệnh lệnh như đối với các đơn vị công lập, mà buộc phải sử dụng công cụ pháp luật. Do đó, việc xây dựng các quy định pháp luật để quản lý là điều hết sức cần thiết.
Trong đó, việc cấp phép và giám sát chất lượng dịch vụ là điều cần làm ở hầu hết các dịch vụ công cho phép tư nhân cung cấp. Việc cấp phép ban đầu giúp bảo đảm năng lực của đơn vị tư nhân trong cung cấp dịch vụ, còn việc giám sát chất lượng giúp bảo đảm chất lượng dịch vụ đối với người tiêu dùng.
Trong hai công cụ này, việc giám sát chất lượng dịch vụ mang tính hậu kiểm cần được tập trung thực hiện và làm chặt chẽ hơn so với việc cấp phép ban đầu về năng lực cung cấp dịch vụ. Việc giám sát phải đi kèm với hình thức chế tài xử lý khi có vi phạm và nên áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro để đưa ra biện pháp giám sát cho phù hợp...
Tags:
(VNF) - Hiện tượng túi hiệu giả nổi lên như một vấn đề đáng chú ý của ngành thời trang năm 2025. Các sản phẩm bị nghi là hàng fake xuất hiện rộng rãi, từ các “phú bà” trên mạng xã hội cho tới cả những nhà thiết kế nội thất cao cấp.
(VNF) - Chiều 17/12/2025, tại Hà Nội, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) tổ chức Hội nghị Triển khai công tác xây dựng Đảng và nhiệm vụ sản xuất kinh doanh năm 2026.
(VNF) - Việc cho phép người sử dụng điện đủ điều kiện được lựa chọn nhà cung cấp từ năm 2027 sẽ là bước ngoặt quan trọng trong quá trình hình thành thị trường bán lẻ điện cạnh tranh tại Việt Nam. Tuy nhiên, để cơ chế này vận hành hiệu quả, thị trường điện cần được chuẩn bị đầy đủ về khung pháp lý, cơ chế giá và mức độ minh bạch nhằm bảo đảm quyền lợi thực chất cho người tiêu dùng.
(VNF) - Giá vàng miếng SJC vẫn giữ ở mức 154,4 - 156,4 triệu đồng/lượng chiều mua vào - bán ra trong khi giá vàng nhẫn không có nhiều biến động tại các nhà vàng.
(VNF) - Những tháng cuối năm luôn là giai đoạn cao điểm về nhu cầu tài chính, khi áp lực chi tiêu, kinh doanh và tất toán các khoản nợ cùng lúc gia tăng. Trong bối cảnh dòng tiền cần được xoay vòng nhanh, thị trường cho vay trở nên sôi động hơn bao giờ hết, kéo theo xu hướng người dùng tìm đến các nền tảng tài chính công nghệ để tìm kiếm giải pháp linh hoạt và kịp thời.
(VNF) - Bộ Công thương vừa gửi Bộ Tư pháp thẩm định Dự thảo quy định về lộ trình, nguyên tắc hoạt động, cơ cấu ngành điện và các điều kiện hình thành, phát triển các cấp độ thị trường điện cạnh tranh tại Việt Nam.
(VNF) - Giá vàng miếng SJC được điều chỉnh tăng nhẹ trong sáng 18/12, lên mức 156,4 triệu đồng/lượng chiều bán ra.
(VNF) - Giải thưởng ở hạng mục Southeast Asia’s Agencies Excellence 2025 - Công Ty Phân Phối Bất Động Sản Tốt Nhất Đông Nam Á 2025 tiếp tục khẳng định vị thế và uy tín của Đông `Tây Land trên thị trường.
(VNF) - Nhiều trường đại học đã có chính sách thưởng Tết Nguyên đán cho cán bộ, giảng viên và người lao động. Mức thưởng dao động từ vài chục tới gần trăm triệu đồng mỗi người. Có trường thưởng đồng đều, có trường thưởng theo vị trí việc làm và mức thu nhập.
(VNF) - Tiếng póc póc vang gần như liên lục tại nhiều sân pickleball trong khu dân cư. Câu hỏi đặt ra là làm sao để quyền được vận động không trở thành gánh nặng lên quyền được nghỉ ngơi của người khác.
(VNF) - Mới đây, Hội nghị Tổng kết Dự án SwissTrade - chương trình hợp tác kỹ thuật giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Thụy Sĩ do SECO tài trợ đã diễn ra, thu hút sự tham gia của lãnh đạo Bộ Công Thương, Đại sứ quán Thụy Sĩ, các tổ chức hỗ trợ kinh doanh (BSO), doanh nghiệp và các chuyên gia trong lĩnh vực thương mại. Buổi lễ được tổ chức nhằm nhìn lại những kết quả dự án đạt được sau 5 năm thực hiện (2021–2025) và định hướng hợp tác cho giai đoạn tiếp theo.
(VNF) - Công ty Cổ phần HTC Viễn thông Quốc tế (HITC) vừa ký kết biên bản ghi nhớ về hợp tác chiến lược với Warburg Pincus (WP) – nhà tiên phong trong đầu tư phát triển toàn cầu. Theo đó, hai bên sẽ hợp tác trong các lĩnh vực then chốt gồm hạ tầng số, điện toán đám mây (cloud), trí tuệ nhân tạo (AI) và trung tâm dữ liệu tại Việt Nam.
(VNF) - Giá vàng trong nước quay đầu tăng trở lại trong phiên sáng 17/12. Hiện giá vàng miếng SJC được neo ở mức 154,2 - 156,2 triệu đồng/lượng.
(VNF) - Không còn là không gian văn phòng truyền thống, một thế hệ lao động trẻ đang đặt kỳ vọng vào một nơi làm việc giàu cảm hứng, hiện đại, đầy đủ tiện ích và mang lại cảm giác hạnh phúc. Bắt nhịp xu hướng ấy, ROX Tower Goldmark City kiến tạo mô hình “sống - làm việc - tận hưởng” (Work - Live - Enjoy) ngay giữa đại đô thị năng động.
(VNF) - Giải pháp tài chính minh bạch, nhanh chóng dành cho chủ sở hữu ô tô của Tima vừa được vinh danh tại một trong những giải thưởng uy tín nhất trong năm, đánh dấu bước phát triển vượt bậc của công ty trong lĩnh vực công nghệ tài chính (Fintech).
(VNF) - Lần đầu tiên tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam chạm mốc 900 tỷ USD, đưa xuất khẩu trở thành một trong những điểm sáng nổi bật của nền kinh tế. Tuy nhiên, đằng sau kỷ lục này là yêu cầu cấp thiết phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng, khi xuất khẩu vẫn phụ thuộc lớn vào khu vực FDI, giá trị gia tăng nội địa còn thấp và sức ép từ các tiêu chuẩn bền vững, bảo hộ thương mại ngày càng gia tăng.
(VNF) - MPV đa dụng Toyota Innova, sedan hạng D Mazda6, SUV 7 chỗ hạng sang Ford Explorer, sedan hạng C Honda Civic Type R, Mitsubishi Outlander là các mẫu xe bị ngừng bán tại thị trường Việt Nam trong năm 2025.
(VNF) - Nhờ các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã biên giới Gia Lai đang từng bước vươn lên. Phát triển sinh kế bền vững từ những mô hình nhỏ như nuôi bò, trồng điều đã giúp người dân thoát nghèo ngay trên mảnh đất quê hương.
(VNF) - 3 chuyến bay của Vietnam Airlines, Vietjet Air và Bamboo Airways sẽ "chào sân" Cảng hàng không quốc tế Long Thành trong ngày khai trương.
(VNF) - Sau khi phá mốc 157 triệu đồng/lượng, giá vàng trong nước bất ngờ được điều chỉnh giảm mạnh ở cả hai chiều mua vào - bán ra.
(VNF) - Vietjet được vinh danh giải Vàng tại Giải thưởng Phát triển bền vững Giao thông vận tải chuẩn ESG (ESG Transport Sustainability Award) năm 2025 tại Đài Loan (Trung Quốc), thành tựu quan trọng đánh dấu 11 năm hãng thực hiện chuyến bay đầu tiên đến đây.
(VNF) - Ngành hàng không Việt Nam đang bước vào chu kỳ tăng trưởng mới. Theo Cục Hàng không, sản lượng hành khách năm 2025 có thể đạt 84 triệu lượt và chạm mốc 95 triệu vào năm 2026, trong khi hàng hóa hàng không vẫn giữ mức tăng trưởng 2 chữ số, vượt 1,6 triệu tấn.
(VNF) - Tác phẩm “Nghệ thuật bán hàng: Khám phá giá trị & sức mạnh bản thân” khắc họa những tư duy, bài học và lời ngợi ca nghề bán hàng, đúc kết từ trải nghiệm thực tế của tác giả Thu Minh Lâm.
(VNF) - Trong bối cảnh làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục gia tăng tại Việt Nam, cùng với xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, bất động sản công nghiệp đang nổi lên như một trong những phân khúc hấp dẫn. Nhanh chóng nắm bắt xu thế này, Taseco Land từng bước khẳng định vai trò là nhà phát triển khu công nghiệp có tầm nhìn dài hạn và chiến lược rõ ràng.
(VNF) - Thời gian gần đây, giá vàng thế giới và trong nước lên mức cao chưa từng thấy. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có trao đổi với chuyên gia Nguyễn Quang Huy, Giám đốc điều hành Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi về nguyên nhân giá vàng lên cao. Đồng thời đưa ra lời khuyên, người dân cần thận trọng khi đưa ra quyết định đầu tư vàng vào lúc này.
(VNF) - Hiện tượng túi hiệu giả nổi lên như một vấn đề đáng chú ý của ngành thời trang năm 2025. Các sản phẩm bị nghi là hàng fake xuất hiện rộng rãi, từ các “phú bà” trên mạng xã hội cho tới cả những nhà thiết kế nội thất cao cấp.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.
