Việt Nam 'rộng cửa' duy trì thặng dư thương mại lớn trong trung hạn
Thanh Long -
29/10/2020 07:17 (GMT+7)
(VNF) - Việt Nam có thể duy trì thặng dư thương mại lớn trong trung hạn nhờ quá trình chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu cũng như trong nước.
Việt Nam 'rộng cửa' duy trì thặng dư thương mại lớn trong trung hạn
Trong 9 tháng đầu năm 2020, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt 202,6 tỷ USD, tăng 4,1% so với cùng kỳ năm ngoái; trong khi đó, nhập khẩu đạt 186,1 tỷ USD, giảm 0,7%, dẫn đến mức thặng dư thương mại cao kỷ lục 16,5 tỷ USD so với chỉ 7,3 tỷ USD trong 9 tháng năm 2019.
Nhìn lại, nhu cầu toàn cầu suy yếu do tác động của dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam, bao gồm điện thoại di động & kinh kiện (giảm 7,1%), dệt, may mặc & giày dép (giảm 10,5%) và thực phẩm & sản phẩm nông nghiệp.
Tuy nhiên, cán cân thương mại chuyển dịch tích cực đối với các mặt hàng máy móc & thiết bị, gỗ & giấy và các sản phẩm “khác” đã giúp mở rộng thặng dư thương mại hàng hóa trong 9 tháng.
Điều này được thúc đẩy bởi nhu cầu gia tăng từ thị trường Mỹ, đặc biệt là máy móc & thiết bị; cùng với đó, tổng mức nhập siêu dầu thô và sản phẩm xăng dầu giảm nhờ giá dầu thô giảm và nhà máy lọc dầu Nghi Sơn đi vào hoạt động. Thêm nữa, nhu cầu toàn cầu cho các thiết bị bảo hộ y tế (PPE) tăng mạnh do dịch Covid-19. Ngoài ra, xuất khẩu cao hơn và nhập khẩu thấp hơn cho các sản phẩm sắt & thép nhờ mở rộng công suất hoạt động của khu Phức hợp Gang thép Dung Quất cũng là yếu tố thúc đẩy thặng dư thương mại.
Tính theo thị trường xuất khẩu chính, thặng dư thương mại tăng chủ yếu đến từ Mỹ. Trong khi đó, thâm hụt thương mại giữa Việt Nam với Trung Quốc và Hàn Quốc đều giảm. Ở chiều ngược lại, cán cân thương mại giữa Việt Nam với EU, Nhật Bản và ASEAN cho thấy dịch chuyển xấu hơn trong 9 tháng năm 2020 so với cùng kỳ năm 2019.
Trong báo cáo vĩ mô công bố mới đây, Công ty Chứng khoán Bản Việt (VCSC) kỳ vọng một số diễn biến trong năm 2020 sẽ ghi nhận sự đảo chiều phần nào trong năm 2021.
Cụ thể, VCSC kỳ vọng nhu cầu toàn cầu phục hồi sẽ giúp thúc đẩy xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là các sản phẩm chính bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 trong năm 2020, như điện thoại di động & kinh kiện, may mặc & giày dép và thực phẩm & sản phẩm nông nghiệp.
Ngược lại, chi tiêu cho đầu tư tăng tốc trở lại có thể làm gia tăng nhu cầu nhập khẩu máy móc và thiết bị và các sản phẩm đầu vào phục vụ sản xuất khác. Tuy nhiên, VCSC cho rằng nhập khẩu cao hơn cho nhóm sản phẩm này sẽ thúc đẩy doanh số bán hàng cho sản phẩm cuối cùng cao hơn, qua đó tác động tích cực đến cán cân thương mại.
Yếu tố tiêu cực ảnh hưởng đến cán cân thương mại là lượng nhập khẩu hàng tiêu dùng sẽ tăng lên khi nhu cầu trong nước cải thiện và xuất khẩu các sản phẩm liên quan đến Covid-19 như PPE thấp hơn khi dịch Covid-19 được kiểm soát có thể ảnh hưởng đến cán cân thương mại. Tuy nhiên, hàng hóa tiêu dùng chỉ chiếm 6,5% trong tổng nhập khẩu trong 9 tháng 2020, VCSC kỳ vọng việc nhập khẩu từ hàng hóa tiêu dùng gia tăng sẽ có tác động hạn chế đến cán cân thương mại nói chung trong năm 2021.
Trong trung hạn, VCSC nhận định Việt Nam có thể duy trì thặng dư thương mại lớn, được thúc đẩy bởi quá trình chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu và trong nước.
Cụ thể, nhu cầu gia tăng từ Mỹ để tìm kiếm các nhà cung cấp thay thế từ Việt Nam trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc sẽ củng cố cho xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ cũng như thặng dư thương mại Việt Nam – Mỹ.
Ngoài ra, căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Việt Nam đã tăng tốc sự chuyển dịch đầu tư trực tiếp nước ngoài từ Trung Quốc sang Việt Nam nhằm tận dụng lợi thế chi phí nhân công thấp, vị trí địa lý thuận lợi, môi trường vĩ mô ổn định và một loạt các FTA.
"Sự thâm nhập sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu kỳ vọng sẽ thúc đẩy xuất khẩu của Việt Nam sang phần còn lại của thế giới", chuyên gia của VCSC nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, việc mở rộng sản xuất trong nước kỳ vọng giúp giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu và/hoặc gia tăng xuất khẩu sẽ có tác động tích cực đến cán cân thương mại. Sự phát triển của sản xuất trong nước có thể giúp cải thiện cơ cấu cán cân thương mại khi giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu và gia tăng giá trị gia tăng trong nước.
Định hướng này đã được thể hiện phần nào trong Nghị quyết 115/NĐ-CP ngày 6/8/2020 về khuyến khích các ngành kinh doanh phụ trợ, theo đó, Chính phủ hướng đến mục tiêu các ngành sản xuất công nghiệp phụ trợ trong nước tại Việt Nam có thể đáp ứng 45% nhu cầu cho sản xuất trong nước vào cuối 2025 và 70% vào cuối 2030.
(VNF) - Từ ngày 15/12, nhiều hành vi vi phạm liên quan đến căn cước, cư trú và sử dụng VNeID sẽ bị xử phạt nặng theo Nghị định 282/2025. Người dân cần cập nhật quy định để tránh rủi ro pháp lý khi cầm cố, cho thuê hoặc sử dụng trái phép thẻ căn cước.
(VNF) - Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP. HCM) nêu thực tế nhiều dự án trọng điểm đang bị chậm do quy trình nội bộ kéo dài, làm tăng chi phí và giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế.
(VNF) - Quá trình điều tra vụ án xảy ra tại thẩm mỹ viện Mailisa, cơ quan chức năng thu giữ 3 tỷ đồng, 400.000 USD, 300 lượng vàng SJC, 100 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
(VNF) - Doanh nghiệp chuyển đổi xanh đang cần các cơ chế khuyến khích, nội dung này đã được nêu bật tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025 diễn ra tại TP. HCM.
(VNF) - Năm 2025 khép lại với những dư chấn của thời tiết cực đoan và các hình thái thiên tai bất thường liên tiếp xuất hiện. Những thiệt hại về người và của không chỉ tạo áp lực lên hoạt động sản xuất – đời sống dân sinh, mà còn đặt nền kinh tế Việt Nam trước bài toán cân bằng giữa phục hồi ngắn hạn và tăng trưởng dài hạn.
(VNF) - Một doanh nghiệp xin làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam nhưng không trình bày được năng lực tài chính, có doanh nghiệp thì chỉ có 70 lao động, cũng có doanh nghiệp không tìm được địa chỉ để liên hệ làm việc.
(VNF) - Tổng Giám đốc Công ty Zarubezhneft (Liên bang Nga) Sergei Kudryashov cho biết công ty mong muốn mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực như năng lượng, khoáng sản, đặc biệt mong muốn xây dựng một trung tâm năng lượng tại Việt Nam.
(VNF) - Ông Lưu Đức Huy - Phó Cục trưởng Cục Quản lý giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) cho rằng, ngưỡng chịu thuế của hộ kinh doanh nên ở mức 300 triệu đồng/năm là một phương án hợp lý và đang được Bộ Tài chính xem xét để trình Chính phủ và Quốc hội.
(VNF) - Các nghiệp vụ được ghi nhận thiệt hại chủ yếu vẫn là xe cơ giới và tài sản – kỹ thuật… với thiệt hại được đánh giá tiếp tục tăng cao sau khi doanh nghiệp bảo hiểm hoàn tất giám định.
(VNF) - Trăn trở giá nhà chung cư 50-70 triệu/m2 thì người trẻ không có tiền mua được, Thủ tướng đề nghị Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam có chương trình, kêu gọi doanh nhân trẻ tiên phong xây các dự án nhà ở xã hội.
(VNF) - TS Lê Minh Nghĩa, Chủ tịch VFCA nhấn mạnh, việc hợp tác giữa hai bên sẽ tạo ra giá trị thiết thực, góp phần phát triển bền vững và nâng cao năng lực tài chính cá nhân cho người dân.
(VNF) - Cơ quan điều tra xác định Trần Lê Duy và đồng phạm đã tổ chức mô hình công ty công nghệ để xây dựng, vận hành và cập nhật hàng loạt website đánh bạc trực tuyến, phục vụ đối tác tại Campuchia.
(VNF) - Saudi Arabia sẽ mở cửa thị trường bất động sản cho người nước ngoài từ tháng 1/2026 trong bối cảnh quốc gia này thúc đẩy chương trình Tầm nhìn 2030. Giới môi giới nhận định các nhà đầu tư châu Á sẽ là lực lượng tiên phong khi thị trường Saudi đứng trước cơ hội hình thành chu kỳ tăng giá mới tương tự Dubai.
(VNF) - Thông tin từ Sở Xây dựng Hà Nội, từ nay đến cuối năm 2025 một số dự án nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố tiếp tục nhận hồ sơ đăng ký mua nhà.
(VNF) - Hơn 8.000 người trên cả nước đã trở thành nạn nhân của dự án đầu tư tiền ảo do nhóm đối tượng lập ra, với số tiền bị chiếm đoạt lên tới 90 tỷ đồng
(VNF) - Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh phải có cơ chế thu hút “tổng công trình sư”, “kiến trúc sư trưởng” cho các dự án công nghệ quốc gia và coi đây là hai vị trí then chốt để dẫn dắt các chương trình mang tính nền tảng.
(VNF) - Theo báo cáo của UBND tỉnh Lâm Đồng, toàn tỉnh ghi nhận trên 186 điểm sạt lở, đặc biệt tại các tuyến đường cửa ngõ ra vào Đà Lạt đang đối mặt với nguy cơ mất an toàn giao thông do nhiều tuyến đèo bị chia cắt.
(VNF) - Trước tình trạng chen lấn nộp hồ sơ, môi giới tự phát và rao bán “suất ngoại giao” tại các dự án nhà ở xã hội, nhiều địa phương trên cả nước như Bắc Ninh, Phú Thọ,Thanh Hóa đã có chỉ thị nhằm bảo đảm minh bạch, ngăn chặn trục lợi chính sách.
(VNF) - CEO 500 - TEA Connect là không gian đối thoại cấp cao giữa Chính phủ và TP. HCM với hơn 500 lãnh đạo doanh nghiệp trong nước và quốc tế, tập trung vào các mô hình hợp tác công - tư, chiến lược đầu tư xanh, đổi mới công nghệ và quản trị đô thị hiện đại.
(VNF) - Theo Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn, Việt Nam may mắn có "dân số vàng", nhưng dân số vàng không tự chuyển hóa thành "tư duy vàng" hay "năng lực vàng" nếu người trẻ không chủ động vươn lên, tự trang bị tri thức và kỷ luật để dẫn dắt thời đại.
(VNF) - Yêu cầu khắc phục tình trạng giáo sư kiêm nhiệm, Phó Thủ tướng nêu thực trạng có giáo sư ghi tên ở 9 - 10 trường, nhưng cả năm không đến trường, không thực chất tham gia giảng dạy.
(VNF) - Từ ngày 15/12, nhiều hành vi vi phạm liên quan đến căn cước, cư trú và sử dụng VNeID sẽ bị xử phạt nặng theo Nghị định 282/2025. Người dân cần cập nhật quy định để tránh rủi ro pháp lý khi cầm cố, cho thuê hoặc sử dụng trái phép thẻ căn cước.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.