Xuất nhập khẩu Việt Nam tiến lên kỷ lục lịch sử 1.000 tỷ USD

Xuất nhập khẩu 2024 ước đạt 783 tỷ USD

Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cho biết, năm 2024, trong hoạt động xuất khẩu đã tranh thủ cơ hội từ sự phục hồi của các thị trường lớn, truyền thống để đẩy mạnh xuất khẩu, nâng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm 2024 lập kỷ lục mới, dự kiến vượt ngưỡng 700 tỷ USD.

Cụ thể, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt 783 tỷ USD; trong đó xuất khẩu ước đạt 403 tỷ USD; nhập khẩu ước đạt 380 tỷ USD, vượt hơn 100 tỷ so với mức 681 tỷ USD của năm 2023.

Khu vực thị trường châu Á - châu Phi tiếp tục giữ vị trí chiến lược với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều ước đạt 519,7 tỷ USD, tăng 13,7% so với năm 2023, chiếm 66,3% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với thế giới. Trong đó, xuất khẩu ước đạt 197,4 tỷ USD, tăng 8,4%; nhập nhẩu ước đạt 322,3 tỷ USD, tăng 17,2%; nhập siêu 124,9 tỷ USD, tăng 34,6% so với năm 2023).

Cùng với đó, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng cao ở mức hai con số, với sự phục hồi tích cực của các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực. Xuất khẩu ước đạt 403 tỷ USD (vượt xa mức 354,7 tỷ USD của cả năm 2023), tăng 13,6% so với năm 2023 (năm 2023 giảm 4,6%), đây là mức tăng trưởng khá cao so với nhiều nước trong khu vực ASEAN và châu Á. Được biết, rong 10 tháng năm 2024, xuất khẩu của Trung Quốc tăng 12,7%, Hàn Quốc tăng 9,6%, Thái Lan tăng 4,9%, Indonesia tăng 1,33%).

Trong năm 2024, xuất khẩu tăng mạnh ở nhóm hàng nông lâm thủy sản (11 tháng tăng 20,6%), với giá bán nông sản thuận lợi đã hỗ trợ tiêu thụ tốt đầu ra cho sản xuất nông nghiệp và người dân và nhóm hàng công nghiệp chế biến (11 tháng tăng 14,3%).

Đáng chú ý, xuất nhập khẩu đã cơ bản tận dụng, khai thác có hiệu quả các cam kết mở cửa thị trường từ các FTA, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam với hầu hết các thị trường đã ký FTA đều tăng.

Trong các thị trường lớn, xuất khẩu sang Hoa Kỳ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam ước đạt 119,7 tỷ USD, chiếm 29,5% tổng kim ngạch xuất khẩu, tăng tới 23,4% so với năm 2023 (năm 2023 giảm 11,3%); xuất khẩu sang thị trường EU ước đạt 51,6 tỷ USD, tăng 18,3% (năm 2023 giảm 6,8%); xuất khẩu sang khu vực thị trường ASEAN tăng 13,6%; xuất khẩu sang thị trường Hàn Quốc ước đạt 25,5 tỷ USD, tăng 8,6% (năm 2023 giảm 3,4%); xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản ước đạt 24,6 tỷ USD, tăng 5,5% (năm 2023 giảm 3,7%).

Theo Thứ trưởng Phan Thị Thắng, năng lực sản xuất và xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước ngày càng được cải thiện. Tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước (18,9%) cao hơn so với khu vực FDI (11,6%); đồng thời, tỷ trọng trong tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước cao hơn so với cùng kỳ năm trước (28,9% so với 26,9%).

Đa dạng hoá thị trường và sản phẩm xuất khẩu

Để đạt được kết quả xuất khẩu tích cực trong năm 2024, PGS.TS. Nguyễn Thường Lạng - Giảng viên cao cấp Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế, Trường Đại học Kinh tế quốc dân cho rằng, các doanh nghiệp đã khai thác hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do như CPTPP, EVFTA, RCEP, tạo thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam tiếp cận thị trường quốc tế với mức thuế ưu đãi và gia tăng khả năng cạnh tranh.

Cùng với đó, công tác đa dạng hóa thị trường và sản phẩm xuất khẩu đang dần phát huy hiệu quả khi Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường mới nổi và tập trung vào các nhóm hàng chủ lực như điện tử, nông sản và dệt may.

Trong năm 2024, ngành nông nghiệp tiếp tục đóng vai trò là bệ đỡ cho ngành kinh tế, kim ngạch xuất khẩu tăng cao đã giúp cho nhiều ngành hàng tăng trưởng khả quan.

“Thị trường của nông sản Việt Nam thời gian qua có chuyển biến khá mạnh, đặc biệt là giá nông sản tăng cao, cộng với quy mô xuất khẩu cũng tăng, đồng nghĩa với việc được lợi cả giá và lượng. Ngoài ra, một số mặt hàng như hàng dệt may, đồ gỗ, thủy sản đều có kim ngạch tăng trưởng cao. Có được kết quả đó là nhờ sự hỗ trợ rất lớn từ cơ chế chính sách, cộng với nỗ lực của doanh nghiệp trong việc tiếp cận, hiểu sâu hơn về thị trường, biết cách làm theo chuỗi, phản xạ nhanh trước tất cả biến động, đặc biệt là những đòi hỏi của các thị trường khó tính… cộng hưởng các yếu tố đó tạo nên một bức tranh rất lạc quan của năm 2024”, PGS.TS. Nguyễn Thường Lạng nói.

PGS.TS. Nguyễn Thường Lạng cho rằng, xuất khẩu đã chính thức xác lập kỷ lục mới tiếp cận con số gần 750 tỷ USD và hết năm vào khoảng 780 tỷ USD. Với mức tăng như hiện nay thì dự báo tiềm năng xuất khẩu của Việt Nam trong thời gian tới sẽ chạm mốc xuất nhập khẩu 1.000 tỷ USD, đây là con số nằm ngoài mức kỳ vọng nhưng với xuất khẩu tăng trên 10% cho thấy sự tăng trưởng khả quan.

Nhưng để đạt được mục tiêu này, “chúng ta cần phải có cơ chế chính sách và điều chỉnh lại mục tiêu chiến lược cao hơn trước; cần tạo ra hạ tầng về thương mại trong điều kiện mới, nhất là trong hạ tầng số, hạ tầng xanh, tài chính xanh, nhân lực xanh.

Trong đó, hệ thống ngân hàng phải vào cuộc nhiều hơn, để cung cấp nguồn tín dụng lâu dài, bền vững và trực diện cho doanh nghiệp. Chính phủ nên có những chương trình quốc gia về xúc tiến xuất khẩu xanh, nên làm quyết liệt và làm sớm”, PGS.TS. Nguyễn Thường Lạng nói.

Đồng thời, cần có những quỹ hỗ trợ tạo điều kiện cho hạ tầng xanh, thương mại xanh, thương mại số, thương mại bền vững mạnh và nhiều hơn nữa. Đặc biệt là liên quan đến chi phí logictics, liên quan đến vận tải, kho bãi sẽ tốt hơn. Đối với doanh nghiệp, khi thấy bức tranh xuất khẩu sáng như vậy, cần tiếp tục phát huy trên nền tảng xanh, đánh giá lại hiệu suất phát thải, chú ý tới chuyển đổi năng lượng.