Cú đẩy lớn là gì?

Cú đẩy lớn là gì?

Cú đẩy lớn (big push) là một trong những đóng góp vảo cuộc tranh luận trong những năm 1950 và 1960 về việc tăng trưởng cân đối hay không cân đối là chiến lược thích hợp nhất đối với các nước đang phát triển.

Quan niệm cú đẩy lớn được Rosenstein – Roda đưa ra lần đầu tiên ủng hộ triết lý tăng trưởng cân đối và khuyến nghị rằng một chương trình đầu tư lớn cho nhiều dự án có thể đưa nền kinh tế vượt qua các tính chất không thể chia cắt của cung và cầu. Có những giới hạn đối với phía cầu ở các nước đang phát triển vì quy mô thị trường nhỏ.

Nếu nhiều ngành công nghiệp được phát triển đồng thời, ngành này có thể tạo ra nhu cầu về sản phẩm của ngành kia. Tổng số nhu cầu sẽ tăng lên đến mức cho phép các ngành công nghiệp tồn tại được. Vì vậy, sự khác nhau giữa sản phẩm cận biên của xã hội và sản phẩm cận biên của tư nhân sẽ gảim bớt hoặc bị loại trừ.

Những người phê phán chiến lược này cho rằng nó sẽ dẫn tới lạm phát cao và không thực tế, vì không thể có một chương trình đầu tư rộng lớn diễn ra đồng thời trong nhiều ngành công nghiệp ở các nước đang phát triển.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Ví dụ mô hình cú đẩy lớn

Giả sử, có hai ngành A và B. Nếu ngành A mở rộng để vượt qua sự phân chia kỹ thuật, thì nó sẽ phát sinh một số nền kinh tế nội bộ nhất định.

Điều này dẫn đến việc giảm giá cho sản phẩm của ngành A. Nếu đầu ra của A được sử dụng làm đầu vào cho ngành B, lợi nhuận từ các nền kinh tế nội bộ của A sẽ được chuyển sang B dưới hình thức ngoại sinh. Như vậy, "lợi nhuận của ngành B được tạo ra nhờ giá đầu vào thấp hơn từ ngành A. Từ đó, sẽ xuất hiện sự kêu gọi đầu tư và mở rộng ngành B, dẫn đến là sự gia tăng nhu cầu của ngành B và cả sản phẩm của ngành A. Từ đó, lại dẫn đến tăng lợi nhuận và kêu gọi đầu tư thêm và mở rộng ngành công nghiệp A.  Cứ như vậy dẫn đến sự phát triển của toàn bộ nền kinh tế