Qatar là nơi sinh sống của khoảng 2,9 triệu người, nhưng chỉ một phần nhỏ, khoảng 1/10, là công dân Qatar. Họ được hưởng khối tài sản khổng lồ và những lợi ích được thúc đẩy bởi việc Qatar được chia sẻ quyền kiểm soát đối với một trong những nguồn dự trữ khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới.
Quốc gia nhỏ bé ở mũi phía đông của Bán đảo Ả Rập nhô ra Vịnh Ba Tư. Có North Field, mỏ khí đốt dưới nước lớn nhất thế giới mà Qatar chia sẻ với Iran. Mỏ khí đốt này chiếm khoảng 10% trữ lượng khí đốt tự nhiên được biết đến trên thế giới.
Dầu khí đã làm cho đất nước 50 tuổi trở nên giàu có và có tầm ảnh hưởng lớn. Trong vài thập kỷ, khoảng 300.000 công dân Qatar “đổi đời” nhờ rời bỏ cuộc sống mưu sinh vất vả là đánh cá và lặn tìm ngọc trai.
Trước khi xuất hiện ngành công nghiệp xăng dầu, Qatar là một quốc gia nghèo chủ yếu phụ thuộc vào nghề lặn ngọc trai. Việc thăm dò các mỏ dầu khí được bắt đầu thực hiện vào năm 1939, đã thay đổi cuộc sống ở Bán đảo Ả Rập mãi mãi.
Năm 1973, sản lượng và doanh thu của ngành khai thác dầu mỏ tăng đáng kể, đưa Qatar ra khỏi hàng ngũ các nước nghèo nhất thế giới và biến nước này trở thành một trong những quốc gia có thu nhập bình quân đầu người cao nhất trên thế giới.
Trong khi phần lớn thế giới vật lộn với suy thoái và lạm phát, Qatar và các nhà sản xuất năng lượng Ả Rập vùng Vịnh khác đang thu được lợi ích từ giá năng lượng cao. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) kỳ vọng nền kinh tế Qatar sẽ tăng trưởng khoảng 3,4% trong năm nay.
Bất chấp việc chi tiêu ồ ạt để chuẩn bị cho World Cup, quốc gia này vẫn kiếm được nhiều hơn số tiền chi tiêu vào năm ngoái, mang lại thặng dư kếch xù tiếp tục kéo dài đến năm 2022. Sự giàu có của Qatar có thể sẽ tăng lên khi nước này mở rộng năng lực để có thể xuất khẩu nhiều hơn khí tự nhiên vào năm 2025.
Giống như các quốc gia dầu mỏ giàu có khác ở vùng Vịnh, Qatar không phải là một quốc gia dân chủ. Tuy nhiên, chính phủ cung cấp cho công dân những đặc quyền giúp giữ chân nguồn lao động trong nước.
Công dân Qatar được hưởng thu nhập miễn thuế, công việc chính phủ trả lương cao, chăm sóc sức khỏe miễn phí, giáo dục đại học miễn phí, hỗ trợ tài chính cho các cặp vợ chồng mới cưới, hỗ trợ nhà ở, trợ cấp hào phóng bao gồm các hóa đơn điện nước và trợ cấp hưu trí sang trọng.
Qatar đã chi khoảng 220 tỷ USD cho cơ sở hạ tầng và các dự án phát triển khác kể từ khi thắng thầu đăng cai World Cup kéo dài 5 tuần, theo các tuyên bố chính thức và báo cáo từ Deloitte.
Khoảng 6,5 tỷ USD trong số đó đã được chi để xây dựng 8 sân vận động cho giải đấu, bao gồm cả sân vận động Al Janoub được thiết kế bởi kiến trúc sư nổi tiếng quá cố Zaha Hadid.
Hàng tỷ USD cũng được chi để xây dựng một tuyến tàu điện ngầm, sân bay mới, đường sá và các cơ sở hạ tầng khác trước các trận đấu.
Ngoài ra, có vẻ như Qatar sẽ phải chịu một phần chi phí an ninh, có thể hơn 1 tỷ USD, và gánh nhiều loại chi phí hoạt động khác.
Để so sánh, các phương tiện truyền thông cho biết FIFA dự kiến sẽ chi 1,7 tỷ USD cho World Cup, tương đương 0,8% so với số tiền Qatar chi ra. Trong đó, khoảng 440 triệu USD sẽ được chi ra làm tiền thưởng với 42 triệu USD thuộc về đội chiến thắng. Tất cả các đội không vượt qua được vòng bảng sẽ nhận được 9 triệu USD/đội.
Các hạng mục chi phí hoạt động chính khác bao gồm 247 triệu USD cho hoạt động truyền hình, 326 triệu USD cho chi phí của các câu lạc bộ cạnh tranh và 207 triệu USD cho quản lý lực lượng lao động.
Tuy nhiên, FIFA dự kiến cũng sẽ thu được tới 4,7 tỷ USD từ bản quyền truyền hình quốc tế, vé, dịch vụ khách sạn và các khoản tài trợ. Điều này nghĩa là Liên đoàn Bóng đá Quốc tế vẫn lãi 3 tỷ USD, nhưng không chia sẻ lợi nhuận với Qatar, quốc gia đăng cai giải đấu.
Khoản chi 220 tỷ USD của Qatar cho World Cup thậm chí còn nhiều hơn GDP dự kiến năm 2022 của quốc gia này là 180 tỷ USD. Từ khi nhận đăng cai World Cup vào năm 2010 đến nay, trung bình Qatar đã chi 18,3 tỷ USD/năm, tương đương 10% GDP quốc gia. Đây là một khoản đầu tư vô cùng lớn của quốc gia này.
Tất nhiên, trong khi khoản đầu tư 220 tỷ USD, một số khoản đầu tư này đóng góp lâu dài cho sự phát triển của Qatar, và một số khoản đầu tư không liên quan đến sự phát triển này hoặc có mức độ ưu tiên rất thấp. Ví dụ, một tàu điện ngầm hoặc đường cao tốc kết nối hai sân vận động ở hai bên của Doha có thể đóng góp rất quan trọng vào sự thuận tiện đi lại trong các trận đấu, nhưng không đóng góp gì cho nền kinh tế Qatar.
Cũng cần lưu ý rằng chi phí duy trì sẽ tiếp tục tăng sau khi cuộc thi kết thúc. Các bộ phận của một số sân vận động dự kiến sẽ được tháo dỡ và chuyển đi nơi khác. Các sân vận động và các tòa nhà khác vẫn còn tồn tại sẽ đòi hỏi hàng triệu USD hàng năm cho chi phí vận hành và bảo trì.
Những công trình kiến trúc này sẽ tiếp tục chiếm giữ các bất động sản có giá trị, làm mất đi các mục đích sử dụng tiềm năng khác. Các khách sạn được xây dựng để phục vụ du khách xem World Cup phần lớn sẽ không hoạt động.
Về mặt doanh thu, công ty nghiên cứu Capital Economics có trụ sở tại London cho biết doanh số bán vé cho thấy khoảng 1,5 triệu khách du lịch sẽ đến Qatar dự World Cup. Công ty nghiên cứu cho biết, nếu mỗi du khách ở lại trong 10 ngày và chi tiêu 500 USD/ngày, chi tiêu của mỗi du khách sẽ lên tới 5.000 USD. Điều đó có thể lên tới 7,5 tỷ USD thúc đẩy nền kinh tế Qatar trong năm nay.
Tương tự, Qatar cũng tuyên bố rằng họ dự kiến sẽ có 1,3 triệu lượt khách tham dự World Cup. Với giả định các du khách ở lại trong 4 ngày, mỗi ngày chi tiêu 300 USD, Qatar sẽ thu về 1,56 tỷ USD doanh thu từ việc đăng cai giải đấu.
Dù là với phép so sánh nào, có thể thấy Qatar đang “thiệt đơn thiệt kép” trong lần “đánh cược” này. Mặc dù vậy, tổn thương kinh tế có lẽ đang được Qatar kỳ vọng bù đắp từ những lợi ích khác, đến từ tiềm năng thúc đẩy du lịch, ngoại thương và đầu tư. Có lẽ sự kiện cũng sẽ mang lại cho Qatar một vai trò quan trọng hơn về địa chính trị.
Xem thêm >> Qatar đặt mục tiêu trở thành nhà kinh doanh LNG hàng đầu thế giới
Tags:
(VNF) - Thiên tai, bất ổn xã hội, tội phạm mạng và những cú xoay trục kinh tế đã đan xen, khiến năm 2025 trở thành một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất đối với châu Á trong bối cảnh trật tự toàn cầu đang dịch chuyển nhanh chóng.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến chuỗi leo thang thuế quan dữ dội nhất trong quan hệ thương mại Mỹ – Trung. Từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng, Washington liên tục tung ra các mức thuế mới kéo theo loạt biện pháp đáp trả mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Các mốc thời gian dưới đây phác họa toàn bộ căng thẳng, từ những đợt thuế quan đầu tiên cho đến thỏa thuận đình chiến đạt được tại hội nghị APEC cuối tháng 10.
(VNF) - Hàn Quốc vừa công bố hoàn tất phát triển công nghệ lõi cho tàu cao tốc thế hệ mới có tốc độ tối đa 370km/h, mức cao thứ hai thế giới hiện nay, chỉ sau Trung Quốc. Dự án mang ý nghĩa đột phá về mặt kỹ thuật, đồng thới phản ánh chiến lược dài hạn của Seoul - coi hạ tầng giao thông cao cấp là trụ cột tăng trưởng kinh tế.
(VNF) - Kim chi, biểu tượng ẩm thực và văn hóa của Hàn Quốc, đang phải đối mặt với sức ép ngày càng lớn ngay trên “sân nhà” khi các sản phẩm giá rẻ sản xuất tại Trung Quốc chiếm lĩnh thị trường. Chênh lệch chi phí, thay đổi cấu trúc tiêu dùng và tác động của biến đổi khí hậu đẩy kim chi Hàn Quốc vào thế yếu, làm dấy lên lo ngại kinh tế và nỗi trăn trở về bản sắc văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa.
(VNF) - Giá vàng thế giới tăng lên ngưỡng 4.489,5 USD/ounce, đánh dấu mức cao nhất mọi thời đại.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những bước ngoặt khó lường của thị trường tài chính toàn cầu, khi các trụ cột quen thuộc suy yếu, dòng tiền dịch chuyển và những khu vực từng bị xem là “bên” lề bất ngờ vươn lên dẫn dắt.
(VNF) - Chính quyền tỉnh Niigata của Nhật Bản dự kiến sẽ thông qua quyết định khởi động lại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới vào ngày 22/12, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực quay trở lại với năng lượng hạt nhân của nước này kể từ sau thảm họa Fukushima năm 2011.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Trung Quốc ngày 22/12 đã quyết định giữ nguyên lãi suất cho vay ưu đãi (LPR), bất chấp việc nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tiếp tục ghi nhận các dữ liệu kinh tế yếu kém cùng sự suy thoái kéo dài trong lĩnh vực bất động sản.
(VNF) - Năm 2025 là năm đầy biến động với Nvidia. Bất chấp cạnh tranh khốc liệt và "mắc kẹt" trong thương chiến Mỹ - Trung, giá cổ phiếu của hãng vẫn tăng 32% từ đầu năm đến nay. Nvidia hiện là công ty giá trị nhất thế giới, vững vàng với vị thế "ông vua" ngành chip.
(VNF) - Trong những tháng cuối năm 2025, thương mại vàng giữa Nga và Trung Quốc ghi nhận bước nhảy vọt chưa từng có, ghi nhận 961 triệu USD sang Trung Quốc. Diễn biến này phản ánh áp lực tài chính ngày càng lớn đối với Moscow, và chiến lược tích lũy tài sản của Bắc Kinh trong bối cảnh trật tự tiền tệ toàn cầu ngày càng phân mảnh.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều biến động sâu rộng về địa chính trị, tài chính và kinh tế toàn cầu với hàng loạt sự kiện định hình lại cục diện quan hệ quốc tế và thị trường. Từ việc Mỹ thay đổi chính sách thương mại, căng thẳng khu vực leo thang, đến những dịch chuyển mạnh mẽ trên thị trường hàng hoá và công nghệ, tạo ra một năm đầy biến động và tái cấu trúc sâu rộng.
(VNF) - Tuần qua, tài chính quốc tế chứng kiến nhiều diễn biến đáng chú ý, từ các thương vụ đầu tư xuyên biên giới tại châu Á và Trung Đông, đến tác động từ căng thẳng Mỹ - Trung, phản ánh sự dịch chuyển của dòng vốn toàn cầu trong bối cảnh bất ổn gia tăng.
(VNF) - Tòa án Tối cao bang Delaware (Mỹ) đã ra phán quyết khôi phục gói thù lao mà tỷ phú Elon Musk nhận được từ Tesla vào năm 2018 trị giá 56 tỷ USD -- hiện được ước tính khoảng 139 tỷ USD dựa trên giá cổ phiếu Tesla tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch hôm 20/12. Nếu có hiệu lực, tỷ phú Elon Musk sẽ trở thành người đầu tiên có tài sản ròng vượt 700 tỷ USD.
(VNF) - Tại 1 đại lý du lịch ở Ấn Độ, lực lượng chức năng thu giữ nhiều tài sản giá trị, gồm: 13 tỷ đồng tiền mặt, 313kg bạc, 6kg vàng, tổng trị giá hơn 48 tỷ đồng.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều dự án công nghệ được kỳ vọng cao nhưng không đạt được kết quả như mong đợi. Từ robot hình người, trí tuệ nhân tạo đến xe điện và tiền điện tử, một số sản phẩm đã gặp khó khăn trong quá trình triển khai, trong khi những dự án khác chịu tác động từ chính trị, thị trường và phản ứng xã hội.
(VNF) - Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ghi thêm một “chiến thắng” nữa khi hàng loạt tập đoàn dược phẩm hàng đầu chấp nhận hạ giá thuốc tại thị trường Mỹ, đổi lại các ưu đãi về thuế
(VNF) - Sau thời kỳ tăng trưởng nóng, cổ phiếu Pop Mart bất ngờ lao dốc. Nhà đầu tư đang quan ngại về triển vọng của Labubu - nhân vật từng đưa hãng đồ chơi Trung Quốc này trở thành hiện tượng toàn cầu.
(VNF) - Theo công bố mới nhất từ Cơ quan Thể thao Thái Lan, tổng giá trị kinh tế do SEA Games 33 tạo ra đến thời điểm hiện tại dự kiến đạt mốc 12 tỷ baht, tương đương hơn 380 triệu USD (hơn 10 nghìn tỷ Việt Nam đồng).
(VNF) - Trung Quốc vừa phát hiện mỏ vàng dưới đáy biển đầu tiên của nước này, cũng là mỏ vàng dưới biển lớn nhất châu Á, đánh dấu bước đột phá quan trọng trong chiến lược đẩy mạnh thăm dò khoáng sản trên toàn quốc.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những biến động dồn dập trong chính sách thuế đối ứng của Mỹ, khi các quyết định được ban hành, điều chỉnh rồi tạm hoãn liên tiếp trong thời gian ngắn, tạo nên một chuỗi mốc chính sách dày đặc hiếm thấy.
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ, Đức và Trung Quốc từng được xem là một “cặp đôi kinh tế hoàn hảo”, cùng hưởng lợi lớn từ làn sóng toàn cầu hóa thương mại. Đức cung cấp máy móc, thiết bị công nghiệp mà Trung Quốc cần để sản xuất hàng tiêu dùng cho phần còn lại của thế giới. Nhưng trật tự đó đang đảo chiều. Trung Quốc ngày nay dường như không còn cần Đức như trước, trong khi Berlin lại muốn chấm dứt mối quan hệ phụ thuộc này.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Trung Quốc đã hạ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ nắm giữ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, trong khi tiếp tục gia tăng dự trữ vàng tháng thứ 13 liên tiếp.
(VNF) - Ngày 19/12, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã tăng lãi suất chuẩn lên mức cao nhất kể từ năm 1995, trong bối cảnh lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế chậm.
(VNF) - Sau khi kế hoạch sử dụng tài sản Nga thất bại, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã thống nhất cho Ukraine vay 90 tỷ euro (xấp xỉ 105 tỷ USD) từ ngân sách chung của khối.
(VNF) - Thiên tai, bất ổn xã hội, tội phạm mạng và những cú xoay trục kinh tế đã đan xen, khiến năm 2025 trở thành một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất đối với châu Á trong bối cảnh trật tự toàn cầu đang dịch chuyển nhanh chóng.
(VNF) - Cuối năm – mùa cam chín rộ ở Hà Tĩnh, những vườn cam trên nhiều vùng đồi như Thượng Lộc, Hương Khê, Vũ Quang, Mai Hoa… đang tạo nên những khoảnh khắc rộn ràng của thu hoạch. Đây là thời điểm chứng kiến sự hội tụ của nắng gió, đất đỏ và bàn tay nông dân, tạo ra những cây cam “siêu quả” độc đáo, không chỉ là đặc sản vùng miền mà còn là sản phẩm của mô hình liên kết nông nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo tại Hà Tĩnh trong những năm qua.
