ACV: Thanh tra Chính phủ phát hiện sai phạm 3.600 tỷ đồng và 7.200ha đất
Vĩnh Chi -
09/01/2018 14:30 (GMT+7)
(VNF) - Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cổ phần hoá, thoái vốn và tái cơ cấu Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV). Kết luận đã chỉ ra tổng số tiền và tài sản vi phạm tại ACV cần kiến nghị xử lý là 3.652 tỷ đồng và 7.225ha đất.
Hàng loạt sai phạm trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản
Theo Thanh tra Chính phủ, trong giai đoạn từ năm 2012 - 2015, Công ty mẹ ACV đã sử dụng nguồn vốn trích trước sửa chữa lớn để đầu tư xây mới dự án dự án đường lăn E6 Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng với giá trị là 297 tỷ đồng.
Do ACV sử dụng sai nguồn vốn để đầu tư nên phần chi phí sửa chữa lớn trích trước nêu trên không được tính là chi phí hợp lý để tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Vì vậy, ACV phải nộp bổ sung thuế thu nhập doanh nghiệp với số tiền 62,6 tỷ đồng.
Đến 31/3/2016, ACV mới ghi tăng tài sản dự án đường lăn E6 Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng với giá trị là 297 tỷ đồng. Vì vậy, giá trị các tài sản của Nhà nước được loại ra khi xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa không đúng.
Trong công tác quản lý, sử dụng đất, Thanh tra Chính phủ cho biết đến thời điểm ACV chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần, Cảng vụ hàng không chưa hoàn thành thủ tục giao đất với diện tích 2.888,27ha/2.888,27ha đất (100%). ACV cũng chưa ký hợp đồng thuê đất trả tiền hàng năm với diện tích 197,30ha/197,30ha đất (100%), dẫn đến ACV thiếu cơ sở để nộp tiền thuê đất vào ngân sách nhà nước với số tiền 330,8 tỷ đồng.
Nguyên nhân chính, theo Thanh tra Chính phủ, là do Cảng vụ hàng không thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, chưa chủ động phối hợp với chính quyền địa phương để xác định ranh giới, tổ chức cắm và bảo vệ mốc giới; còn 11 Cảng hàng không chưa được chính quyền địa phương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với 7.225,1ha.
Cục Hàng không Việt Nam thiếu trách nhiệm kiểm tra, giám sát Cảng vụ hàng không trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý đất đai tại các cảng hàng không, sân bay…
Cơ quan thanh tra cũng phát hiện ACV và một số chi nhánh cảng hàng không cho thuê lại đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất sai mục đích, không đúng quy định của Nhà nước cho thuê đất với tổng diện tích 2,931 ha đất.
Bên cạnh đó, ACV chưa làm thủ tục thuê 1,924 ha đất đối với Nhà nước theo quy định khi chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần, dẫn đến chưa có cơ sở để nộp tiền thuê đất, chưa hoàn thành quyết toán cổ phần hóa.
Từ năm 2007 – 2015, ACV chưa thực hiện nộp tiền thuê đất theo quyết định vào ngân sách nhà nước 326 tỷ đồng. Cảng hàng không quốc tế Nội Bài kê khai không đúng 64.224m2 từ đất phải thu tiền sử dụng sang loại đất giao không thu tiền sử dụng làm giảm thu ngân sách nhà nước 17,9 tỷ đồng.
Như vậy tính đến 31/12/2015, tổng số tiền thuê đất ACV chưa thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước là 334 tỷ đồng.
Đối với các lô đất tại số 1A Hồng Hà và Khu nhà điều hành tại 58 đường Trường Sơn, phường 2, quận Tân Bình, TP. HCM, Thanh tra Chính phủ kết luận Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính, Cục thuế TP. HCM và ACV thực hiện chưa đúng quy định trong việc cấp giấy phép xây dựng, ký hợp đồng thuê đất, chưa xác định đơn giá thuê đất theo quy định, dẫn đến ACV chưa nộp đúng, nộp đủ tiền thuê đất trong nhiều năm, chưa hoàn thành quyết toán cổ phần hóa.
Khi thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng 7,63 ha đất quốc phòng để mở rộng Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, Bộ Giao thông vận tải và Bộ Quốc phòng thực hiện việc thu hồi và giao đất không đúng chức năng, thẩm quyền theo quy định. Thực hiện tính tiền đền bù công trình trên đất với mức 100% suất đầu tư của Bộ Xây dựng làm tăng sai quy định giá trị thực tế công trình số tiền là 61,6 tỷ đồng.
Đối với Công ty Sasco, Thanh tra Chính phủ cho biết từ năm 2005 – 2015 kết quả kinh doanh của đơn vi này không có hiệu quả, lỗ lũy kế đến thời điểm 31/12/2015 là 13,4 triệu euro; các mục tiêu của dự án chưa đạt được, khó có khả năng thu hồi vốn đầu tư và các khoản nợ với số tiền lên tới 9,6 triệu euro (tương đương 61,9 tỷ đồng).
Sasco được UBND tỉnh Lâm Đồng cho thuê 131,12ha đất lâm nghiệp rừng phòng hộ môi trường cảnh quan để triển khai dự án khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng Suối Hoa nhưng không triển khai; chưa làm thủ tục miễn giảm thuế nhưng đã được Chi cục Thuế thành phố Đà Lạt ban hành văn bản miễn giảm tiền sử dụng đất trái thẩm quyền 131ha đất, thất thu ngân sách nhà nước 1,5 tỷ đồng.
Ngoài ra, Công ty Sasco cũng chưa thực hiện đúng quy định trong việc phối hợp với cơ quan chức năng để hoàn thiện hồ sơ và thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất; chưa nộp tiền thuế đất (2001 – 2016) vào ngân sách số tiền 1 tỷ đồng.
Hoạt động sản xuất kinh doanh dính đầy lỗi
Thanh tra việc quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh, cơ quan thanh tra phát hiện ACV ghi tăng giá trị tài sản khi chưa đủ điều kiện theo quy định, thiếu hóa đơn, chứng từ thực hiện trích khấu hao tài sản cố định không đúng quy định với số tiền là 70,4 tỷ đồng do đó phải nộp bổ sung thuế thu nhập doanh nghiệp 15,5 tỷ đồng.
Ngoài ra, từ năm 2007 đến tháng 12/2014, ACV đã thực hiện trích trước và trích vượt tiền thuê đất đối với các diện tích phải nộp tiền thuê đất cho Nhà nước. Tuy nhiên ACV không nộp tiền thuê đất, không hoàn nhập kịp thời phần chênh lệch giữa số trích vượt và số tiền thuê đất thực phải nộp làm tăng chi phí sản xuất không đúng, dẫn đến phải nộp bổ sung vào ngân sách nhà nước với số tiền là 309 tỷ đồng, trích Quỹ Đầu tư phát triển để lại ACV 132,4 tỷ đồng.
ACV không thực hiện đấu thầu theo quy định mà thực hiện chỉ định thầu cho thuê hầu hết mặt bằng để kinh doanh dịch vụ tại các cảng hàng không từ năm 2010 (chỉ tính riêng năm 2014, 2015 ACV đã ký 803 hợp đồng với số tiền là 701 tỷ đồng). Mặc dù vậy, Cảng vụ hàng không, Cục Hàng không Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải buông lỏng quản lý, chưa thực hiện kiểm tra, xử lý kịp thời.
Chi nhánh cảng hàng không đang thu tiền sử dụng sân đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ô tô đưa, đón trả khách là không đúng quy định pháp luật về đất đai do không phải nộp tiền sư dụng đất (từ 1/1/2012 – 31/12/2015, 19/21 cảng hàng không đã thu số tiền dịch vụ sân đường là 550,9 tỷ đồng).
Bộ Giao thông vận tải chưa ban hành các quy định về thu phí nhượng quyền khai thác dịch vụ phi hàng không mà để ACV tự tổ chức thu, dẫn đến việc triển khai thực hiện thiếu tính thống nhát, có cảng thu, có cảng không thu, tỷ lệ thu khác nhau.
Tại công ty Sasco, do thiếu kiểm tra, nghiệm thu để xác định đúng, đầy đủ, kịp thời các khoản thu về cấp bù doanh thu năm 2015 của IPP GROP (S) PTE LTD Singapore dẫn đến giảm doanh thu năm 2015 với giá trị 920.000 USD, tương đương 20,6 tỷ đồng, thất thu thuế thu nhập doanh nghiệp 4,5 tỷ đồng.
Thoái vốn, cổ phần hóa còn nhiều bất cập
Kết luận của Thanh tra Chính phủ cho biết từ ngày 1/7/2014 đến 31/12/2015, khi xác đinh giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa, ACV đã loại giá trị các tài sản khu bay do không còn quyền sở hữu.
Tuy nhiên sau khi cổ phần hóa, ACV vẫn tiếp tục sử dụng, khai thác, theo dõi, hạch toán và trích khấu hao các tài sản này vào chi phí sản xuất kinh doanh với tổng số tiền là 903,4 tỷ đồng. Điều này là không đúng quy định và cần loại khoản chi phí này truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp 692 tỷ đồng. Do đó, thực tế đã phát sinh nhiều bất cập, không phù hợp với quy định trong việc theo dõi, hạch toán, trích khấu hao, quản lý và sử dụng tài sản, quyết toán cổ phần hóa ACV.
Công tác quyết toán cổ phần hóa tại ACV chậm, chưa hoàn thành quyết toán cổ phần hóa nên nhiều tồn tại về tài chính chưa đươc xử lý kịp thời; việc đàm phán với cổ đông chiến lược đến thời điểm thanh tra chưa thành công, vì vậy mục tiêu nhà nước thoái vốn chưa đạt được.
Một số vị trí đất do ACV, Sasco quản lý, sử dụng nhưng chưa hoàn thiện thủ tục giao đất, thuê đất, chưa có quyết định xác định giá đất của UBND TP. HCM do đó chưa xác định được giá trị quyền sử dụng đất vào giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa và quyết toán cổ phần hóa.
Đối với Công ty Sasco, đơn vị này bị xác định đã thiếu kiểm tra, giám sát để Công ty Cổ phần Thông tin và Thẩm định giá miền Nam đánh giá lại môt số tài sản sai quy định, dẫn đến làm giảm vốn nhà nước khi cổ phần hóa số tiền 12,95 tỷ đồng.
Việc quyết toán cổ phần hóa Sasco chậm là do UBND TP. HCM chưa ban hành quyết định giá đất để xác định giá trị sử dụng 27.992 m2 đất khi cổ phần hóa; chưa hoàn thành thủ tục giao 17.676 m2 đất tại 108, 112B, 114 đường Hồng Hà, quận Tân Bình.
Quản lý đầu tư xây dựng dính loạt vi phạm
Trong quá trình triển khai thực hiện đầu tư một số dự án, ACV và nhà thầu tư vấn ADCC, nhà thầu xây lắp ACC đã để xảy ra một loạt sai phạm.
Có thể kể đến như không lập, phê duyệt nhiệm vụ thiết kế; chưa đánh giá đầy đủ sự phù hợp giữa hồ sơ thiết kế với nhiệm vụ thiết kế và thiết kế cơ sở; bổ sung hạng mục công trình chưa đúng trình tự thủ tục; tư vấn thiết kế ADCC chỉ dẫn vật liệu cát san nền "cát vàng hạt trung" chưa phù hợp với quy định của Tiêu chuẩn Việt Nam, lựa chọn vật liệu thép chưa phù hợp làm tăng chi phí dự án.
Bên cạnh đó, áp dụng định mức vận chuyển vật liệu để tính và thanh toán sai với giá trị 3,5 tỷ đồng; phê duyệt dự án trước khi Cục Hàng không phê duyệt kế hoạch đầu tư các dự án nhóm A-B, tổng mức đầu tư dự án vượt nguồn vốn theo kế hoạch được phê duyệt 73,6 tỷ đồng.
Ngoài ra, chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, nhà thầu nghiệm thu không đúng quy định một số hạng mục công việc như: tính sai cự ly vận chuyển bê tông nhựa nóng 493 triệu đồng; tính sai chi phí thiết kế 130 triệu đồng.
Hoặc, tại gói thầu số 10A và gói thầu số 10B thuộc dự án xây dựng nhà ga hành khách T2 – Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, chủ đầu tư thực hiện đấu thầu nhưng không có tính cạnh tranh về kỹ thuật, năng lực và giá gói thầu. Tổng giá trị trúng thầu của nhà thầu cao hơn giá dự toán 2 gói thầu là 5,7 triệu JPY, tương đương 1.450 tỷ đồng.
Kiến nghị xử lý hàng nghìn tỷ đồng vi phạm
Thanh tra Chính phủ cho biết tổng số tiền và tài sản vi phạm được kết luận qua thanh tra cần kiến nghị xử lý là 3.652 tỷ đồng và 7.225ha đất.
Sau khi kết thúc thanh tra đến nay, ACV đã xử lý các sai phạm về tài chính với tổng số tiền 1.158 tỷ đồng.
Cụ thể: nộp ngân sách nhà nước 704 tỷ đồng (312 tỷ đồng tiền thuê đất chưa nộp, 83 tỷ đồng tiền thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp bổ sung, 309 tỷ đồng đã trích vượt tiền thuê đất trích trước); trích bổ sung Quỹ Đầu tư phát triển của ACV 132 tỷ đồng, ghi tăng tài sản tại dự án đường lăn E6 Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng giá trị 297 tỷ đồng.
Công ty Sasco nộp về Quỹ sắp xếp doanh nghiệp của ACV 132 tỷ đồng, ghi tăng tài sản tai dự án đường lăn E6 Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng giá trị 297 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ yêu cầu ACV chủ trì xử lý các khoản với giá trị 4,1 tỷ đồng; trong đó giảm trừ khi quyết toán công trình 623 triệu đồng, tính lại chi phí vận chuyển bê tông xi măng phá dỡ theo định mức vận chuyển phế liệu để xử lý số tiền 3,5 tỷ đồng do áp sai định mức.
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Bộ Giao thông vận tải kiểm tra, rà soát và xử lý số tiền 74 tỷ đồng, bao gồm: thu hồi, xuất toán số tiền 61,6 tỷ đồng đề bù, giải phóng mặt bằng 7,63ha đất tại sân bay Tân Sơn Nhất nộp ngân sách; chỉ đạo ACV ghi tăng tài sản đường công vụ CV1-CV2 tại dự án kéo dài và nâng cấp đường cất hạ cánh, đường lăn và sân đỗ máy bay – Cảng hàng không Pleiku giá trị 12,7 tỷ đồng.
Đồng thời phối hợp với các Bộ xem xét, báo cáo và đề xuất Thủ tướng xử lý về kinh tế, trách nhiệm liên quan đến việc đấu thầu gói thầu 10A, 10B dự án nhà ga T2 Cảng hàng không quốc tế Nội Bài.
Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với Bộ Giao thông vận tải kiểm tra, rà soát đề xuất hướng xử lý số tiền 903 tỷ đồng từ việc trích khấu hao tài sản cố định khu bay là tài sản nhà nước, không thuộc ACV tính từ 30/6/2014; chủ trì, phối hợp với các địa phương xác định tiền thuê đất của ACV tại các cảng hàng không…
(VNF) - Chưa bao giờ chợ trung tâm Móng Cái (tỉnh Quảng Ninh) lại rơi vào cảnh đìu hiu như hiện nay. Hàng loạt kiot tại các chợ lớn đóng cửa, khách vào chợ lèo tèo, người bán hàng phần lớn ngồi chơi smart phone