Bán lẻ thời đại dịch: Chỉ 'chết' bán lẻ mặt phố, trung tâm mua sắm vẫn sống khỏe

Dự án ngoài khu trung tâm suy giảm mạnh

Theo báo cáo của Savills, thị trường bán lẻ Hà Nội quý I/2020 không ghi nhận bất cứ dự án nào mới. Nguồn cung thị trường ở mức khoảng 1,6 triệu m², ổn định theo quý và tăng 13% theo năm.

Giá thuê trung bình ở tầng trệt giảm 2% theo quý và giảm 4% theo năm. Công suất thuê giảm 1 điểm % theo quý và ổn định theo năm.

Các dự án ngoài trung tâm chứng kiến suy giảm mạnh hơn về cả giá thuê lẫn công suất thuê.

Sự đìu hiu của các nhà bán lẻ trở nên rõ nét hơn từ giữa tháng Ba, khi ca nhiễm Covid-19 đầu tiên tại Hà Nội được công bố. Nghi ngại lây nhiễm đã dẫn đến việc đóng cửa tạm thời của các nhà hàng, rạp chiếu phim, khu vui chơi giải trí và trung tâm thể thao.

Một cuộc khảo sát của Savills cho thấy có tới 55% khách thuê bị giảm doanh thu trên 50% so với quý trước. Hầu hết các ngành hàng đều đã bị ảnh hưởng tiêu cực; chỉ riêng siêu thị ghi nhận tăng trưởng lên đến 20%.

Trong ngắn hạn, Savills dự báo diện tích trống của các trung tâm sẽ tiếp tục tăng đáng kể.

Phản ứng trước thực trạng trên, các chủ nhà đã cân nhắc điều chỉnh ngắn hạn về chính sách thuê nhằm hỗ trợ những khách thuê đang gặp khó khăn. Các điều chỉnh này bao gồm giảm giá thuê, miễn tiền thuê theo giai đoạn, gia hạn thời điểm thanh toán giá thuê, hoặc chuyển sang hình thức trả giá thuê theo tháng.

Về phía khách thuê, khảo sát của Savills cho thấy có 57% mong muốn chủ nhà giảm 40-50% giá thuê và 31% yêu cầu miễn giá thuê.

Các khách thuê mới còn trong giai đoạn xem xét mặt bằng đang đàm phán lại giá thuê hoặc hoãn việc ký kết các hợp đồng mới.

Bán lẻ mặt phố lao đao

Covid-19 đã tấn công mạnh vào ngành bán lẻ, tuy nhiên công suất của trung tâm mua sắm vẫn ở mức cao. Nguyên nhân là các thương hiệu nổi tiếng được trang bị tốt hơn để ứng phó cũng như lo ngại mất tiền cọc hoặc rủi ro về pháp lý.

Trong khi đó, bán lẻ mặt phố chứng kiến sự đóng cửa trên diện rộng hơn do các doanh nghiệp nhỏ nhạy cảm hơn với biến động kinh tế. Ngoài ra, động thái phổ biến của các thương hiệu có cửa hàng ở cả trung tâm mua sắm lẫn mặt phố là sẽ ngừng hoạt động các cửa hàng mặt phố trước tiên.

Theo Savills, các thương hiệu bán lẻ lớn nhỏ trên phố có doanh thu giảm khoảng 50% bị ảnh hưởng nặng nề do giá thuê có thể chiếm lên đến 50% tổng chi phí hoạt động.

Các khách thuê đã đề xuất với chủ nhà về việc miễn giá thuê cho trong thời gian cách ly trong tháng Tư và giảm 20% - 50% giá thuê trong 3 - 12 tháng tới. Nhiều người đang tiếp tục đàm phán để được giảm sâu hơn về giá thuê và các chi phí kinh doanh khác; một số khác đã quyết định không gia hạn hợp đồng thuê.

Covid-19 tấn công bán lẻ truyền thống và đang thúc đẩy thương mại điện tử

Khảo sát của Savills chỉ ra 28% các nhà bán lẻ đang kết hợp cả hai kênh trực tiếp và trực tuyến và 28% chỉ hoạt động trực tuyến. Doanh thu từ thương mại điện tử của nhiều cửa hàng có thể tăng lên đến 30%.

Lượng doanh nghiệp trong ngành ẩm thực tham gia các ứng dụng giao hàng tăng mạnh do đây được coi là một sáng tạo nhằm duy trì hoạt động. Các thương hiệu trung và cao cấp bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhưng đã nhanh chóng đẩy mạnh dịch vụ giao hàng tận nhà.

Các thương hiệu bình dân đối mặt với ít thay đổi hơn do phần lớn đã ưu tiên hoạt động trực tuyến để tiết kiệm chi phí.

Việc tích trữ dẫn đến số lượng các chuyến mua sắm giảm xuống. Các cửa hàng mặt phố và cửa hàng tiện lợi trở nên kém được ưa chuộng hơn so với các mô hình bán lẻ quy mô lớn như đại siêu thị, siêu thị và siêu thị mini với nguồn cung sản phẩm lớn hơn, mức giá rẻ hơn, cộng thêm dịch vụ giao hàng tận nhà.

Tương lai nào cho ngành bán lẻ?

Theo dự báo của Savills, các dự án được lên kế hoạch đi vào hoạt động trong năm 2020 có thể sẽ xem xét trì hoãn ngày ra mắt.

Về khả năng phục hồi của các ngành hàng, Savills dẫn kết quả khảo sát cho hay có 61% khách thuê tin rằng các ngành hàng có khả năng phục hồi nếu đại dịch kết thúc trong quý II/2020. Nếu dịch tiếp diễn, 86% khẳng định thời gian phục hồi ít nhất sẽ là sáu tháng.

Các ngành hàng ẩm thực, khu vui chơi giải trí, trung tâm giáo dục và thể thao được dự đoán sẽ phục hồi đầu tiên do người tiêu dùng nhanh chóng trở lại nếp sống bình thường sau thời gian thực hiện cách ly xã hội.

Các ngành hàng như thời trang, mỹ phẩm hoặc đồ nội thất, gia dụng và điện tử sẽ mất nhiều thời gian hơn để phục hồi.

Đến năm 2021, Savills dự báo có 19 dự án với khoảng 195.000 m² sẽ gia nhập thị trường. Các dự án đáng chú ý bao gồm Vincom Mega Mall Smart City, Vincom Mega Mall Ocean Park và Hinode City.

Phần lớn nguồn cung trong tương lai nằm ở khu vực phía Tây (43%) và khu vực nội thành (28%). Với nguồn cung ngày càng mở rộng ra ngoài trung tâm, giá thuê bình quân thị trường dự kiến sẽ giảm.