Bộ Tài chính yêu cầu các công ty chứng khoán báo cáo về vấn đề 'biến tướng' huy động vốn

Trong tháng 4/2021, Bộ Tài chính cho biết đã nhận được một số câu hỏi từ phóng viên, cơ quan báo chí, người dân, doanh nghiệp về các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Tài chính; trong đó có các vấn đề liên quan đến lĩnh vực chứng khoán.

Bộ Tài chính cho hay thời gian qua, báo chí có phản ánh tình trạng các công ty chứng khoán “biến tướng” huy động vốn, vi phạm nghiêm trọng các quy định của nhà nước, dưới các hình thức hợp tác đầu tư, tiết kiệm tiền gửi…

Nhiều chuyên gia cho rằng, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phải thanh kiểm tra và yêu cầu các công ty chứng khoán chấm dứt ngay dịch vụ này để tránh rủi ro phát sinh.

Trả lời về vấn đề này, Bộ Tài chính nhấn mạnh đã có văn bản yêu cầu Công ty Cổ phần Chứng khoán MB (MBS), Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDirect báo cáo, giải trình về nội dung phản ánh của báo chí nói trên. Đặc biệt, cơ quan này đã có văn bản yêu cầu MBS dừng thực hiện dịch vụ.

Đối với VNDirect, Bộ Tài chính sẽ có xử lý tương tự sau khi nhận được ý kiến giải trình của công ty và tổ chức kiểm tra hoạt động một số công ty chứng khoán.

Theo Luật Các tổ chức tín dụng hiện hành, chỉ các ngân hàng mới được phép thực hiện việc huy động vốn ngắn hạn từ cá nhân. Quỹ tín dụng nhân dân cũng bị hạn chế, chỉ được phép nhận tiền gửi của thành viên hoặc từ các đối tượng theo quy định của NHNN.

Luật Chứng khoán 2019 cũng quy định rõ các công ty chứng khoán chỉ được phép thực hiện 4 dịch vụ gồm: Môi giới, tự doanh, bảo lãnh phát hành và tư vấn đầu tư chứng khoán. 

Đồng thời, phải quản lý tách bạch tiền gửi giao dịch của từng khách hàng, tách bạch tiền của khách hàng với tiền của mình, không được trực tiếp nhận và chi trả tiền mặt để giao dịch chứng khoán của khách hàng mà phải thực hiện qua ngân hàng thương mại hay các giao dịch liên quan đến tiền của khách hàng chỉ được phép thực hiện theo quy định của pháp luật...

Bên cạnh vấn đề "biến tướng" huy động vốn, dư luận cũng phản ánh đến Bộ Tài chính vấn đề giao dịch lô lẻ từ 1 đến 99 cổ phiếu và đề xuất tiếp tục tăng lô cổ phiếu.

Bộ Tài chính cho hay nguyên nhân chính dẫn đến sự quá tải và nghẽn lệnh trong thời gian vừa qua là do thanh khoản thị trường tăng trưởng quá nhanh, trong khi năng lực xử lý của hệ thống giao dịch hiện tại có giới hạn.

Bộ Tài chính cho rằng việc thay thế sang hệ thống giao dịch mới để đáp ứng nhu cầu giao dịch ngày càng tăng của thị trường là nhu cầu cấp thiết nên đã yêu cầu HoSE và các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ, sớm đưa hệ thống công nghệ thông tin thị trường chứng khoán mới (dự án KRX) vào hoạt động.

Theo kế hoạch, dự án này đã có thể hoàn thành trong năm 2020. Tuy nhiên, do dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng đến việc chuyên gia nước ngoài có mặt đầy đủ đúng thời hạn triển khai công việc nên tiến độ dự án bị kéo dài.

Trong thời gian chờ hệ thống mới, Bộ Tài chính đã quyết định lựa chọn phương án thuê dịch vụ công nghệ thông tin do Tập đoàn FPT cung cấp; phương án này hiện đang được gấp rút triển khai, khi hoàn thành sẽ giải quyết được triệt để tình trạng nghẽn lệnh.

Hiện giải pháp nâng lô giao dịch lên 100 cổ phiếu đã được thực hiện là giải pháp tạm thời để giải quyết sự cố, giảm thiểu tình trạng nghẽn lệnh và hạn chế thiệt hại cho đại đa số nhà đầu tư trên thị trường, có lợi cho tổng thể thị trường. Nhà đầu tư có thể thỏa thuận với các công ty chứng khoán để bán các cố phiếu lô lẻ nếu có.

Bộ Tài chính khẳng định chưa có phương án tiếp tục nâng lô giao dịch. Sau khi phương án thuê dịch vụ công nghệ thông tin hoàn tất và đi vào hoạt động, Bộ Tài chính mà cụ thể là Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ sớm khôi phục môi trường đầu tư, bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho các nhà đầu tư và thành viên thị trường.