Cả người vay và cho vay tín dụng đen đều có dấu hiệu của tội phạm

Chất vấn Bộ trưởng Tô Lâm về vấn đề tín dụng đen trong ngày chất vấn đầu tiên sáng nay (4/6), đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Đoàn Ninh Thuận) đánh giá cao sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ trong công tác đấu tranh phòng chống tín dụng đen.

Tuy nhiên, theo báo cáo, 5 tháng đầu năm 2019, mới xử lý được 933 băng nhóm của loại tội phạm này, giảm không nhiều so với năm 2018. Điều đáng quan tâm là trong 2.500 vụ liên quan đến tín dụng đen của năm 2018, chỉ có 34 vụ bị xử vì cho vay nặng lãi.

Đại biểu Cương lo ngại "Đâu là giải pháp giải quyết dứt điểm loại tội phạm này?"

Trong khi đó, Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Đoàn Quảng Bình) chất vấn Bộ trưởng Tô Lâm về tình trạng nhiều gia đình bất an lo lắng trước nguy cơ tiềm ẩn con cái, thành viên trong gia đình dính phải tình trạng nợ nần do ham mê đánh bạc, cá cược online từ đó vay tín dụng đen để sử dụng vào mục đích không chính đáng của bản thân khi cần lãi suất cao vẫn chấp nhận.

Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết băng nhóm tín dụng đen là một trong những nguyên nhân nảy sinh tội phạm phức tạp khác.

Bản chất của tín dụng đen là quan hệ về dân sự, quan hệ về kinh tế, nhưng có giới hạn là vấn đề kinh tế, vượt quá giới hạn là vấn đề hình sự.  Bộ trưởng đưa ra 3 giải pháp nhằm hạn chế loại băng nhóm tội phạm này.

Thứ nhất, Bộ Công an cần tiếp tục duy trì khí thế tấn công, trấn áp mạnh mẽ tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến tín dụng đen như hiện nay.

Thứ hai, về mặt pháp luật, Bộ trưởng khẳng định những đối tượng đang lợi dụng kẽ hở của luật pháp để gây khó khăn cho việc xử lý loại tội phạm này. Bộ trưởng Tô Lâm đề xuất khẩn trương có hướng dẫn để giải quyết những khó khăn, vướng mắc liên quan đến xử lý tội phạm tín dụng đen.

Ngoài ra, Bộ trưởng đề nghị phía ngân hàng tiếp tục đa dạng hóa các hình thức cho vay, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận vốn ngân hàng, vốn lành mạnh, không cho tín dụng đen có đất hoạt động.

Về chất vấn của Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương, Bộ trưởng Tô Lâm trả lời Bộ Công an cũng xem xét loại tội phạm tín dụng đen theo cách tiếp cận, xuất phát từ những mối quan hệ dân sự thông thường, giữa người cho vay và người đi vay, và bọn tội phạm đã lợi dụng được mối quan hệ này để tiến hành hoạt động.

"Những người đi vay chúng tôi cũng thấy có nhiều dấu hiệu liên quan đến hoạt động tội phạm", ông Tô Lâm nói.

Bộ trưởng phân tích nếu như sản xuất kinh doanh thông thường thì rất khó để có điều kiện trả được lãi cao lên tới 300% như vậy. Những người đi vay đó cũng có mục tiêu sử dụng tín dụng vào những việc vi phạm pháp luật, không lành mạnh như buôn lậu, gian thương nên cần tiền nhanh để giải quyết ngay trong một phi vụ, nên bất chấp lãi suất để huy động, hoặc là lừa đảo. Còn người cho vay tín dụng đen cũng có khả năng là những tổ chức tội phạm.

Bộ Công an cũng đang khảo sát, đánh giá về vấn đề này, người lập ra quỹ cho vay đen, bản thân những ông chủ đó nếu không là đối tượng hình sự thì cũng nuôi, chăn dắt đối tượng hình sự để phục vụ cho hoạt động tín dụng đen của mình. Nếu không thực hiện được nghĩa vụ trả nợ trong một thời gian với lãi suất cao như thế, chúng sẽ dùng các đối tượng hình sự đến đe dọa, đòi nợ thuê, đi "cướp ngày" để cướp lại tài sản của các con nợ tín dụng đen. Vì thế, tín dụng đen từ mối quan hệ dân sự đã diễn biến sang phạm vi của các đối tượng vi phạm hình sự.