Chủ tịch VAMC Nguyễn Tiến Đông: 'Nghị quyết 42 đã thúc đẩy việc mua và xử lý nợ xấu'

Nghị quyết 42 về thí điểm xử lý nợ xấu của Quốc hội đã đi vào cuộc sống được hơn 4 tháng. Trả lời phỏng vấn TBNH xung quanh vấn đề này, Chủ tịch HĐTV VAMC Nguyễn Tiến Đông cho biết:

"Sau khi Nghị quyết số 42/2017/QH14 có hiệu lực, công tác mua nợ theo giá trị thị trường và xử lý nợ của VAMC đã có những chuyển biến tích cực. Với những quy định cởi mở trong đối tượng, giá mua bán nợ cũng như phương thức mua bán nợ theo giá trị thị trường như: đối tượng mua bán nợ đã được mở rộng, giá mua bán nợ linh hoạt, phù hợp với thị trường, VAMC và TCTD có thể mua bán nợ và thỏa thuận phân chia lợi nhuận theo quy định tại Khoản 3 Điều 6… 

Theo đó, đã tạo được động lực cho VAMC và các TCTD triển khai có hiệu quả công tác mua nợ theo giá trị thị trường và xử lý nợ trong năm 2017.

Việc VAMC được thực hiện quyền thu giữ TSBĐ đã giúp giải quyết khó khăn, vướng mắc trong quá trình xử lý TSBĐ, tránh trường hợp chủ tài sản cố tình chây ì, chống đối kéo dài thời gian xử lý. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để VAMC và các TCTD quyết liệt triển khai đồng bộ nhiều giải pháp thúc đẩy và nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu.

Đơn cử, ngày 21/7/2017, VAMC đã tiến hành thu giữ TSBĐ cho khoản nợ của nhóm khách hàng CTCP Sài Gòn One Tower là Dự án đầu tư Cao ốc phức hợp Sài Gòn M&C tại TP. HCM để xử lý nhằm thu hồi nợ. Khoản nợ xấu của nhóm khách hàng CTCP Sài Gòn One Tower là khoản nợ xấu lớn nhất mà VAMC đã mua bằng TPĐB với tổng nợ gốc và lãi gần 7.000 tỷ đồng"..

Chủ tịch HĐTV VAMC, ông Nguyễn Tiến Đông

- Trong quá trình triển khai Nghị quyết số 42, VAMC gặp vướng mắc gì không, thưa ông?

Về cơ bản, Nghị quyết số 42 là cơ sở pháp lý quan trọng để xử lý những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong xử lý nợ xấu thời gian qua. Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện, VAMC nhận thấy có một số quy định pháp lý cần tiếp tục được nghiên cứu, điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu thực tiễn phát sinh.

Cụ thể, theo quy định tại Điều 7 Nghị quyết 42 thì điều kiện lớn nhất để TCTD, VAMC có quyền thu giữ TSBĐ là tại Hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận về việc bên bảo đảm đồng ý cho TCTD có quyền thu giữ TSBĐ. Trên thực tế phần lớn Hợp đồng bảo đảm đã ký trước ngày Bộ luật Dân sự (BLDS) 2015 có hiệu lực (01/01/2017) giữa TCTD và khách hàng đều không có thỏa thuận cụ thể về quyền thu giữ TSBĐ, mà chỉ quy định chung chung như bên nhận thế chấp được xử lý TSBĐ theo quy định của pháp luật… 

Vì vậy, VAMC đề nghị có hướng dẫn cụ thể về quyền thu giữ TSBĐ đối với Hợp đồng bảo đảm xác lập trước ngày 01/01/2017.

Về việc áp dụng thủ tục rút gọn để giải quyết tranh chấp theo Điều 8 Nghị quyết 42 quy định việc tòa án được áp dụng thủ tục rút gọn để giải quyết tranh chấp về nghĩa vụ giao TSBĐ hoặc tranh chấp về quyền xử lý TSBĐ của khoản nợ xấu. 

Tuy nhiên, để triển khai thực hiện nội dung này trong thực tế phải phụ thuộc vào thời gian ban hành hướng dẫn thực hiện của Tòa án nhân dân tối cao. Ngay cả quy định cho phép áp dụng thủ tục rút gọn trong giải quyết tranh chấp liên quan đến TSBĐ của khoản nợ xấu của TCTD, VAMC tại Tòa án cũng chưa thực sự thông thoáng.

Hay như quy định tại Khoản 3 Điều 317 và Khoản 4 Điều 323 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, trong giai đoạn chuẩn bị xét xử vụ án theo thủ tục rút gọn, nếu xuất hiện tình tiết mới mà các bên đương sự không thống nhất làm cho vụ án không còn đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn thì Tòa án phải ra quyết định chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường và kéo dài thời gian đeo đuổi tại toà.

Đối với các trường hợp khách hàng không hợp tác, chống đối, rất dễ dẫn đến trường hợp con nợ và các bên liên quan cố tình tạo ra các tình tiết mới mà giữa VAMC hoặc TCTD và khách hàng, các bên liên quan không thể thống nhất được nhằm kéo dài thời gian giải quyết vụ việc và thực hiện nghĩa vụ trả nợ. Vì vậy, nếu không có hướng dẫn cụ thể đối với các quy định nêu trên, việc áp dụng các thủ tục rút gọn được quy định tại Nghị quyết 42 có thể khó thực hiện trong quá trình triển khai thực tế.

- Vậy ông có đề xuất gì để tháo gỡ những vướng mắc trên?

Để có thể thực hiện được một trong những biện pháp hỗ trợ TCTD bị kiểm soát đặc biệt trong việc xử lý khoản nợ không có TSBĐ hoặc nợ xấu có TSBĐ đang bị kê biên, không có hồ sơ, giấy tờ hợp lệ, cần có các quy định đặc thù hơn để VAMC có thể xử lý các khoản nợ mua theo các trường hợp này.

Ngoài ra, nhằm tháo gỡ những vướng mắc hiện nay để đẩy nhanh hơn nữa tiến độ xử lý nợ xấu, VAMC kiến nghị, sửa đổi, bổ sung Nghị định 53/2013/NĐ-CP quy định Công ty Quản lý tài sản là doanh nghiệp hạng đặc biệt. 

Tòa án nhân dân tối cao sớm ban hành hướng dẫn để thực hiện Nghị quyết 42 cũng như sửa đổi Khoản 6 Điều 272 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 về quy định việc ủy quyền nội dung kháng cáo phải được làm thành văn bản có công chứng, chứng thực hợp pháp là những quy định có ý nghĩa quan trọng để đẩy nhanh thời gian giải quyết các vụ việc khiếu nại phức tạp trong quá trình xử lý tài sản đảm bảo.

- Xin cảm ơn ông!