Theo thống kê của Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước), tính đến hết tháng 9/2024, gần 14,8 triệu tỷ đồng vốn tín dụng đã được cung ứng cho các lĩnh vực trong nền kinh tế. Ước tính, tín dụng tăng trưởng 9% so với đầu năm 2024, trong đó, tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng 2,72%.
Mặc dù đã có khởi sắc nhưng trên thực tế, việc tiếp cận vốn tín dụng của các doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn đang còn nhiều khó khăn. Tại phiên chất vấn Quốc hội ngày 11/11, đại biểu Mai Văn Hải (Thanh Hóa) đặt vấn đề:
“Thực tế doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ nhưng khả năng tiếp cận vốn của nhóm doanh nghiệp này vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Đây không phải là vấn đề mới gặp mà đã trở thành vướng mắc kéo dài nhưng vẫn chưa có hướng giải quyết”.
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng thừa nhận: “NHNN cũng nhận thấy chính sách tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ vẫn còn nhiều trở ngại”.
Thực tế, nhiều ngân hàng đã bắt đầu chú trọng đến cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa bằng việc triển khai nhiều gói vay ưu đãi, đẩy mạnh cho vay trực tuyến, giảm thủ tục, tăng tốc độ giải ngân khoản vay... Phía NHNN cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng giảm thủ tục, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận vốn vay.
Tuy nhiên, theo Khảo sát của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, số lượng các doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận các nguồn tài chính chính thống qua hệ thống ngân hàng và các nguồn chính thống khác chỉ chiếm 25%. Còn lại, đến 75% doanh nghiệp vẫn phải huy động từ bạn bè, vay mượn qua các kênh phi chính thống.
Thống kê của FiinGroup cũng cho thấy, mặc dù chiếm phần lớn số doanh nghiệp cả nước nhưng tổng nợ vay của nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa lại thấp hơn đáng kể so với các doanh nghiệp lớn – nhóm chiếm tới hơn 90% tổng dư nợ vay của toàn bộ doanh nghiệp Việt Nam.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhận định, có nhiều nguyên nhân khiến các doanh nghiệp này chưa tiếp cận được vốn tín dụng như năng lực tài chính, khả năng cạnh tranh trên thị trường còn thấp, thương hiệu và uy tín chưa cao hoặc chưa có dự án khả thi. Có những doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận được vốn tín dụng thì lại không có khả năng trả nợ.
Trên thực tế, các doanh nghiệp nhỏ và vừa là nhóm doanh nghiệp được Chính phủ quan tâm, ban hành nhiều Luật và nghị định hỗ trợ tháo gỡ khó khăn. Đáng chú ý, 3 quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng được thành lập với mục tiêu tạo thêm kênh cung cấp vốn hỗ trợ cho các doanh nghiệp này. Tuy nhiên, cho đến nay, hiệu quả hoạt động của các quỹ này chưa cao.
Thống đốc NHNN dẫn chứng, Chính phủ đã có Quyết định số 601/2013 thành lập Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa nhưng vốn điều lệ của quỹ này chỉ ở mức 2.000 tỷ đồng.
“Dư nợ toàn hệ thống ngân hàng là 15 triệu tỷ đồng, riêng các doanh nghiệp đã chiếm tới 7 – 8 triệu tỷ đồng. Như vậy có thể thấy rằng so với 7 – 8 triệu tỷ đồng thì con số 2.000 tỷ đồng là con số rất nhỏ”, bà Hồng cho hay.
Thêm vào đó, về cơ cấu tổ chức, các cán bộ của quỹ chưa có chuyên môn và nghiệp vụ để cho vay trực tiếp nên phải ủy thác qua một số tổ chức tín dụng. Song, dư nợ cho vay vẫn còn rất ít và không đáng kể.
Ngoài Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, Chính phủ cũng thành lập thêm Quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Theo quy định, vốn điều lệ của quỹ này tối thiểu 100 tỷ đồng, do ngân sách địa phương cấp. Tuy nhiên, nhiều địa phương vẫn chưa bố trí được nguồn vốn và chỉ có 29 Quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa được thành lập.
Sau thời gian hoạt động, có tới 5 quỹ đã giải thể, trong khi hoạt động của những quỹ còn lại chưa thực sự hiệu quả. Dư nợ cho vay còn rất thấp, chưa đến 100 tỷ đồng.
Một vướng mắc khác của các quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa là nhiều quỹ yêu cầu các doanh nghiệp phải có tài sản đảm bảo. “Các doanh nghiệp nhỏ và vừa không có tài sản đảm bảo, không tiếp cận được vốn tín dụng của ngân hàng mới quay sang quỹ bảo lãnh. Đến đây, các quỹ lại yêu cầu các doanh nghiệp phải có tài sản đảm bảo. Điều này đẩy các doanh nghiệp vào thế khó”, Thống đốc NHNN nói.
Bên cạnh 2 quỹ mà Thống đốc NHNN đề cập đến, Quỹ Đầu tư khởi nghiệp sáng tạo tại địa phương cũng là một trong những quỹ được thành lập để hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo phát triển.
Theo số liệu mới đây của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, số lượng các quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo còn hạn chế khi mới chỉ có 33 quỹ trên phạm vi cả nước. Tổng số vốn góp đạt 413 tỷ đồng, tương đương khoảng hơn 16 triệu USD, chiếm dưới 5% thị phần đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam.
Thêm vào đó, các quỹ đầu tư đa phần có quy mô nhỏ, trong đó có 15 quỹ có quy mô vốn dưới 1 tỷ đồng, 11 quỹ có quy mô vốn từ 1 – 10 tỷ đồng, 5 quỹ có quy mô vốn từ 10 – 50 tỷ đồng và chỉ có 2 quỹ có quy mô vốn trên 50 tỷ đồng.
Trước thực trạng các quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động chưa hiệu quả, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng cần đánh giá lại các chính sách hỗ trợ vừa qua, xem đâu là nguyên nhân khiến các quỹ không triển khai được, đồng thời, triển khai, bố trí nguồn lực để hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Trước đó, trong kết luận gửi Quốc hội mới đây, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã đưa ra đề nghị Chính phủ thực hiện rà soát, đánh giá hiệu quả hoạt động của các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách nhà nước, trong đó có quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
“Đồng thời, xây dựng lộ trình cơ cấu lại, sáp nhập, dừng hoạt động hoặc giải thể đối với các quỹ thuộc thẩm quyền của Chính phủ hoạt động không hiệu quả, không đúng mục tiêu đề ra hoặc không còn phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội, trùng lặp về mục tiêu, nhiệm vụ, đối tượng phục vụ hoặc không có khả năng độc lập về tài chính, trùng lặp nguồn thu, nhiệm vụ chi với ngân sách nhà nước”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu.
Tags:
(VNF) - Từ nguồn vốn ưu đãi và sự chủ động của người dân, nhiều mô hình sinh kế hiệu quả đã giúp hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số ở Cao Bằng từng bước ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo bền vững.
(VNF) - Với nhiều bạn trẻ của thời đại số, dấu hiệu là khoảnh khắc mở App TPBank và nhận ra giao diện đã lên màu Giáng sinh. Một thay đổi nhỏ, nhưng đủ để báo hiệu loạt trải nghiệm số thú vị trên App TPBank hàng năm đã bắt đầu…
(VNF) - Mặt bằng lãi suất tiết kiệm tăng nhanh trong những tuần cuối năm đang thu hút sự chú ý của thị trường. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Tú Anh – Giám đốc Nghiên cứu Chính sách, Trường Đại học VinUni, đà tăng này chủ yếu mang tính mùa vụ do áp lực thanh khoản ngắn hạn cuối năm, chưa phản ánh sự đảo chiều của chính sách tiền tệ hay xu hướng tăng lãi suất kéo dài trong trung và dài hạn.
(VNF) - Trong bối cảnh Open Banking đòi hỏi sự phát triển mạnh mẽ hơn, một số ngân hàng đang tính đến việc thành lập công ty công nghệ tài chính (Fintech) thay vì chỉ đơn thuần hợp tác như trước.
(VNF) - Nghị định số 329/2025/NĐ-CP quy định hoạt động mua bán trái phiếu ngoại tệ ở nước ngoài của ngân hàng thương mại 100% vốn trong nước không vượt quá 7% vốn tự có.
(VNF) - Giá USD tự do hôm nay giảm khá mạnh, mất mốc 27.000 đồng/USD. Giá đồng bạc xanh tại các ngân hàng tăng, giảm trái chiều trong biên độ hẹp.
(VNF) - Lãi suất huy động tại các ngân hàng trong xu hướng đi lên, tới 9%/năm. Lợi nhuận ngành ngân hàng được dự báo phân hóa rõ nét trong năm 2026.
(VNF) - Lãi suất tiết kiệm cao nhất là 9% với điều kiện số tiền gửi lớn. Hàng loạt ngân hàng còn cộng thêm lãi suất, đẩy lãi suất huy động vượt mốc 8%/năm ở các kỳ hạn dài.
(VNF) - Hàng loạt ngân hàng phải tăng lãi suất huy động nhằm thu hút nguồn vốn trong dân. Các ngân hàng cũng đẩy mạnh giải ngân đáp ứng như cầu vốn mùa cao điểm cuối năm.
(VNF) - Trong bức tranh thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025, tín dụng chính sách xã hội đang nổi lên như một công cụ kinh tế quan trọng tại Quảng Trị. Từ nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước, hàng nghìn hộ nghèo, cận nghèo – đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số – đã có điều kiện đầu tư sản xuất, tạo sinh kế ổn định và từng bước thoát nghèo bền vững.
(VNF) - Trong danh sách nhân sự trình ĐHĐCĐ bất thường năm 2025, NCB đồng thời giới thiệu các gương mặt mới ở cả HĐQT và ban kiểm soát với hai ứng viên lần đầu xuất hiện tại mỗi bộ phận.
(VNF) - Bức tranh thanh khoản có thể sớm cải thiện khi khu vực hộ kinh doanh và buôn bán dần thích nghi với các quy định thuế và hóa đơn điện tử mới, qua đó, quay trở lại gửi tiền vào hệ thống ngân hàng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, ngoài tăng lãi suất huy động, các ngân hàng quốc doanh sẽ phải đẩy mạnh bổ sung năng lực vốn thông qua tăng vốn điều lệ và gia tăng phát hành trái phiếu để có thêm dư địa cho vay.
(VNF) - Lãi suất bình quân liên ngân hàng VND trong phiên 17/12 tiếp tục giảm mạnh, kỳ hạn qua đêm giảm 3,01 điểm % so với mức đỉnh, về dưới 5%.
(VNF) - Nhiều ngân hàng thu phí với tài khoản không phát sinh giao dịch trong thời gian dài. Để tránh mất phí, khách nên rà soát và đóng các tài khoản không còn sử dụng.
(VNF) - Việc đưa toàn bộ đội hình T1 cùng huyền thoại Faker đến Hà Nội là dấu ấn lớn để VPBank tiếp cận và chinh phục hơn 30 triệu người chơi Liên Minh Huyền Thoại tại Việt Nam. Từ K-Pop đến eSports, VPBank đang chứng minh họ hiểu người trẻ, sống cùng văn hóa đại chúng và kiến tạo trải nghiệm chưa từng có.
(VNF) - Việc Big 4 ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm khiến cuộc đua huy động vốn của ngành ngân hàng thêm "nóng". Lãi suất được dự báo tiếp tục đi lên trong thời gian tới.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước khẩn trương nghiên cứu, đánh giá và đề xuất thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia, báo cáo Thường trực Chính phủ trước 20/12.
(VNF) - Trong bối cảnh biên lãi ròng (NIM) chịu áp lực thu hẹp, hoạt động thu hồi và xử lý nợ xấu đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng lợi nhuận của nhiều ngân hàng.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng bất ngờ giảm sâu ở các kỳ hạn chính trong phiên giao dịch ngày 16/12 sau khi tăng cao vào tuần trước.
(VNF) - Cả 4 ngân hàng quốc doanh đều đã tham gia đường đua tăng lãi suất huy động. Theo ông Trần Ngọc Báu, lãi suất cho vay tăng là điều khó tránh khỏi do các yếu tố cốt lõi về chi phí và bộ đệm của ngân hàng.
(VNF) - Theo Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - NHNN, Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn ESG dự kiến sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2026.
(VNF) - Giá USD tự do hôm nay giảm mạnh, hạ tới 200 đồng, về mốc 27.000 đồng/USD. Giá đồng bạc xanh tại các ngân hàng cũng được điều chỉnh đi xuống.
(VNF) - Từ 1/1/2026, việc mở ví điện tử sẽ không còn là chuyện “điền vài dòng thông tin là xong”. Người dùng buộc phải quét khuôn mặt, căn cước công dân gắn chip để hệ thống nhận diện. Ngân hàng Nhà nước lựa chọn sinh trắc học như một “lớp cửa” an toàn hơn hơn để chặn lừa đảo là bước đi cần thiết. Nhưng đúng vào thời điểm đó, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 bắt đầu có hiệu lực, đặt ra những yêu cầu rất ngặt nghèo về bảo vệ dữ liệu nhạy cảm. Một bên buộc phải thu thập nhiều hơn, một bên buộc phải giữ chặt hơn và câu hỏi lớn nhất là: những dữ liệu đó đang được ai giữ và ai chịu trách nhiệm nếu “tấm khiên” bị thủng?
(VNF) - Từ nguồn vốn ưu đãi và sự chủ động của người dân, nhiều mô hình sinh kế hiệu quả đã giúp hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số ở Cao Bằng từng bước ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo bền vững.
(VNF) - Cuối năm – mùa cam chín rộ ở Hà Tĩnh, những vườn cam trên nhiều vùng đồi như Thượng Lộc, Hương Khê, Vũ Quang, Mai Hoa… đang tạo nên những khoảnh khắc rộn ràng của thu hoạch. Đây là thời điểm chứng kiến sự hội tụ của nắng gió, đất đỏ và bàn tay nông dân, tạo ra những cây cam “siêu quả” độc đáo, không chỉ là đặc sản vùng miền mà còn là sản phẩm của mô hình liên kết nông nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo tại Hà Tĩnh trong những năm qua.
