Doanh nghiệp làm nhà ở xã hội được ưu đãi: Chỉ có tiếng mà không có miếng

Ưu đãi chảy vào túi dân

Luật Nhà ở, Nghị định 100/2015/NĐ-CP quy định doanh nghiệp làm nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp đô thị và công nhân khu công nghiệp được hưởng một loạt ưu đãi, gồm:

Được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với toàn bộ diện tích đất đã được nhà nước giao, cho thuê, kể cả quỹ đất để xây dựng các công trình kinh doanh thương mại đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt trong phạm vi dự án xây dựng nhà ở xã hội;

Được miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp (trường hợp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội chỉ để cho thuê thì được giảm 70% thuế suất thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về thuế đối với nhà ở xã hội hiện hành).

Được UBND cấp tỉnh hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án (trường hợp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội chỉ để cho thuê thì được hỗ trợ toàn bộ kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật)…

Luật Nhà ở, Nghị định 100 quy định khá nhiều ưu đãi cho các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội

Chính sách ưu đãi nhiều là vậy, tuy nhiên theo đánh giá của ông Vũ Văn Phấn – Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) – doanh nghiệp thực chất lại không được hưởng các ưu đãi này.

Cụ thể, ông Phấn phân tích: nhà nước miễn tiền sử dụng đất cho doanh nghiệp nhưng doanh nghiệp lại không được cộng khoản này vào giá bán nhà ở xã hội. Như vậy về bản chất, nhà nước miễn tiền đất cho dân, còn doanh nghiệp thì không được gì.

Tương tự về thuế, doanh nghiệp làm nhà ở xã hội được miễn giảm thuế VAT, thuế thu nhập nhưng khoản miễn giảm này cũng được khấu trừ vào giá, nên về cơ bản, doanh nghiệp không có lợi.

Còn với chính sách UBND tỉnh hỗ trợ xây dựng hạ tầng kỹ thuật, vấn đề nằm ở chỗ địa phương nào quan tâm, ngân sách dư dả thì dự án mới được hưởng. Còn địa phương không có tiền, không quan tâm thì không có.

"Rất nhiều người cứ nói doanh nghiệp đã được hưởng nhiều ưu đãi rồi. Đúng, đọc vào thấy được nhiều thứ đấy. Nhưng đấy là cái gián tiếp thôi, còn cái trực tiếp thì người mua hưởng", ông Phấn nói.

Gói ưu đãi chỉ có 2.500 tỷ, chỉ cho người dân vay

Kể từ sau khi gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng kết thúc, Quốc hội đã đồng ý bổ sung cho Ngân hàng Chính sách xã hội 2.000 tỷ đồng để thực hiện chương trình nhà ở xã hội.

Tuy nhiên trong 2.000 tỷ đồng, có 840 tỷ đồng là dành cho chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng, chỉ có 1.160 tỷ đồng dành cho chương trình phát triển nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp đô thị và công nhân khu công nghiệp.

"Một số địa phương giảm bớt được tiền đối với chương trình nhà ở cho người có công, dôi ra 104 tỷ đồng. Do vậy, hiện giờ Chính phủ đang trình Thường vụ Quốc hội điều chỉnh gói 2.000 tỷ, cho chương trình nhà ở xã hội lên mức 1.264 tỷ đồng", ông Phấn thông tin.

Tuy nhiên, theo đánh giá của ông Phấn, gói hỗ trợ 1.264 tỷ đồng chỉ như muối bỏ biển bởi xét về quy mô, nó chỉ bằng 1/25 gói 30.000 tỷ đồng trước đó.

"Theo quy định, Ngân hàng Chính sách xã hội sẽ huy động thêm 50%, như vậy tổng gói cho vay sẽ là khoảng 2.500 tỷ đồng. Nhưng gói này chỉ cho người dân vay, doanh nghiệp không được vay. Đấy là vấn đề", ông nói.

Để giải quyết, ông Phấn cho biết Bộ Xây dựng đã trình Thủ tướng, cho phép đưa 500 tỷ đồng (trong 1.264 tỷ đồng) sang bên các ngân hàng thương mại để cho vay theo kiểu gói 30.000 tỷ đồng trước kia.

"Sang bên đấy chỉ bù lãi suất thôi. Chúng tôi chia ngược là được khoảng 17.000 tỷ đồng, tức bằng một nửa gói 30.000 tỷ đồng. Chứ nếu để bên Ngân hàng Chính sách xã hội thì chỉ được 2.500 tỷ thôi ", ông Phấn cho hay.

Được biết, hiện Ngân hàng Chính sách xã hội vẫn chưa được Chính phủ giao khoản 1.160 tỷ đồng để cho vay nhà ở xã hội.

Bình luận về điều này, ông Phấn nói: "Điều kiện kinh tế xã hội còn nhiều khó khăn, ngân sách nhà nước cũng rất khó. Rất nhiều chương trình lấy nguồn từ ngân sách, chương trình của chúng ta cũng chỉ là một phần thôi. Bì gạo rất ít…"

Xem thêm >>> Chủ tịch Nam Long Group đề xuất lập Cơ quan phát triển nhà ở xã hội cấp quốc gia