Giả thuyết thị trường hiệu quả là gì? Kiểm định thực nghiệm về giả thuyết

Giả thuyết thị trường hiệu quả là gì?

Giả thuyết thị trường hiệu quả (efficiency market hypothesis) là giả thuyết cho rằng thị trường tài chính có hiệu quả tồn tại khi tất cả các thông tin sẵn có và có thể ảnh hưởng đến giá chứng khoán đều phản ánh lại trong giá chứng khoán. Điều này hàm ý rằng sự cạnh tranh hoàn hảo tồn tại trong phạm vi một thị trường như thế, cho nên những thay đổi trong giá chứng khoán chỉ bị ảnh hưởng bởi việc thu thập thông tin. Giả thuyết thị trường hiệu quả nhấn mạnh rằng do thị trường nắm bắt những thông tin mới này một cách nhanh chóng nên kỳ vọng về những thay đổi giá cả trong tương lai được điều chỉnh một cách ngẫu nhiên so với giá trị cơ bản của chứng khoán. Các nhà thống kê gọi những hiện tượng như vậy là quy luật ngẫu nhiên. Ví dụ, nếu một cổ phiếu có giá trị ban đầu là 10 đô la, thì sự tăng hay giảm giá tiếp theo có khả năng xảy ra như nhau. Nếu nó tăng lên, ví dụ 11 đô la, thì trong lần thay đổi giá tiếp theo, việc tăng hay giảm giá vẫn có xác suất như nhau. Ý nghĩa của quan điểm cho rằng giá cả trên thị trường chứng khoán tuân theo quy luật ngẫu nhiên hàm ý rằng những thay đổi về giá cả độc lập với nhau.

Kiểm định thực nghiệm về giả thuyết

Các kiểm định thực nghiệm về giả thuyết thị trường hiệu quả được phân loại thành kiểm định yếu, vừa và mạnh, tương ứng với các lý thuyết của thị trường hiệu quả:

Kiểm định yếu (weak-form) nhận định không thể dựa vào giá trong quá khứ để dự báo giá tương lai và điều này được giả thuyết quy luật ngẫu nhiên ủng hộ.

Kiểm định vừa (semi-strong form) nhận định giá cổ phiếu phản ánh lại tất cả các thông tin mà mọi người có được.

Kiểm định mạnh (strong form) nhận định giá cổ phiếu phản ảnh lại tất cả thông tin.

Khó có thể tin rằng giả thuyết thị trường hiệu quả lại đúng dưới hình thức mạnh, vì rõ ràng khó có thể có được tất cả các thông tin cần thiết.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)