Giảm 3 năm liên tiếp, tỷ lệ rút tiền mặt chỉ còn 10%

Tại buổi họp báo triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng năm 2018 tổ chức chiều 8/1, ông Phạm Tiến Dũng (Vụ trưởng Vụ Thanh toán, NHNN) cho biết hoạt động thanh toán trong nền kinh tế tiếp tục có những chuyển biến tích cực, cơ sở pháp lý được tiếp tục hoàn thiện, hạ tầng thanh toán được đầu tư nâng cao chất lượng và mở rộng phạm vi với một số kết quả nổi bật.

Tính đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai Đề án thanh toán không dùng tiền mặt ban hành tại Quyết định 2545 của Thủ tướng Chính phủ; công tác đảm bảo an ninh an toàn, bảo mật các hệ thống thanh toán được chú trọng với việc thí điểm thành công tiêu chuẩn thẻ chíp nội địa, chuẩn an toàn bảo mật PCI DSS.

Qua số liệu theo dõi từ các hệ thống thanh toán lớn, tốc độ tăng trưởng giá trị giao dịch hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng và hệ thống chuyển mạch đều đạt trên 30% thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán qua Internet tăng trưởng 81% và mobile tăng gần 70%.

Đáng nói, năm 2017 là năm thứ 3 liên tiếp tỷ lệ rút tiền mặt giảm so với năm trước. Nếu như năm 2016 tỷ lệ rút tiền mặt là 15% thì năm 2017 giảm còn khoảng 10%. Đây là những con số rất đáng kích lệ về thanh toán không dùng tiền mặt trong năm vừa qua.

Bản chất của hình thức thanh toán không dùng tiền mặt chính là hạn chế lượng tiền mặt lưu thông trong nền kinh tế, giảm thiểu chi phí xã hội.

Hoạt động này sẽ trực tiếp làm giảm số lượng tiền mặt đang được lưu hành trên thị trường hàng hóa bằng cách khuyến khích từng người tiêu dùng thanh toán không dùng tiền mặt. Họ có thể sử dụng các dịch vụ thu chi, thẻ ngân hàng, thanh toán trực tuyến mà không làm thay đổi giá trị tiền mặt tương đương.

Theo đánh giá của TS Cấn Văn Lực, chuyên gia về dịch vụ tài chính-ngân hàng, thì hai trong số các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt hiện nay là thanh toán điện tử, thanh toán di động đang tăng rất nhanh. Hiện có tới 44% khách hàng của các ngân hàng đã và đang dùng các sản phẩm ngân hàng số như mobile banking, internet banking và tham gia mua bán trên mạng xã hội.

Trong những năm tới, thậm chí ngay trong năm 2018 này, thanh toán không dùng tiền mặt sẽ có nhiều thay đổi. Ví dụ như mới đây nhất là hình thức thanh toán bằng mã QR, dù mới ra đời, nhưng cũng đã tăng trưởng mạnh mẽ.

Chỉ trong 3 quý đầu năm nay, thanh toán bằng mã QR đã tăng 120%, với 5.000 điểm chấp nhận thanh toán bằng mã QR. Dự kiến, đến hết năm nay, số điểm chấp nhận thanh toán bằng mã QR sẽ tăng gấp 10 lần, lên 50.000 điểm.

Tuy nhiên, để phát triển mạnh thanh toán không dùng tiền mặt ở Việt Nam cũng cần phải có sự tham gia của tất cả các bên gồm người bán, người mua, nhà cung cấp dịch vụ, hạ tầng thông tin và đặc biệt là hành lang pháp lý phù hợp để hỗ trợ.