Hải quan Hải Phòng bị ‘tố’ áp dụng sai luật

Đủ giấy tờ, doanh nghiệp vẫn bị "hành"

Đơn thư của Công ty cổ phần Tập đoàn Phú Thái gửi lên Tổng cục Hải quan khiếu nại về việc doanh nghiệp này bị Cục Hải quan Hải Phòng sử dụng cơ sở dữ liệu để xác đinh lại và áp trị giá tính thuế lên đơn hàng nhập khẩu, dù đã xuất trình đầy đủ giấy tờ theo quy định.

Theo đó, trong thời gian tháng 11 và 12/2015, công ty Phú Thái đăng ký 4 tờ khai hải quan cho các mặt hàng nhập khẩu gồm: bàn chải đánh răng Victory, đồ uống dạng kem đặc có đường và nồi cơm điện hiệu Cuckoo. Tất cả các mặt hàng này đều được công ty đóng thuế nhập khấu, thuế GTGT đầy đủ theo quy định.

Đến tháng 1/2016, Chi cục Kiểm tra sau thông quan (Cục Hải quan Hải Phòng) ban hành Quyết định kiểm tra sau thông quan tại trụ sở hải quan đối với các tờ khai hải quan của công ty Phú Thái. Lĩnh vực kiểm tra là trị giá.

Đại diện của công ty Phú Thái đã có hai buổi làm việc với Đội 1 – Chi cục Kiểm tra sau thông quan – và xuất trình đầy đủ giấy tờ theo quy định gồm 4 tờ khai hải quan, hợp đồng, hóa đơn thương mại, phiếu đóng gói hàng hóa, chứng từ vận tải, chứng từ thanh toán và giấy chứng nhận xuất xứ hàng  hóa.

Ngày 18/3/2016, Cục Hải quan Hải Phòng ra thông báo về kết quả kiểm tra, kết luận công ty Phú Thái nhập khẩu các mặt hàng trên thấp hơn cơ sở dữ liệu của cơ quan hải quan mà đại diện của công ty không giải trình được, không làm rõ được giá trị khai báo.

Cục Hải quan Hải Phòng, sau đó, ban hành Quyết định ấn định thuế số 722/QĐ-HQHP đối với công ty Phú Thái với lý do: vì công ty không làm rõ được mức giá khai báo nên cơ quan hải quan đã xác định lại trị giá tính thuế. Tổng số tiền ấn định thuế là hơn 126 triệu đồng.

Sau khi nhận được Quyết định này, công ty Phú Thái đã gửi đơn khiếu nại lên Cục Hải quan Hải Phòng. Tuy nhiên, ngày 13/5/2016, Cục Hải quan Hải Phòng đã ban hành Quyết định 1596/QĐ-HQHP với nội dung giữ nguyên quyết định ấn định thuế trên.

Quyết định 1596 nêu rõ Cục Hải quan Hải Phòng bác bỏ trị giá khai báo của công ty Phú Thái với lý do tại thời điểm kiểm tra sau thông quan, công ty không giải trình được, không làm rõ được trị giá khai báo.

Thay vào đó, dựa vào giá khai báo các mặt hàng tương tự tại hệ thống cơ sở dữ liệu giá GTT02, mức giá tham chiếu hàng tương tự tại Danh mục quản lý hàng rủi ro về giá của Tổng cục Hải quan và tham khảo giá bán tại các web bán hàng, Chi cục kiểm tra sau thông quan đã suy luận để xác định lại trị giá tính thuế nhóm hàng của công ty Phú Thái. Điều này được Chi cục cho là phù hợp với quy định tại Thông tư 39/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Về phía mình, công ty Phú Thái cho rằng các giải trình của công ty đã không được xem xét giải quyết, dù đã trình bày mọi lý lẽ theo quy định. Ngoài ra, cơ quan hải quan cũng không nói rõ, cũng không yêu cầu công ty nộp thêm tài liệu để làm rõ mức khai báo. Do vậy, công ty không đồng ý với Quyết định 1596 nêu trên.

Tính trị giá áp thuế bằng cơ sở dữ liệu là thiếu căn cứ

Công ty Phú Thái khẳng định, công ty có và đã đáp ứng đầy đủ các tài liệu, chứng từ kê khai trị giá để phục vụ cho công tác kiểm tra sau thông quan. Các tài liệu này đều đúng quy định của pháp luật, do vậy, cơ quan hải quan phải chấp nhận nội dung khai báo của công ty.

Việc Cục Hải quan Hải phòng lấy lý do công ty không làm rõ được mức giá khai báo để xác định lại trị giá tính thuế là "không rõ ràng, thiếu căn cứ, thiếu cơ sở pháp lý theo quy định hiện hành".

Việc dựa vào mức giá của các đơn vị khác để suy luận ra trị giá tính thuế đơn hàng của công ty Phú Thái cũng không tuân theo bất cứ quy định nào của pháp luật.

Và quan trọng hơn, việc sử dụng cơ sở dữ liệu của Cục Hải quan Hải Phòng đang có dấu hiệu sai về luật.

Cụ thể, theo Điều 3, Thông tư 39/2015/TT-BTC, cơ quan hải quan chỉ được sử dụng cơ sở dữ liệu để xác định trị giá hải quan trong trường hợp: người khai hải quan không xác định được trị giá hải quan theo các phương pháp được quy định, hoặc hàng hóa nhập khẩu không có hợp đồng mua bán, hóa đơn thương mại.

Điều 42, Thông tư 38/2015/TT-BTC cũng quy định, chỉ trong trường hợp người khai hải quan không đến làm việc, hoặc không cung cấp tài liệu, hồ sơ theo yêu cầu thì cơ quan hải quan mới được phép sử dụng hồ sơ, cơ sở dữ liệu mà mình có.

Cả hai điều trên đều không áp dụng đối với công ty Phú Thái, vì khi nhận được quyết định kiểm tra, công ty đã đến làm việc và xuất trình đầy đủ giấy tờ theo quy định.

Về việc sử dụng Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu rủi ro về trị giá, Điều 22, Thông tư 39/2015/TT-BTC và Quyết định 3959/QĐ-TCHQ đều quy định: không sử dụng Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu rủi ro về trị giá và mức giá tham chiếu để áp đặt trị giá Hải quan.

Như vậy, việc sử dụng Danh mục và mức giá tham chiếu để suy luận của Chi cục kiểm tra sau thông quan cũng không phù hợp với quy định của luật pháp.

Với những phân tích như trên, công ty Phú Thái kiến nghị Tổng cục Hải quan xem xét giải quyết các khiếu nại để công ty thực hiện đúng các chính sách pháp luật và ổn định tình hình sản xuất.