Hộ kinh doanh áp dụng thuế mới, ngân hàng đón thêm dòng 'vốn rẻ'
Thanh Trúc -
20/12/2025 09:30 (GMT+7)
(VNF) - Bức tranh thanh khoản có thể sớm cải thiện khi khu vực hộ kinh doanh và buôn bán dần thích nghi với các quy định thuế và hóa đơn điện tử mới, qua đó, quay trở lại gửi tiền vào hệ thống ngân hàng.
Sự trở lại của khu vực hộ kinh doanh
Cuối năm 2025, nhiều ngân hàng buộc phải đẩy mạnh tăng lãi suất huy động nhằm thu hút thêm nguồn vốn khi áp lực thanh khoản ngày càng tăng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thanh khoản chịu áp lực, trong đó phải kể đến việc tiền gửi không kỳ hạn (CASA) suy giảm. Theo giới phân tích, sự đi xuống của CASA đang đặt ra thách thức không nhỏ đối với hệ thống ngân hàng. Khi nguồn vốn giá rẻ thu hẹp, các nhà băng buộc phải chuyển sang huy động tiền gửi có kỳ hạn hoặc vay mượn trên các kênh có chi phí cao hơn để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức cao.
Số liệu từ VIS Rating cho thấy, trong 9 tháng năm 2025, tỷ lệ CASA trên tổng dư nợ toàn ngành đã giảm khoảng 1 điểm %, xuống còn 19%. Xu hướng sụt giảm này diễn ra rõ nét hơn tại nhóm ngân hàng quy mô nhỏ như ABBank, Bac A Bank, Kienlong Bank và VietBank.
Tỷ lệ CASA trên tổng dư nợ toàn ngành đã giảm khoảng 1 điểm %, xuống còn 19% trong 9T2025.
Lý giải nguyên nhân, các chuyên gia cho rằng CASA bị “bào mòn” khi các kênh đầu tư thay thế dần lấy lại sức hút. Trong một chia sẻ gần đây, Giám đốc Khối Tài chính VPBank cho biết, quy mô CASA chững lại trong bối cảnh các công cụ đầu tư trên thị trường, đặc biệt là chứng khoán, trở nên hấp dẫn hơn và cạnh tranh trực tiếp với dòng tiền gửi ngân hàng.
Theo đại diện VPBank, ngay cả trước thời điểm thị trường chứng khoán đón thông tin nâng hạng, hoạt động đầu tư đã sôi động, kéo theo sự dịch chuyển dòng tiền ra khỏi hệ thống ngân hàng. Điều này không chỉ làm giảm CASA mà còn ảnh hưởng đến cả quy mô tiền gửi có kỳ hạn.
Bên cạnh yếu tố thị trường, từ giữa năm 2025, chính sách thuế mới cũng tạo thêm áp lực lên CASA của các ngân hàng. Nhiều hộ kinh doanh, cửa hàng bán lẻ có xu hướng hạn chế thanh toán chuyển khoản, quay sang giao dịch tiền mặt nhằm tránh bị cơ quan thuế theo dõi dòng tiền, tránh phát sinh hóa đơn để không có căn cứ tính thuế theo phương pháp thuế mới. Xu hướng “né chuyển khoản” này đã trực tiếp làm suy giảm lượng tiền gửi không kỳ hạn tại các ngân hàng.
Tuy nhiên, theo báo cáo mới đây của Chứng khoán Vietcap, bức tranh thanh khoản có thể sớm cải thiện khi khu vực hộ kinh doanh và buôn bán dần thích nghi với các quy định thuế và hóa đơn điện tử mới, qua đó, quay trở lại gửi tiền vào hệ thống ngân hàng. Sự trở lại của nhóm khách hàng quan trọng này được kỳ vọng sẽ giúp “làm dịu” áp lực thanh khoản.
Không chỉ vậy, Vietcap cho rằng, thanh khoản và nguồn vốn của hệ thống ngân hàng thời gian tới còn được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố vĩ mô khác, bao gồm triển vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất, tiến độ giải ngân đầu tư công được đẩy mạnh, cũng như nỗ lực đa dạng hóa kênh huy động vốn của các ngân hàng.
Thực tế, nhiều nhà băng đang chủ động mở rộng cơ cấu nguồn vốn thông qua phát hành giấy tờ có giá như trái phiếu ngân hàng, chứng chỉ tiền gửi hoặc huy động vốn nước ngoài. Đơn cử, MB mới đây đã huy động thành công khoản vay hợp vốn xanh trị giá 500 triệu USD. Song song đó, các kế hoạch phát hành riêng lẻ cổ phiếu, tăng vốn điều lệ cũng đang được khởi động trở lại tại nhiều ngân hàng.
Ngoài ra, áp lực thanh khoản còn được dự báo sẽ dần “dịu lại” khi Ngân hàng Nhà nước tiếp tục hỗ trợ thanh khoản ngắn hạn cho hệ thống. Chưa kể, theo quy luật mùa vụ, căng thẳng thanh khoản thường có xu hướng hạ nhiệt từ khoảng tháng 3, sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán.
CASA phục hồi, NIM vẫn chịu áp lực
Mặc dù nhiều ngân hàng đang đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất huy động, giới phân tích cho rằng mặt bằng lãi suất hiện tại vẫn nằm trong vùng kiểm soát và về tổng thể vẫn mang tính hỗ trợ đối với nền kinh tế.
CASA có cải thiện cục bộ tại một số ngân hàng lớn nhưng NIM của ngành vẫn đối diện áp lực suy giảm.
Tuy nhiên, từ góc nhìn của ngân hàng, chi phí vốn gia tăng đang tạo thêm áp lực lên biên lợi nhuận ròng (NIM). Thực tế, NIM toàn hệ thống đang suy yếu khi chi phí huy động vốn (COF) tăng lên, trong khi tỷ suất sinh lời của tài sản sinh lãi (YOEA) chỉ cải thiện hạn chế, thậm chí giảm nhẹ.
Theo Chứng khoán Guotai Junan, dù CASA có cải thiện cục bộ tại một số ngân hàng lớn, xu hướng chung cho thấy NIM của ngành vẫn đối diện áp lực suy giảm trong ngắn hạn, đặc biệt khi lãi suất trên thị trường liên ngân hàng có dấu hiệu nhích lên. Dự báo về đường đi của NIM, các chuyên gia cho rằng NIM hệ thống sẽ tiếp tục suy giảm trong quý IV/2025 và quý I/2026 sau đó bước vào giai đoạn hồi phục.
Trong bối cảnh đó, các ngân hàng vẫn sẽ tiếp tục triển khai các chiến lược đa dạng để giữ chân và thu hút dòng tiền không kỳ hạn.
Techcombank tận dụng lợi thế hệ sinh thái khách hàng rộng lớn, từ bất động sản, tiêu dùng đến doanh nghiệp lớn, kết hợp đầu tư mạnh vào nền tảng công nghệ và các sản phẩm mang tính đột phá nhằm giữ dòng tiền luân chuyển liên tục trong tài khoản.
Trong khi đó, MB phát huy lợi thế từ tệp khách hàng trả lương lớn, đặc biệt là khối quân đội và doanh nghiệp, cùng chiến lược số hóa mạnh mẽ và các gói dịch vụ gắn chặt với thanh toán hằng ngày để tiếp tục giữ vững vị thế ngồi đầu về CASA.
Song song với đó, một số ngân hàng cũng đang mở rộng sang các lĩnh vực kinh doanh mới nhằm tạo thêm “điểm chạm” với dòng tiền của khách hàng, điển hình là vàng và tài sản số. Đại diện ACB cho biết, ngân hàng đã khôi phục toàn bộ năng lực sản xuất và đang chuẩn bị triển khai các phương thức giao dịch vàng trực tuyến trên nền tảng số, giúp khách hàng mua bán thuận tiện, nhanh chóng và đảm bảo uy tín.
VietinBank cũng đang hoàn thiện các thủ tục xin cấp phép sản xuất vàng miếng và sẵn sàng tham gia với vai trò thành viên của Sàn vàng quốc gia khi mô hình này chính thức vận hành. Trong khi đó, HDBank đang đẩy nhanh kế hoạch tăng vốn điều lệ để phục vụ nhiều chiến lược kinh doanh mới, trong đó có định hướng thành lập sàn vàng.
Đối với tài sản số, các ngân hàng như MB, Techcombank, VPBank, LPBank, HDBank cũng đã lần lượt nhập cuộc. Các công ty về tài sản số liên quan đến các ngân hàng có thể kể đến như Công ty CP Sàn giao dịch tài sản mã hóa Lộc Phát Việt Nam (LPEX, thuộc LPBank), Công ty CP Sàn giao dịch tài sản mã hóa Techcom (TCEX, thuộc Techcombank), Công ty CP Sàn giao dịch tài sản mã hóa Việt Nam Thịnh Vượng (CAEX, thuộc VPBank) hay Công ty CP Sàn giao dịch tài sản mã hóa HD (HDEX, thuộc HDBank).
(VNF) - Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, ngoài tăng lãi suất huy động, các ngân hàng quốc doanh sẽ phải đẩy mạnh bổ sung năng lực vốn thông qua tăng vốn điều lệ và gia tăng phát hành trái phiếu để có thêm dư địa cho vay.
(VNF) - Trong bối cảnh biên lãi ròng (NIM) chịu áp lực thu hẹp, hoạt động thu hồi và xử lý nợ xấu đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng lợi nhuận của nhiều ngân hàng.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Cả 4 ngân hàng quốc doanh đều đã tham gia đường đua tăng lãi suất huy động. Theo ông Trần Ngọc Báu, lãi suất cho vay tăng là điều khó tránh khỏi do các yếu tố cốt lõi về chi phí và bộ đệm của ngân hàng.
(VNF) - Theo Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - NHNN, Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn ESG dự kiến sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2026.
(VNF) - Từ 1/1/2026, việc mở ví điện tử sẽ không còn là chuyện “điền vài dòng thông tin là xong”. Người dùng buộc phải quét khuôn mặt, căn cước công dân gắn chip để hệ thống nhận diện. Ngân hàng Nhà nước lựa chọn sinh trắc học như một “lớp cửa” an toàn hơn hơn để chặn lừa đảo là bước đi cần thiết. Nhưng đúng vào thời điểm đó, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 bắt đầu có hiệu lực, đặt ra những yêu cầu rất ngặt nghèo về bảo vệ dữ liệu nhạy cảm. Một bên buộc phải thu thập nhiều hơn, một bên buộc phải giữ chặt hơn và câu hỏi lớn nhất là: những dữ liệu đó đang được ai giữ và ai chịu trách nhiệm nếu “tấm khiên” bị thủng?
(VNF) - Lãi suất huy động hiện lên tới 9%/năm tại một số ngân hàng. Mặt bằng lãi suất huy động cao hơn cũng giúp các ngân hàng tư nhân có lợi thế hơn trong thu hút tiền gửi so với các ngân hàng quốc doanh.
(VNF) - Vừa qua trong khuôn khổ Mastercard Customer Forum 2025, Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) được vinh danh đồng thời ở hai hạng mục chiến lược dành cho sản phẩm thẻ tín dụng cá nhân và giải pháp thẻ tín dụng doanh nghiệp.
(VNF) - Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước về triển khai gói tín dụng 500.000 tỷ đồng ưu tiên lĩnh vực hạ tầng và công nghệ, tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp trong tiến trình chuyển đổi số và phát triển hạ tầng bền vững, Agribank tiên phong triển khai Chương trình tín dụng ưu đãi dành cho khách hàng doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số, với tổng quy mô lên tới 60.000 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi giảm đến 1,5%/năm áp dụng đến hết 31/12/2030.
(VNF) - Ngân hàng VietinBank đã đóng cửa 100 phòng giao dịch từ đầu năm. Nhiều ngân hàng khác cũng mạnh tay trong việc cắt giảm chi nhánh, phòng giao dịch.
(VNF) - Bức tranh lợi nhuận ngân hàng trong quý cuối năm 2025 đang dần hiện rõ. Lợi nhuận ngành ngân hàng được dự báo sẽ phân hóa rõ nét trong năm 2026.
(VNF) - Lãi suất tiết kiệm tiếp tục đi lên, các kỳ hạn dưới 6 tháng lên mức kịch trần. Lãi suất liên ngân hàng vượt 7%. Trong bối cảnh lãi suất tăng, nhiều ngân hàng dừng tín dụng ưu đãi mua nhà.
(VNF) - Trong tuần 15 - 19/12, thị trường chứng khoán sôi động khi VietinBank, Saigonbank và HDBank đồng loạt chốt danh sách cổ đông trả cổ tức bằng cổ phiếu. Đáng chú ý, VietinBank gây ấn tượng với tỷ lệ phát hành lên tới 44,64%, mức cao nhất trong nhóm ngân hàng năm nay.
(VNF) - Một số ngân hàng thu phí với tài khoản có số dư dưới 2-3 triệu đồng. Khách hàng cần rà soát và đóng những tài khoản ngân hàng không sử dụng để tránh bị thu phí.
(VNF) - Khách hàng mở mới thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard có thể tối ưu hóa dòng tiền, đồng thời dễ dàng quản lý tài chính cá nhân, nhận thêm Combo hoàn tiền cực đã và miễn phí thường niên 3 năm.
(VNF) - Theo NHNN, Chương trình tín dụng đầu tư hạ tầng điện, giao thông, công nghệ chiến lược được triển khai theo hai giai đoạn với tổng quy mô lên tới 500.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được vay vốn với lãi suất thấp hơn 1 - 1,5% so với mức lãi suất cùng kỳ hạn của ngân hàng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Đức Hiển - Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, nguồn lực tài chính của doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn dựa quá nhiều vào hệ thống ngân hàng trong khi thị trường vốn phát triển chưa tương xứng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kỹ Thương (Techcombank) chính thức góp mặt trong danh sách Fortune 100 Best Companies to Work For™ Southeast Asia 2025 – bảng xếp hạng được Fortune và Great Place To Work® công bố lần đầu tiên tại Đông Nam Á.
(VNF) - PVcomBank triển khai chương trình đặc quyền “1 thẻ cho vạn trải nghiệm” bao gồm chính sáchhmở thẻ tín dụng quốc tế miễn chứng minh thu nhập cùng đặc quyền hoàn tiền tới 5 triệu đồng khi mua vé máy bay dành cho Hội viên Bông Sen Vàng.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu khi được The Asian Banker vinh danh “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025” dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Với định hướng số hóa toàn diện, TPBank đã trở thành một trong những biểu tượng công nghệ của ngành ngân hàng, đồng thời nằm trong nhóm ngân hàng đóng góp ngân sách lớn nhất cả nước, góp phần thúc đẩy một E-Vietnam thịnh vượng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, ngoài tăng lãi suất huy động, các ngân hàng quốc doanh sẽ phải đẩy mạnh bổ sung năng lực vốn thông qua tăng vốn điều lệ và gia tăng phát hành trái phiếu để có thêm dư địa cho vay.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.