HoREA: Phương án tái định cư của Sở Xây dựng TP. HCM dễ gây khiếu kiện

Cụ thể, Sở Xây dựng TP. HCM đề xuất "trong trường hợp nhà nước lựa chọn chủ đầu tư cải tạo chung cư cũ thì thực hiện duy nhất phương thức tái định cư tại chỗ để phù hợp với điều kiện thực tiễn của thành phố".

Về đề xuất này, HoREA cho rằng Sở Xây dựng chỉ mới đề xuất áp dụng một phương thức tái định cư tại chỗ, nhưng chưa bao gồm phương thức tái định cư tại địa điểm khác, hoặc phương thức người dân yêu cầu được bồi thường bằng tiền mặt để tự lo tái định cư theo quy định của Luật Nhà ở và Nghị định 101/2015/NĐ-CP của Chính phủ.

"Nếu Thành phố chỉ quy định một phương thức tái định cư tại chỗ thì đã hạn chế quyền lựa chọn phương thức tái định cư của các hộ dân trong chung cư, dễ dẫn đến khiếu kiện", Hiệp hội nhận xét.

Về hệ số hoán đổi căn hộ chung cư, Hiệp hội cũng cho rằng cần khuyến khích các chủ đầu tư hoán đổi căn hộ mới lớn hơn căn hộ cũ, tối thiểu căn hộ mới có diện tích bằng 1,1 lần diện tích căn hộ cũ; đảm bảo chủ sở hữu căn hộ góc (có 2 mặt hướng ra ngoài trời) cũng được tái bố trí căn hộ góc.

Đối với chủ sở hữu căn hộ tầng trệt, hoặc đang kinh doanh thì được hoán đổi căn hộ mới với hệ số hoán đổi cao hơn, theo thỏa thuận giữa chủ đầu tư và chủ sở hữu, chủ sử dụng chung cư, hoặc được mua, thuê cửa hàng kinh doanh, thương mại, dịch vụ (shop house) ở tầng trệt hoặc khối đế (nếu có) để tạo sự đồng thuận cao.

Về quyền định đoạt của chủ sở hữu, chủ sử dụng chung cư, Hiệp hội kiến nghị chủ sở hữu chung cư được quyền chuyển nhượng căn hộ mới, căn hộ hình thành trong tương lai hoặc suất tái định cư. Chủ hộ ghép trong chung cư cũng được quyền chuyển nhượng suất tái định cư theo nhu cầu.

Về giải quyết tạm cư, chủ sở hữu, chủ sử dụng chung cư phải được quyền lựa chọn chuyển đến khu nhà tạm cư do cơ quan nhà nước hoặc chủ đầu tư bố trí, được hỗ trợ di chuyển, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, tái đào tạo; hoặc tự mình giải quyết tạm cư với chi phí tạm cư được thỏa thuận với chủ đầu tư.

Về việc bố trí tái định cư trong trường hợp căn hộ cũ có từ 2 hộ khẩu trở lên, Hiệp hội cơ bản nhất trí với đề xuất Sở Xây dựng. 

Tuy nhiên, Hiệp hội cũng có bổ sung: "trường hợp Nhà nước lựa chọn chủ đầu tư để thực hiện dự án xây dựng lại nhà chung cư, đối với trường hợp căn hộ cũ có từ 2 hộ khẩu trở lên được giải quyết tái định cư tại chỗ theo nguyên tắc là bố trí tái định cư theo hướng bảo toàn giá trị pháp lý của căn hộ cũ và đối với hộ gia đình đông người có từ 2 hộ khẩu trở lên có khó khăn về chỗ ở sẽ được giải quyết bố trí tái định cư thêm một, hoặc hơn một căn hộ (đối với trường hợp tại căn hộ cũ có trên 2 hộ khẩu) tại dự án (nếu có)".

"Việc sở hữu căn hộ bố trí thêm cần được giải quyết theo quy định của pháp luật về nhà ở xã hội, giá bán căn hộ này là giá bảo toàn vốn được kiểm toán đầu tư xây dựng + 10% lợi nhuận cho nhà đầu tư và được vay từ nguồn vốn cho vay ưu đãi của thành phố", HoREA nêu đề xuất.