Hưng Yên: Tham vọng về 'làn sóng xanh hóa lần hai'

Công nghiệp xanh: Từ chủ trương đến thực tiễn.

Trong nhiều năm, Hưng Yên đã khẳng định vị thế là một trong những địa phương công nghiệp phát triển nhanh của vùng đồng bằng sông Hồng.

Năm 2024, GRDP của tỉnh tăng 8,17%, thuộc nhóm cao trên cả nước, đồng thời Hưng Yên cũng xếp thứ 4/63 tỉnh thành về Chỉ số xanh (PGI). Đây là kết quả từ định hướng kiên trì phát triển công nghiệp gắn với kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi xanh và kiểm soát ô nhiễm. Thực tế cho thấy, nhiều khu công nghiệp trong tỉnh đã chú trọng đầu tư công nghệ cao, ứng dụng giải pháp xử lý chất thải hiện đại, giảm tiêu hao năng lượng và tăng tỷ lệ tái chế.

KCN Thăng Long II, KCN sạch VTK hay KCN số 05 đều hướng tới mục tiêu trở thành những khu công nghiệp xanh thông minh, nơi doanh nghiệp không chỉ tạo ra giá trị kinh tế mà còn góp phần cải thiện chất lượng môi trường.

Hưng Yên cũng đã ban hành nhiều nghị quyết, trong đó có Nghị quyết 07-NQ/TU giai đoạn 2021 – 2025, định hướng đến 2030, với mục tiêu xây dựng nền công nghiệp phát triển nhưng không đánh đổi môi trường.

Ông Vũ Quốc Nghị - Trưởng Ban quản lý các KCN tỉnh Hưng Yên cho biết, hiện vẫn còn một bộ phận doanh nghiệp trong khu công nghiệp sử dụng năng lượng truyền thống, tỷ lệ doanh nghiệp lắp đặt điện mặt trời mới khoảng 25 đơn vị. Đây vừa là hạn chế, vừa cho thấy dư địa rất lớn để phát triển năng lượng tái tạo và nâng cao chuẩn sản xuất xanh.

"Lãnh đạo tỉnh Hưng Yên nhiều lần nhấn mạnh quan điểm: phát triển công nghiệp phải gắn liền với bảo vệ môi trường, kiên quyết không chấp nhận dự án công nghệ lạc hậu, tiêu hao năng lượng và nguy cơ ô nhiễm cao. Chỉ những ngành như dệt nhuộm, thép, kim loại… đạt chuẩn công nghệ tiên tiến và thiết bị hiện đại mới được xem xét cấp phép mở rộng", ông Nghị cho biết.

Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hữu Nghĩa khẳng định, nhiệm kỳ 2025 – 2030, Hưng Yên sẽ cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, tạo nền tảng cho tăng trưởng xanh, với ba trụ cột: công nghiệp công nghệ cao, đô thị sinh thái – thông minh và năng lượng sạch – tái tạo.

“Hưng Yên phải vừa duy trì động lực tăng trưởng truyền thống, vừa tạo động lực mới từ đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ và chuyển đổi số”, ông nhấn mạnh.

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Khắc Thận cho biết, tỉnh đã xây dựng các chương trình cụ thể để thúc đẩy công nghiệp sạch, tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng kinh tế nông nghiệp và phát triển năng lượng tái tạo.

“Mục tiêu là Hưng Yên trở thành địa phương đi đầu trong vùng đồng bằng sông Hồng về công nghiệp hiện đại, xanh và bền vững,” ông Thận nói.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, vẫn còn nhiều thách thức đặt ra. Một số dự án công nghiệp cũ chưa được xử lý triệt để vấn đề ô nhiễm, thể chế và quy định cụ thể về tiêu chuẩn xanh còn thiếu đồng bộ. Nếu không sớm có giải pháp rõ ràng và mang tính bắt buộc, việc chuyển đổi xanh có thể rơi vào tình trạng hình thức, khiến mục tiêu phát triển bền vững bị ảnh hưởng.

Điểm đáng chú ý là Hưng Yên đang kiên quyết nói không với các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm cao, cho dù hiệu quả kinh tế trước mắt có thể hấp dẫn. Các dự án công nghiệp mới chỉ được chấp thuận khi sử dụng công nghệ tiên tiến, thiết bị hiện đại và đạt chuẩn quốc tế về bảo vệ môi trường.

Đây là cách tiếp cận được giới chuyên gia đánh giá là quyết liệt, thể hiện cam kết dài hạn của tỉnh trong việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Song song, tỉnh cũng thúc đẩy phát triển các khu công nghiệp thông minh sử dụng năng lượng tái tạo, giảm phát thải carbon và ứng dụng công nghệ số để quản lý hạ tầng. Một số cụm công nghiệp như Lạc Đạo đang đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, đồng thời áp dụng hệ thống xử lý nước thải, chất thải tập trung, tạo môi trường đầu tư minh bạch và bền vững hơn cho doanh nghiệp. Theo PGS.TS Nguyễn Văn Minh, đây chính là “làn sóng xanh hóa lần hai” mà Hưng Yên cần theo đuổi. Nếu lần thứ nhất là sự dịch chuyển từ kinh tế nâu sang xanh, thì giai đoạn hiện nay đòi hỏi bước tiến xa hơn: kết hợp thể chế rõ ràng, hạ tầng hiện đại, cùng sự đồng hành của doanh nghiệp để tạo ra giá trị gia tăng mới, gắn tăng trưởng với trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường.

2030: Tỉnh công nghiệp hiện đại, xanh và bền vững

Tầm nhìn đến năm 2030, Hưng Yên đặt mục tiêu trở thành tỉnh công nghiệp phát triển, nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước.

Để hiện thực hóa, nhiều nhiệm vụ được đặt ra. Trước hết, phải hoàn thiện khung thể chế về phát triển công nghiệp xanh, tạo hành lang pháp lý minh bạch để doanh nghiệp yên tâm đầu tư.

Tiếp theo, khuyến khích mạnh mẽ ứng dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng, năng lượng tái tạo và mô hình kinh tế tuần hoàn. Bên cạnh đó, cần chú trọng tới lĩnh vực tiêu dùng xanh và đô thị sinh thái, biến chuyển đổi xanh thành xu thế lan tỏa từ sản xuất tới đời sống xã hội.

Theo chuyên gia, một khi các chính sách được cụ thể hóa thành hành động, cộng đồng doanh nghiệp sẽ là lực lượng tiên phong thực hiện.

Từ đó, Hưng Yên không chỉ duy trì đà tăng trưởng kinh tế cao, mà còn tạo dựng thương hiệu là một tỉnh công nghiệp xanh kiểu mẫu, có sức cạnh tranh quốc tế.

“Chỉ khi tăng trưởng kinh tế đi cùng với gìn giữ môi trường trong lành, Hưng Yên mới có thể xây dựng hình ảnh một địa phương phát triển hiện đại, bền vững và xứng đáng là cực tăng trưởng mới ở phía Bắc” – PGS.TS Nguyễn Văn Minh nhấn mạnh.